رابطه ادراک خویشتن و باورهای خودکشی افراد با اختلال ملال جنسیتی: نقش واسطهای ترس از ارزیابی منفی
الموضوعات : فصلنامه تعالی مشاوره و روان درمانی
بهنوش نیکخواه
1
,
محمدمهدی جهانگیری
2
,
داود تقوایی
3
1 - گروه روان شناسی، واحد اراک، دانشگاه آزاد اسلامی، اراک، ایران.
2 - گروه مشاوره و روانشناسی، دانشکده روانشناسی، دانشگاه آزاد اسلامی، محلات، ایران
3 - دانشیار گروه روانشناسی، آزاد اسلامی اراک
الکلمات المفتاحية: ادراک خویشتن, باورهای خودکشی, ترس از ارزیابی منفی, ملال جنسیتی.,
ملخص المقالة :
هدف: هدف از انجام پژوهش حاضر بررسی رابطه ادراک خویشتن و باورهای خودکشی افراد با اختلال ملال جنسیتی براساس نقش واسطهای ترس از ارزیابی منفی بود.
روش: روش پژوهش از نوع همبستگی و مدلسازی معادلات ساختاری بود. جامعه مورد مطالعه شامل تمامی مردان و زنان مبتلا به اختلال ملال جنسیتی شهر تهران در بازه زمانی فروردین تا شهریور ماه 1403 بود که از این میان 267 نفر به شیوه در دسترس و بر اساس ملاک‌های پژوهش به عنوان نمونه گزینش شدند. ابزارهای گردآوری دادهها شامل، مقیاس ایده خودکشی بک (بک و همکاران، 1988)، پرسشنامه ادراک خویشتن (پورحسین، 1389) و مقیاس ترس از ارزیابی منفی (لیری، 1983) بود.
یافته‌ها: بررسی ضرایب مستقیم نشان داد، اثر مستقیم ادراک خویشتن بر باورهای خودکشی و ترس از ارزیابی منفی معنادار و منفی بود. دیگر یافته پژوهش نشان داد، اثر مستقیم ترس از ارزیابی منفی بر باورهای خودکشی معنادار و مثبت بود. ضرایب غیر مستقیم مشخص کرد، اثر غیر مستقیم ادراک خویشتن بر باورهای خودکشی افراد با اختلال ملال جنسیتی با نقش واسطهای ترس از ارزیابی منفی، معنادار و منفی بود. در نهایت شاخصهای برازش به دست آمده نشان داد، مدل پیشنهادی پژوهش برازش مطلوبی دارد (99/0=CFI، 98/0 =NFI، 99/0=IFI، 99/0 =GFI، 039/0 =RMSEA).
نتیجه‌گیری: بر این اساس، ترس از ارزیابی منفی را میتوان به عنوان یک رویکرد مهم، در کاهش باورهای خودکشی افراد دارای اختلال ملال جنسیتی مورد توجه قرار داد.
Ahadzadeh, A. S., Rafik-Galea, S., Alavi, M., & Amini, M. (2018). Relationship between body mass index, body image, and fear of negative evaluation: Moderating role of self-esteem. Health psychology open, 5(1), 2055102918774251. [link]#
Alberse, A. M. E., de Vries, A. L., Elzinga, W. S., & Steensma, T. D. (2019). Self-perception of transgender clinic referred gender diverse children and adolescents. Clinical child psychology and psychiatry, 24(2), 388-401. [link]#
American Psychiatric Association. (2022). Revised edition of the Diagnostic and Statistical Manual of Mental Disorders, 5th edition. Translated by Fatemeh Hodavandkhani et al. First edition, Tehran: Arjomand. [Persian].#
Arnoldussen, M., van der Miesen, A. I., Elzinga, W. S., Alberse, A. M. E., Popma, A., Steensma, T. D., & de Vries, A. L. (2022). Self-perception of transgender adolescents after gender-affirming treatment: a follow-up study into young adulthood. LGBT health, 9(4), 238-246. [link]#
Beck, A. T., Steer, R. A., & Ranieri, W. F. (1988). Scale for suicide ideation: Psychometric properties of a self‐report version. Journal of clinical psychology, 44(4), 499-505. [link]#
Bridge, L., Smith, P., & Rimes, K. A. (2022). Sexual minority young adults’ perspectives on how minority stress and other factors negatively affect self-esteem: A qualitative interview study. International Review of Psychiatry, 34(3-4), 383-391.[link]#
Chen, D., Shen, Y., Zhou, X., Ying, J., Zhang, J., Zhan, S., ... & You, J. (2024). The bidirectional longitudinal associations between fear of negative evaluation and suicidal ideation among Chinese adolescents: The mediating role of interpersonal needs factors. Journal of Affective Disorders, 361, 59-66. [link]#
Dat, N. T., Mitsui, N., Asakura, S., Fujii, Y., Toyoshima, K., & Kusumi, I. (2023). Relationship between self-esteem and suicidal ideation before and during COVID-19 in a non-clinical sample: mediating effects of psychological distress and hopelessness. Frontiers in psychiatry, 14. [link]#
Esfahani, M., Hashemi, Y., & Alavi, K. (2015). Psychometric assessment of beck scale for suicidal ideation (BSSI) in general population in Tehran. Medical journal of the Islamic Republic of Iran, 29, 268. [Persian]. [link]#
Ghasemi, V. (2010). Structural Equation Modeling in Social Research Using Amos Graphics. Tehran: Sociologists.#
Ghiasi, Z., Khazaei, F., Khosravi, M., & Rezaee, N. (2024). Physical and psychosocial challenges of people with gender dysphoria: a content analysis study. BMC public health, 24(1), 16.[link] #
Kline, R. B. (2016). Methodology in the social sciences. Principles and practice of structural equation modeling (4th ed.). New York, NY, US: Guilford Pre#
Kuehn, B. (2019). Transgender youth victimization. JAMA, 321(10), 931-931. [link]#
Leary, M. R. (1983). A brief version of the fear of negative evaluation scale. Personality and Social Psychology Bulletin, 9(3), 371–375. [link].#
Li, J., Jia, S., Wang, L., Zhang, M., & Chen, S. (2023). Relationships among inferiority feelings, fear of negative evaluation, and social anxiety in Chinese junior high school students. Frontiers in Psychology, 13, 1015477. [link]#
Lindquist, E. G., Villarosa-Hurlocker, M. C., Raposa, E. B., Pearson, M. R., Bravo, A. J., & Protective Strategies Study Team. (2023). Fear of negative evaluation and suicidal ideation among college students: the moderating role of impulsivity-like traits. Journal of American college health, 71(2), 396-402. [link] #
Meyer, I. H. (2003). Prejudice, social stress, and mental health in lesbian, gay, and bisexual populations: conceptual issues and research evidence. Psychological bulletin, 129(5), 674. [link]#
Petruzzelli, M. G., Annecchini, F., Furente, F., Tarantino, F., Carruolo, V., Lavorato, E., ... & Matera, E. (2025). Influence of the Timing of Gender Dysphoria Presentation and Suicidal Behaviors on Internalizing Symptoms, Emotion Dysregulation, and Body Investment in Adolescents Seeking Gender Affirmation. Pediatric Reports, 17(2), 37.[link]#
Pourhossein, R. (2012). Estimating the validity of the self-perception test, short form 10 questions. Final report of the research project, University of Tehran, Faculty of Psychology and Educational Sciences. [Persian]. [link]#
Prades-Caballero, V., Navarro-Pérez, J. J., & Carbonell, Á. (2025). Factors Associated with Suicidal Behavior in Adolescents: An Umbrella Review Using the Socio-Ecological Model. Community mental health journal, 61(4), 612–628. [link]#
Schumacker, R. E., & Lomax, R. G. (2012). A beginner's guide to structural equation modeling. Routledge.#
Shokri, O., Geravand, F., Naghsh, Z., Ali Tarkhan, R., & Paeezi, M. (2008). The psychometric properties of the brief fear of negative evaluation scale. Iranian Journal of Psychiatry and Clinical Psychology, 14(3), 316-325. [Persian]. [link]#
Stanton, A. M., Trichtinger, L. A., Kirakosian, N., Li, S. M., Kabel, K. E., Irani, K., ... & Liu, Q. (2025). Identifying Intersecting Factors Associated with Suicidal Thoughts and Behaviors Among Transgender and Gender Diverse Adults: Preliminary Conditional Inference Tree Analysis. Journal of Medical Internet Research, 27, e65452. [link]#
Stein, D. J., Szatmari, P., Gaebel, W., Berk, M., Vieta, E., Maj, M., ... & Reed, G. M. (2020). Mental, behavioral and neurodevelopmental disorders in the ICD-11: an international perspective on key changes and controversies. BMC medicine, 18, 1-24. [link]#
Sun, C. F., Xie, H., Metsutnan, V., Draeger, J. H., Lin, Y., Hankey, M. S., & Kablinger, A. S. (2023). The mean age of gender dysphoria diagnosis is decreasing. General Psychiatry, 36(3), e100972. [link]#
Van Orden, K. A., Witte, T. K., Cukrowicz, K. C., Braithwaite, S. R., Selby, E. A., & Joiner, T. E. Jr., (2010). The interpersonal theory of suicide. Psychological Review, 117(2), 575–600. [link]#
Watson, D., Friend, R. (1969). Measurement of social-evaluative anxiety. Journal of Consulting and Clinical Psychology, 33(4), 448-457. [link]#
Wyman Battalen, A., Mereish, E., Putney, J., Sellers, C. M., Gushwa, M., & McManama O'Brien, K. H. (2021). Associations of discrimination, suicide ideation severity and attempts, and depressive symptoms among sexual and gender minority youth. Crisis: The Journal of Crisis Intervention and Suicide Prevention, 42(4), 301. [link]#
