تحلیل روابط رهبری اصیل، امنیت روانی و رفتار شهروندی سازمانی

الموضوعات : خطمشی‌گذاری عمومی در مدیریت

سیروس قنبری ¹ , خلیل زندی ² , اعظم دهقان ³

1 - دانشیار، گروه علوم تربیتی، دانشگاه بوعلی سینا، همدان، ایران
2 - دانشجوی دکتری، گروه علوم تربیتی، دانشگاه بوعلی سینا، همدان، ایران
3 - دانش‌آموخته کارشناسی ارشد، گروه علوم تربیتی، دانشگاه بوعلی سینا، همدان، ایران

تاريخ الإرسال : 02 الخميس , شوال, 1437 تاريخ التأكيد : 04 الإثنين , ذو الحجة, 1437 تاريخ الإصدار : 21 السبت , محرم, 1438

الکلمات المفتاحية: رهبری اصیل, امنیت روانی, رفتار شهروندی سازمانی,

ملخص المقالة :

زمینه و هدف: لازمه موفقیت سازمان‌ها در دنیای امروز، برخورداری از کارکنانی است که از وظایف معمول خود فراتر رفته و نمایشی از رفتارهای شهروندی سازمانی را ارائه دهند. این مهم تحقق نمی‌یابد مگر آن‌که رهبران سازمانی، جوی ایمن و مملو از اطمینان را در سازمان فراهم آورند. هدف از این پژوهش بررسی ارتباط رهبری اصیل و رفتار شهروندی سازمانی با تأکید بر نقش میانجی امنیت روانی کارکنان بود. روش‌ها‌: جامعه آماری پژوهش، کارکنان اداره کل ورزش و جوانان استان همدان مشتمل بر 150 نفر بود که نمونه‌ای به حجم 103 نفر از آن‌ها به شیوه نمونه‌گیری تصادفی ساده، انتخاب و مورد مطالعه قرار گرفت. جهت گردآوری داده‌ها از پرسشنامه‌ رهبری اصیل، پرسشنامه امنیت روانی و پرسشنامه رفتار شهروندی سازمانی استفاده شد. روایی پرسشنامه‌ها بر اساس نظر متخصصان تأیید شد. همچنین پایایی پرسشنامه‌ها با اجرای آن‌ها بر روی نمونه‌ اولیه‌ای مشتمل بر 25 نفر و با استناد به ضریب آلفای کرونباخ، محاسبه و مورد تأیید قرار گرفت. تجزیه و تحلیل داده‌ها نیز با استفاده از آزمون همبستگی پیرسون، مدل معادلات ساختاری و آزمون همبستگی تفکیکی صورت گرفت. یافته‌ها: یافته‌ها نشان داد که بین متغیرهای رهبری اصیل، امنیت روانی و رفتار شهروندی سازمانی، روابط مثبت و معناداری وجود داشت (p < .01). با این‌حال امنیت روانی نمی‌توانست نقش میانجی را در تبیین ارتباط بین رهبری اصیل و رفتار شهروندی سازمانی ایفا نماید. نتیجه‌گیری: بر اساس یافته‌های پژوهش، مدیران می‌توانند با نمایش رفتارهای بیانگر رهبری اصیل، زمینه ارتقای رفتارهای فرانقشی از سوی کارکنان را فراهم آورند.

المصادر:

ابراهیم‌پور، حبیب؛ خلیلی، حسن؛ حبیبیان، سجاد؛ کریمی، مردعلی (1390). «تبیین رفتار شهروندی سازمانی در پرتو رهبری معنوی مطالعه‌ی موردی کارکنان مرکز آموزش صدا و سیما»، مدیریت اجرایی، 3 (6)، 56-35.

اردلان، محمدرضا؛ قنبری، سیروس؛ زندی، خلیل؛ سیف پناهی، حامد. (1392). «مدل‌یابی روابط توانمندسازی روانشناختی، معنویت در کار و امنیت روانی پرستاران»، مدیریت پرستاری، 2 (3)، 78-69.

بهارلو، مصطفی؛ بشلیده، کیومرث؛ هاشمی شیخ‌ شبانی، سید اسماعیل؛ نعامی، عبدالزهرا. (1393). «بررسی رابطه‌ الگوی تبادل رهبر – عضو و رفتار شهروندی سازمانی؛ نقش واسطه‌ای توانمندسازی روان‌شناختی و تعهد سازمانی»، مدیریت فرهنگ سازمانی، 12 (1)، 19-1.

پیران‌نژاد، علی. (1392). «رهبری اصیل، سبکی ضروری در مدیریت دانشگاه‌ها»، مدیریت در دانشگاه اسلامی، 2 (2)، 350-329.

سلیمانی، نادر؛ سیری، محمد حسین. (1389). «رابطه‌ی سلامت روانی و رفتار شهروندی سازمانی معلمان»، فصلنامه روانشناسی تربیتی دانشگاه آزاد اسلامی واحد تنکابن، 1 (4)، 101-87.

سهرابی، بابک.؛ خانلری، امیر. (1388). «اخلاق، فناوری اطلاعات و رفتار شهروندی سازمانی»، اخلاق در علوم و فناوری، 4 (1 و 2)، 10-1.

شعبانی، علی؛ تقوی قره‌بلاغ، حسین (1390). «بررسی رابطه رهبری تحول آفرین با رفتار مدنی سازمانی در کتابخانه‌های دانشگاه تهران»، نشریه تحقیقات کتابداری و اطلاع‌رسانی دانشگاهی، 45 (57)، 62-39.

عارفی، محبوبه؛ شهودی، مریم؛ زندی، خلیل. (1391). «رابطه بین رفتار شهروندی سازمانی و کار تیمی: مطالعه موردی کارکنان دانشگاه کردستان»، مشاوره شغلی و سازمانی، 4 (12)، 49-31.

فهیم دوین، حسن؛ عقبائی، بتول؛ اسداللهی، احسان. (1391). «بررسی رابطه بین وجدان کاری و رفتار شهروندی سازمانی در دبیران تربیت بدنی نواحی هفت‌گانه مشهد»، تحقیقات علوم ورزشی، 3 (9)، 70-65.

مرتضوی، سعید؛ رضایی راد، مصطفی؛ جاویدی، امین؛ عزیزی، مرتضی. (1390). «نقش باورهای کارکنان در زمینه امنیت روانی و سودمندی واحدها بر عملکرد تیم‌های انتظامی (شهرستان همدان)»، مطالعات امنیت اجتماعی، (28)، 167-143.

میرمحمدی، سیدمحمد؛ رحیمیان، محمد؛ جلالی‌خان‌آبادی، طاهره. (1391). «رهبری اصیل و دلبستگی شغلی: اعتماد به مثابه متغیر میانجی»، چشم‌انداز مدیریت دولتی، (12)، 34-15.

یعقوبی، نورمحمد؛ مقدمی، مجید؛ کیخا، عالمه. (1389). «بررسی رابطه بین رهبری تحول آفرین و رفتار شهروندی سازمانی کارکنان»، پژوهش‌نامه مدیریت تحول، 2 (4)، 96-64.

Avolio BJ, Gardner WL. (2005). Authentic leadership development: Getting to the root of positive forms of leadership. The Leadership Quarterly; 16: 315-338.

Chen CY, Yang CF. (2012). The Impact of Spiritual Leadership on Organizational Citizenship Behavior: A Multi-Sample Analysis. Journal of Business Ethics; 105: 107-114.

Cottrill K, Denise Lopez P, Hoffman CC. (2014). How authentic leadership and inclusion benefit organizations. Equality, Diversity and Inclusion: An International Journal. 33 (3): 275-292.

Diddams M, Chang GC. (2012). Only human: Exploring the nature of weakness in authentic leadership. The Leadership Quarterly; 23: 593-603.

Giallonardo LM, Wong CA, Iwasiw CL. (2010). Authentic leadership of preceptors: predictor of new graduate nurses' work engagement and job satisfaction. Journal of Nursing Management; 18: 993-1003.

López-Domínguez, Mercedes. Enache, Mihaela. Sallan, Jose M. Simo, Pep. (2013). Transformational leadership as an antecedent of change-oriented organizational citizenship behavior. Journal of Business Research (66): 2147–2152.

Nielsen MB, Eid J, Mearns K, Larsson G. (2013).Authentic leadership and its relationship with risk perception and safety climate. Leadership & Organization Development Journal; 34 (4): 308-325.

Rego A, Sousa F, Marques C, Pina e Cunha M. (2014). Hope and positive affect mediating the authentic leadership and creativity relationship. Journal of Business Research; 67: 200-210.

Roof R. (2013). Authentic leadership questionnaire (ALQ) psychometrics.Asian Journal of Business Ethics; 3 (1): 1-8.

Spence Laschinger HK, Wong CA, Grau AL. (2012). The influence of authentic leadership on newly graduated nurses’ experiences of workplace bullying, burnout and retention outcomes: A cross-sectional study. International Journal of Nursing Studies; 49: 1266-1276.

Toor SR, Ofori G. (2008). Leadership for future construction industry: Agenda for authentic leadership. International Journal of Project Management; 26: 620-630.

Walumbwa FO, Christensen AL, Hailey F. (2011). Authentic leadership and the knowledge economy: Sustaining motivation and trust among knowledge Workers. Organizational Dynamics; 40: 110-118.