تدوین و ارزیابی اثربخشی برنامه آموزش پذیرش خویشتن برای دانش‌آموزان تیزهوش
الهام فردی
1
(
دانشجوی دکتری، گروه روانشناسی و آموزش کودکان استثنایی، دانشگاه علوم تحقیقات، تهران، ایران.
)
مریم اساسه
2
(
گروه روانشناسی، دانشکده ادبیات، علوم اجتماعی و انسانی، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران
)
لیلا کاشانی وحید
3
(
استادیار گروه روانشناسی، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران
)
عزیزی محمدپارسا
4
(
ستادیار گروه روانشناسی و آموزش کودکان استثنایی، دانشکده علوم انسانی، دانشگاه علوم و تحقیقات تهران، تهران، ایران.
)
الکلمات المفتاحية: برنامه آموزش پذیرش خویشتن, سبک زندگی, دانش‌آموزان تیزهوش, انگیزش تحصیلی,
ملخص المقالة :
این پژوهش به بررسی و مقایسه سبک زندگی و سرمایه روان‌شناختی در دانش‌آموزان تیزهوش و عادی در شهر کرمانشاه می‌پردازد. هدف اصلی مطالعه شناسایی تفاوت‌های معنادار در ابعاد انگیزش تحصیلی، خودتنظیمی و خودارزشمندی میان دو گروه است. برای دستیابی به این هدف، از رویکرد میدانی و از نوع مقایسه‌ای با استفاده از پرسشنامه‌های استاندارد شده بهره گرفته شد. نمونه آماری این پژوهش شامل ۴۰۰ دانش‌آموز منتخب از مدارس مختلف کرمانشاه است که از طریق نمونه‌گیری تصادفی طبقه‌ای تعیین شدند. روش‌های آماری به‌کار گرفته شده شامل آزمون t مستقل برای بررسی تفاوت‌ها و آزمون‌های همبستگی Pearson جهت تحلیل روابط بین متغیرها بوده است. نتایج به دست آمده نشان می‌دهد دانش‌آموزان تیزهوش در زمینه‌های خودتنظیمی و انگیزش تحصیلی عملکرد بهتری از خود نشان داده و سطح خودارزشمندی آن‌ها نیز به‌طور معناداری بالاتر از دانش‌آموزان عادی است. یافته‌ها حاکی از اهمیت ویژه عوامل روان‌شناختی در ارتقای عملکرد تحصیلی و توسعه فردی می‌باشد. بر اساس نتایج، پیشنهاد می‌شود برنامه‌های آموزشی و تربیتی مبتنی بر تقویت سرمایه روان‌شناختی، به ویژه برای فعال‌سازی استعدادهای دانش‌آموزان تیزهوش تدوین گردد تا بتوانند در محیط‌های آموزشی به صورت بهینه رشد و شکوفایی یابند. در نهایت، نتایج این مطالعه می‌تواند مبنایی برای اصلاح سیاست‌های آموزشی و تعیین استراتژی‌های مداخله‌ای در مدارس محسوب شود. همچنین، تحلیل‌های آماری تکمیلی نشان داد که شاخص‌های کلیدی سرمایه روان‌شناختی موجب افزایش بهره‌وری تحصیلی و بهبود تعاملات اجتماعی در میان دانش‌آموزان می‌شود که می‌تواند راهگشای تدوین راهبردهای نوین آموزشی باشد.
