مروری بر مدل‌سازی تعامل فاکتورهای ارگونومیک و تمرینات اصلاحی در کاهش آسیب‌های مزمن اندام فوقانی در کارگران شیلات
الموضوعات :
1 - عضو هیات علمی دانشگاه آزاد اسلامی واحد سنندج
الکلمات المفتاحية: ارگونومی صنعتی, تمرینات اصلاحی, آسیب اندام فوقانی, کارگران شیلات, مدل‌سازی تعامل.,
ملخص المقالة :
زمینه و هدف: مشاغل مرتبط با صنایع شیلاتی، به‌ویژه فرآیندهای پاک‌کردن و فیله‌کردن ماهی، به دلیل حرکات تکراری، وضعیت‌های ثابت و فشارهای موضعی مکرر، با شیوع بالای آسیب‌های مزمن اندام فوقانی مواجه‌اند. هدف این مطالعه مروری، بررسی و مدل‌سازی تعامل بین فاکتورهای ارگونومیک محیط کار و مداخلات مبتنی بر تمرینات اصلاحی به‌منظور کاهش این آسیب‌ها است.
روش : این مقاله با رویکرد مروری-تحلیلی و با جستجوی کلیدواژه‌های مرتبط در پایگاه‌های PubMed، Scopus، Web of Science و SID تا سال 2024، مطالعات مرتبط با ارگونومی صنعتی، آسیب‌های اندام فوقانی، و اثر تمرینات اصلاحی در مشاغل تکراری را تحلیل و دسته‌بندی نموده است. همچنین، مدل‌های مفهومی تعامل بین عوامل فیزیکی محیط کار و مداخلات تمرینی بررسی شده‌اند.
یافته‌ها: یافته‌ها نشان می‌دهد که طراحی ارگونومیک ایستگاه کاری (ارتفاع میز، ابزارهای دستی، زمان‌بندی کار-استراحت) نقش بسزایی در کاهش فشار بر اندام فوقانی دارد. در کنار آن، تمرینات اصلاحی متمرکز بر تقویت عضلات گردن، شانه، ساعد و افزایش دامنه حرکتی مفاصل، می‌تواند بهبود معناداری در کاهش درد، پیشگیری از آسیب‌های تاندونی و افزایش کارایی عضلانی ایجاد کند. بررسی‌ها همچنین حاکی از آن است که ادغام این دو رویکرد، اثربخشی بیشتری نسبت به اجرای مستقل هر یک دارد.
نتیجه‌گیری: هم‌افزایی بین بهینه‌سازی ارگونومیک محیط کار و اجرای برنامه‌های تمرینی اصلاحی، می‌تواند مدلی کارآمد برای پیشگیری و کاهش آسیب‌های مزمن اندام فوقانی در کارگران صنایع شیلاتی باشد. پژوهش‌های آینده می‌بایست بر طراحی مدل‌های بومی‌سازی‌شده و ارزیابی بالینی این مداخلات تمرکز نمایند.
1. Ahmad, R., Adnan, R., & Abu Bakar, N. (2018). Ergonomic intervention to reduce musculoskeletal disorders among fish processing workers. Journal of Occupational Safety and Health, 15(2), 75–83.
2. Bahrami, M., Rezaei, M., & Ghaffari, A. (2019). The effect of corrective exercises on neck and shoulder posture and pain in fish industry workers. Journal of Ergonomics, 7(3), 45–53. [In Persian]
3. Blangsted, A. K., Søgaard, K., Hansen, E. A., Hannerz, H., & Sjøgaard, G. (2008). One-year randomized controlled trial with different physical-activity programs to reduce musculoskeletal symptoms in the neck and shoulders among office workers. Scandinavian Journal of Work, Environment & Health, 34(1), 55–65.
4. Driessen, M. T., Proper, K. I., Anema, J. R., van der Beek, A. J., van Mechelen, W., & Bongers, P. M. (2010). The effectiveness of physical and organisational ergonomic interventions on low back pain and neck pain: a systematic review. Occupational and Environmental Medicine, 67(4), 277–285.
5. Ebrahimi S, Karimi R, Azizi M. (2021). The effects of aquatic exercise on inflammatory markers and oxidative stress in elderly men. Journal of Physical Activity and Health Promotion, 8(1):33–44. [In Persian]
6. Jensen, C., Juul-Kristensen, B., Søgaard, K., Thomsen, G. F., & Svendsen, S. W. (2022). Workplace-based exercises for preventing and managing musculoskeletal disorders in fish processing workers: A randomized controlled trial. Applied Ergonomics, 101, 103686.
7. Karwowski, W., & Marras, W. S. (2003). Occupational ergonomics: principles of work design. CRC Press.
8. Lee, J., Kim, S., Kim, H., & Lee, M. (2021). Ergonomic risk factors and musculoskeletal symptoms in the seafood processing industry: A cross-sectional study. International Journal of Industrial Ergonomics, 82, 103095.
9. Nasarwanji, M. F., & Davis, K. G. (2017). Occupational ergonomic solutions in fish and seafood processing: A literature review. Journal of Agromedicine, 22(3), 289–303.
10. Proper, K. I., & van Mechelen, W. (2008). Effectiveness and economic impact of worksite interventions to promote physical activity and healthy diet. World Health Organization, 86(6), 429–440.
11. Silva, A. G., Punt, T. D., Sharples, P., Vilas-Boas, J. P., & Johnson, M. I. (2019). Head posture assessment for patients with neck pain: Is it useful? Physiotherapy, 105(2), 216–223.
12. Sihawong, R., Janwantanakul, P., & Sitthipornvorakul, E. (2011). Exercise therapy for office workers with nonspecific neck pain: A systematic review. Journal of Physical Therapy Science, 23(2), 201–208.
