بررسی تعامل ارزش های زیبایی شناسانه صوت و تصویر بر مخاطب
الموضوعات :شیرین مصباحی طریقی 1 , فرهاد مختاری 2
1 - عضو هیات علمی دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران شرق، تهران، ایران
(نویسنده مسئول
2 - کارشناس ارشد تولید سیما
الکلمات المفتاحية: زیباشناسی صدا, مخاطب, رابطه ترکیبی صدا و تصویر,
ملخص المقالة :
هدف از پژوهش حاضر، شناخت عوامل و عناصری است که می توانند در حاشیه ی صوتی یک فیلم مستند، کارکردی به جز کارکردواقع گرا داشته باشند. منظور از چنین نقشی که از آن به کارکرد زیبایی شناسانه ی صدا تعبیر می شود آن است که مفاهیم متفاوتی، بهغیر از واقعیات موجود در صدا، به تماشاگر منتقل شود. چنین استفاده ای از صدا می تواند به القای معانی عمیق تری دست زند که درذهن فیلمساز شکل گرفته است.در حقیقت آنچه به عنوان سؤال اصلی این پژوهش، مد نظر بوده است، دست یافتن به عناصری است که می توان چنین کارکردی را ازآنها انتظار داشت. در این راه با استفاده از اطلاعات موجود در اسناد، کتب، مجلات و منابع اینترنتی و نیز مشاهده و تحلیل و بررسینمونه های عملی چنین کاربردی در آثار مستند، درقالب روش اسنادی، به گردآوری مطالب مربوط به موضوع، پرداخته شد.تحلیل مطالب مذکور و کنار هم نهادن آنها، موجب به دست آمدن نتایج جالبی، جدای از اطلاعات موجود در هر یک شد . بدینترتیب از پژوهش حاضر این نتیجه حاصل آمد که اولاً؛ ارزش های زیباشناختی صدا و تصویر دارای عناصری است که هم در رابطه یبا یکدیگر و هم به طور مستقل کارکرد می یابند. ثانیاً؛ فارغ از این که عناصر زیبایی شناسی تصویر کدامند، نتیجه ی دیگری هم دررابطه با شناخت عوامل مؤثر در زیبایی شناسی صدا به دست آمد ؛ این که ارزش های مذکور چگونه قابل تعریف و تعیین می گردند.این نتایج چنین می نمایند که با تغییر در عناصری همچون سطح صدا، پرسپکتیو صدا، بافت صدا، زنگ صدا، تن صدا، طنین صدا،سرعت صدا، جنس صدا، تکرار مداوم صدا و نیز وارونه کردن پخش صدا، می توان به طور مستقیم به کارکردهای زیبایی شناسانهدست یافت.اما عناصر دیگری هم وجود دارند که به طور غیرمستقیم و از طریق رابطه ی مخاطب و صدا چنین کارکردهایی را موجب می گردند .این عوامل نیز عبارتند از وضعیت فرهنگی مخاطب، شیوه ی تکنولوژیک ارائه ی صدا، رابطه ی ترکیبی صدا و تصویر، ابهام تصویری وبرجستگی صوتی، توجه به حضور صدا در ساختار اصلی اثر، وضعیت زمانی و مکانی ارتباط مخاطب و اثر، شناخت صدا و درک آنتوسط مخاطب و سرانجام وجود پس زمینه های ذهنی مخاطب نسبت به صدا.هر یک از عوامل مذکور در صورتی که مورد استفاده ی خلاقانه قرار گیرند، می توانند عمق زیادی به درونمایه ی اثر بخشیده و در غیراین صورت موجب بروز ساده انگاری و دور شدن یک فیلم مستند از مفهوم پردازی می گردند.
