ارزیابی عملکرد d-limonene به¬عنوان حشـره¬کش علیه سـپردار شمشـاد، Unaspis euonymi Comstock (Hemiptera: Diaspididae)
الموضوعات : Plant Pests
مژده قورچیان
1
,
شیما رحمانی
2
,
اصغر صالح
3
1 - مرکز تحقیقات آموزش و مشاوره فضای سبز شهرداری منطقه 17 تهران، ایران
2 - استادیار، گروه گیاهپزشکی، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران
3 - مرکز تحقیقات آموزش و مشاوره فضای سبز شهرداری منطقه 17 تهران، ایران
الکلمات المفتاحية: سپردارUnaspis euonymi , درختچه شمشاد, اسانس, دی-لیمونن,
ملخص المقالة :
سپردار شمشاد،Unaspis euonymi Comstock (Hem.: Diaspididae) ، با پراکنش جهانی از جمله آفات مهم درختچه شمشاد، Euonymus japonicus، به شمار میآید. این حشره، گلخانه و فضای شهری را آلوده کرده و با تغذیه از شیره گیاهی، موجب از بین رفتن کلروپلاست و ایجاد لکههای رنگ پریده در سطح گیاه و ریزش برگها میشود. تراکم جمعیت این حشره در شاخهها و برگها، زیبایی گیاه را بهشدت کاهش میدهد. مدیریت این آفت در حال حاضر با استفاده از کلرپیریفوس مخلوط با روغن امولسیون شونده در زمان حضور مراحل حساس، پورههای متحرک و سنین اولیه انجام میگیرد. با توجه به اثرات نامطلوب زیستمحیطی آفتکشهای شیمیایی، معرفی راهکارهای جایگزین توصیه میشود. به همین منظور، اثرگذاری ترکیب دی-لیمونن بهعنوان حشرهکش زیست سازگار روی سپردار شمشاد بررسی شد. آزمایشها با شش تیمار و پنج تکرار در شرایط آزمایشگاه انجام گرفت. شاخههای حدوداً ده سانتیمتری آلوده به سپردار با غلظتهای 100، 133، 181، 246 و 333 گرم بر لیتر حلال (آب مقطر به همراه 100 میکرولیتر توئین-80) به کمک اسپری دستی کوچک تیمار شد. پس از شش ساعت، حشرات مرده شمارش و از افراد زنده تفکیک شدند. آنالیز پروبیت با استفاده از نرمافزار Polo-Plus انجام گرفت. مقادیر LC25، LC50، LC75 و LC95 به ترتیب 196، 8/247، 313 و 4/438 گرم بر لیتر برآورد شد. اگرچه دی-لیمونن پتانسیل حشرهکشی علیه سپردار شمشاد را نشان میداد، اما مطالعات تکمیلی بیشتری از جمله بررسی اثرات سینرژیستی، استفاده از مواد همراه و مطالعاتی دقیق در حیطه نانوفناوری نیاز است تا این ترکیب را بهعنوان یک حشرهکش کارآمد برای U. euonymi معرفی کند.
غلامزاده چیتگر، م. و حیدری، ا. 1400. دستورالعمل فنی کنترل شیمیایی سپردار شمشاد، Unaspis euonymi (Hemiptera: Diaspididae). وزارت جهادکشاورزی، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، مؤسسه تحقیقات گیاهپزشکی کشور. 11 صفحه.
نوربخش، س. 1404. فهرست آفات، بیماری¬های و علف¬های هرز مهم محصولات عمده کشاورزی، آفت¬کش¬ها و روش-هاي توصيه شده جهت کنترل آنها. وزارت جهاد کشاورزی، سازمان حفظ نباتات کشور، معاونت کنترل آفات، 226 صفحه.
Abdallah, M.S.I., Muhammad, I. and Warodi, F.A. 2017. Review on some plants as bio-pesticides. International Journal of Contemporary Research and Review 8(1): 20186–20191. https://doi.org/10.15520/ijcrr/2017/8/07/203.
Bateman, R.F., Carey, M., Moore, D. and Prior, C. 1993. The enhanced infectivity of Metarhizium flavoviride in oil formulations to dessert locust at low humidities. Annals of Applied Biology 122: 145–152. https://doi.org/10.1111/j.1744-7348.1993.tb04022.x.
Byers, K.J., Bradshaw Jr, H.D. and Riffell, J.A. 2014. Three floral volatiles contribute to differential pollinator attraction in monkeyflowers (Mimulus). Journal of Experimental Biology 217(4): 614-623. https://doi.org/10.1242/jeb.092213.
Caballero-Gallardo, K., Fuentes-Lopez, K., Stashenko, E.E. and Olivero-Verbel, J. 2022. Chemical composition, repellent action, and toxicity of essential oils from Lippia origanoide, Lippia. alba chemotypes, and Pogostemon cablin on adults of Ulomoides dermestoides (Coleoptera: Tenebrionidae). Insects 14(1): 41. https://doi.org/10.3390/insects14010041.
Chen, B., Liu, C., Shang, L., Guo, H., Qin, J., Ge, L., Jing, C.J., Feng, C. and Hayashi, K. 2020. Electric-field enhancement of molecularly imprinted sol-gel-coated Au nano-urchin sensors for vapor detection of plant biomarkers. Journal of Materials Chemistry C 8: 262-269. https://doi.org/10.1039/c9tc05522c.
Cockfield, S.D. and Potter, D.A. 1990. Euonymus scale (Homoptera: Diaspididae) effects on plant growth and leaf abscission and implications for differential site selection by male and female scales. Journal of Economic Entomology 83(3): 995–1001. https://doi.org/10.1093/jee/83.3.995.
El Aalaoui, M., El Bouhssini, M., Bouharroud, R. and Sbaghi, M. 2021. Lethal and sublethal effects of the insecticides d-limonene, mineral oil, and potassium salts of fatty acid on Dactylopius opuntiae potential predator Cryptolaemus montrouzieri. International Journal of Tropical Insect Science 41(4): 2897–2906. https://doi.org/10.1007/s42690-021-00473-z.
Fouad, H.A., de Souza Tavares, W. and Zanuncio, J.C. 2021. Toxicity and repellent activity of monoterpene enantiomers to rice weevils (Sitophilus oryzae). Pest Management Science 77: 3500-3507. https://doi.org/10.1002/ps.6403.
Frank, D. 2012. Reduced risk insecticides to control scale insects and protect natural enemies in the production and maintenance of urban landscape plants. Environmental Entomology 41(2): 377-386. https://doi.org/10.1603/en11230.
Gill, S.A., Miller, D.R. and Davidson, J.A. 1982. Bionomics and taxonomy of the Euonymus scale, Unaspis euonymi (Comstock), and detail biological information on the scale in Maryland (Homoptera: Diaspididae). Miscellaneous Publication 969. Maryland/USA.
Henderson, C.F. and Tilton, E.W. 1995. Tests with acaricides against the brown wheat mite. Journal of Economic Entomology 48(2): 157-161.
Hollingsworth, R.G. 2005. Limonene, a citrus extract, for control of mealybugs and scale insects. Journal of Economic Entomology 98(3): 772-779. https://doi.org/10.1603/0022-0493-98.3.772.
Isman, M.B. 2020. Botanical insecticides in the twenty-first century-fulfilling their promise? Annual Review of Entomology 65: 233-249. https://doi.org/10.1146/annurev-ento-011019-025010.
Lin, H., Li, Z., Sun, Y., Zhang, Y., Wang, S., Zhang, Q., Cai, T., Xiang, W., Zeng, C. and Tang, J. 2024. D-Limonene: promising and sustainable natural bioactive compound. Applied Sciences 14(11): 4605. https://doi.org/10.3390/app14114605.
Ma, J. and M, Funston. 2008. Euonymus. Pp. 440-460. In: Wu, Z.Y. and Raven P.H. (eds.). Flora of China. Vol. 11 (Oxalidaceae through Aceraceae). Science Press, Beijing, and Missouri Botanical Garden Press, St. Louis.
Mali, H., Shah, C., Raghunandan, B.H., Prajapati, A.S., Patel, D.H., Trivedi, U. and Subramanian, R.B. 2023. Organophosphate pesticides an emerging environmental contaminant: Pollution, toxicity, bioremediation progress, and remaining challenges. Journal of Environmental Sciences 127: 234-250. https://doi.org/10.1016/j.jes.2022.04.023.
Mohammed, K., Agarwal, M., Li, B., Newman, J., Liu, T. and Ren, Y. 2020. Evaluation of d-Limonene and beta-Ocimene as Attractants of Aphytis melinus (Hymenoptera: Aphelinidae), a Parasitoid of Aonidiella aurantii (Hemiptera: Diaspididae) on Citrus spp. Insects 11: 44. https://doi.org/10.3390/insects11010044.
Nunes, M.R., Agostinetto, L., da Rosa, C.G., Sganzerla, W.G., Pires, M.F., Munaretto, G.A., Rosar, C.R., Bertoldi, F.C., Barreto, P.L.M., Veeck, A.P.L. and Zinger F.D. 2024. Application of nanoparticles entrapped orange essential oil to inhibit the incidence of phytopathogenic fungi during storage of agroecological maize seeds. Food Research International 175: 113738. https://doi.org/10.1016/j.foodres. 2023.113738.
Ore, O.T., Adeola, A.O., Bayode, A.A., Adedipe, D.T. and Nomngongo, P.N. 2023. Organophosphate pesticide residues in environmental and biological matrices: Occurrence, distribution and potential remedial approaches. Environmental Chemistry and Ecotoxicology 5: 9-23. https://doi.org/10.1016/j.enceco.2022. 10.004.
Özyurt, Ö. and Ülgentürk, S. 2007. Biology of the Euonymus scale Unaspis euonymi Hemiptera: Diaspididae in urban areas of Ankara, Turkey. Journal of Agricultural Sciences 13(01): 47-54.
Prado-Rebolledo, O.F., Molina-Ochoa, J., Lezama-Gutiérrez, R., García-Márquez, L.J., Minchaca-Llerenas, Y.B., Morales-Barrera, E., Tellez, G., Hargis, B., Skoda, S.R. and Foster, J.E. 2017. Effect of Metarhizium anisopliae (Ascomycete), Cypermethrin, and D-limonene, alone and combined, on larval mortality of Rhipicephalus sanguineus (Acari: Ixodidae). Journal of Medical Entomology 54(5): 1323-1327. https://doi.org/10.1093/jme/tjx092.
Sadof, C.S. and Neal, J.J. 1993. Use of host plant resources by the Euonymus scale, Unaspis euonymi (Homoptera: Diaspididae). Annals of the Entomological Society of America 86: 614-620.
Sadof, C.S. and Raupp, M.J. 1991. Effect of variegation in Euonymus japonica var. aureus on two phloem feeding insects, Unaspis euonymi (Homoptera: Diaspididae) and Aphis fabae (Homoptera: Aphididae). Environmental Entomology 20: 83-89.
Sadof, C.S. and Sclar, D.C. 2000. Effects of horticultural oil and foliar- or soil-applied systemic insecticides on euonymus scale in pachysandra. Journal of Arboriculture 26: 120-125.
Sanei-Dehkordi, A., Moemenbellah-Fard, M.D., Saffari, M., Zarenezhad, E. and Osanloo, M. 2022. Nanoliposomes containing limonene and limonene-rich essential oils as novel larvicides against malaria and filariasis mosquito vectors. BMC Complementary Medicine and Therapies 22: 140. https://doi.org/10.1038/ s41598-023-38284-6.
Serviss, B.E., Hardage, J.W., Olsen, B.L. and Peck, J.H. 2017. Euonymus japonicus (Celastraceae) new to the Arkansas flora. Phytoneuron 80: 1-3.
Song, B., Liang, Y., Liu, S., Zhang, L., Tang, G., Ma, T. and Yao, Y. 2017. Behavioral responses of Aphis citricola (Hemiptera: Aphididae) and its natural enemy Harmonia axyridis (Coleoptera: Coccinellidae) to non-host plant volatiles. Florida Entomologist 100(2): 411-421. https://doi.org/10.1653/024.100.0202.
Theochari, I. Giatropoulos, A. Papadimitriou, V. Karras, V. Balatsos, G., Papachristos, D. and Michaelakis, A. 2020. Physicochemical characteristics of four limonene-based nanoemulsions and their larvicidal properties against two mosquito species, Aedes albopictus and Culex pipiens molestus. Insects 11: 740. https://doi.org/10.3390/insects11110740.
EPA, 1994. U.S. Environmental Protection Agency, Limonene. EPA-738-F-94-030, 1–5. http://www.epa.gov/ oppsrrd1/REDs/factsheets/3083fact.pdf
