مروری بر ارزیابی روش¬های تعیین آسیب¬پذیری برخی از آبخوان¬های ایران به روش دراستیک

الموضوعات :

محمدرضا پاکباز ¹ (گروه مهندسی عمران، موسسه آموزش عالی عقیق، اصفهان، ایران.)
مهران ایرانپور ² (استادیار گروه مهندسی عمران، واحد لنجان، دانشگاه آزاد اسلامی، اصفهان، ایران)

تاريخ الإرسال : 20 السبت , ربيع الثاني, 1445 تاريخ التأكيد : 21 الخميس , ذو الحجة, 1445 تاريخ الإصدار : 08 الأحد , محرم, 1446

الکلمات المفتاحية: آب زیرزمینی, آسیب¬پذیری, ایران, آبخوان, دراستیک,

ملخص المقالة :

برای مدیریت آب زیرزمینی، تعیین آسیب¬پذیری و ریسک آب زیرزمینی اجتناب ناپذیر است. همچنین رفع آلودگی آب¬ زیرزمینی، هزینه¬های زیادی را در بر خواهد داشت، از این¬رو لازم است از روش¬های مناسب و مقرون به صرفه برای پیشگیری از آلودگی منابع آب زیرزمینی استفاده گردد. از جمله عواملی که سبب کاهش کیفیت آب زیرزمینی می¬گردد؛ وجود منابع مهم آلایندههای منتشر شده و نقطه¬ای ناشی از فعالیت¬های انسانی در سطح زمین و نفوذ این آلاینده¬ها به آبخوان¬هاست. به همین منظور جلوگیری از آلودگی این آب¬ها در مدیریت منابع آب زیرزمینی، ضروری است. هدف این پژوهش ارزیابی روش¬های تعیین آسیب¬پذیری آبخوان¬ها با استفاده از مدل دراستیک در 12 منطقه واقع در برخی نقاط کشور ایران است. ارزیابی هر منطقه بر اساس شاخص¬های متفاوتی ارائه شده است که به مجریان برطرف¬کننده آلودگی¬های سیستم¬های آب زیرزمینی در جهت انتخاب، استفاده مجدد و یا ارائه روش-های جدید کمک می¬کند. به¬علاوه در توضیح هر روش، چالش¬ها و شكاف¬های تحقیقاتی دشت¬های موجود مورد بررسی قرار گرفتند که می¬توانند موضوع کارهای تحقیقاتی در آینده باشند.

المصادر:

Adamat, R., Foster, I., & Baban, S. (2003). Groundwater vulnerability and risk mapping for the Basaltic aquifer of the Arzaq basin of Jordan using GIS, Remote sensing and DRASTIC. Applied Geography, 23, 303-324. http://dx.doi.org/10.1016/j.apgeog.2003.08.007
Aller, L., Bennett, T., Lehr, J., & Petty, R. (1987). DRASTIC: A standardized system for evaluating ground water pollution potential using hydrogeologic settings. US Environmental Protection Agency. Washington, DC, 455.
Almasri, M. N. (2008). Assessment of intrinsic vulnerability to contamination for Gaza coastal aquifer, Palestine. Journal of Environmental Management, 88(4), 577-593. https://doi.org/10.1016/j.jenvman.2007.01.022
Arab Ameri, A., Shirani, K., & Rezai, KH. (2015). Assessment of vulnerability of underground water by drastic method (Case study: Najafabad Plain). Iran-Watershed Management Science & Engineering, 12(43). (In Persian)
Azad Shahrak, F., Aghasi, A., Azad Shahrak, F., & Zarei, A. (2011). Vulnerability mapping of the hashtgerd aquifer using DRASTIC method and sensitivity analysis. Journal of Water And Wastewater, 2. (In Persian)
Babiker, I. S., Mohamed, M. A., Hiyama, T., & Kato, K. (2005). A GIS-based DRASTIC model for assessing aquifer vulnerability in Kakamigahara Heights, Gifu Prefecture, central Japan. Science of the Total Environment, 345(1-3), 127-140. https://doi.org/10.1016/j.scitotenv.2004.11.005
Dixon, B. (2005). Groundwater vulnerability mapping: A GIS and fuzzy rule based integrated tool. Applied Geography, 25(4), 327-347. https://doi.org/10.1016/j.apgeog.2005.07.002
Eshaghi Ilbeygi, S., Ganji Norouzi, Z., Dorostkar, V., Movahednejad, M.H., & Atari, M. (2021). Vulnerability assessment of Sabzevar Aquifer (Northeast of Iran) using Drastic model. Iranian Journal of Irrigation and Drainage,16(1), 255-266. https://dorl.net/dor/20.1001.1.20087942.1401.16.1.20.7. (In Persian)
Ghanbarian, M., & Ahmadi Nadoushan, M. (2019). Determination of aquifer vulnerability in Lordegan aquifer using DRASTIC, AVI and GODS models. Journal of Research in Environmental Health, 4(4), 257-271. https://doi.org/10.22038/jreh.2019.35710.1246. (In Persian)
Gogu, R. C., & Dassargues, A. (2000). Current trends and future challenges in groundwater vulnerability assessment using overlay and index methods. Environmental Geology, 39, 549-559. http://dx.doi.org/10.1007/s002540050466
Hamza, M. H., Added, A., Rodriguez, R., Abdeljaoued, S., & Mammou, A. B. (2007). A GIS-based DRASTIC vulnerability and net recharge reassessment in an aquifer of a semi-arid region (Metline-Ras Jebel-Raf Raf aquifer, Northern Tunisia). Journal of Environmental Management, 84(1), 12-19. http://dx.doi.org/10.1016/j.jenvman.2006.04.004
Joodavi, A., & Khazaei, S. (2016). A new method for groundwater vulnerability and risk mapping using GIS and numerical modeling. Iranian Journal of Irrigation and Drainage, 2(10), 241-251. (In Persian)
Knödel, K., Lange, G., & Voigt, H. J. (2007). Environmental geology: Handbook of field methods and case studies. Springer Science & Business Media.
Mahmoudpour, H., Janatrostami, S., & Ashrafzadeh, A. (2021). Design of the optimal groundwater quality monitoring network using the aquifer vulnerability map. Iran-Water Resources Research, 16(4), 154-173. https://dorl.net/dor/20.1001.1.17352347.1399.16.4.11.1. (In Persian)
Marofi, S., Soleymani, S., Ghobadi, M.H., Rahimi, GH. & Marofi, H. (2012). Vulnerability assessment of Malayer plain groundwater by SINTACS, DRASTIC and SI models. Water and Soil Conservation, 19(2). (In Persian)
Mirzai, S., Naderi, M., Beigi, H., & Mohammadi, J. (2012). Vulnerability assessment of Shahrekord plain aquifer using Drastic model. Environmental Impact Assessment Review, 11(6), 143-151. (In Persian)
Mohebbi, Y., & Asghari Moghaddam, A. (2018). Kahriz plain aquifer vulnerability assessment using Drastic Model in GIS. Environmental Geology Scientific Research Quarterly, 45(11). (In Persian)
Nadiri, A., Akbari, E., Abbas Novinpour, E., & Gharekhani, M. (2019). Assessment of Khoy aquifer vulnerability using a combined method. Journal of Water and Irrigation Management, 9(2), 251-262. https://doi.org/10.22059/jwim.2019.290989.720. (In Persian)
Napolitano, P., & Fabbri, A. G. (1996). Single-parameter sensitivity analysis for aquifer vulnerability assessment using DRASTIC and SINTACS. IAHS Publications-Series of Proceedings and Reports-Intern Assoc Hydrological Sciences, 235(235), 559-566.
Neshat, A., Pradhan, B., Pirasteh, S., & Shafri, H. Z. M. (2014). Estimating groundwater vulnerability to pollution using a modified DRASTIC model in the Kerman agricultural area, Iran. Environmental Earth Sciences, 71, 3119-3131. https://doi.org/10.1007/s12665-013-2690-7
Saadati, H., Malekian, A., & Moghaddamnia, A. (2020). Assessment of vulnerability index and risk zoning in Ardabil plain. Journal of Water and Irrigation Management, 10(1), 157-171. https://doi.org/10.22059/jwim.2020.298424.770. (In Persian)
Sadat-Noori, M., & Ebrahimi, K. (2016). Groundwater vulnerability assessment in agricultural areas using a modified DRASTIC model. Environmental Monitoring and Assessment, 188, 1-18. https://doi.org/10.1007/s10661-015-4915-6
Tabarmayeh, M., & Vaezi, A. (2015). Vulnerability assessment of open aquifer of Tabriz plain. Journal of Water and Soil, 28(6), 1137-1151. (In Persian)
Umar, R., Ahmed, I., & Alam, F. (2009). Mapping groundwater vulnerable zones using modified DRASTIC approach of an alluvial aquifer in parts of Central Ganga Plain, Western Uttar Pradesh. Journal of the Geological Society of India, 73, 193-201. https://doi.org/10.1007/s12594-009-0075-z
Vrba, J., & Zaporozec, A. (Eds.). (1994). Guidebook on mapping groundwater vulnerability. International Contribution for Hydrogeology, 16, 1-131.