تبیین اصول فضاهای شهری فرهنگ محور با رویکرد احیای شهری

الموضوعات : مدیریت فرهنگی

رزیتا عربیان ¹ (دانشجوی دکتری شهرسازی، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران.)
حمید ماجدی ² (استاد گروه شهرسازی، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران (نویسنده مسئول).)
حسین ذبیحی ³ (دانشیار گروه شهرسازی، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران.)

تاريخ الإرسال : 09 الإثنين , جمادى الثانية, 1441 تاريخ التأكيد : 14 الخميس , صفر, 1442 تاريخ الإصدار : 09 الأربعاء , رمضان, 1442

الکلمات المفتاحية: فضای شهری, احیای شهری فرهنگ‌محور, فرهنگ‌, تحلیل محتوای کیفی,

ملخص المقالة :

مقدمه و هدف پژوهش: امروزه بسیاری از فضاهای شهری به دلیل ناکارآمدی و رکود حیات شهری با کاهش جذابیت مواجهند؛ لذا به نظر می‌رسد فرآیند احیای فضاهای شهری فرهنگ محور، قادر است تا چالش‌های موجود را برطرف نموده و تا حدودی منجر به کاهش خطراتِ یکسانی فضاهای شهری شود. اینپژوهشسعیداردبابررسیاندیشه‌هاینظری،اصولدخیل درموفقیتفراینداحیای فضاهای شهری فرهنگ محور رااستخراجوتحلیلکند. روش پژوهش: روشتحقیقبر حسبهدف توسعه‌ای- کاربردیوازحیثگردآوریداده‌هاتوصیفی-تحلیلی است. اینپژوهشبااستفادهازروشتحلیلمحتوایکیفی،مصاحبه عمیقبه عنوانابزارگردآوریداده‌ها،روشنمونه‌گیریهدفمند و برآورد اثر براساس مدل خطی تعمیم‌یافتهانجامشدهاست. یافته‌ها و نتایج پژوهش: دست‌آوردهایپژوهشنشانمی‌دهدکهفرآیند احیای شهری با تمرکز بر فرهنگ،سعیداردتاازطریقپنجمؤلفۀ اصلی ارتقاء هویت مدنی، پایداری توسعه، برندسازی شهری(ارتقاء رقابت‌پذیری)، غنی‌سازی سرمایه و آفرینش مکان،فضاهای شهریرابرایرویارویی با پدیده جهانی‌سازی و رسیدن به وضعیتی پایدار آمادهکند. براساس یافته‌ها،اینامرازطریقپایبندیبهاصولهفت‌گانه: توسعه گردشگری و رویدادمداری، شکوفایی فرهنگی، ارتقاء دارایی‌های شهری، تصویر ذهنی و خلق مزیت متمایز مکانی، کیفیت محیط شهری، جامعه مدنی، ساختار اقتصادی بهینه ممکن می‌شود

المصادر:

ایزدی، محمد سعید (1396). بررسی تجارب بازآفرینی فرهنگ مبنا در ایران، سمینار بازآفرینی فرهنگ مبنا و تجربه‌های شهری معاصر در ایران، تهران.

ایزدی، محمد سعید (1395). مبنای فرهنگ ایرانی و معماری ایران در بررسی ساختار طراحی مراکز فرهنگی با رویکرد از فرهنگ ایرانی. سومین کنفرانس علمی پژوهشی افق‌‌های نوین در علوم جغرافیا و برنامه‌ریزی معماری و شهرسازی ایران، دانشگاه آزاد اسلامی واحد همدان.

ایزدی، محمد سعید (1394). بازآفرینی شهری از طریق ارتقاء فضای عمومی: فضای عمومی به عنوان محرکی برای بهسازی شهری، سومین کنگره بین‌المللی عمران، معماری و توسعه شهری، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکز، تهران.

بمانیان، محمدرضا، انصاری، مجتبی و الماسی‌فر، نینا (1389). از زنده‌سازی منظر فرهنگی تخت سلیمان با تاکید بر رویکردهای بازآفرینی و حفاظت از میراث جهانی ICOMOS، مجله مدیریت شهری، جلد 26.

رنجبر، احسان (1396). سمینار بازآفرینی فرهنگ مبنا و تجربه‌های شهری معاصر در ایران، سخنرانی علمی، دانشگاه تربیت مدرس، تهران.

رنجبر، احسان (1396). بازآفرینی شهری مبتنی بر پروژه‌های شاخص، آموختن از تجربیات جهانی (روتردام، بیرمنگام)، دومین همایش بین‌المللی افق‌‌های نوین در مهندسی عمران، معماری و شهرسازی و مدیریت فرهنگی شهرها، دانشگاه تربیت مدرس، تهران.

شبانی، امیرحسین و ایزدی، محمدسعید (1393). رویکردی نوین به بازآفرینی شهر خلاق، مجله نقش جهان، جلد 4، شماره 2.

صفدری، سیما، پورجعفر، محمدرضا و رنجبر، احسان (1393). بازآفرینی فرهنگ مبنا زمینه‌ساز ارتقاء تعاملات فرهنگی (نمونه موردی: بافت تاریخی شهر مشهد)، مجله هفت شهر، شماره 47 و 48.

لطفی، سهند (1389). بازآفرینی شهری: به سوی زبانی مشترک برای مرمت و حفاظت شهری در ایران، مجله آبادی، شماره 67.

لطفی، سهند (1390). بازآفرینی شهری فرهنگ مبنا: تأملی بر درون‌مایه‌های فرهنگی و کنش بازآفرینی، نشریه هنرهای زیبا- معماری و شهرسازی، (45).

لطفی، سهند، علی‌اکبری، فاطمه و شعله، مهسا (1393). کاربست فرهنگ در فرآیند احیای اقتصادی و سامان‌بخشی فعالیتی بافت‌های شهری تاریخی، در اولین کنگره بین‌المللی افق‌های جدید در معماری و شهرسازی.

Bianchini, F (1993). Remaking European cities: the role of cultural policies, In: F. Bianchini & M, Parkinson (Eds) Cultural Policy and Urban Regeneration: the West European Experience. Manchester: Manchester University Press.

Blessi, G. T, Tremblay, D, Sandri, M & Pilati, T (2012). New trajectories in urban regeneration processes: Culture capital as source of human and capital accumulation- Evidence from the case of Tohu in Montreal. Journal of Cities.

DCMS (2004). Culture at the Heart of Regeneration. London: Department of Culture, Media and Sport/ Stationery Office.

Evans, G (2001). Cultural Planning: An Urban Rennaisance? London: Routledge.

Evans, G & Shaw, P (2004). The Contribution of Culture to Regeneration in the UK: A Review of Evidence, London: London Metropolitan University.

Evans, G (2005). Measure for Measure: evaluating the evidence of culture’s contribution to regeneration. Urban Studies,.

Garcia, B (2004). Cultural Policy and Urban Regeneration in Western European Cities: Lessons from Experience, Prospects for the Future. Local Economy.

Garcia, B (2004). Deconstructing the City of Culture: The Long-term Cultural Legacies of Glasgow 1990, Journal of Urban Studies.

Garcia, B (2004). Urban regeneration, atrs programming and major events: Glasgow 1990, Sydney 2000 and Barcelona 2004, International journal of cultural policy.

Griffiths, R, Bassett, K & Smith, I (2003). Capitalising on culture: Cities and the changing landscape of cultural policy, Policy and Politics.

Gunay, Z & Dokmeci, V (2011). Culture-led regeneration of Istanbul waterfront: Golden Horn Cultural Valley Project, Journal of Cities.

Leary, M. E & McCarthy, J (2013). The Routledge Companion to Urban Regeneration. London: Routledge.

Lichfield, D (1992). Urban Regeneration for the 1990s, London: London Planning Advisory Committee.

Lutz, J (2005). Cultural Tourism: Trends and prospects. University of Birmingham (PPT).

Hewitt, A (2011). Privatizing the public: Three rhetoric’s of art’s public good in ‘Third Way’ cultural policy”, Art & the Public Sphere, vol. 1, no. 1.

Alexe, L (2013). Culture and Urban Regeneration: The Role of Cultural Investment for Community Development and Organization of Urban Space”, Tourism and Economic Development.

Lazarevic, E.V, Koruˇznjak, A.B, Devetakovic, M (2016). “Culture design – led regeneration as a tool used to regenerate deprived areas, Belgrade- The Savamala quarter; reflections on an unplanned cultural zone”, Energy and Buildings, no. 115.

Bailey, C, Miles, S and Stark, P (2004). “Culture-led urban regeneration and the revitalization of identities in Newcastle, Gateshead and the North East of England”, International Journal of Cultural Policy, vol. 10, no. 1.

Smith, M. K (2007). Towards a cultural planning approach to regeneration, In Smith, M. (Ed), Tourism, Culture and Regeneration. Wallingford: CAB International.

Toolis, E. E (2017). Theorizing Critical Placemaking as a Tool for Reclaiming Public Space, American Journal of Community Psychology