محــــرمیت در معمــــــاری سنـتی ایــران

الموضوعات :

محمد کاظم سیفیان ¹ (استادیار گروه معماری دانشکده هنر و معماری، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی تهران)
محمدرضا محمودی ² (دانشجوی دکترای تخصصی معماری، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی تهران)

تاريخ الإرسال : 29 السبت , ربيع الثاني, 1427 تاريخ التأكيد : 26 الأربعاء , جمادى الثانية, 1428 تاريخ الإصدار : 12 السبت , ذو الحجة, 1428

الکلمات المفتاحية: Privacy, سلسله مراتب, traditional architecture, معماری سنتی, محرمیت, درونگرایی, Introspection, Concatenation,

ملخص المقالة :

نقش غنی و زیبای جامعه سنتی، نتیجه غنا و زیبایی تار و پود معنوی آن است که طرحها و نقشهای کلی را به هم پیوند می دهد. اصول معنوی حاکم بر معماری سنتی ایران، ریشه های عمیقی در فرهنگ و اندیشه های این مرز و بوم داراست. اصل محرمیت به عنوان یک اصل حاکم بر تمامی شئون زندگی، به زیبایی در معماری سنتی ایران کالبد یافته و آثار و نتایج عمیقی در سازماندهی فضایی و نحوه قرار گیری عملکردهای گوناگون داشته است. برخورد و آمیزش عنصر ایرانی با جریانهای فرهنگ و هنر و اندیشه اسلامی، سیمای تازه ای به هنر ایرانی بخشید. معماری ایران پس از اسلام از طراحی، ظرافت و دقت نظر بی نظیری برخوردار شد و در این میان اصول جهان بینی اسلامی تاثیرات غیرقابل کتمانی در هویت و شکل دهی به آن از خود برجای گذاشت.این مقاله پی جوی آن است تا تا با ارائه تعریفی از محرمیت، عوامل مؤثر بر آن، ریشه های شکل گیری آن و تأثیر گذاری آن را در سازمان فضایی-کالبدی معماری سنتی ایران باز شناساند.

المصادر:

• "قرآن کریم".


• اردلان نادر، بختیار لاله ، (1380)، "حس وحدت، سنت عرفانی در معماری ایرانی"، ترجمه حمید شاهرخ، اصفهان، نشر خاک.


• استیرلن، هانری ، (1377)، "اصفهان تصویر بهشت"، تهران، نشر فروزان روز.


• بورکهارت، تیتوس، (1376)، "مدخلی بر اصول وروش هنر دینی"، ترجمه جلال ستاری، در مبانی هنر معنوی، تهران، دفتر مطالعات دینی هنر، حوزه هنری سازمان تبلیغات اسلامی.


• بورکهارت، تیتوس، (1365)، "هنر اسلامی، زبان و بیان"، تهران، انتشارات سروش.


• پیر نیا، محمد کریم، (1379)، "آشنایی با معماری اسلامی ایران"، تهران، انتشارات دانشگاه علم و صنعت ایران.


• پیر نیا، محمد کریم، (1381)، "سبک شناسی معماری، تهران"، نشر معمار.


• حکیم، بسیم سلیم، (1381)، "شهرهای عربی- اسلامی، اصول شهرسازی و ساختمانی"، ترجمه محمد حسین ملک احمدی و عارف اقوامی مقدم، تهران، وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی.


• "دهخدا"، علی اکبر، لغت نامه


• سلطانزاده، حسین، (1376)، "فضاهای ورودی در معماری سنتی ایران"، تهران، دفتر پژوهشهای فرهنگی.


• مکارم شیرازی، ناصر، (1361)، "تفسیر نمونه"، جلد سوم و چهارم، انتشارات دارالکتب الاسلامیه.


• معین، محمد، (1371)، "فرهنگ فارسی"، جلد سوم، چاپ هشتم، تهران، نشر سپهر.


• معماریان، غلام حسین، (1373)، "آشنایی با معماری مسکونی ایران"، گونه شناسی درونگرا، تهران، انتشارات دانشگاه علم و صنعت ایران.


• معماریان، غلام حسین، (1384)، "سیری در مبانی نظری معماری"، تهران، انتشارات سروش دانش.


• نصر، سید حسین، (1379)، "انسان طبیعت"، ترجمه عبدالرحیم گواهی، تهران، دفتر نشر فرهنگ اسلامی.


• نقی زاده، محمد، (1379)، "حکمت سلسله مراتب در معماری و شهر سازی"، مجموعه مقالات دومین کنگره تاریخ معماری و شهر سازی.