فرهنگ سازمانی تحلیل داده: ضرورت‌ها و راهکارهای پیاده‌سازی در کسب و کار بانک
الموضوعات : Operation Managementپروین احمدی 1 , معصومه عظیم‌زاده 2 , علیرضا منصوری 3
1 - پژوهشگاه ارتباطات و فناوری اطلاعات، پژوهشکده فناوری اطلاعات
2 - پژوهشگاه ارتباطات و فناوری اطلاعات، پژوهشکده فناوری اطلاعات
3 - پژوهشگاه ارتباطات و فناوری اطلاعات، پژوهشکده فناوری اطلاعات
الکلمات المفتاحية: فرهنگ سازمانی, تحلیل داده, بانک‌داری داده‌محور, تصمیم‌گیری مبتنی بر داده, سواد داده,
ملخص المقالة :
در عصر دیجیتال، داده‌ها به عنوان یکی از ارزشمندترین دارایی‌های سازمانی شناخته می‌شوند. با این حال، بسیاری از سازمان‌ها از جمله بانک‌ها، در تبدیل داده‌ها به بینش عملی و تصمیم‌گیری‌های مبتنی بر داده با چالش‌هایی مواجه هستند. دسته‌ای از چالش‌های مرتبط و مهم که در مقایسه با چالش‌های فنی، از آن غفلت می‌شود یا کمتر به آن پرداخته می‌شود، چالش‌های فرهنگی هستند. این مقاله به بررسی اهمیت فرهنگ سازمانی تحلیل داده و ارائه راهکارهای عملی برای استقرار آن در بانک‌ها می‌پردازد. بر اساس مطالعه موردی انجام‌شده در برخی بانک¬های کشور، چالش‌های کلیدی شامل ضعف در مدیریت تغییر، عدم دسترسی یکپارچه به داده‌ها، و مقاومت کارکنان در برابر تصمیم‌گیری‌های داده‌محور شناسایی شده‌اند. راهکارهای پیشنهادی در پنج حوزه آموزشی، ترویجی، اطلاع‌رسانی، عملی و تشویقی ارائه شده‌اند که شامل برگزاری دوره‌های مهارت‌افزایی، توسعه ابزارهای تحلیل داده، و ایجاد سیستم‌های پاداش مبتنی بر عملکرد است.
Adeniran, I. A., Efunniyi, C. P., Osundare, O. S., Abhulimen, A. O., & OneAdvanced, U. K. (2024). Integrating business intelligence and predictive analytics in banking: A framework for optimizing financial decision-making. Finance & Accounting Research Journal, 6(8).
Hani, U., Wickramasinghe, A., Kattiyapornpong, U., & Sajib, S. (2024). The future of data-driven relationship innovation in the microfinance industry. Annals of Operations Research, 333(2), 971-997.
https://blogs.gartner.com/andrew_white/2019/01/03/our-top-data-and-analytics-predicts-for-2019/
https://hbr.org/2018/02/big-companies-are-embracing-analytics-but-most-still-dont-have-a-data-driven-culture
https://idcdxawards.com/wp-content/uploads/2022/02/eBook-
https://itnation.lu/news/gartner-survey-cdos-are-delivering-business-impact-and-enabling-digital-transformation/
https://mitsloan.mit.edu/ideas-made-to-matter/how-to-build-a-data-driven-company
https://www.forbes.com/sites/forbestechcouncil/2022/06/27/data-culture-what-it-is-and-how-to-make-it-work/
https://www.mckinsey.com/capabilities/growth-marketing-and-sales/our-insights/insights-to-impact-creating-and-sustaining-data-driven-commercial-growth
https://www.talend.com/resources/what-is-data-culture/
Tavakoli, G., Mohammad Zaheri, M., & Mazahery Tari, M. (2022). Modeling the Challenges of Establishing a Data-Driven Organizational Culture in Iranian Government Organizations (Case Study: Organizations under the Ministry of Defense). Strategic Management of Organizational Knowledge, 4(4), 111-149. doi: 10.47176/smok.2021.1371
Thanabalan, P., Vafaei-Zadeh, A., Hanifah, H., & Ramayah, T. (2025). Big data analytics adoption in manufacturing companies: the contingent role of data-driven culture. Information Systems Frontiers, 27(3), 1061-1087.
Wong, D. T., & Ngai, E. W. (2023). The effects of analytics capability and sensing capability on operations performance: the moderating role of data-driven culture. Annals of operations research, 1-36.
