ارزیابی سیستم حل‌اختلافات سازمان جهانی تجارت از منظر کشورهای درحال توسعه
الموضوعات : مطالعات توسعه اجتماعی ایران
غلامرضا صفاری طاهری
1
(
مدیرکل گمرک فرودگاه امام خمینی (ره)
)
الکلمات المفتاحية: سیستم حل اختلاف, رفتار ویژه و متمایز, سازمان جهانی تجارت, کشورهای درحال‌توسعه, توسعه پایدار,
ملخص المقالة :
مقدمه: در این مقاله ضمن بررسی این نظام در قالب گات و سازمان جهانی تجارت و تبیین نقش و تأثیر آن در تعامل سازمان با سایر رژیم‌های حقوق بین‌الملل، با لحاظ کردن عامل توسعه‌یافتگی کشورهای عضو، چالش‌های اساسی آن را شناسایی و جایگاه کشورهای درحال‌توسعه را در تحول و تکامل آن تحلیل نموده‌ایم. روش پژوهش : با روش اسنادی و پیمایشی با استفاده از اسناد حوزه تحقیق و آمار منتشرشده توسط سازمان جهانی تجارت به بررسی همبستگی میان وضعیت کشورهای درحال‌توسعه و توسعه‌یافته پرداخته شده است. یافته‌ها: سیستم حل اختلاف، به‌عنوان ارزشمندترین دارایی نظام نوین تجارت بین‌الملل، نقش مهمی در اعمال مقررات و ایفای تعهدات این سازمان بر عهده دارد. این نظام، با رویه‌های خودکار خود و توانایی تجویز اقدامات متقابل تجاری به‌عنوان مجازات، سازوکار منحصربه‌فردی ارائه نموده که بر اساس آن، کشورهای عضو می‌توانند اجرای کامل امتیازات تجاری مذاکره شده را مطالبه نمایند.بحث و نتیجه‌گیری : علی‌رغم امتیازات درخور توجهی که برای کشورهای درحال‌توسعه در نظر گرفته‌شده است، بسیاری از این کشورها مشارکت و بهره‌مندی شایسته‌ای از آن نداشته‌اند. در سال‌های اخیر حضور کشورهای درحال‌توسعه در این نظام پررنگ‌تر شده است، اما همچنان کشورهای توسعه‌یافته به‌طور معناداری حضور و بهره‌مندی بیشتری از آن دارند. فقدان سیستم منسجم اقتصادی و هزینهبر بودن دعاوی، محدودیت ظرفیت حقوقی و کمبود منابع مالی، عدم اطلاعات و تجربه ناکافی کشورهای درحال‌توسعه؛ اقتصاد قوی و قدرت نفوذ کشورهای توسعه‌یافته ازجمله دلایل این مسئله هستند.
_||_
