تأثیر یادگیری مشارکتی بر کاهش بدفهمی‌ها و اضطراب ریاضی دانش‌آموزان دختر پایه دهم رشته تجربی

تأثیر یادگیری مشارکتی بر کاهش بدفهمی‌ها و اضطراب ریاضی دانش‌آموزان دختر پایه دهم رشته تجربی

الموضوعات :

اسماعیل یوسفی ¹ , بهروز شجاعی ² , فاطمه حیدری ³

1 - Department of Mathematics‎, ‎SR.C‎, ‎Islamic Azad University‎, ‎Tehran‎, ‎Iran
2 - گروه ریاضی، دانشکده علوم، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد کرج، کرج، ایران
3 - دانشجوی کارشناسی ارشد، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد کرج، کرج، ایران.

تاريخ الإرسال : 19 السبت , ذو القعدة, 1446 تاريخ التأكيد : 26 الإثنين , محرم, 1447 تاريخ الإصدار : 16 الخميس , ذو الحجة, 1446

الکلمات المفتاحية: یادگیری مشارکتی, اضطراب ریاضی, بدفهمی مفهومی, دانش‌آموزان دختر, ریاضی پایه دهم,

ملخص المقالة :

هدف این پژوهش، بررسی تأثیر یادگیری مشارکتی بر کاهش بدفهمی‌های مفهومی و اضطراب ریاضی دانش‌آموزان دختر پایه دهم رشته تجربی است. با توجه به نقش اساسی درس ریاضی در موفقیت تحصیلی و ادامه تحصیل دانش‌آموزان، بدفهمی‌های مفهومی و اضطراب ناشی از یادگیری آن می‌تواند عملکرد آموزشی را به‌شدت تحت تأثیر قرار دهد. پژوهش به شیوه نیمه‌تجربی با طرح پیش‌آزمون-پس‌آزمون با گروه کنترل اجرا شد. جامعه آماری شامل کلیه دانش‌آموزان دختر پایه دهم تجربی در مدارس دولتی شهر کرج در سال تحصیلی 1403-1404 بود. 120 نفر از آنان به روش نمونه‌گیری تصادفی خوشه‌ای انتخاب و در دو گروه آزمایش و کنترل (هرکدام 60 نفر) قرار داده شده‌اند. ابزار گردآوری داده‌ها، دو پرسشنامه محقق‌ساخته اضطراب ریاضی و بدفهمی‌های مفهومی بود که روایی محتوایی و سازه آن‌ها تأیید شد و پایایی آن‌ها به روش آلفای کرونباخ به ترتیب 92/0 و 88/0 محاسبه گردید. گروه آزمایش در 8 جلسه 90 دقیقه‌ای تحت آموزش ریاضی مبتنی بر یادگیری مشارکتی قرار گرفت. داده‌ها با استفاده از آزمون تحلیل کوواریانس و نرم‌افزار SPSS مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. نتایج نشان داد یادگیری مشارکتی به‌طور معناداری موجب کاهش اضطراب ریاضی و بدفهمی‌های مفهومی دانش‌آموزان شد. یافته‌ها مؤید نقش مؤثر روش‌های فعال و مشارکتی در بهبود یادگیری ریاضی و کاهش تنش‌های آموزشی هستند.

المصادر:

http://ijndibs.com/article-۱-۸۰۸-fa.html
https://doi.org/10.22059/japr.2017.61084
بیژنی کشک، لیلا. پورزال، آزاده. (۱۴۰۲). اثربخشی روش تدریس مشارکتی بر کاهش اضطراب ریاضی دانش‌آموزان ابتدایی. پیشرفت‌های نوین در علوم رفتاری. ۸ (۵۶)، ۸۷-۸۱.
حاج‌حسینی و همکاران. (1395). تأثیر یادگیری مشارکتی بر اضطراب، نگرش و پیشرفت تحصیلی در ریاضیات. پژوهش‌های کاربردی در روان‌شناسی، 7(4)، 132-117.
حاجی حسینلو، خدیجه.، خالق خواه، علی.، زاهدبابلان، عادل.، معینی‌کیا، مهدی. (1396). تأثیر یادگیری مشارکتی با گروه‌های پیشرفت بر خودکارآمدی و خودپنداره‌ی ریاضی دانش‌آموزان. فصلنامه روان‌شناسی تربیتی. 13(43)، 119-139. https://doi.org/10.22054/jep.2017.7764
حق‌خواه، ساره.، داودی، آذر . (1399). راهکارهای پیشگیری و اصلاح بدفهمی‌های ریاضی. فصلنامه پویش در آموزش علوم پایه. 6 (21)، 24-38.
موسوی، سیده فاطمه. (1391). مقایسه‌ی اثربخشی آموزش خصوصی همتایان و خودآموزی شناختی بر پیشرفت، اضطراب و نگرش به درس ریاضی. مطالعات آموزش و يادگيري. 4(2)، 138-156. https://doi.org/10.22099/jsli.2013.1579
یوسفی، اسماعیل.، زمان‌زاده، ملیحه. و آژینی، مهدی. (1404). تأثیر تدریس معکوس بر عملکرد ریاضی دانش‌آموزان پایه نهم بر اساس نظریه APOS. فصلنامه روندها و دستاوردها در فناوری یادگیری ، 2(5)، 63-39.
یوسفی، اسماعیل.، و همکاران. (1402). بررسی نسبت بهینه آموزش بر پایه ریاضی‌کاری و ریاضی‌فهمی به‌کمک تحلیل پوششی داده‌ها و تقریب چندجمله‌ای درونیاب نوع آموزش. پژوهش‌های نوین در ریاضی، 2(9)، 69-80. https://doi.org/10.30495/jnrm.2021.18473
Amalina, I, K., Vidákovich, T. (2023). Cognitive and socioeconomic factors that influence the mathematical problem-solving skills of students. Heliyon. 9 (9), https://doi.org/10.1016/j.heliyon.2023.e19539
Ashcraft, M. H., & Moore, A. M. (2009). Mathematics anxiety and the affective drop in performance. Journal of Psycho Educational Assessment. 27 (3), 197–205. https://doi.org/10.1177/0734282908330580
Beijani Keshk, L., & Pourzal, A. (2023). The effectiveness of cooperative teaching method on reducing mathematics anxiety in elementary students. New Advances in Behavioral Sciences, 8(56), 81–87.
http://ijndibs.com/article-1-808-fa.html [In Persian]
Gillies, R. M. (2016). Cooperative Learning: Review of Research and Practice. Australian Journal of Teacher Education, 41(3). https://doi.org/10.14221/ajte.2016v41n3.3
Haghkhah, S., & Davoudi, A. (2020). Strategies for preventing and correcting misconceptions in mathematics. Quarterly Journal of Education in Basic Sciences. 6(21), 24–38. [In Persian]
Hajhosseini, A., et al. (2016). The effect of cooperative learning on anxiety, attitude, and academic achievement in mathematics. Applied Research in Psychology, 7(4), 117–132. https://doi.org/10.22059/japr.2017.61084 [In Persian]
Haji Hosseinlou, K., Khaleghkhah, A., Zahed-Babalan, A., & Moeinikia, M. (2017). The effect of cooperative learning with progress groups on students’ mathematical self-efficacy and self-concept. Educational Psychology Quarterly, 13(43), 119–139. https://doi.org/10.22054/jep.2017.7764 [In Persian]
Hattie, J. (2009). Visible learning: A synthesis of over 800 meta-analyses relating to achievement. Routledge.
Haylock, D. (2014). Mathematics for the primary school teacher. Routledge.
Johnson, D. W., & Johnson, R. T. (2018). Cooperative Learning: The Foundation for Active Learning. Active Learning Across the Curriculum. 5 (2), 35–46. https://doi.org/10.5772/intechopen.81086
Mousavi, S. F. (2012). A comparison of the effectiveness of peer tutoring and cognitive self-instruction on achievement, anxiety, and attitude toward mathematics. Studies in Education & Learning, 4(2), 138–156. https://doi.org/10.22099/jsli.2013.1579 [In Persian]
Shimizu, Y., Kang, H. (2025). Research on classroom practice and students’ errors in mathematics education: a scoping review of recent developments for 2018-2023. ZDM Mathematics Education. 57, 695–710. https://doi.org/10.1007/s11858-025-01704-0
Slavin, R. E. (2014). Cooperative learning and academic achievement: Why does groupwork work? Academic Press.
Slavin, R. E. (2019). Cooperative Learning: Theory, Research, and Practice. Boston: Allyn and Bacon.
Yousefi, E., Azhini, M., Zamanzadeh, M. (2025). The Effect of Flipped Teaching on Ninth-Grade Students’ Mathematics Performance Based on the APOS Theory. Trends and Achievements in Learning Technology. 2(5), 39-63. 10.22034/JLT.2025.2057557.1035 [In Persian]
Yousefi, E., et al. (2023). Examining the optimal ratio of procedural-based mathematics and conceptual mathematics instruction using data envelopment analysis and inner approximation polynomials by type of instruction. Journal of Innovative Research in Mathematic, 2(9), 69–80. [In Persian]
Yousefi.E et al. (2024). Investigating Two Methods of Teaching Mathematics Based on Work Mathematics and Understanding Mathematics Included in the General Mathematics. Iranian Evolutionary Educational Psychology Journal. 6(2), 201-216. https//doi.org/ 10.22034/6.2.201 [In Persian]