بررسی تیپ شخصیّتی سهراب سپهری (با تکیه بر هشت کتاب) بر اساس نظریۀ کارل گوستاو یونگ
الموضوعات : روانشناسی مثبت نگر اسلامی
1 - دانشگاه
الکلمات المفتاحية: کلیدواژه: روانشناسی شخصیّت , تیپهای شخصیّتی , درونگرایی , برونگرایی , یونگ , آیزنک , سهراب سپهری,
ملخص المقالة :
چکیده
برون گرایی(Extraversion) و درون گرایی(Introversion) از جمله صفت های شخصیتی در نظریه شخصیت انسان است. این دیدگاه توسط کارل گوستاو یونگ در سال ۱۹۲۰ میلادی عمومیت یافت. هر دو صفت برون گرایی و درون گرایی، در شخصیت تمامی انسان ها وجود دارد. بنابراین، همۀ انسان ها هر دو گرایش برون گرایی و درون گرایی را دارند؛ ولی یکی از آن دو بر دیگری غالب است و افراد با آن وجه غالب، معرفی می شوند. زمینه و هدف پژوهش، واکاوی شخصیت سهراب با تکیه بر هشت کتاب است.سهراب، یکی از نامدارترین شاعران ادب معاصر فارسی است. علاوه بر آنکه سخنش در فصاحت، بلاغت و زیبایی در اوج قرار دارد، محتوای سروده ها و نوشته هایش نیز همواره مورد توجّه بوده و به شیوه های گوناگون مورد نقد و بررسی قرار گرفته است.پژوهش حاضر که به روش توصیفی- تحلیلی بر اساس جامعۀ آماری سروده های سهراب انجام شده است. بسیاری از اندیشه های سهراب با مفاهیم روان شناختی امروز قابل تطبیق اند. برای شناخت بهتر شخصیت او، با بررسی و تحلیل آثار و نوشته ها و اشعارش با تکیه بر هشت کتاب، و تطبیق مفاهیم آن ها با تعریف و ویژگی های افراد درون گرا و برون گرا، در پی آنیم که شخصیت سهراب را از این زاویه بنگریم. یافته های پژوهش حاکی از آن است که شادی، کسب تجربیات تازه، دانایی و آگاهی بخشی، ارتباط با دیگران و طبیعت، قدرت برانگیختن دیگران، تعامل گرایی، عاطفه و صمیمیت، امیدواری، مثبت اندیشی و اغتنام فرصت ها از مضامین بنیادین شعری سهراب هستند که بر اساس تحلیل روان شناختی آن ها، شخصیتی برون گرا دارد. ویژگی شخصیتی سهراب بر اساس تیپ های هشت گانه شخصیتی یونگ و نظریه صفات آیزنک به دو تیپ شخصیتی برون گرای حسی و برون گرای شهودی نزدیک تر است.
منابع و مآخذ
نهج البلاغه.(۱۳۸۶ )ترجمۀ محمدتقی جعفری. تهران: تعاونی کارآفرینان فرهنگ و هنر
اشرف زاده، رضا و علی روح بخش مبصـری.(۱۳۹۵). «روانشناسـی زبـان و زبانشناسـی روان در داسـتان ّ رستم و سهراب». فصلنامه تخصصی ادبیات فارسی،دانشگاه آزاداسـلامی واحـد مشـهد ادبی . دوره .۱۲ شماره .۷ صص: -۱۵۴ .۱۲
بخشایش، علیرضا؛ مهناز مرتضوی و د محم حائری.(۱۳۹۰). «بررسی تطبیقی مفهـوم شـادی و نشـاط از دیدگاه اسلام و روانشناسی». فصلنامه فرهنگ در دانشگاه اسلامی. سال اول. شماره.۱ زمسـتان .۱۳۹۰ صص: -۱۰۱ .۸۴
سپهری، سهراب(1385) هشت کتاب، چ 14 ، انتشارات: طهوری
شمس اسفندآباد، حسن.(۱۳۹۳). روانشناسی تفاوت های فردی. تهران: سمت.
شولتز، دوان پی و سیدنی الن شـولتز.(۱۳۹۴). نظر یـه های شخصـیت، ترجمـۀ یحیـی سـید محمّدی ویراست دهم. تهران: نشر : ویرایش.
فیست، جس و گریگوری جی فیست.(۱۳۸۸). نظریه های شخصیت. تهران: روان
مزلو، اچ ابراهام.(۱۳۷۵). انگیزش و شخصیت، ترجمۀ احمد رضوانی. مشهد: آستان قدس رضوی.
میرشاه جعفری، ابراهیم و دیگران.(۱۳۸۱). «شادمانی و عوامل مـؤثر بـر آن». فصـلنامه تازه هـای علـوم شناختی، مؤسسۀ آموزش عالی علوم شناختی. سال .۴ شمارۀ ۳ . صص: ۵۸ ـ .۵