توسعۀ منطقهای با رویکرد آیندهنگاری (مطالعهی موردی: استان کردستان)
الموضوعات :ابوالفضل قنبری 1 , اکبر اصغری زمانی 2 , زهرا امجدی 3
1 - دانشیار گروه پژوهشهای جغرافیایی دانشگاه تبریز، تبریز، ایران
a_ghanbari@tabrizu.ac.ir
(مسئول مکاتبات)
2 - دانشیار گروه جغرافیا و برنامه ریزی شهری، دانشگاه تبریز.
3 - دانشجوی کارشناسی ارشد جغرافیا و برنامه ریزی آمایش سرزمین، دانشگاه تبریز
الکلمات المفتاحية: توسعۀ منطقهای, مؤلفههای توسعه, آیندهنگاری, تحلیل اثرات متقابل, استان کردستان.,
ملخص المقالة :
این پژوهش، با بهرهگیری از رویکردهای مدیریت استراتژیک و آیندهپژوهی به بحث در خصوص توسعۀ آتی استان کردستان پرداخته است و هدف اصلی آن شناسایی مؤلفههای کلیدی توسعۀ منطقهای استان کردستان با رویکرد آیندهنگاری است. چارچوب نظری این تحقیق، پارادایم هنجاری، از لحاظ هدف کاربردی و از نظر ماهیت بر اساس روشهای جدید آیندهپژوهی، توصیفی- تحلیلی میباشد. روش جمعآوری دادهها و اطلاعات، اسنادی و میدانی و مدلهای پردازش دادهها و اطلاعات SWOT، تحلیل عاملی، تحلیل اثرات متقابل و روش دلفی است که در محیط نرمافزاری MICMAC پردازش دادهها انجام شده است. در این پژوهش با بهرهگیری از مطالعات موجود در زمینۀ توسعۀ منطقهای، معیارهای توسعه در شش گروه اجتماعی، اقتصادی، زیربنایی، زیستمحیطی، ساختار سکونتگاهی و پیوندها طبقهبندی شد. در مرحلۀ اول از بین 240 عامل مؤثر در توسعۀ استان، با استفاده از روش سوات 40 عامل توسط کارشناسان خبره شناسایی شد. سپس با بهرهگیری از روش دلفی اثرات این عوامل بر همدیگر توسط کارشناسان مورد سنجش قرار گرفت و میزان ارتباطات مستقیم و غیر مستقیم این عوامل نسبت به هم سنجیده شد که نتیجۀ آن استخراج 12عامل کلیدی از بین 40 عامل بود که تولید ناخالص داخلی بالاترین و سرمایۀ اجتماعی پایینترین عوامل مؤثر در توسعۀ منطقهای استان کردستان است.