طبقه متوسط جدید و توسعه سیاسی در ایران پس از انقلاب اسلامی
الموضوعات : مطالعات توسعه اجتماعی ایران
علی دارابی
1
(
استادیار علوم سیاسی، دانشگاه سازمان صدا و سیما، تهران، ایران
)
الکلمات المفتاحية: طبقه متوسط جدید, طبقات اجتماعی, توسعه سیاسی, دموکراسی, جریان های سیاسی, انتخابات,
ملخص المقالة :
نوشتار حاضر با هدف تشریح چگونگی فرایند توسعه سیاسی در سال های پس از پیروزی انقلاب اسلامی و نقش طبقه متوسط جدید(شهری) در این فرایند به رشته تحریر درآمده است. اینکه در میان طبقات اجتماعی در جامعه ایرانی پس از پیروزی انقبلاب اسلامی، کدام طبقه سیاسی نقش اساسی در فرایند توسعه سیاسی ایفا نموده است؟ و چرا در میان طبقات اجتماعی این طبقه متوسط جدید است که می تواند فرایند توسعه سیاسی را عملیاتی نمایید؟ مهمترین سوالات تحقیق حاضر را تشکیل می دهند. در پاسخ به سوالات تحقیق این فرضیه مطرح می شودکه بنظر می رسد طبقه متوسط جدید به دلیل تاکید بر مولفه های چون حقوق و نهادهای مدرن، قانون و پارلمان، مشارکت سیاسی و انتخابات، آزادی و مطبوعات و .... در میان طبقات اجتماعی بیشترین نقش را در فرایند توسعه سیاسی جمهوری اسلامی ایران داشته است؟ چارچوب نظری انتخابی برای تحلیل طبقه، بر اساس نظریات علمای نوسازی می باشد. در تحقیق حاضر که با بهره گیری از رویکرد توصیفی تحلیلی انجام پذیرفته طبقه متوسط جدید به عنوان متغیر مستقل و فرایند توسعه سیاسی در جمهوری اسلامی به عنوان متغیر وابسته مورد بررسی و تحلیل قرار می گیرد؟ در مجموع نتایج تحقیق نشان می دهد که طبقه متوسط جدید به دلیل جایگاه ویژه خود از عاطفه طبقه پایین (سه) به عنوان عامل فشار بهره می برد و از عقل طبقه ممتاز( یک) به عنوان عامل مصلحت بین و مصالحه جو استفاده می کند و به این ترتیب حرکت رو به رشد اجتماعی را مدیریت می کند. به همین دلیل در فرآیند توسعه سیاسی و توزیع بیشتر و دقیق تر اقتدار سیاسی و استقرار و نهادینه سازی مردم سالاری به عنوان روشی که زمینه تشریک بیشتر مردم در حاکمیت را مساعد می کند، نقش اساسی ایفا می نماید.
