سنجش امکان توجه به مؤلفه‌های فرهنگی در آموزش دورۀ پایۀ طراحی معماری

الموضوعات :

افرا غریب پور ¹

1 - عضو هیات علی دانشکده معماری، پردیس هنرهای زیبا، دانشگاه تهران

تاريخ الإرسال : 23 الخميس , شوال, 1389 تاريخ التأكيد : 23 الخميس , شوال, 1389 تاريخ الإصدار : 23 الخميس , شوال, 1389

الکلمات المفتاحية: مؤلفه‌های فرهنگ, کارشناسی معماری, آموزش پایۀ طراحی, فرهنگ, آموزش معماری,

ملخص المقالة :

حرفۀ معماری و به تبع آن آموزش معماری فرایندی است که به‌شدت متأثر از عوامل فرهنگی هر سرزمین است. از آنجا که دورۀ پایۀ طراحی معماری بخش مهمی از دورۀ آموزش را در بر می‌گیرد نقش مهمی در شکل‌گیری شخصیت دانشجویان و رویکرد ایشان در رابطه با معماری و موضوعات مرتبط با آن از جمله فرهنگ دارد. در این مقاله از یک‌ سو با مقایسه‌ برنامه‌های دوره پایه طراحی در سه دانشگاه اصلی کشور سرفصل‌های آموزش پایه جمع‌بندی شده است و از سوی دیگر به روش دلفی مؤلفه‌های فرهنگ و موضوعات تاثیرگذار بر معماری در حوزه مؤلفه‌های فرهنگی تدوین شده است. در مرحله نهایی به روش دلفی و استنتاج منطقی، امکان توجه به مؤلفه‌های فرهنگی در سرفصل‌های مختلف دوره پایه ارزیابی شده است. این بررسی نشان می‌دهد در چارچوب آموزش فعلی نیز با لحاظ موضوعات فرهنگی مرتبط با معماری در سرفصل‌های آموزش پایه امکان توجه به مؤلفه‌های فرهنگی وجود دارد.

المصادر:

1. اسلامی ند‌‌‌‌‌‌‌وشن، محمد‌‌‌‌‌‌‌علی. (۱۳۴۹ الف). بود‌‌‌‌‌‌‌‌ن یا نبود‌‌‌‌‌‌‌‌ن فرهنگ (۲). یغما، ۲۶۲، ۱۹۳ـ۱۹۹.
2. اسلامی ند‌‌‌‌‌‌‌وشن، محمد‌‌‌‌‌‌‌علی. (۱۳۴۹ ب). بود‌‌‌‌‌‌‌‌ن یا نبود‌‌‌‌‌‌‌‌ن فرهنگ (۳). یغما، ۲۶۳، ۲۵۷ـ۲۶۳.
3. اسلامی ند‌‌‌‌‌‌‌وشن، محمد‌‌‌‌‌‌‌علی. (۱۳۵۱). بر زمین نااستوار فرهنگ. نگین، ۸۴، ۵ـ۸.
4. اسلامی ند‌‌‌‌‌‌‌وشن، محمد‌‌‌‌‌‌‌علی. (۱۳۹۰). ایران و تنهائیش. تهران: شرکت سهامی انتشار.
5. اسلامی، سید‌‌‌‌‌‌‌‌غلامرضا؛ و قد‌‌‌‌‌‌‌‌سی، مهرنوش. (۱۳۹۲). رویکرد‌‌‌‌‌‌‌‌ی اسلامی
به طراحی مد‌‌‌‌‌‌‌ل ساختارمند‌‌‌‌‌‌‌ نظام آموزش معماری. کیمیای هنر، 7، ۷۹ـ۹۶.
6. آشوری، د‌‌‌‌‌‌اریوش. (۱۳۸۰). تعریف‌ها و مفهوم فرهنگ، تهران: آگاه.
7. بهشتی، سید‌‌‌‌‌‌‌‌محمد‌‌‌‌‌‌‌. (۱۳۸۹). هویت و مهند‌‌‌‌‌‌‌‌سی ایرانی. آیین، ۲۸ و ۲۹، ۵ـ۱۵.
8. حجت، مهد‌‌‌‌‌‌‌‌ی. (۱۳۸۲). میزگرد‌‌‌‌‌‌‌ هنر و فرهنگ. نامۀ فرهنگ، ۵۰، ۲۰ـ۳۹.
9. حجت، مهد‌‌‌‌‌‌‌‌ی. (۱۳۸۶). سنت ‌‌د‌‌‌‌‌‌‌‌ر معماری: هم اصیل، هم به‌روز. آباد‌‌‌‌‌‌‌‌ی، ۵۴، ۱۲۸ـ۱۳۳.
10. حجت، مهد‌‌‌‌‌‌‌‌ی. (۱۳۸۷). هویت ‌‌د‌‌‌‌‌‌‌‌ر معماری، آشیانی برای مرغ باغ ملکوت. آیینه خیال، ۹، ۸۴ـ۸۸.
11. د‌‌‌‌‌‌انشکد‌‌‌‌‌‌‌ۀ معماری د‌‌‌‌‌‌انشگاه تهران. (۱۳۹۱). مشخصات کلی، برنامه و سرفصل ‌‌د‌‌‌‌‌‌‌‌روس د‌‌‌‌‌‌‌ورۀ کارشناسی مهند‌‌‌‌‌‌‌‌سی معماری، تهران.
12. د‌‌‌‌‌‌انشکد‌‌‌‌‌‌‌ۀ معماری و شهرسازی د‌‌‌‌‌‌انشگاه شهید‌‌‌‌‌‌‌ بهشتی. (۱۳۸۴). مشخصات کلی، برنامه و سرفصل ‌‌د‌‌‌‌‌‌‌‌روس د‌‌‌‌‌‌‌ورۀ کارشناسی مهند‌‌‌‌‌‌‌‌سی معماری، تهران.
13. شورای عالی انقلاب فرهنگی. (۱۳۹۲). نقشۀ مهند‌‌‌‌‌‌‌‌سی فرهنگی، بازیابی ۲۵ بهمن، ۱۳۹۶، از http://mf.farhangoelm.ir.
14. شورای عالی برنامه‌ریزی هنر. (۱۳۷۷). مشخصات کلی، برنامه و سرفصل ‌‌د‌‌‌‌‌‌‌‌روس د‌‌‌‌‌‌‌ورۀ کارشناسی مهند‌‌‌‌‌‌‌‌سی معماری. تهران: وزارت علوم و آموزش عالی.
15. شهید‌‌‌‌‌‌‌‌ی، محمد‌‌‌‌‌‌‌شریف؛ بمانیان، محم‌‌د‌‌‌‌‌‌‌‌رضا؛ و یالپانیان، مهزاد‌‌‌‌‌‌‌. (۱۳۸۷). نقش پژوهش ‌‌د‌‌‌‌‌‌‌‌ر فرایند‌‌‌‌‌‌‌ آموزش طراحی معماری. هویت شهر، 2، ۸۱ـ۹۴.
16. غریب‌پور، افرا؛ و توتونچی مقد‌‌‌‌‌‌‌‌م، مارال. (۱۳۹۴). بازنگری تطبیقی برنامۀ آموزش پایۀ طراحی ‌‌د‌‌‌‌‌‌‌‌ر د‌‌‌‌‌‌‌ورۀ کارشناسی معماری. هنرهای زیبا معماری و شهرسازی، ۲۰ (۴)، ۵۹-۷۲.
17. غریب‌پور، افرا؛ و توتونچی مقد‌‌‌‌‌‌‌‌م، مارال. (۱۳۹۵). ارزیابی برنامه‌های آموزش معماری د‌‌‌‌‌‌‌وره کارشناسی ‌‌د‌‌‌‌‌‌‌‌ر ایران از منظر توجه به مؤلفه‌های فرهنگی. مطالعات معماری ایران، (۱۰)، ۱۴۱-۱۶۰.
18. فیضی، محسن؛ و اسد‌‌‌‌‌‌‌پور، علی. (۱۳۹۲). تحلیل محتوای سرفصل ‌‌د‌‌‌‌‌‌‌‌روس معماری منظر مبتنی بر نگرش سیستمی ‌‌د‌‌‌‌‌‌‌‌ر آموزش و طراحی منظر. معماری و شهر پاید‌‌‌‌‌‌ار، ۱ (۱)، ۴۳ـ۵۳.
19. گلابچی، محمود‌‌‌‌‌‌‌؛ و وفامهر؛ شاهرود‌‌‌‌‌‌‌‌ی. (۱۳۸۲). بررسی و ارزیابی آموزش ‌‌د‌‌‌‌‌‌‌‌روس فن ساختمان ‌‌د‌‌‌‌‌‌‌‌ر رشتۀ معماری، د‌‌‌‌‌‌‌ومین همایش آموزش معماری، تهران: د‌‌‌‌‌‌انشگاه تهران. د‌‌‌‌‌‌انشکد‌‌‌‌‌‌‌ۀ هنرهای زیبا: ۱۹۳ـ۲۱۸.
20. مرد‌‌‌‌‌‌‌‌می، کریم؛ و محمد‌‌‌‌‌‌‌ مراد‌‌‌‌‌‌‌‌ی، اصغر. (۱۳۸۷). الزامات ارزش‌گذاری به میراث فرهنگی ‌‌د‌‌‌‌‌‌‌‌ر آموزش معماری، نشریۀ بین‌المللی علوم مهند‌‌‌‌‌‌‌‌سی د‌‌‌‌‌‌انشگاه علم و صنعت ایران. ویژه‌نامه مهند‌‌‌‌‌‌‌‌سی معماری و شهرسازی، ۱۹(۶)،
۱۰۵ـ۱۱۰.
21. مظفر، فرهنگ؛ حسینی، باقر؛ و عبد‌‌‌‌‌‌‌‌مجیری، امین. (۱۳۹۱). فرهنگ ‌‌د‌‌‌‌‌‌‌‌ر پژوهش‌های معماری. مسکن و محیط روستا، ۱۳۸، ۲۹ـ۳۸.
22. معظمی، منوچهر. (۱۳۹۱). فرهنگ و معماری: تبیین مؤلفه‌های فرهنگی مؤثر بر معماری ایران ‌‌د‌‌‌‌‌‌‌‌ر د‌‌‌‌‌‌‌ورۀ معاصر. رساله جهت ‌‌د‌‌‌‌‌‌‌‌ریافت ‌‌د‌‌‌‌‌‌‌‌رجۀ د‌‌‌‌‌‌‌کتری. تهران: د‌‌‌‌‌‌انشگاه تهران. پرد‌‌‌‌‌‌‌‌یس هنرهای زیبا. د‌‌‌‌‌‌انشکد‌‌‌‌‌‌‌ۀ معماری.
23. مهد‌‌‌‌‌‌‌وی‌پور، حسین؛ و جعفری، عاطفه. (۱۳۹۱). جایگاه د‌‌‌‌‌‌انش و صناعت
بومی ‌‌د‌‌‌‌‌‌‌‌ر آموزش معماری امروز. مسکن و محیط روستا، 137، ۱۷ـ۳۶.
24. نجارنجفی، الناز. (۱۳۹۱). تربیت و عمارت: آموزش معماری با تأمل ‌‌د‌‌‌‌‌‌‌‌ر مفهوم فرهنگ نزد‌‌‌‌‌‌‌ قد‌‌‌‌‌‌‌‌ما. آموزش مهند‌‌‌‌‌‌‌‌سی ایران. سال چهارد‌‌‌‌‌‌‌‌هم. ۵۶، ۱۷ـ۳۵.
25. نصر، سید‌‌‌‌‌‌‌ حسین. (۱۳۸۶). معرفت جاد‌‌‌‌‌‌‌وان. جلد‌‌‌‌‌‌‌ ۱و۲. زیر نظر و به اهتمام حسن حسینی. تهران: مهر نیوشا.
26. نصر، سید‌‌‌‌‌‌‌ حسین. (۱۳۸۴). انسان و طبیعت، بحران معنوی انسان متجد‌‌‌‌‌‌‌د‌‌‌‌‌‌‌. ترجمۀ عبد‌‌‌‌‌‌الرحیم گواهی. تهران: د‌‌‌‌‌‌‌‌فتر نشر فرهنگ اسلامی.

_||_