نمادهای عرفانی در حورائیه (شرح رباعی ابوسعید ابوالخیر)
الموضوعات :
1 - استادیار گروه زبان و ادبیات فارسی، واحد تویسرکان، دانشگاه آزاد اسلامی، تویسرکان، ایران. katayoun.moradi@iau.ac.ir
الکلمات المفتاحية: کلیدواژهها: عرفان اسلامی, اصطلاحات صوفیه, رباعی, حوراء, خال سیاه, عبیدالله احرار.,
ملخص المقالة :
چکیده «شعر درمانی» در ادبیات فارسی از یک رباعی ابوسعید ابوالخیر (متوفی 440ش.) آغاز میگردد که یک بیمار را شفا داد و قرنهای متمادی به دنبال شفابخشی آن بودندو حتی امیرالامراء جلال الدین بایزید از خواجه عبیدالله احرار (متوفی 895ش) درخواست میکند آن رباعی را تفسیر و گزارش دهد. احرار شرح عرفانی حوارئیه را مینگارد و رمز را در شش نماد عرفانی (حورا، نگار، رضوان، خال سیاه، ابدال و مصحف) جستجو میکند. دوازده شرح دیگر براین رباعی در قرون دیگر حکایت از اهمیت آن دارد در این مقاله دلیل شفا بخشی رباعی از دیدگاه احرار بررسی میگردد و شش نماد مربوطه معرفی میشوند با روش تحلیل ـ توصیفی و با استناد به منابه دست اول کتابخانهای به تحلیل این شرح و نمادهای آن پرداخته و یکی از نمونههای تأثیر شعر در حوزۀ شفا بخشی را ارائه میدهد. چنین نتیجهای به دست میآید که شرح این نمادها با دیدگاهی معتدل و شریعت محور انجام شده است دلیل آن تقاضای شخصیتهای غیر عارفت برای شرح است و شارح تلاش نموده تا با استناد به آیات و روایات و متناسب درک درخواست کنندگان دلیل این درمانگری را توضیح دهد.
