ارزیابی صرفه جویی به مقیاس بانک‌های بورسی کشور با استفاده از مفاهیم تئوری محدودیت‌ها

الموضوعات : دانش مالی تحلیل اوراق بهادار

سید مجتبی صالحی ¹ (دانشجوی دکتری حسابداری، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد دماوند، ایران)
محمدحامد خانمحمدی ² (استادیار گروه حسابداری، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد دماوند، ایران)

تاريخ الإرسال : 01 الخميس , جمادى الأولى, 1439 تاريخ التأكيد : 08 الجمعة , شوال, 1439 تاريخ الإصدار : 13 الأحد , محرم, 1440

الکلمات المفتاحية: تئوری محدودیت‌ها, صرفه‌جویی به مقیاس, تابع هزینه, حسابداری عملکرد سیستم,

ملخص المقالة :

یکی از مفاهیم اقتصاد مدیریت که کاربرد ویژه‌ای در صنعت بانکداری دارد، صرفه‌جویی به مقیاس است. این مفهوم، به تغییر در تولید محصولات به ازای تغییر در نهاده‌ها و کسب مزیت کاهش هزینه در اثر افزایش حجم ستاده اشاره دارد. در این مقاله صرفه‌جویی به مقیاس 19 بانک بورسی کشور در بازه‌ی زمانی 95-1391‌بر‌اساس رویکرد متداول واسطه‌گری و هم‌چنین رویکرد تئوری محدودیت‌ها محاسبه گردید. تئوری محدودیت‌ها یکی از تئوری‌های نوین ارزیابی عملکرد بوده و با نگرش سیستماتیک به بنگاه، هماهنگ با استراتژی رهبری هزینه‌ها می باشد. با استفاده از مدل ترنسلوگ و نرم افزار4.1Frontier میانگین صرفه‌جویی به مقیاس بانک‌های بورسی کشور بر اساس رویکرد واسطه‌گری 35/1 (صرفه‌جویی کاهنده نسبت به مقیاس) و مطابق مفاهیم تئوری محدودیت‌ها 49/0 (صرفه‌جویی فزاینده نسبت به مقیاس) تخمین زده شد. آزمون مقایسه زوجی در نرم افزار SPSS نیز تفاوت معنی‌دار بین میانگین‌های دو رویکرد را نشان می‌دهد. مطالعه این بررسیِ تطبیقی در افزایش آگاهی مدیران نسبت به آثار توان عملیاتی و ایجاد مزیت رقابتی پایدار در صنعت بانکداری موثر خواهد بود.

المصادر:

*      بنی مهد، بهمن، عربی، مهدی و شیوا حسن پور(1395)، پژوهش های تجربی و روش شناسی در حسابداری، انتشارات ترمه.

*      خواجوی، شکراله و امین ناظمی(1383)،" ترکیب هزینه یابی بر مبنای فعالیت و تئوری محدودیت‌ها : رویکردی نوین در حسابداری مدیریت"، بررسی های حسابداری و حسابرسی.

*      خان‌محمدی، صالحی (1396)، "بازده دارایی بانک‌ها در قلمرو تئوری محدودیت ها"، ماهنامه حسابدار، شماره 301-300.

*      داگلاس، ایوان(1946)، پور مقیم، سید جواد(1372)، کتاب اقتصاد مدیریت.

*      رهنمای رودپشتی، فریدون؛ تقی نتاج، غلامحسن؛ بحری ثالث، جمال(1393)، حسابداری عملکرد سیستم"، انتشارات ترمه.

*      سجادی، سید حسین و هاشم علی صفوی(1388)، حسابداری مدیریت پیشرفته، انتشارات دانشگاه شهید چمران اهواز.

*      کاغذیان، نقدی، سپهری، (1395)، بررسی سهم هزینه عوامل تولید و امکان جانشینی آنها در تابع هزینه بانک رفاه، فصلنامه پژوهش بازرگانی، شماره 79.

*      گلدرت، الیاهو، (1994)، "هدف"، نقشینه، آشوری، داریوش، نوشین،(1392)، چاپ سوم، انتشارات آوین.

*      محمدی، طالبلو،(1389)، صرفه های ناشی از ابعاد و مقیاس در صنعت بانکداری ایران، فصلنامه اقتصاد مقداری (بررسیهای اقتصادی سابق)، دوره 7، شماره 4.

*      نمازی، محمد، (1393)، "حسابداری مدیریت استراتژیک: از تئوری تا عمل"، انتشارات سمت.

*      نمازی، محمد(1391)، حسابداری صنعتی (2)، بودجه بندی و کنترل سیستم های استاندارد، تهران ، سمت.

*      Are European banks too big? evidence on economies of scale, (2015), Elena Beccalli, Mario Anolli, Giuliana Borello, Journal of Banking & Finance.

*      Bramorski, T. Madan, M.S., and Motwani, J. (1997), The Theory of Constraints in Banking،The Bankers Magazine, Jan-Feb 1997 pp 53-59.

*      Balderstone, s. and Keef,p.(1999), Throughput Accounting. Exploding an Urban Myth, Management Accounting, October:26-28.

*      Corbet, T,(1998), Throughput Accounting. North River Press.

*      Goldrat, E,M, and Fox,R, E,(1986). The Race. Croton-on-hudson. NEW York:North River Press.

*      Peter s,rose, Sylvia c, hudgins,(2011), bank management & financial srvices.

*      Mester, L.J.: 2010, ‘Scale economies in banking and financial regulatory reform’, The Region,Federal Reserve Bank of Minneapolis, September, 10-16.

*      Salvatore,Dominick,Micro economics Theory and Application.4th ed(New York:Oxford university press,2003,chap7.