ارائه الگوی عوامل تاثیر گذار بانکداری کارآفرینانه بر اساس نظام خط مشی گذاری

الموضوعات : خطمشی‌گذاری عمومی در مدیریت

سمیرا نظیفی ¹ (دانشگاه آزاد اسلامی واحد علی آباد کتول)
روح الله سمیعی ² (دانشکده مدیریت و حسابداری، دانشگاه آزاد اسلامی واحد علی آباد کتول، ایران)
سامره شجاعی ³ (دانشکده مدیریت و حسابداری، دانشگاه آزاد اسلامی واحد علی آباد کتول، ایران)
محمود رضا مستقیمی ⁴ (دانشکده مدیریت و حسابداری، دانشگاه آزاد اسلامی واحد علی آباد کتول، ایران)

تاريخ الإرسال : 05 الأربعاء , شعبان, 1440 تاريخ التأكيد : 13 الأربعاء , ذو الحجة, 1440 تاريخ الإصدار : 01 الأربعاء , ذو الحجة, 1441

الکلمات المفتاحية: بانکداری کارآفرینانه, بانک سپه, نظام خط مشی گذاری,

ملخص المقالة :

زمینه: در سالیان اخیر، کارآفرینی به یکی از جریان های اصلی در حوزه اقتصاد تبدیل شده است، به شکلی که ضرورت نظام خط مشی گذاری در زمینه کارآفرینی و اجرای آن در بانکداری به یکی پیچیده ترین مسایل مدیران تبدیل شده است. هدف: این پژوهش با هدف بررسی تاثیر بانکداری کارآفرینانه مبتنی بر نظام خط مشی گذاری در بانک سپه و با استفاده از روش آمیخته اجرا شده است. روش ها: جامعه آماری تحقیق شامل 105 مدیر شعبات بانک سپه بود که با روش نمونه گیری طبقه ای تصادفی و بر اساس فرمول کوکران،83 نفر به عنوان نمونه انتخاب شد. ابزار جمع آوری داده ها پرسشنامه بود که روایی آن توسط اعضای هیئت علمی و پایایی آن با روش پایایی ترکیبی و آلفای کرونباخ تایید شد. بر این اساس پس از بررسی ادبیات پژوهش و احصای نظرات خبرگان حوزه خط‌مشی‌گذاری، عوامل مؤثر شناسایی شد. نتایج: تجزیه و تحلیل اطلاعات با روش مدل سازی معادلات ساختاری با رویکرد روش حداقل مربعات جزئی و نرم افزار Smart PLS انجام گرفت. نتایج پژوهش حاکی از تاثیر مثبت و معنادار مؤلفه‌های نظام خط‌مشی گذاری در بانک از منظر کارآفرینی با ضریب57/0 است.

نص كامل:



ارائه الگوی عوامل تاثیر گذار بانکداری کارآفرینانه بر اساس نظام 

خط مشی­گذاری

 

 

 

چکیده 

زمینه: در سالیان اخیر، کارآفرینی به یکی از جریان های اصلی در حوزه اقتصاد تبدیل شده است، به شکلی که ضرورت نظام خط مشی گذاری در زمینه کارآفرینی و اجرای آن در بانکداری به یکی پیچیده ترین مسایل مدیران تبدیل شده است.

هدف: این پژوهش با هدف بررسی تاثیر بانکداری کارآفرینانه مبتنی بر نظام خط مشی گذاری در بانک سپه و با استفاده از روش آمیخته اجرا شده است.

روش ها: جامعه آماری تحقیق شامل 105 مدیر شعبات بانک سپه بود که با روش نمونه گیری طبقه ای تصادفی و بر اساس فرمول کوکران،83 نفر به عنوان نمونه انتخاب شد. ابزار جمع آوری داده ها پرسشنامه بود که روایی آن توسط اعضای هیئت علمی و پایایی آن با روش پایایی ترکیبی و آلفای کرونباخ تایید شد. بر این اساس پس از بررسی ادبیات پژوهش و احصای نظرات خبرگان حوزه خط­مشی­گذاری، عوامل مؤثر شناسایی شد.

نتایج: تجزیه و تحلیل اطلاعات با روش مدل سازی معادلات ساختاری با رویکرد روش حداقل مربعات جزئی و نرم افزار Smart PLS انجام گرفت. نتایج پژوهش حاکی از تاثیر مثبت و معنادار مؤلفه‌های نظام خط‌مشی گذاری در بانک از منظر کارآفرینی با ضریب57/0 است.

واژگان کلیدی: بانکداری کارآفرینانه، نظام خط مشی گذاری، بانک سپه

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

مقدمه

 

امروزه به دليل اهميت و جايگاه نظام بانکداري در توسعه کشورها و همچنين اهميت روزافزون سه انقلاب "کارآفريني" "ديجيتال" و "اينترنت "نظام بانکي کشور ملزم به پذيرش و اعمال آن تغييرات در الگوهاي خدمات‌رسانی خود مي­باشد(هيل¹،2013). در سال‌های اخیر با افزایش تعداد بانک‌ها و مؤسسات مالی و همچنین خصوصی شدن برخی بانک‌های دولتی، فضای رقابتی شدیدی در صنعت بانکداری ایران ایجادشده است. باوجوداین، خدمات ارائه‌شده توسط نظام بانکي کشور از تنوع، کيفيت و سرعت لازم برخوردار نيست(حجازی و حسینی مقدم، 1393). امّا عدم آگاهی در مورد نحوه ایفای این نقش توسط بانک‌ها و همچنین وجود ابهامات فراوان در خط‌مشی گذاری بانک‌ها منجر به ناکارآمدی آن‌ها در این حوزه گردیده است (لی و همکاران²، 2017). از نظر لاسون (1971) فرایند خط‌مشی اساساً در مورد چگونگی اتخاذ تصمیم‌ها به‌وسیله خط‌مشی گذاران است. بدین ترتیب، تلاش اولیه لاسون برای مدل‌سازی فرایند خط‌مشی بیشتر بر چگونگی مدل‌سازی فرایند تصمیم (به بهترین نحو) استوار است(اسمیت و دیگران، 1392). به‌منظور برطرف کردن مسائل و چالش­هاي نظام بانکي کشور، ايجاد بسترها و زمينه­هاي مناسب جهت افزايش گرايش به کارآفريني مي­تواند الگويي اثربخش جهت حصول به اهداف نوآوري، ابتکار عمل و ارائه محصولات و فرآيندهاي کاري جديد و درنهایت بهبود کيفيت خدمات‌رسانی محسوب شود. ازاین‌رو به دليل این‌که بانک‌ها به دنبال کسب سودآوري، جذب مشتريان بيشتر، تأمين رضايت سهامداران و سپرده‌گذاران مي­باشند در اين راستا اقداماتي را جهت توسعه خلاقيت و نوآوري به‌منظور ارائه محصولات جديد باکیفیت بالا و در حداقل زمان ممکن به عمل مي­آورند. بنابراين، عوامل مؤثر بر بانکداری کارآفرینانه مي­تواند ديدگاه مديران بانک‌ها را نسبت به موضوع کارآفريني وسيع نمايد تا آنان با فراهم ساختن زيرساخت­ها عوامل مناسب تقویت‌کننده مخاطره پذيري، ابتکار عمل و نوآوري، شرايط لازم را براي ورود سازنده و اثربخش فرآيند کارآفريني و عملياتي نمودن آن و نيز بروز خلاقيت و نوآوري در خدمات بانکي فراهم نمايند(درویش و همکاران،1391). با توجه به اهميت در حال رشد کارآفرینی، خط­مشی­گذاری کارآفرینی، از جنبه تئوریک، نياز به یک مبنای دقيق دارد تا بتوان به ایجاد یک اقتصاد کارآفرینانه با کارآفرینان بيشتر و دستيابی به هدف­های تعیین‌شده در کشورکمک کرد. البته در سطح بین‌المللی، سازمان­هایی مانند دیده­بان جهانی کارآفرینی، تدوین و ارزیابی شاخص­های توسعه کارآفرینی را آغاز نموده­اند(داوری،1391). از سوی دیگر بانک جهانی و مجمع جهانی اقتصاد گزارش­های سالانه در زمینه  محيط کسب­وکار منتشر و در این گزارش­ها بر بهبود محيط کسب‌وکار درجهت توسعه کارآفرینی اذعان دارند(بانک جهانی ،2013). بر این اساس، این پژوهش با هدف طراحی مدل بانکداری کارآفرینانه بر اساس نظام خط مشی­گذاری با تأکيد بر بانک سپه در جهت سياستگذاری بانکداری کارآفرینانه برای کشور است. بنابراین پژوهش حاضر بر آن است تا با ارائه یک الگو نظام خط­مشی گذاری برای بانکداری کارآفرینانه در ایران بتواند گام مهمی را در جهت ارتقاء بانکداری کارآفرینانه در کشور ایران بردارد. بنابراین سؤال اصلی تحقیق در این پژوهش این است که الگوی بانکداری کارآفرینانه بر اساس نظام خط‌مشی گذاری دارای چه مشخصاتی می‌باشد؟ بر این اساس، در بخش نخست به بررسی مفاهیم و ابعاد هر یک از متغیرها پرداخته و پس از مروری بر تحقیقات انجام شده در این خصوص، مدل مفهومی تحقیق ارائه خواهد شد. در بخش بعد به معرفی روش شناسی تحقیق و تحلیل داده ها پرداخته و در نهایت یافته­های حاصل به همراه پیشنهادات مدیریتی بیان خواهد شد.

 

نظام خط مشی گذاری

نظام خط­مشی­گذاری با رسالت و مأموریت مشخصی به وجود آمده است و برای نیل به اهداف معینی تلاش می­کند. بی­تردید دستیابی به این اهداف مستلزم شناسایی، کنترل و رفع موانع و مشکلاتی است که ممکن است اجرای مطلوب خط مشی­های عمومی را تحت تأثیر قرار دهد(دانایی­فرد و همکاران،1396). از دیرباز تاکنون خط­مشی­گذاری مقولة چالش­برانگیزی برای بشر بوده و هست به­طوریکه ادبیات علم سیاست مملو از تعاریف مختلف خط­مشی است. تقریباً هرکسی که در باب خط­مشی مطلبی نوشته تعریفی نیز از خطمشی ارائه داده است (دانایی­فرد، 1388).

خط­مشی را می­توان تصمیمات اتخاذشده ازطریق دولت­ها دانست که هدفی را تعریف و ابزاری را برای دستیابی به آن مشخص می­کند (هاولت، 1380) و تصمیمات و سیاست­هایی که به­وسیله مراجع مختلف بخش عمومی مثل مجلس، دولت و قوه قضائیه که نماینده حفظ منافع عمومی هستند اتخاذ می­شود (الوانی، 1386). تدوین خطمشی نیز زمانی آغاز خواهد شد که پس از آن که مشکل عمومی تشخیص داده شد و راه­حل­های ممکن پیش­بینی و نتایج هر راه­حل برآورد شد می­توان از طریق مقایسه، بهترین راه را انتخاب نمود و خط­مشی مطلوب را ارائه نمود (الوانی، 1386). اجرا و ارزیابی خط­مشی گام بعدی است که پس از آن که خط­مشی جنبه قانونی و رسمی پیدا کرد باید اجرا و مورد ارزیابی قرار گیرد و نقاط قوت و ضعف آن در عمل نیز شناخته شود. خط­مشی­گذار باید خط­مشی تصویب­شده را پیگیری کند و نتایج حاصل از آن را مورد ارزیابی قرار دهد (الوانی، 1376).

آیستون (1971) خط­مشی را رابطة یک واحد دولتی با محیط خود تعریف می­کند. چنین تعریفی کلی بوده و شناخت محدوده­های این رابطه چندان قابل تشخیص نیست و می­تواند همه­چیز را در برگیرد. بنابراین، به اقتضای هر حوزه و تخصصی، این مقوله باید بازتعریف و بومی­سازی شود تا بتوان به کارایی و اثربخشی دست یافت. مطالعه چگونگی ایجاد خط­مشی­ها عموماً یک سری از فعالیت­ها، یا مراحلی را مورد توجه قرار می­دهد که در نظام­های سیاسی اتفاق می­افتد. مفهوم این مدل مرحله­ای، عبارت است از خط­مشی­گذاری که در مراحل شناخته­شده اتفاق می­افتد و هر مرحله می­تواند جداگانه مورد توجه قرار گیرد (گیوریان و همکاران،1384). 

در این تحقیق، از سه بعد نظام خط مشی گذاری استفاده شده است: تدوین: پس از آن که مشكل عمومي تشخيص داده شد و راه حل هاي ممكن پيش بيني و نتايج هر راه حل برآورد شد، مي توان از طريق مقايسه، بهترين راه را انتخاب نمود و خط مشي مطلوب را ارائه نمود. اجراي و ارزيابي خط مشي: پس از آن که خط مشي جنبه قانوني و رسمي پيدا کرد بايد اجرا و مورد ارزيابي قرار گيرد و نقاط قوت و ضعف آن در عمل نيز شناخته شود. خط مشي گذار بايد خط مشي تصويب شده را پيگيري کند و نتايج حاصل از آن را مورد ارزيابي قرار دهد.

 

بانکداری کارآفرینانه        

عمل کارآفرینانه، به مفهوم سازی و پیاده سازی یک ایده، فرآیند، محصول، خدمت یا یک کسب و کار جدید دلالت دارد. عامل کارآفرینانه، فرد یا گروهی است که مسئولیت شکوفاسازی و به بار نشستن عمل کارآفرینانه را بر عهده می گیرد(فارسیجانی و همکاران،1390). تأثیر فعالیت های کارآفرینی در موفقیت و عملکرد سازمان موجب شده است تا پژوهش هایی درمورد عوامل سازمانی و فردی مؤثر بر آن انجام شود(زهرا و کوین³،1995).

یافته­های پژوهش­ها نشان می­دهند که عوامل درون سازمانی و عوامل مرتبط با تفاوت­های فردی به طور خاص، نقش مهمی در تشویق کارآفرینی سازمانی ایفا می­کنند (کوین و سلوین⁴،1991)، پژوهشگران درصدد بوده­اند تا برخی از متغیرهای کلیدی اثرگذار بر کارآفرینی سازمانی را شناسایی کنند. عواملی مانند: سیستم­های پاداش، فرهنگ، ساختار سازمانی و حمایت سازمانی ادراک شده(لارسن و ُفس⁵،2003). از سوی دیگر، درمورد عوامل مرتبط با تفاوت های فردی مؤثر بر کارآفرینی پربها (1999) خاطرنشان نموده است؛ سازمان ها به خودی خود خلاق، نوآور و کارآفرین نخواهند شد، مگر این که افراد خلاق و نوآور با خصوصیات و ویژگی­های خاص خود پیکره آن سازمان را تشکیل دهند. به طور کلی، سیر پژوهشی حاکی از این است که نیروی انسانی سازمان­های کارآفرین دارای ویژگی­هایی به شرح زیر می باشند: ذهنیت تحلیل گرایانه، جایگاه مهار درونی، کنجکاوی، هوش هیجانی، تحمل بالای ابهام و عدم قطعیت، اعتماد به نفس بالا، نیاز شدید به استقلال، نیاز بالا به احترام، خلاقیت، کارمحوری، سخت کوشی و خوش­بینی(جانقربانیان و همکاران،1389). در یک مفهوم گسترده، رفتار کارآفرینانه همه اعمالی را که اعضای یک سازمان انجام می دهند و با اکتشاف، ارزیابی و بهره برداری از فرصت های کارآفرینی مرتبط می­باشند، را در بر می­گیرد(کارتکو، ایرلند، کوین و هورنسبای⁶،2005). کارآفرینی فردی در بافت سازمان­ها با اعمال و نیات افراد در همه سطوح سازمان نسبت به ارزش­های معین در سازمان رابطه دارد(کارتکو، ایرلند، کوین و هورنسبای ،2005). دو دیدگاه پژوهشی عمده درباب عوامل مرتبط با کارآفرینی وجود دارد: دیدگاه پژوهشی اول بر بافت سازمانی و فرایندهای سازمانی متمرکز است، در صورتی که دیدگاه دوم متمرکز بر افراد است. رفتارهای کارآفرینانه سازمانی بر اساس سطوح مدیریتی مختلف در سازمان در نوسان است(کارتکو و همکاران،2005). نظریه حمایت سازمانی(ازنبرگر، هانتینگتون، هاتچیسون و ُسوا⁷ ،1986؛ رودز و ازنبرگر⁸،2002) به عنوان چارچوب نظری مفیدی برای رفتارهای کارآفرینانه فردی در سازمان معرفی شده است. بر اساس این چارچوب، کارکنان هنگامی که سازمان به بهزیستی و ارزش­های مشترک آنها توجه داشته باشد، سطوح بالایی از حمایت سازمانی ادراک شده را احساس می­نمایند. بر اساس نظریه حمایت سازمانی، پژوهش­ها تصریح نموده اند که کارکنان با سطوح بالای حمایت سازمانی ادراک شده، تعهد بیشتری به سازمان دارند، برای آن تلاش می­نمایند و احساس خشنودی شغلی بیشتری دارند(زمپتاکیس، ِ بلدکاس و موستاکیس⁹،2009). چنین کارکنانی به احتمال کمتری غیبت می نمایند یا از کار خود کناره گیری می کنند(ازنبرگر و همکاران،1986). و به احتمال بیشتری به انجام کارهایی فراتر از وظایف رسمی شغلی(رفتارهای مدنی سازمانی) مبادرت می­نمایند و عملکرد وابسته به نقش بالاتری دارند(آرملی، ازنبرگر، فاسالو و لینچ¹⁰،1998). گرچه، با تصدیق اهمیت حمایت سازمانی ادراک شده و پیامدهای مطلوب آن برای کارکنان و سازمان ها، پژوهش های تجربی روی اثر بالقوۀ حمایت سازمانی ادراک شده بر رفتارهای کارآفرینانه در سازمان تمرکز نموده اند.

فعالیت­های کارآفرینانه درون سازمانی عبارتست از فرآیندها، شیوه­ها و فعالیت­های تصمیم­گیری که منجر به توسعه و تحویل محصولات یا خدمات نوآور و جدید می­شود(هورنسبای و همکاران،2002). اگر چه فعاليت­های کارآفرینانه از سطح فردی سرچشمه می­گيرند و به­وسيلة نگرش­ها یا انگيزه­های فرد و مهارت­ها و ویژگی­های روانشناختی فرد ایجاد می­شوند، ولی می­توان با تدوین و اجرای خط­مشی­های توسعة کارآفرینی در جهت افزایش تعداد کارآفرینان و تأسيس کسب­وکارهای کوچک تلاش کرد. سياستگذاری توسعة کارآفرینی، شامل تدوین، اجرا و ارزیابی این سياست­ها در قالب یک سيستم خط­مشی است. این خط مشی­ها در جهت تشویق کارآفرینی هستند و در مراحل پيش از شروع، هنگام شروع و پس از شروع، فرآیند کارآفرینانه مدنظر قرار می­گيرند و بر ایجاد انگيزش، فرصت و مهارتها تأثير دارند(لندستروم و استوینسون¹¹،2007).

 با شدت گرفتن مطالعات در خصوص کارآفرینی و مطرح شدن سوالاتی همچـون وظیفـه کارآفرین در شرکت پس از تاسیس، مشاهده برخی اقدامات کارآفرینانه از سوي شرکت­هاي بزرگ، تغییر ساختار مالکیت شرکت­ها و بازگرداندن بخشی از مالکیت به مدیران در راستاي ایجاد انگیزه و قرار گرفتن نوآوري، سبب گردید تا کارآفرینی سازمانی به عنوان یک استراتژي ­نوین در شرکت­هاي بزرگ براي دستیابی به نوآوري، موفقیت، رشد و بقاء در تحقیقات مدیریتی ورود و مورد توجه ویژه­اي قرار گیرد(ناهید و گلابی،1391). زهرا و همکارانش (1990) بیان کرده­اند که: برخی از شرکت­هاي مشهور جهانی براي رسیدن به کارآفرینی می­بایست شرایط دشواري را تاب آورند. آنها باید سال­هاي تشخیص؛کوچک سازي و بازسازي را تحمل نمایند. این تغییرات فرهنگ و ساختار سازمان آنها را دستخوش تغییر قرار می­دهد و تاثیرات وجود کارآفرینی را در سازمان و عملیات­هاي سازمانی، به وضوح به نمایش می­گذارد و تغییرات، نوآوري و ابتکار و کارآفرینی در کل جهان محترم و مهم می­گردد(ناهید و گلابی،1391).

درك از کارآفرینی سازمانی به عنوان یک زمینه­ي معتبر و مؤثر تحقیقاتی، مزایاي واقعی و محسوسی را براي پژوهشگران به دنبال دارد؛ از این جهت که عملکرد آنان تأثیر مهمی بر یک استراتژي اصلی در پی خواهد داشت. محققان دائماً اهمیت وجود کارآفرینی سازمانی را براي رشد استراتژي گوش زد می­کنند(آنتونسیک و هیستریچ،2004).  به عنوان مثال دس (1999) بیان کرد که: تقریباً تمامی سازمانها– سازمان­هاي جدید التاسیس، شرکت­هاي بزرگ و اتحاد ما بین شرکاي جهانی- در تلاش­اند که فرصت­هاي نوآورانه و فعالانه بازار محصول را استخراج نمایند.  به این نوع رفتار سازمان­ها، کارآفرین سازمانی گویند(دس و همکاران،1999). کارآفرینی سازمانی به این دلیل اهمیت می­یابد که چون سازمان متولی توسعه کارآفرینی می­باشد خود نیز باید کارآفرینانه باشد. این مهم را می­توان در مواردي که کارآفرینی در سازمان مزایاي زیر را به همراه می­آورد بخوبی مشاهده نمود. یکی از منافع اصل کارآفرینی سازمانی می­تواند این باشد که سازمان­ها یا شرکت­ها را وادار می­کند تا گستره­اي از استراتژي­ها را، اغلب به شکل ترکیب منحصر، به فردی، مورد استفاده قرار دهند. با چنین کاري شرکتها و سازمان لایه­هایی از مزایا را با ترکیب متمایز براي برتري رقابتی، ایجاد می­کنند. همچنین کارآفرینی سازمانی می­تواند رشد و سودآوري یک شرکت را بهبود بخشد(ناهید و گلابی،1391). محققان زيادي تلاش كرده­اند كه اهميت كارآفريني سازماني را به­عنـوان يك راهبرد رشد و به­عنوان ابزاري موثر براي دستيابي به مزاياي رقابتي مطرح كرده(پینکات¹²،1985؛کراتکو،2001؛لامپکین و دس،1996) و تلاش­هايي نيز انجام شده است تا از طريق مطالعات تجربـي، عناصر اصلي فعاليـت هاي كارآفرينانـه شركت ها بررسـي و شناسايي شـوند(زهرا،1993؛  لامپکین و دس،2001). یافتـه­هاي حاصل از چنـين تحقيقـاتي بيانگر اين مطلب هستند كـه عوامل دروني سازمان بـا خلق يك فضاي كارآفرينانه­ي سازماني ارتبـاط تنگاتنگي دارند(کوین و اسلوین،1990؛ کراتکو و زهرا،2002). كارآفريني سازماني موجب تغييرات ساختاري، بـه چالش كشيدن فرهنـگ سـازمان حاكم، تشكيل گروه­هاي كارآفرينانه و ايجاد ديدگاه مشترك بـين كاركنان و مديران، براي رسيدن به آرمان سازمان و در نهايت كارآفرين شدن سازمان، مي­شود. كوين و اسلوين(1990) كارآفريني سازماني را به مفهوم تعهد شركت بر ايجاد و معرفي محصولات جديد، فرايندهاي جديد و نظام­هاي سازماني نوين به كار مي برند. گاث و گينزبرگ نیز بيان كرده­اند كه كارآفريني سازماني دربرگيرنده­ي دو نتيجه است: ايجاد كسب وكار جديد در درون شركت و تغيير سازمانها از طريق نوسازي راهبردي. زهرا مي­گويد كارآفريني سازماني، فعاليت­هاي رسمي و غير رسمي با هدف ايجاد شركت جديد در درون سازمان از قبل تاسيس شده، از طريق توليدات و فرايندهاي جديد، نوآوري­ها و توسعه­ي بازارها است(کراتکو و هورنسبای ،1996).

 

پیشینیه تحقیق        

شریف زاده و همکاران(1396) در مقاله ای با عنوان« ارزیابی مؤلفه‌های مؤثر بر خط‌مشی گذاری در صنعت نفت و گاز از منظر کارآفرینی» نتایج نشان داد که الگوی نهایی خط‌مشی گذاری کارآفرینی در صنعت نفت و گاز کشور به چهار بُعد و چهارده مؤلفه و شصت‌ویک شاخص وابستگی مستقیم و معنادار دارد. فرهادی قشلاقی و رضوی مهر(۱۳۹۳) در تحقیقی با عنوان»نقش گروه­های ذی نفوذ بر فرایند خط مشی گذاری توسعه کارآفرینی مورد مطالعه: دانشجویان دانشکده کارآفرینی دانشگاه تهران« نتایج نشان داد که جامعه دانشگاهی ازطریق آموزش، فرهنگ سازی، نفوذ بر خط مشی گذاران کار آفرینی در جهت اصلاحات ساختاری و نهادسازی کار آفرینی، حمایت و پشتیبانی از کار آفرین و کار آفرینی بر فرایند خط مشی گذاری توسعه کار آفرینی تاثیر می گذارند. اکس¹³ و همکاران(2014)در تحقیقی با عنوان خط مشی و کارآفرینی، نشان دادند توسعة بنیان­های اقتصاد خرد نظریه رشد درونزا موجب توسعة یک نظریة سرریز دانش کارآفرینی می شوند.همچنین بررسی و توسعة آرایه­های کلی خط­مشی گذاری منافع اقتصادی منشأ گرفته از کارآفرینی در حوزه بهبود بهره­وری در راستای افزایش کارایی و توسعه اثربخشی در جامعه می گردد. ترجیسن و وانگ¹⁴ (2013) در تحقیقی با عنوان خط­ مشی­گذاری و کارآفرینی، نتایج نشان داد تسهیل انتقال تکنولوژی و دانش افراد از طریق کارآفرینی و محورهای وابسته به آن و بهبود خط­مشی­های بازاریابی رابطه معناداری دارند. همچنین با  بررسی و توسعة آرایه­های کلی خط­مشی­گذاری منافع اقتصادی منشأ گرفته از کارآفرینی در حوزة تأسیس شغل و مشاغل وابسته آن می شود. پلومر و آکس¹⁵ (2012)در تحقیقی با عنوان خط­مشی­گذاری­گسترش دانش در تئوری کارآفرینی، نتایج نشان داد که ارزیابی ادعا مانع بودن رقابت محلی بر فعالیت­های کارآفرینی و اثر مخرب آن درجهت کاهش انگیزه بهره­برداری از دانش جدید از عوامل اثرگذار می باشند.

 

فرضیه اصلی

عوامل مؤثر در نظام خط مشی گذاری در مراحل تدوین خط­مشی، اجرای خط مشی و ارزیابی خط­مشی بر بانکداری کارآفرینانه تأثیر مثبت و معنی­داری دارند.

فرضیه­ فرعی اول: عوامل تسهیل فرآیندهای ایجاد و انحلال، برنامه تضمین اعتبار برای بانک های نوپا، بهبود دسترسی به تکنولوژی، کاهش تشریفات زاید اداری برای فعالیت های کارآفرینانه در مرحله تدوین بر بانکداری کارآفرینانه تأثیر مثبت و معنی­داری دارند.

فرضیه­ فرعی دوم: عوامل توجه به ایجاد رقابت های کارآفرینانه بین بانک­ها، توسعه شبکه های کارآفرینی، جلوگیری از تغییر متعدد قوانین و مقررات، برنامه ریزی و روش اجرا، فراهم نمودن شرایط لازم برای خود اشتغالی در مرحله اجرا بر بانکداری کارآفرینانه تأثیر مثبت و معنی­­داری دارند.

فرضیه­ فرعی سوم: عوامل  سنجش رضایت مشتری، قوانین و مقررات و شاخص های مالی بانک (اتفاقات داخلی بانک) در مرحله ارزیابی بر بانکداری کارآفرینانه تأثیر مثبت و معنی­­داری دارند.

 

چارچوب مفهومی پژوهش

در مرحله نخست داده­های مورد نیاز جهت ترسیم چارچوب مفهومی پژوهش از خلال بررسی اسناد و مطالعات کتابخانه­ای گردآوری شد. به این صورت که ابتدا به گردآوری منابع در حوزه نظام خط­مشی گذاری پرداخته شد. از مطالعات کتابخانه­ای به طور گسترده­ای استفاده شد. این مطالعات شامل بررسی مقالات و کتب فارسی و لاتین، بررسی پژوهش­ها و پایان­نامه­های موجود در زمینه موضوع پژوهش و همچنین استفاده از اینترنت جهت دستیابی به جدیدترین یافته­ها و ... می­باشد. سپس با بررسی و تحلیل متون عوامل و شاخص­هایی که در مسیر نظام خط­مشی گذاری باید به آن توجه شود، بررسی شدند. در مرحله بعد با مراجعه به خبرگان حوزه خط­مشی­گذاری ضمن بررسی مضامین احصا شده، نظرات آنان دریافت گردید تا بر اساس آن معیارها و شاخص­های مناسب جهت شاخص های نظام خط مشی­ گذاری طراحی شود. در این پژوهش جهت ساماندهی و نحیوه چیدمان و استقرار مفاهیم از نظرات خبرگان استفاده شده است. جامعه خبرگان در این پژوهش عبارت از صاحبنظران حوزه خط­مشی­گذاری است که دارای سطح تحصیلات دکتری یا دانشجوی دکتری و تجربه کاری مرتبط بوده­اند. نمونه­گیری به صورت نظری انجام شد. راهنمای نمونه­گیری نظری، پرسش­ها و مقایسه­هایی هستند که در خلال تجزیه و تحلیل محتوای متون و اسناد و مصاحبه­ها بروز می­یابند و موجب کشف مقوله­های مناسب، خصوصیات و ابعاد آنها می­شوند(استراوس و کوربین¹⁶،1998). نمونه­گیری نظری تا رسیدن مقوله­ها به اشباع نظری ادامه یافت. اشباع نظری مرحله­ای است که در آن داده­های جدیدی در ارتباط با مقوله پدید نمی­آیند، مقوله گستره مناسبی می­یابد و روابط بین مقوله­ها برقرار و تأیید می­شوند(گلیسر¹⁷ ،2003). شکل 1چارچوب مفهومی پژوهش را نشان می­دهد.

 

 

 

 

 

 

 

        شکل 1: الگوی مفهومی پژوهش

روش شناسی

اين پژوهش از حيث هدف، كاربردي و از نظر روش، توصيفي و از نوع همبستگي مي باشد. جامعه آماري در این مرحله مدیران شعب بانک سپه می باشد. نمونه گیری در اين بخش دو مرحله­اي مي­باشد. در مرحله اول، نمونه گيري خوشه­اي است که مدیران شعبات بزرگ انتخاب(70درصد) و نبود برخی شعب بزرگ در سایر شهرها انتخاب گردید(قضاوتي). مرحله دوم نمونه‌گيري تصادفي ساده است. حجم جامعه آماری 105 مدیر شعبات بانک سپه شهر تهران می باشد. لذا حجم کلی نمونه براساس فرمول جامعه محدود تعداد 83 مورد می باشد. براي جمع­آوري اطلاعـات از پرسشنامه محقق ساخته بانکداری کارآفرینانه و خط مشی گذاری در قالب طیف 5گانه لیکرت استفاده شد. جهت تنظیم پرسشنامه از مبانی نظري کمک گرفته شده است. همچنین سنجش روايي پرسشنامه از طریق روایی صوری و روایی سازه ای و پایایی و قابلیت اعتماد پرسشنامه از طریق ضریب آلفای کرونباخ و پایایی ترکیبی بررسی شد. روایی صوری پرسشنامه توسط اساتید محترم، نخبگان ومتخصصان مورد بازنگری و تایید قرار گرفت و براي تعيين قابليت اعتماد پرسشنامه، ضریب آلفاي كرونباخ محاسبه شد كه ميزان آن برای بخش های مختلف پرسشنامه در جدول (2) آمده است. برای آزمودن فرضیه های پژوهش روش مدل سازی معادلات ساختاری با رویکرد حداقل مربعات جزئی به کار گرفته شده است. برای سنجش روایی و پایایی مدل اندازه گیری تحقیق، شاخص های ميانگين واريانس استخراج­شده (¹⁸AVE)، پايايي ترکيبي (¹⁹CR) و ضریب تعیین(R2) بررسی شد. در روایی واگرا، میزان تفاوت بین شاخص های یک متغیر با شاخص های متغیرهای دیگر در مدل مقایسه می­شود. این کار از طریق مقایسه جذر میانگین واریانس استخراج شده هر متغیر با مقادیر ضرایب همبستگی بین آن متغیر با سایر متغیرها انجام می گیرد که برای این کار، ماتریسی تشکیل می شود که مقادیر قطر اصلی ماتریس جذر میانگین استخراج شده هر متغیر و مقادیر پایین و بالای این قطر، ضرایب همبستگی بین متغیرها است(جدول 1).

 

جدول1. ماتریس سنجش روایی واگرا به روش فورنل و لاکر

10	9	8	7	6	5	4	3	2	1	متغیرها
									88/0	1.حمایت مدیریت عالی
								89/0	82/0	2.ساختار سازمانی
							79/0	62/0	73/0	3.استراتژی سازمانی
						85/0	81/0	59/0	71/0	4.معرفی و ارائه خدمات
					87/0	73/0	67/0	66/0	79/0	5.توسعه بازار خدمات
				91/0	69/0	83/0	61/0	57/0	74/0	6.تحلیل بازار
			86/0	79/0	75/0	67/0	59/0	73/0	77/0	7.خلق ارزش برای مششتریان
		93/0	87/0	81/0	71/0	67/0	80/0	82/0	78/0	8.تدوین
	88/0	69/0	75/0	51/0	77/0	69/0	86/0	70/0	82/0	9.اجرا
0.84	57/0	62/0	64/0	69/0	82/0	80/0	72/0	76/0	87/0	10.ارزیابی

 

بنابراین با توجه به ماتریس بالا مقدار جذر متوسط واریانس به اشتراک گذاشته تمامی متغیرهای مرتبه اول از مقدار همبستگی میان آنها بیشتر است که حاکی از قابل قبول بودن روایی و واگرای متغیرها و برازش خوب مدل های اندازه­گیری است.

روایی همگرا نشان­دهنده میانگین واریانس به اشتراک گذاشته شده بین هر متغیر پنهان با پرسش های مربوط به خود است. به بیان ساده تر، این معیار میزان همبستگی یک بُعد با پرسش های خود را نشان می دهد که هر چه این همبستگی بیشتر باشد، برازش مدل اندازه گیری مربوطه نیز بیشتر است(بارکلی²⁰ و دیگران،1995). شاخصAVE نشان مي دهد که چه درصدي از واريانس

سازه مورد مطالعه تحت تاثير نشانگرهاي آن سازه بوده است با توجه به شاخص ميانگين واريانس استخراج شده، مقادير بالاتر از 5/0 نشان از روايي مناسب سازه هاي مورد بررسي دارد. براي تعيين پايايي سازه­ها در اين تحقيق از روش پايايي مرکب(CR) استفاده شد(جدول 2) که ضرايب آن براي سازه هايي که مقدار CR آنها بالاتر از مقدار 7/0 باشند، پايايي قابل قبولي را نشان مي دهد و هر چه اين مقدار به 1 نزديک تر باشد، پايايي آن بيشتر است. لذا شاخص­هاي فوق به همراه بررسي معني داري بارهاي عاملي جهت تائيد مناسبت نشانگرهاي سازه­ها مورد استفاده قرار گرفتند.

 

جدول2. نتایج میانگین واریانس استخراج شده و پایایی ترکیبی متغیرهای تحقیق

متغیرهای پنهان	ابعاد متغیرها	AVE	CR
بانکداری کارآفرینانه	حمایت مدیریت عالی	0.471	0.914
	ساختار سازمانی	0.379	0.857
	استراتژی سازمانی	0.489	0.887
	معرفی و ارائه خدمات	0.420	0.838
	توسعه بازار خدمات	0.451	0.872
	تحلیل بازار	0.510	0.891
	خلق ارزش برای مشتریان	0.734	0.901
خط مشی گذاری	تدوین	0.707	0.895
	اجرا	0.728	0.869
	ارزیابی	0.496	0.813

يافته ها

ويژگي هاي جمعيت شناختي نمونه پژوهش در این بخش نشان داد كه، از نظر وضعیت تاهل6/72 درصد از آنها متاهل و 4/27 درصد نیز مجرد بودند. از نظر سابقه کار نیز فقط ¼ درصد افراد مورد مطالعه دارای سابقه کار بیش از 20 سال بودند. همچنین 2/8 درصد نمونه آماری دارای مدرک تحصیلی در مقطع لیسانس، 5/86 درصد نمونه آماری دارای مدرک تحصیلی در مقطع فوق لیسانس، 3/5 درصد نمونه آماري در مقطع دکترا می باشند. 

 

مدل ساختاری کلی

مدل ساختاری در واقع مدل کلی تحقیق است و روابط بین متغیرهای مستقل و وابسته تحقیق را نشان می دهد. بر این اساس، در تحقیق حاضر مدل ساختاری بیانگر رابطه مستقیم متغیر مستقل نظام خط مشی گذاری با متغیر وابسته بانکداری کارآفرینانه است(شکل شماره2). یافته­های تحقیق در خصوص برازش نیکویی مدل نشان داد که هر چند مدل برآورد شده براساس شاخص کای اسکویر از برازش نیکویی مناسبی برخوردار نیست، بر اساس سایر شاخص ها، برازش نیکویی قابل قبولی داشت(جدول2).

مقادیرR2  نیز نشان می دهد سازه های درون­زا در مدل تحقیق به چه میزان قدرت پیش بینی کنندگی را دارند. با توجه به اینکه همه مقادیر ضریب تعیین از 67/0 بیشتر است، می توان نتیجه گرفت معیار یاد شده برازش مدل را به خوبی تایید می­کند.

شکل 2، مدل اندازه گیری را در حالت تخمین استاندارد نشان می دهد. بارهای عاملی و ضرایب مسیر در شکل نشان داده است. شاخصی که بیشترین بار عاملی را داشته باشد، در اندازه­گیری متغیر مربوطه سهم بیشتری دارد و شاخصی که ضرایب کوچک تری داشته باشد، سهم کمتری را در اندازه گیری متغیر مربوطه ایفا می کند. 

اعداد داخل دایره شاخص ضریب تعیین (R2 ) می­باشند. ضریب تعیین بررسی می­کند چند درصد از واریانس یک متغیر وابسته توسط متغیر مستقل تبیین و پوشش داده می­شود؛ بنابراین طبیعی است که این مقدار برای متغیر مستقل مقداری برابر صفر می­باشد و برای متغیر وابسته مقداری بیش از صفر باشد. هر چه این مقدار بیشتر باشد به معنای این است که تأثیر ضریب متغیر مستقل بر وابسته بیشتر است. همان طور که از شکل پیداست، متغیر نظام خط مشی گذاری و سه مولفه آن حدود 57 درصد از واریانس متغیر وابسته بانکداری کارآفرینانه را تبیین کرده اند.

 

 

شکل2. مدل پژوهش در حالت تخمین ضرایب استاندارد

 

شکل (3) نیز مدل پژوهش را درحالت معناداری ضرایب(t-value) نشان می دهد. این مدل در واقع، معادلات اندازه گیری(بارهای عاملی) و ضرایب مسیر را با استفاده از آماره تی آزمون می کند.

 

 

شکل3.  مدل پژوهش در حالت معناداری ضرایب مسیر

 

اگر مقدار آماره تی خارج از بازه 96/1- تا 96/1+ قرار گیرد، بار عاملی یا ضرایب مسیر در سطح اطمینان 95/0 معنادار می باشد و اگر مقدار آماره تی درون این بازه قرار گیرد، بار عاملی یا ضریب مسیر معنادار نیست. اگر مقدار آماره تی خارج از بازه 58/2- تا 58/2+ قرار گیرد، بار عاملی یا ضریب در سطح اطمینان 99/0 معنادار است.

ارزیابی نیکویی برازش مدل 

مدل PLS برخلاف مدل­های مبتنی بر کوواریانس فاقد شاخص­های متعدد برازش است؛ اما به اعتقاد آماتو و همکاران (2004)، شاخصGOF¹ در PLS می­تواند همانند شاخص­های برازش کلی مدل عمل کند و از آن برای بررسی اعتبار یا کیفیت مدل PLS به­طورکلی استفاده کرد. معیار  GOFتوسط تننهاوس و همکاران(2004) ابداع گردید.

در تحقیق حاضر شاخص افزونگی معادل (5/0) و متوسط ضرایب تعیین معادل (0.445) است. مقدار  GOF طبق فرمول زیر محاسبه گردید و برابر با (0.471) است که نشان­دهنده برازش قوی مدل می­باشد.

 

---

[1]  . Goodness of Fit

 

 

فرمول (1)

 

فرمول (2)

 

 

 

 

 

 

 

 

 

اعتبارسنجی مدل ساختاری

پس از اعتبارسنجی مدل­های اندازه­گیری نوبت به بررسی ساختاری تحقیق می­رسد. در این قسمت و در جدول معیارهای اعتبار سنجی مدل ساختاری عنوان شده است.

جدول3. معیارهای اعتبارسنجی مدل ساختاری (Chin, 1998)

شاخص	تفسیر شاخص
ضریب تعیین (R2)	واریانس توضیحی یک متغیر درونزا را نسبت به واریانس کل آن توسط متغیرهای برونزا اندازه­گیری می­کنند برای این شاخص مقادیر بزرگتر از 0.67، قوی، بزرگتر از 0.33 متوسط و کمتر از0.19، ضعیف تلقی می شوند.
(β)ضرایب مسیر	ضرایب مسیر بین متغیرهای پنهان بر اساس علامات جبری، مقدار و معناداری، نوع رابطه بین دو متغیر را نشان می­دهد. منفی بودن ضریب، رابطه عکس و مثبت بودن ضریب رابطه مستقیم بین دو متغیر را نشان می­دهد.

 

 

آزمون مدل ساختاری با استفاده از بررسی ضریب مسیر (β) یعنی اعداد روی مسیر، معنی­داری ضرایب مسیر و مقادیر R2 یا واریانس تبیین شده فرضیه­های پژوهش را می­آزماید.

ضریب مسیر (ضریب بتا):        

این ضریب نشان­دهنده شدت و نوع رابطه بین دو متغیر پنهان است؛ و عددی بین 1- و 1+ می­باشد. در
صورتی­که این عدد برابر با صفر شود نشان می­دهد که هیچ رابطه خطی بین دو متغیر وجود ندارد، اگر مقدار آن بزرگتر از 6/0 باشد بیانگر رابطه قوی و اگر بین 6/0 و 3/0 باشد، رابطه متوسط و چنانچه کوچکتر از 3/0 باشد، رابطه ضعیف است.

ضریب تعیین در مدل ساختاری پژوهش

 

 

 

 

 

 

جدول 4. ضریب تعیین متغیرهای درونزای تحقیق

متغیر وابسته	ضریب تعیین R2
بانکداری کارآفرینانه	0.891

 

 

با توجه به نتایج تحلیل مسیر، ضریب معناداری نظام خطمشی گذاری بر بانکداری کارآفرینانه برابر با 559/7 و بزرگتر از96/1 و ضریب مسیر آن 57/0است که تأثیر معنادار را نشان می­دهد.

نتایج به دست آمده از آزمون مدل کلی پژوهش حکایت از برازش بالای مدل پژوهش دارد. بدین ترتیب فرضیه­های مطرح شده پژوهش همگی مورد تأیید قرار می­گیرند.

 

 

 

نتیجه و پیشنهادها

امروزه درآمدزایی برای بانک­ها بیش از پیش دشوار شده است. علت این مسئله را می­توان در تحولات محیطی کنونی و ملزومات قانونی شدیدتر در زمینه مدیریت ریسک جستجو کرد. برای مثال نتایج تحقیقی که دیلویت در سال 2017منتشر کرد، نشان می­دهد پس از بحران مالی سال 2008،  بانک­های اروپایی نتوانسته­اند بازده سرمایه خود را به بیش از هزینه سرمایه خود برسانند. به همین ترتیب، تحلیلگران معتقدند تا پایان سال 2019، روند کاهش سودآوری بانک­ها کماکان ادامه خواهد یافت. در عین حال، تقریبا تمامی صنایع غیر بانکداری مانند جهانگردی درحال توسعه فناوری­ها و فرآیندهای آینده­نگرانه هستند تا خدمات خود را هرروز بهبود بخشند و انتظارات مشتریان خود از خدمات چهره به چهره را برآورده سازند. وقتی اینگونه صنایع سطح توقعات مشتریان را بالا ببرند، نواقص و کمبودهای صنعت پیر بانکداری آشکار می­شود. در جهانی که پر از ایده­های نوآورانه و تجارب برتر در صنایع گوناگون است، صنعت بانکداری فرصت­های ازدست­رفته زیادی دارد که باید به آنها بپردازد و در استراتژی­های توسعه خود سهم نوآوری و کارآفرینی در بانکداری را افرایش دهد. اقتصاد هر کشوری در راستای رسیدن به توسعه پایدار نیازمند تقویت زیر ساخت ها و بهره گیری از فرصت ها و ایده­ها است. صنعت بانکداری در کشورهای در حال توسعه از جمله ایران نقش اصلی را در زمینه رقابت ایفا می نماید زیرا نظام اقتصادی این قبیل کشورها اساسا بانک محور است. در همین راستا، شاخص رقابت پذیری جهانی، بر اساس نظریه مراحل مختلف توسعه ی اقتصادی، سه مرحله را در توسعه­ی اقتصادی کشورها از یکدیگر بازشناخته است: در مرحله نخست اقتصاد کشورها مبتنی بر عوامل تولید است و کشورهایی که در این مرحله قرار دارند، به طور عمده با تکیه بر عواملی چون نیروی کار غیر ماهر و منابع طبیعی به رقابت می­پردازند. همگام با بهبود رقابت پذیری کشورها، بهره­وری آنها و به دنبال آن دستمزد نیروی کار افزایش می­یابد و در نتیجه، کشورها در مسیر توسعه به پیش می­روند. این عوامل، کشورها را به سوی مرحله توسعه مبتنی بر کارایی سوق می­دهد. در نهایت، با ورود کشورها به این مرحله، دستمزدهای بالا و سطح زندگی متناسب با آن تنها در صورتی حفظ خواهد شد که کسب وکارها توان رقابت با محصولات جدید و منحصر به فرد را داشته باشند.

در این پژوهش تلاش شده است عوامل و معیارهای اثرگذار نظام خط­مشی­گذاری بر بانکداری کارآفرینانه بررسی
شود. بر این اساس سه فرضیه مطرح شد که برای آزمون آنها از روش­های آزمون تحلیل عاملی تأییدی برای بررسی میزان صحت فرضیه­ها استفاده شده است. نتایج حاصل از آزمون فرضیه­های پژوهش نشان می­دهد:

در مرحله تدوین  نظام خط­مشی گذاری، تسهیل فرآیندها، تضمین اعتبار، بهبود دسترسی، تدوین قوانین مناسب و کاهش تشریفات از معیارهای نظام خط­مشی گذاری هستند. بر اساس نتایج به دست آمده از آزمون چارچوب مفهومی پژوهش، متغیرهای مشاهده شده»تدوین قوانین مناسب« با میزان 80 درصد(892/0)، »تسهیل فرآیندها« با میزان 70 درصد(842/0)، » بهبود دسترسی به تکنولوژی« با میزان 67 درصد(822/0)، »کاهش تشریفات زاید اداری« با میزان 65 درصد(812/0) به ترتیب تبیین کننده بانکداری کارآفرینانه هستند.

در مرحله اجرا  نظام خط­مشی گذاری، ایجاد رقابت های کارآفرینانه بین بانکها، توسعه شبکه های کارآفرینی، جلوگیری از تغییر متعدد قوانین و مقررات و برنامه ریزی و روش اجرا از معیارهای نظام خط­مشی گذاری هستند. بر اساس نتایج به دست آمده از آزمون چارچوب مفهومی پژوهش، متغیرهای مشاهده شده» برنامه ریزی و روش اجرا« با میزان 75 درصد(872/0)، » ایجاد رقابت های کارآفرینانه بین بانک­ها« با میزان 62 درصد(792/0)،» جلوگیری از تغییر متعدد قوانین و مقررات « با میزان 59 درصد (772/0) و »توسعه شبکه های کارآفرینی« با میزان 47 درصد(692/0) به ترتیب تبیین کننده بانکداری کارآفرینانه هستند.

در مرحله ارزیابی نظام خط­مشی گذاری، سنجش رضایت مشتری، قوانین و مقررات و شاخص های مالی بانک (اتفاقات داخلی بانک) از معیارهای نظام خط­مشی گذاری هستند. بر اساس نتایج به دست آمده از آزمون چارچوب مفهومی پژوهش، متغیرهای مشاهده شده» قوانین و مقررات « با میزان 62 درصد (792/0)، » سنجش رضایت مشتری« با میزان 49 درصد(702/0) و » شاخص های مالی بانک (اتفاقات داخلی بانک)« با میزان 31 درصد (562/0)  به ترتیب تبیین کننده بانکداری کارآفرینانه هستند.

 

 

 

پیشنهادهای پژوهش

به منظور ارتقای بانکداری کارآفرینانه بر اساس نظام خط­مشی­گذاری، پیشنهادهایی به شرح ذیل ارائه میگردد:

1.       شبکه­های اطلاعاتی خط­مشی جهت ارتقای کیفیت تدوین خط مشی­گذاری در بانکها طراحی شود؛

2.       برگزاری دوره هاي آموزشی مستمر جهت به روز کردن و افزایش آگاهی و مهارت کارشناسان به ویژه تقویت سطح دانش فنی و تخصصی و مهارت­هاي کارآفرینانه آنها در بانک طراحی و برگزار شده و زمینه لازم جهت عضویت کارشناسان در شبکه ها و انجمن هاي علمی و تخصصی فراهم گردد؛

3.       ایجاد کانون ها یا اتاق هاي فکر متشکل از کارشناسان باتجربه و نوآور براي ایده پردازي در خصوص شیوه هاي بهبود عملکرد سازمانی به طور جدي مورد توجه مدیران سازمان قرار گیرد؛

4.       افکار و ایده هاي نوآورانه کارشناسان در سازمان مورد استقبال قرار گرفته و به منظور تشویق افراد به ایده پردازي، پاداش مادي یا معنوي مناسب به آنها تعلق گیرد؛

5.       امکان دسترسی کارشناسان به دانش و اطلاعات روزآمد از طریق توسعه و تقویت زیرساخت هاي فناورانه لازم از قبیل ارتباطات شبکه­اي، مدیریت اسناد و پایگاه دادهاي و موتورهاي کاوش و بازیابی اطلاعات و یکپارچه و به روز کردن سیستم­هاي اطلاعاتی سازمان، تسهیل شود؛

6.       مدیران سازمان به تشکیل تیم هاي کاري و انجام کارهاي گروهی بیشتر از کارهاي فردي بها داده و شرایط لازم را براي انجام چنین فعالیت هایی فراهم نمایند.

7.       به منظور اجرای موفقیت آمیز الگوی بانکداری کارآفرینانه بر اساس نظام خط­مشی گذاری، این چارچوب باید به صورت منظم و مستمر مورد پایش و کنترل قرار گیرد تا انحرافات از اهداف و برنامه های آن مورد شناسایی قرار گرفته و اصلاح شود. بدین منظور، تدوین ابزارها و سنجه­های مناسب برای سنجش اثرات اجرای این الگو در دوره های زمانی مشخص، می­تواند در صورت لزوم اقدامات اصلاحی مناسبی را در اختیار مدیران بانک­ها قرار دهد.

 

 

 

 

 

 

 

منابع

-       الوانی، سید مهدی ( 1386). تصمیم­گیری و تعیین خطمشی دولتی. تهران: سمت.

-       الوانی، مهدی ( 1376). تصمیم­گیری و خطمشی دولتی، تهران، ،سمت.

-       جانقربانیان؛ زهرا ؛ کامکار، منوچهر؛  سماواتیان، حسین(1389). پیش بینی رفتارهای کارآفرینانه بر اساس حمایت سازمانی ادراک شده و هوش هیجانی، صنعت و کارآفرینی، شماره 48، تیرماه.

-       حسینی مقدم، سید محمد رضا ؛ حجازی، سید رضا(1393). تأثیر گرایش کارآفرینانه بر عملکرد بانک‌ها با متغیر میانجی بازارگرایی، فصلنامه توسعه کارآفرینی، دوره 7، شماره 2 ( شماره پیاپی 24)، صفحه 211-229.

-       دانایی‌فرد، حسن ؛ شکری، زینب ؛ فانی، علی‌اصغر ؛ فروزنده، لطف الله(1396). ارائه الگوی عوامل تأثیرگذار بر ارزشیابی کیفیت خط مشی‌های عمومی ایران، فصلنامه مدیریت نظامی، دوره 16، شماره 64، زمستان، صفحه 42-66.

-       دانایی­فرد، حسن ( 1388). تحلیلی بر موانع تولید دانش در حوزة علوم انسانی: رهنمودهایی برای ارتقای کیفیت ظرفیت سیاست ملی علم ایران. فصلنامه علمی-پژوهشی سیاست علم و فناوری، سال دوم، شمارة 1.

-       داوری،علی(1392). ارائة مدل نظام خط مشي گذاری توسعة کارآفريني، ‌ ‌چشم انداز ‌مديريت ‌دولتي، شماره 11،صص33-50.

-       درویش، حسن ؛ الوانی، سید مهدی ؛ صالحی صدقیانی، جمشید ؛ عباس زاده، حسن(1390). عوامل مؤثر بر گرایش به کارآفرینی در بانک‎های خصوصی ایران، مطالعات مدیریت (بهبود و تحول)، دوره 18، شماره 66، زمستان، صص 79-99.

-       شریف زاده، فتاح ؛ قربانی زاده، وجه الله؛ سیدنقوی، میر علی؛ حسین پوری، مهدی(1396). ارزیابی مؤلفه‌های مؤثر بر خط‌مشی گذاری در صنعت نفت و گاز از منظر کارآفرینی، فصلنامه علمی ـ پژوهشی مدیریت سازمان های دولتی، دوره 4، شماره 3 (پیاپی 15)، تابستان ، صص 146-165.        

-       فارسیجانی، حسن ؛ فرضی‌پور صائن، رضا ؛ ترابی پور، سید محمدرضا(1390). بررسی و تبین نقش کارآفرینی در عملکرد مدیریت زنجیره‌ی سرد (موردکاوی: صنایع غذایی)، فصلنامه توسعه کارآفرینی، دوره 4، شماره 3 (13) ، پاییز ، صفحه 89-108.

-       فرهادی قشلاقی، داریوش ؛ رضوی مهر، نرگس السادات ( ۱۳۹۳). نقش گروه­های ذی نفوذ بر فرایند خط مشی گذاری توسعه کارآفرینی مورد مطالعه: دانشجویان دانشکده کارآفرینی دانشگاه تهران، دومین همایش ملی کارآفرینی و رقابت پذیری، ساری، مرکز کارآفرینی و ارتباط با صنعت دانشگاه مازندران.

-       گیوریان، حسن و ربیعی مندجین، محمدرضا( 1384). تصمیم­گیری و تعیین خط­مشی دولتی، تهران، یکان.

-       ناهید، مجتبی؛ گلابی، امیر(1391). توصیفی از استراتژی کارآفرینی سازمانی بر اساس مدل موریس،بررسی های بازرگانی، شماره 53، خرداد وتیر.

-       هاولت، مایکل و رامش، ام ( 1380). مطالعه خطمشی عمومی. ترجمه عباس منوریان و ابراهیم گلشن. مرکز آموزش مدیریت دولتی.

-       Acs, Z. J., Braunerhjelm, P., Audretsch, D. B. & Carlsson, B. (2014). A knowledge spillover theory of entrepreneurship. Small Business Economics, 32, 15-30.

-       Antoncic, Bostjan & Hisrich, Robert D. (2004). "Corporate Entrepreneurship Contingencies and Organizational Wealth Creation", Journal of Management Development, Vol 23, No 6, PP 518-550.

-       Armeli, S., Eisenberger, R., Fasolo, P., & Lynch, P (1998), Perceived organizational support and police performance. Te moderating influence of socio emotional needs. Journal of Applied Psychology, 83, 297–288.

-       Barclay, D., Higgins, C., & Thompson, R. (1995). The partial least squares approach to causal modeling: personal computer adoption and use as an illustration, technological studies, 2(2), 285-309.

-       Covin, J. G., & Slevin, D.  P. (1991). Strategic Management of Small Firms in Hostile and Benign Environments. Strategic Management Journal, 10, 75–87.

-       Dess G, Lumpkin G, Covin J (1999) Entrepreneurial strategy making and firm performance: tests of contingency and configurational models. Strateg Manag J 18:677–695.

-       Eisenberger, R., Huntington, R., Hutchison, S., & Sowa, D (1986), Perceived organizational support. Journal of Applied Psychology,(3)71, 507–500

-       Glaser, B. G. (2003). The grounded theory perspective II: Description’s remodeling of grounded theory methodology. Mill Valley, CA: Sociology Press.

-       Hill, M. Elizabeth(2013), "The Development of an Instrument to Measure Intrapreneurship: entrepreneurship within the corporate setting". Journal of Marketing, Vol. 57:44-56.

-       Hornsby, J. S., Kuratko, D. F., & Zahra, S. A(2002). Middle managers’perception of the internal environment for corporate entrepreneurship: assessing a measurement scale, Journal of Business Venturing, Volume 17, Issue 3, May 2002, Pages 253-273.

-       Kuratko, D. F. Hodgetts, R. M (2001), Entrepreneurship: A contemporary approach (5th Ed.), Fort Worth: Harcourt College.

-       Kuratko, D. F., Ireland, R. D., Covin, J. G., & Hornsby, J. S (2005). A model of middle level managers’ entrepreneurial behavior. Entrepreneurship Teory and Practice, 11,-716–699

-       Kuratko, D. F. Hornsby, J. S. Corso, L. M (1996), “Building an adaptive firm”, Small Business Forum, Vol. 14, No. 1, pp. 41-48.

-       Laursen, K., Foss, N(2003). New human resource management practices, complementarities and the impact on innovation performance, Cambridge Journal of Economics, 2003, vol. 27, issue 2, 243-263

-       Lumpkin, G. T. Dess, G. G (1996), “Clarifying the entrepreneurial orientation construct and linking it to performance”, Academy of Management Review, Vol. 21, No. 1, pp. 135-172.

-       Lundstrom, A., Stevenson, L.(2001) .Entrepreneurship Policy for the Future, Swedish Foundation for Small Business Research, Chapter7, 130-147.

-       Plummer, L. A. & Acs, Z. J. (2012). Localized competition in the knowledge spillover theory of entrepreneurship. Journal of Business Venturing Published online 17, Nov 2012.

-       Pinchot, G (1985), Intrapreneuring: Why you don't have to leave the corporation to become an entrepreneur, New York: Harper & Row Publishers.

-       Rhoades,L., Eisenberger, R(2002). Perceived organizational support:A review of the literature, Journal of Applied Psychology,87(4),698-714.

-       Strauss, A., & Corbin, J. (1998). Basics of qualitative research: Grounded theory procedures and techniques, 2nd ed. Thousand Oaks, CA: Sage

-       Stevenson, L. & Lundström, A., (2007), Dressing the emperor: the fabric of entrepreneurship policy, in D. B. Audretsch, I. Grilo, & A. R. Thurik (eds). Handbook of Research on Entrepreneurship Policy. Cheltanham: Edward Elgar, pp. 94 - 129

-       Terjesen, S. &Wang, N. (2013). Coase on entrepreneurship. Small Business Economics, 40, 173–184.

-       Zahra, S.A; Covin, j.g. (1995). Contextual influences on the corporate entrepreneurship - performance relationship: a longitudinal analysis, Journal of business venturing, 10(10): 43-58.

-       Zahra, Sh. A. (1993). Environment, Corporate Entrepreneurship, and Financial Performance: A Taxonomic Approach. Journal of Business Venturing, 8(4), 319-340.

-       Zampetakis, L. A., Beldekos, P., & Moustakis, V.S (2009), Day-to-day’entrepreneurship within organizations: Te role of trait Emotional Intelligence and Perceived Organizational Support. European Management Journal, 27,165-175.

 

 

 

 

 

Presentation of the model of the influential factors of entrepreneurial banking based on the policy framework

 

Background: In recent years, entrepreneurship has become one of the main streams in the field of economics, in which the need for an entrepreneurial policy-making system and its implementation in banking has become one of the most complex issues for managers.

Purpose: The purpose of this study was to investigate the effect of entrepreneurial banking on the policy-making system in Sepah Bank using mixed method.

Methods: The statistical population of the study consisted of 105 managers of Bank Sepah Branches. By stratified random sampling method, 83 people were selected as sample based on Cochran formula. The data gathering tool was a questionnaire whose validity was confirmed by the faculty members and its reliability was confirmed by the combination of reliability and alpha Cronbach. Accordingly, after investigating the literature of the research and making comments on the experts in the field of policy making, effective factors were identified.

Results: Data analysis with structural equation modeling was performed using partial least squares method and Smart PLS software. The results of the research indicate that the components of the policy-making system in the bank have a positive and significant effect in terms of entrepreneurship with a coefficient of 0.57.

 

Key words: Entrepreneurial banking, Policing system, Bank Sepah

 

یادداشت ها

---

[1]  . Hill

[2]  . Lee et al

[3]  . Zahra and Covin

[4]  . Covin and Slevin

[5]  . Laursen and Foss

[6]  . Kuratko, D. F., Ireland, R. D., Covin, J. G., & Hornsby

[7] . Eisenberger, R., Huntington, R., Hutchison, S., & Sowa

[8]  . Rhoades, and Eisenberger

[9]  . Zampetakis, L. A., Beldekos, P., & Moustakis

[10]  . Armeli, S., Eisenberger, R., Fasolo, P., & Lynch

[11]  . Lundstrom and Stevenson

[12]  . Pinchot

[13]  . Acs

[14]  . Terjesen &Wang

[15]  . Plummer & Acs

[16]  . Strauss, & Corbin

[17]  . Glaser

[18]  . Average Variance extracted

[19]  . Composite Reliability

[20]  . Barclay

---