تحلیل موانع و چالشهای عدم دستیابی به اهداف برنامههای توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی جمهوری اسلامی ایران در بخش کشاورزی
الموضوعات : پژوهش های ترویج و آموزش کشاورزی
غلامرضا یاوری
1
,
وحید عزیزی
2
1 - دانشیار گروه اقتصاد کشاورزی و توسعه، دانشگاه پیام نور، استان البرز، ایران
2 - کارشناس ارشد اقتصاد کشاورزی، همدان، ایران
الکلمات المفتاحية: برنامه توسعه, موانع و چالش‌ها, کشاورزی, تحلیل عاملی, ایران,
ملخص المقالة :
این مطالعه با هدف بررسی دلایل عدم دستیابی به اهداف برنامه های اول تا پنجم توسعه اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی جمهوری اسلامی ایران در بخش کشاورزی انجام شده است. جامعه آماری این مطالعه شامل متخصصانی است که دارای اطلاعات کافی و درک عمیقی از موضوع مورد مطالعه دارند که از طریق نمونه گیری غیراحتمالی و روش گلوله برفی، تعداد 100 نفر شناسایی و مورد مطالعه قرار گرفت. برای جمع آوری داده ها از پرسشنامه استفاده شد. تعیین روایی و پایایی از طریق پانل متخصصان اهل فن و محاسبه ضریب آلفای کرونباخ (70/0 تا 85/0) مورد تأیید قرار گرفت. برای تجزیه تحلیل نتایج از روش تحلیل عاملی استفاده شد. براساس نتایج مهمترین دلایل عدم دستیابی به اهداف برنامه های توسعه در بخش کشاورزی به ترتیب شامل موانع اقتصادی سیاسی، موانع اجرایی ساختاری، موانع علمی و موانع اجتماعی فرهنگی می باشند.
ابراهیمبایسلامی، غ. (1388). بررسی الگوهای نظری سیاستها و برنامههای توسعه ایران در آستانه تدوین برنامه پنجم توسعه. مجله سیاسی اقتصادی، شماره 198، صص 190 – 180.
ازکیا، م.، و دیباجی فروشانی، ش. (1395). نقد برنامههای توسعه روستایی در ایران. مجله مطالعات و تحقیقات اجتماعی در ایران، دوره 5، شماره 1، صص 125 – 103.
افراخته، ح.، حجی‌پور، م.، گرزین، م.، و نجاتی، ب. (1392). جایگاه توسعه پایدار کشاورزی در برنامههای توسعه ایران (مورد: برنامههای پنج ساله پس از انقلاب). مجله سیاستهای راهبردی و کلان، دوره 1، شماره 1، صص 43-62.
ایمان، م. ت. (1377). تنگناهای روش شناختی در تدوین برنامههای توسعه اقتصادی – اجتماعی در ایران. مرکز پژوهشهای مجلس شورای اسلامی.
بازیار، ا.، و احمدوند، م. (1396). تبیین بازدارنده‌های توسعه کشاورزی در روستاهای شهرستان رستم. مجله پژوهشهای ترویج و آموزش کشاورزی، سال 10، شماره 1، صص 76 – 65.
برخوردار، ف.، و محمدینژاد، ا. (1397). شناسایی عاملهای مؤثر بر رشد زیربخش زراعت و باغبانی. مجله تحقیقات اقتصاد کشاورزی، جلد 10، شماره 2، صص 32 – 15.
بنیاسدی، م.، و جلاییاسفندآبادی، ع. (1395). تحلیل اثر سرریزهای تکنولوژی بر رشد بهرهوری کل عوامل بخش کشاورزی ایران. مجله اقتصاد و توسعه کشاورزی، جلد 30 ، شماره 2، صص 126 – 117.
تقیملایی، ی.، و مهدوی، ع. (1395). بررسی روند بهرهوری بخشکشاورزی و منابع طبیعی در طی برنامههای پنج ساله توسعه ایران. مجله استراتژی راهبردی جنگل، سال 1، شماره1، صص 1 – 11.
جغتایی، ف.، موسوی، م.، و زاهدی، م. ج. (1395). ابعاد و مؤلفههای توسعه اجتماعی در برنامههای توسعه. مجله رفاه اجتماعی، سال 16، شماره 63، صص 55 – 88.
رکنالدینافتخاری، ع.، سجاسیقیداری، ح.، و صادقلو، ط. (1392). تحلیل محتوایی جایگاه توسعه پایدار روستایی در برنامههای بعد از انقلاب اسلامی. مجله پژوهشهای جغرافیای انسانی، دوره 45، شماره 3، صص 19-38.
سرمد، ز.، بازرگان، ع.، و حجازی، ا. (1394). روشهای تحقیق در علوم رفتاری، تهران: نشر آگه.
شریفزادگان، م. ح. (1382). چالشهای برنامهریزی در بررسی علل کاهش اثر بخشی طرحهای توسعه در ایران. مجله اقتصاد کشاورزی و توسعه، سال 11، شماره 43 و 44، صص 1 – 20.
شفیعیثابت، ن.، و فرهادی، فرید. (1398). تأثرات توانمند سازی بهره برداران کشاورزی در توسعه روستایی شهرستان سمیرم. مجله پژوهشهای ترویج و آموزش کشاورزی، سال 12، شماره 3، صص49 – 64
ظریفیان، ش.، اسماعیلیمتین، م. ر.، راحلی، ح.، و علیزادهاقدم، م. ب.، (1398). تجربیات متخصصان کشاورزی و کشاورزان در زمینة شناسایی و اولویتبندی منابع اطلاع یابی کشاورزان روستاهای شهرستان کرمانشاه، مجله پژوهشهای ترویج و آموزش کشاورزی، سال 12، شماره 2، صص 1 – 10
غلامی نتاج امیری، س. (1385). آسیبشناسی نظری برنامههای توسعه اقتصادی. مجله پژوهشنامه اقتصادی ، شماره 3، صص 88 – 59
قدیریمعصوم، م،. و نجفیکانی، ع. (1382). برنامههای توسعه بعد از پیروزی انقلاب اسلامی ایران و تأثیر آنها بر نواحی روستایی. مجله پژوهشهای جغرافیایی، شماره 44، صص 121 – 111
کرباسی، ع. (1391). اقتصاد توسعه کشاورزی، تربت حیدریه: انتشارات دانشگاه تربت حیدریه.
کرباسی، ع.، و اکبرزاده، ج. (1387. برآورد تابع عرضه و تقاضا صادرات زعفران ایران با سیستم معادلات همزمان. مجله اقتصاد کشاورزی و توسعه، سال 16، شماره 62، صص 33-53.
لطیفی، س.، راحلی، ح.، یادآور، ح.، و سعدی، ح. (1396). شناسایی و تحلیل پیشران‌های توسعه کشاورزی حفاظتی در ایران. مجله علوم ترویج و آموزش کشاورزی ایران، جلد 13، شماره 1، صص 105-125.
مرکز پژوهشهای مجلس شورای اسلامی. (1378). ریشههای عدم توفیق در برنامههای اول و دوم، دفتر بررسیهای اقتصادی مرکز پژوهشهای مجلس شورای اسلامی، مرداد 1378، کد گزارش: 2403859
مرکز پژوهشهای مجلس شورای اسلامی. (1389). نگاهی به راهبردهای اصلی بخش کشاورزی در برنامههای پنج ساله توسعه در بیست سال گذشته. تهران: مرکز پژوهشهای مجلس شورای اسلامی
مریدسادات، پ.، رکنالدینافتخاری، ع.، پورطاهری، م.، و شعبانعلیفمی، ح. (1397). تحلیل پایداری سیاستهای کلان و بخشی کشاورزی در برنامههای پنج‌ساله جمهوری اسلامی ایران. مجله تحقیقات اقتصاد و توسعه کشاورزی ایران، دوره 49، شماره 1، صص 43-58
Burns, N., & Grove, SK. (1993). The practice of nursing research. 2nd ed. Philadelphia: W.B. Saunders Company; 1993; 4.
Chow, G. C. (2011). Economic Planning in China. CEPS Working Paper.
Damoah, I. S., Akwei, C., & Mouzughi, Y. (2015). Causes of government project failure in developing countries—focus on Ghana: The value of pluralism in advancing management research, education and practice. 29th Annual BAM Conference, Portsmouth, United Kingdom: University of Portsmouth.
Matthew Eja, K., & Ramegowda, M. (2020), Government project failure in developing countries: A review with particular reference to Nigeria. Global Journal of Social Sciences, 19:35-47
Nsikak- Abasi, A. E., & Kesit, K. N. (2015). Barriers to Increasing Agricultural Production in Nigeria. American Journal of Agricultural Science, 2(4): 138-143
_||_