تحقق حکمرانی اسلامی بر اساس منظومه فکری- سیاسی امامین انقلاب اسلامی ونقش آن در استمرار انقلاب
الموضوعات : Political philosophy of the Islamic Revolutionمجید عابدی کیا 1 , محمود قیوم زاده 2 , معصومه مرادی 3
1 -
2 - استاد گروه معارف و حقوق، واحد ساوه، دانشگاه آزاد اسلامی، ساوه، ایران.
3 - استادیار گروه فقه و مبانی حقوق اسلامی، واحد یادگار امام خمینی (ره) شهرری، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران
الکلمات المفتاحية: استمرار انقلاب اسلامی , اندیشه سیاسی امامین انقلاب, تمدن نوین اسلامی, حکمرانی اسلامی, مردم‌سالاری دینی, ولایت فقیه,
ملخص المقالة :
حکمرانی اسلامی در منظومه فکری-سیاسی امام خمینی (ره) و امام خامنه‌ای (مدظله‌العالی)، به‌مثابه رکن بنیادین تحقق نظام اسلامی و تضمین استمرار انقلاب، جایگاهی محوری دارد. این حکمرانی برخاسته از مبانی توحیدی، مبتنی بر عدالت اجتماعی، هدایت ولایی، و مشارکت آگاهانه مردمی است و در تضاد با الگوهای سکولار و انسان‌محور غربی، طرحی جامع از مدیریت جامعه بر اساس ارزش‌های وحیانی و عقلانیت دینی عرضه می‌دارد.
در این رویکرد، مشروعیت سیاسی از تلفیق حاکمیت الهی و رضایت مردم حاصل می‌شود؛ جایی که ولایت فقیه نقش واسطه‌ای میان هدایت الهی و مدیریت اجتماعی ایفا می‌کند. مردم‌سالاری دینی نیز نه صرفاً در عرصه‌های انتخاباتی، بلکه در تمام ساحت‌های تصمیم‌سازی و مسئولیت‌پذیری اجتماعی معنا می‌یابد.
حکمرانی اسلامی در این چارچوب، با عدالت‌محوری به‌عنوان غایت و سازوکار، و استقلال‌طلبی به‌مثابه رهایی از نظام سلطه، به الگوی پایداری برای مقاومت سیاسی، پیشرفت تمدنی و مشروعیت تاریخی تبدیل می‌شود. از این منظر، ساخت تمدن نوین اسلامی تنها از رهگذر استقرار ساختارهایی ممکن خواهد بود که بر پایه هدایت الهی، مشارکت نخبگان، و ظرفیت‌سازی فرهنگی و سیاسی در بستر ایمان دینی استوار باشند. چنین الگویی، نه‌تنها بنیان بقاء جمهوری اسلامی، بلکه افق تحول در سطح امت اسلامی را نیز ترسیم می‌کند.
1. قرآن کریم ، سوره نساء ،ترجمه فولادوند
2. خمینی، سید روح‌الله (۱۳۸۹). صحیفه امام، مجموعه آثار امام خمینی (ره). جلد 21، تهران: مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی (ره)
3. نجف لک زایی و جمعی از پژوهشگران(1402)اندیشه ها و وصایای امام خمینی (ره).چاپ اول.تهران.نشرعلمی و دانشگاهی دانشگاه آزاد اسلامی(با همکای مرکز فرهنگی دانشگاهی امام خمینی (ره) و انقلاب اسلامی
4. جمشیدی،محمد حسین(1394)اندیشه سیاسی امام خمینی(ره). چاپ سوم .تهران:پزوهشکده امام خمینی (ره)و انقلاب اسلامی،معاونت پزوهشی ،انتشارات پزوهشکده امام خمینی (ره) و انقلاب اسلامی
5. رستمی پور،سجاد(1397)اندیشه سیاسی آیت الله سید علی خامنه ای .تهران:موسسه فرهنگی هنری و انتشارات مرکز انقلاب اسلامی
6. برزگر،ابراهیم(1402)اندیشه سیاسی امام خمینی(ره)سیاست به مثابه صراط. چاپ چهارم .تهران: ،سازمان مطالعه و تدوین کتب دانشگاهی در علوم اسلامی و انسانی (سمت)، انتشارات پزوهشگاه تحقیق و توسعه علوم انسانی
7. رستمیان،علی(1387)امام خمینی و حکومت اسلامی (شرایط و وظایف و اختیارات ولایت فقیه).چاپ اول.تهران.موسسه تنظیم و نشرآثار امام خمینی (ره)،
8. ایزدهی،سید سجاد(1393)فقه سیاسی امام خمینی (ره).تهران:موسسه تنظیم و نشرآثار امام خمینی(ره)،چاپ دوم ،موسسه چاپ و نشر عروج
9. گواهی،زهرا(1382)مبانی فقهی آرا خاص امام خمینی (ره):چاپ اول.تهران.موسسه چاپ و نشر عروج (وابسته به موسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی (ره)
10. امام خمینی ،سید روح الله (1404)منشور روحانیت:پیام تاریخی و مهم امام خمینی (ره)خطاب به روحانیون سراسر کشور.تهران.موسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی(ره)
11. جمال زاده،ناصر و همکاران(1397).دوفصلنامه علمی – پژوهشی جامعه شناسی سیاسی جهان اسلام.دوره 6،شماره1(پیاپی 12)
12. عابدی درچه،محسن(1400).فصلنامه حکمرانی متعالی.دوره2،شماره4(پیاپی8)صفحه68-106
13. مقدسی،محمد مهدی(1403).فصلنامه پژوهش در آمموزش معارف و تربیت اسلامی.دوره5.شماره3صفحه89-108
14. عیسی نیا،رضا(1388)انقلاب و مقاومت اسلامی درسیره امام خمینی(ره).چاپ دوم.تهرانوموسسه چاپ و نشر عروج(وابسته به موسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی (ره)
15. مجتهدزاده، پیروز(1392)جغرافیای سیاسی و سیاست جغرافیایی. ویراست دوم. چاپ ششم. تهران: سمت،
16. رستمی پور،سجاد(1397)اندیشه سیاسی آیت الله سید علی خامنه ای .تهران:موسسه فرهنگی هنری و انتشارات مرکز انقلاب اسلامی
17. خسروپناه ،عبدالحسین و جمعی از پزوهشگران (1396)منظومه فکری آیت الله العظمی خامنه ای. جلد دوم.تهران:سازمان اتشارات فرهنگ و اندیشه اسلامی ،انتشارات و امور رسانه ای دانشگاه آزاد اسلامی
18. اکبری معلم ،علی(1396)شاخص های اندیشه سیاسی امام خمینی(ره) در ابعاد فلسفه سیاسی ،اخلاق سیاسی وفقه سیاسی .تهران:سازمان چاپ و انتشارات دانشگاه آزاد اسلامی ،دانشگاه آزاد اسلامی واحد یادگار امام خمینی (ره)
19. خسروپناه ،عبدالحسین ، جمعی از پزوهشگران(1395)منظومه فکری امام خمینی(ره).تهران:سازمان انتشارات پزوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی
20. دال، رابرت(1378) دربارة دموکراسی، ترجمه: حسن فشارکی، تهران:انتشارات شیرازه
21. ذاکری،علی(1378) امام خمینی و حکومت اسلامی (شرایط و وظایف و اختیارات ولایت فقیه). چاپ اول.تهران:موسسه تنظیم و نشرآثار امام خمینی (ره)
22. آکوچکیان،احمد(1378)امام خمینی و حکومت اسلامی (شرایط و وظایف و اختیارات ولایت فقیه): چاپ اول.تهران:موسسه تنظیم و نشرآثار امام خمینی (ره)
23. عبدالحسین پورفرد، مسعود(1398) ثبات سیاسی در جمهوری اسالمی ایران: چاپ اول. تهران:انتشارات فرهنگ و اندیشه اسلامی
