رابطه سبک مدیریت و تسهیم دانش در کتابخانههای شهر تهران

الموضوعات : نظام ها و خدمات اطلاعاتی

فاطمه علیزاده ¹ , محمد حسن زاده ² , عصمت مومنی ³

1 - کارشناس ارشد علم اطلاعات و دانش‌شناسی دانشگاه علامه طباطبائی
2 - دانشیار گروه علم اطلاعات و دانش‌شناسی دانشگاه تربیت مدرس
3 - استادیار گروه علم اطلاعات و دانش‌شناسی دانشگاه علامه طباطبائی

تاريخ الإرسال : 05 الإثنين , ربيع الأول, 1435 تاريخ التأكيد : 20 الخميس , ربيع الثاني, 1435 تاريخ الإصدار : 18 الأربعاء , جمادى الأولى, 1435

الکلمات المفتاحية: اشتراک دانش, سبک‌های مدیریت, کتابخانه‌ها و مراکز اطلاع‌رسان, کتابداران,

ملخص المقالة :

هدف: پژوهش حاضر با هدف شناخت رابطه سبک مدیریت و تسهیم دانش در کتابخانه‌های شهر تهران انجام شده‌‌است. روش: پژوهش حاضر به روش پیمایشی است. جامعه آماری مورد مطالعه این پژوهش، کتابداران و مدیران شاغل در کتابخانه‌های مرکزی دانشگاه‌ صنعتی‌شریف، دانشگاه ‌علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی تهران، دانشگاه تربیت مدرس، دانشگاه تهران، دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم تحقیقات تهران، کتابخانه ملی ایران و کتابخانه مرکز اسناد و اطلاع‌رسانی سازمان پژوهش و برنامه‌ریزی آموزشی می‌باشد که با توجه به حجم جامعه، 219 نفر با استفاده از فرمول کوکران به صورت نمونه انتخاب شده‌اند. ابزار گردآوری داده‌ها در این پژوهش، یک پرسشنامه 3 بخشی محقق‌ساخته (تسهیم دانش؛ گرایش به تسهیم دانش؛ و سبک مدیریت، بنابر نظریه لیکرت) بوده است که از میان پرسشنامه‌های توزیع شده، 209 نفر به پرسشنامه‌ها پاسخ داده‌اند. جهت تحلیل داده‌ها از آمار توصیفی و آمار استنباطی (آزمون تحلیل واریانس و ضریب همبستگی پیرسون) استفاده شده‌است. یافته‌ها: یافته‌ها نشان داد که سبک مدیریت حاکم بر کتابخانه‌ها، سبک آمرانه- خیرخواهانه لیکرت بوده‌است. میزان تسهیم دانش در بین کارکنان کتابخانه‌ها، در سطح نسبتاً نامطلوبی و میزان گرایش کارکنان به تسهیم دانش در حد نسبتاً مطلوبی قرار دارد و نیز بین کلیه مؤلفه‌های سبک مدیریت با تسهیم دانش ارتباط مثبت و معنا‌داری وجود دارد. نتیجه‌گیری: کتابداران و مدیران به یکدیگر اعتماد دارند و احساس مسئولیت برای تحقق اهداف سازمان دیده می‌شود و نیز دانش و تجربه بین آنان توزیع و جذب شده است. به نظر می‌رسد برای افزایش تسهیم دانش بین کارکنان نیاز به ارتقای سبک مدیریت ضروری است.

المصادر:

جان‌محمدی، مریم (1388). بررسی رابطه سبک رهبری مدیران کتابخانه‌ها و میزان خلاقیت آنان (مطالعه موردی: کتابخانه‌های دانشگاه تهران). پایان نامه کارشناسی ارشد. دانشگاه تربیت مدرس، گروه کتابداری و اطلاع‌رسانی.

حریری، نجلا (1379). مدیریت مشارکتی و کاربرد آن در کتابخانه‌ها. فصلنامه مطالعات ملی کتابداری و سازماندهی اطلاعات ، 11(4)، 88-100.

حسن‌زاده، محمد (1383). نقش کتابداران و اطلاع‌رسانان در مدیریت دانش سازمان‌ها. فصلنامه مطالعات ملی کتابداری و سازماندهی اطلاعات، 15(59)، 101- 114.

حسین‌قلی‌زاده، رضوان؛ میرکمالی، محمد (1389). عوامل کلیدی مؤثر بر اشتراک دانش؛ مطالعه موردی دانشکده علوم‌تربیتی و روان‌شناسی دانشگاه فردوسی. فصلنامه انجمن آموزش عالی ایران، 3(1)، 61-78

حقانی، محمود؛ عزیزی، حبیب؛ رسولی‌نژاد، عبدالحسین (1389). تاثیر سبک‌های مدیریت و ویژگی شخصیتی مدیران بر بهداشت روانی کارکنان سازمان‌ها و ادارات دولتی استان تهران. فراسوی مدیریت، 4(13)، 163-187.

خاتمیان‌فر، پریسا (1386). بررسی وضعیت و شیوه‌های به اشتراک‌گذاری دانش در سازمان کتابخانه‌های آستان قدس رضوی. پایان نامه کارشناسی ارشد. دانشگاه فردوسی مشهد، گروه کتابداری و اطلاع‌رسانی.

ساعدی، مهدی؛ یزدانی، حمید‌رضا (1388). ارائه مدل فرایندی برای پیاده‌سازی مدیریت دانش مبتنی بر یادگیری سازمانی در ایران‌خودرو: نظریه برخاسته از داده‌ها. فصلنامه مدیریت فناوری اطالاعات، 1(2)، 67- 84.

سهرابی، بابک؛ فروزنده، سکینه؛ رئیسی‌وانانی، ایمان (1390). ارائه مدلی جامع برای ارزیابی تسهیم دانش در سازمان‌های پروژه‌محور دولتی براساس عوامل انسانی، سازمانی و فنی. مدیریت دولتی، 3(7)، 95-114.

سید‌عامری، میرحسن (1388). تبیین رابطة بین مؤلفه‌های مدیریت مشارکتی به عنوان یک شیوة مؤثر و انگیزش شغلی کارکنان ادارات تربیت‌بدنی استان آذربایجان غربی. مدیریت ورزشی، شماره1،  5-17.

سینق، موهیندر (1373). مدیریت کتابخانه و نظام اطلاع‌رسانی. ترجمه غلامرضا فدایی. تهران: دبیرخانه هیئت امنای‌کتابخانه‌های عمومی.

علی‌پور نجمی ایرانقی، سکینه (1390). بررسی رابطه سرمایه اجتماعی و تسهیم دانش در مراکز ملی اطلاعات ایران. پایان‌نامه کارشناسی ارشد. دانشگاه تربیت مدرس، دانشکده مدیریت و اقتصاد، گروه کتابداری و اطلاع‌رسانی.

کشاورز، لیلا (1387). شناسایی سبک مدیریت مدیران کتابخانه‌های دانشگا‌ه‌های دولتی شهر تهران و ارتباط آن با رضایت شغلی کتابداران. پایان نامه کارشناسی ارشد. دانشگاه تربیت مدرس، گروه کتابداری و اطلاع‌رسانی.

کشاورزی، علی‌حسین (1386). موانع و تسهیل‌کننده‌های تسهیم دانش در سازمان‌ها. در مجموعه مقالات اولین کنفرانس ملی مدیریت دانش. تهران: مرکز همایش‌های بین‌المللی رازی.

نعمتی، محمدعلی؛ جمشیدی، لاله (1386). بررسی رابطه و تأثیر فرایند تسهیم دانش و تجربه بر توسعه سرمایه اجتماعی در میان اعضای واحدهای فناوری مرکز رشد دانشگاه شهید بهشتی،در مجموعه مقالات اولین کنفرانس ملی مدیریت دانش. تهران: مرکز همایش‌های بین‌المللی رازی.

 

 

Alavi, M.; Leidener, D. E. (2001). Review: knowledge management and knowledge management systems: conceptual foundations and research issues. MIS Quarterly, 25(1), 107-136.

Crowe, K.M. (2003). Collaborative leadership: a model for reference services. Reference Librarian, 39 (81), 59-69.

Holdt, C. P. (2007). Knowledge sharing: moving away from the obsession with best practices. Journal of Knowledge Management, 11(1), 36 – 47.

Puspanjali, J; Bijayalaxmi, R. (2010). Participative management in medical college libraries of Orissa: a comparative study. Library Review, 59(3), 213-225.

Schwarzwalder, R. (1999). Librarians as knowledge management agents.EContent, 22(2). Retrieved August 1, 2014 from HighBeam Research: http://www.highbeam.com/doc/1G1-55280192.html.

Wang, Sh., Noe, R. (2010). Knowledge sharing: a review and directions for future research. Human Resource Management Review, 20(2), 115-131.

Seonghee, K.; Boryungb, J. (2008). An analysis of faculty perceptions: attitudes toward knowledge sharing and collaboration in an academic institution. Library & Information Science Research, 30(4), 282-290.