ارائه مدلی برای توسعه اقتصاد دایرهای در سازمانها با درنظر گرفتن تفکر استراتژیک (مطالعه موردی حوزه کشاورزی- غذایی )
الموضوعات : Agricultural Economics Research
1 - دانشجوی مقطع کارشناسی ارشد، گروه مدیریت، واحد شیراز، دانشگاه آزاد اسلامی، شيراز، ایران
2 - گروه مدیریت، واحد شیراز، دانشگاه آزاد اسلامی، شیراز، ایران
الکلمات المفتاحية: توسعه, اقتصاد دایرهای, سازمان, تفکر استراتژیک,
ملخص المقالة :
امروز سازمانها به کارکنان خود توجه ویژهای دارند. در محیط کسب وکار امروزی، کارکنان قلب سازمان محسوب می شوند. حوزه کشاورزی و غذایی نیز با چالشهای جدیدی به منظور کاهش تلفات و ضایعات مواد غذایی در طول زنجیره تأمین خود روبرو میباشد. پژوهش حاضر با هدف ارائه مدلی برای توسعه اقتصاد دایره ای در حوزه کشاورزی- غذایی با در نظر گرفتن تفکر استراتژی طراحی و اجرا شده است.پژوهش حاضر از نظر هدف کاربردی و از نظر نوع روش ترکیبی بوده که به صورت کیفی و کمی انجام شده است. ابزار مورد استفاده برای شناسایی توسعه اقتصاد دایره ای در سازمان ها با در نظر گرفتن تفکر استراتژیک، مصاحبه های نیمه ساختاریافته همراه با بررسی اسناد بود. نتایج بخش کمی در دو بخش آمار توصیفی و استنباطی ارائه شده است.با توجه به نتایج پژوهش حاضر مشخص شد که متغیرهای مؤثر بر توسعه اقتصاد دایرهای در سازمانها با در نظر گرفتن تفکر استراتژیک شامل تقویت مهارتهای فردی، توسعه کارکنان، طراحی فرآیند، بلوغ سازمانی، دانش تخصصی، جریانهای مدیریت، همسویی استراتژیک و جامعهپذیری سازمانی است.با توجه به نتایج پژوهش حاضر، عامل همسویی راهبردی با وزن 237/0 مهمترین عامل در توسعه اقتصاد دایرهای در سازمانها با درنظر گرفتن تفکر استراتژیک مشخص گردید. بنابراین اقتصاد دایرهای به واسطه بهبود سیستم های نیروی انسانی در سازمان و بهبود وضعیت انسانی می تواند زمینه جدی جهت بهبود عملکرد را فراهم نماید. از این رو اقتصاد دایرهای به واسطه بهبود منابع انسانی می تواند زمینه جدی جهت بهبود عملکرد گردد.
De Lima, F. A., & Seuring, S. A Delphi study examining risk and uncertainty management in circular supply chains. (2023).International Journal of Production Economics, 258, 108810.
Fayyazi.M, Afshar.Z, Green Human Resources Management, a New Tool in the Service of HSA in the Oil Industry, The Second National Conference on Crisis Management and HSE in Vital Arteries, Industries and Urban Management, (1393).
Gonçalves, A., & Franco, M. Health product innovation and circular economy: A case study of inter-organisational cooperation in the development of a new firm. (2024). Journal of Cleaner Production, 435, 140502.
Hosseinpour,M. Khodaei,A. Jamshidi,M. Mohammadifar.Y. Meta-synthesis of the benefits of implementing circular business models in the agri-food sector, 2023, Journal of Studies in Entrepreneurship and Sustainable Agricultural Development, 11 (2), 1-16.
Lahane, S., Kant, R., & Shankar, R. Circular supply chain management: A state-of-art review and future opportunities. (2020). Journal of Cleaner Production, 258, 120859.
Memarpour.Gh.A. Obstacles to using the Internet of Things in implementing a circular economy in the field of Industrial Revolution 4.0 using the developed FMEA model and multi-criteria decision-making methods. (1400), Urmia University of Technology, Faculty of Industrial Technologies
Mirkamali.SM, Sahraei Beyranvand. M, Roumiani. Y, Investigating the Effect of Strategic Human Resource Management on Organizational Performance with the Mediating Role of Human Capital in the Faculties of Physical Education and Sport Sciences of Tehran State Universities, Journal of sports management, (1395), (8.3), 453-465.
Mishra, A., Badhotiya, G. K., Patil, A., Siddh, M. M., & Ram, M. Servitization in the circular supply chain: delineating current research and setting future research plan. (2023). Management of Environmental Quality: An International Journal, 34(4), 1035-1056.
Montag, L. Circular economy and supply chains: definitions, conceptualizations, and research agenda of the circular supply chain framework. (2023). Circular Economy and Sustainability, 3(1), 35-75.
Nasiri.H, Strategic management of human resources, International Conference on Industrial Management and Engineering, , (1393),Tehran
Rajabpour.E, The impact of human resource management on the development of environmental management, Journal of Research in Human Resources Management, (1396), (1): 51-73
Vegter, D., van Hillegersberg, J., & Olthaar, M. Performance measurement system for circular supply chain management. (2023). Sustainable Production and Consumption, 36, 171-183.
Velenturf, A. P., & Purnell, P. Principles for a sustainable circular economy. (2021). Sustainable production and consumption, 27, 1437-1457.
Zhang, A., Duong, L., Seuring, S., & Hartley, J. L Circular supply chain management: a bibliometric analysis-based literature review. . (2023).The International Journal of Logistics Management, 34(3), 847-872.
|
ISSN (Print): 2008-6407 - ISSN (Online): 2423-7248
Research Paper
Presenting A Model for Developing a Circular Economy in Organizations, Taking Strategic Thinking into Account
Case study in the field of agriculture and food
Sana Shahbazi1 , Hassan Soltani2*
1. Department of Management, Shi.c. Islamic Azad University, Shiraz, Iran
Abstract Introduction: Today, organizations pay special attention to their employees. In today's business environment, employees are considered the heart of the organization. The agriculture and food sector is also facing new challenges to reduce food losses and waste throughout its supply chain. The present study was designed and implemented with the aim of providing a model for developing a circular economy in organizations, taking into account strategic thinking. Materials and Methods: The present study is applied in terms of purpose and has been conducted using a mixed method, which is qualitative and quantitative. The tool used to identify the development of the circular economy in organizations, taking into account strategic thinking, was semi-structured interviews along with document review. In the descriptive statistics section, the characteristics of the respondents were described, and in the inferential statistics section, the DEMATEL method and ANP ranking were used to examine the research hypotheses. Findings: According to the results of the present study, it was determined that the variables affecting the development of the circular economy in organizations, taking into account strategic thinking, include strengthening individual skills, employee development, process design, organizational maturity, specialized knowledge, management flows, strategic alignment, and organizational socialization. Conclusion: he strategic alignment factor with a weight of 0.237 was identified as the most important factor in the development of the circular economy in organizations, taking into account strategic thinking. Therefore, the circular economy can provide a serious basis for improving performance by improving human resources systems in the organization and improving the human condition. Therefore, the circular economy can provide a serious basis for improving performance by improving human resources.
|
Received: Accepted: PP:
Doi:
Keywords: development, circular economy, organization, strategy thinking
|
Use your device to scan and read the article online
|
Citation: Shahbazi.S, Soltani.H(2025). Presenting a model for developing a circular economy in organizations, taking strategic thinking into account
|
Extended Abstract
Introduction
In today's business environment, employees are the heart of the organization. Since today's economy is based on services, companies must involve employees in business activities to motivate and increase their productivity. Even competition in traditional and industrial sectors has caused companies to use strategies to use their resources more effectively and efficientlyHuman resource management programs should be designed based on the strategic and macro goals of the organization, and should not be viewed as a small, isolated department or unit. Therefore, by understanding these tasks, human resource professionals lead their organizations towards areas such as organizational development, proper utilization of employees to achieve business goals, and talent management. In today's organizations, the role of human resource managers has also changed as the business environment has changed. Human resource managers should consider themselves strategic partners to ensure collaboration and participation in the organization. The aim of this study is to present a model for developing a circular economy in organizations, taking strategic thinking into account.
Materials and Methods
The tool used to identify the development of the circular economy in organizations, taking into account strategic thinking, was semi-structured interviews with document review. In a small part, the DEMATEL questionnaire, which was based on expert opinion, was used. In this study, for reliability, the interview was first recorded and notes were taken simultaneously, and then it was transcribed. In cases where the meaning of the themes was not clear to the researcher, the interviewee was asked to provide additional explanations in that regard and clarification was provided. The supervisor was consulted in detail regarding the coding, analysis, and interpretation of the themes.
The results of the quantitative section were presented in two sections: descriptive and inferential statistics. In the descriptive statistics section, the characteristics of the respondents were described, and in the inferential statistics section, the DEMATEL method and ANP ranking were used to examine the research hypotheses.
Findings
According to the results of the present study, it was determined that the variables affecting the development of the circular economy in organizations, taking into account strategic thinking, include strengthening individual skills, employee development, process design, organizational maturity, specialized knowledge, management flows, strategic alignment, and organizational socialization. The factors of interactions and strategic alignment were identified as causal factors and the other factors as effect factors.
The strategic alignment factor with a weight of 0.237 was identified as the most important factor in the development of the circular economy in organizations, taking into account strategic thinking.
Discussion and Conclusion
The results of this study showed that 53 open codes were identified. According to the results of the present study, it was determined that the variables affecting the development of the circular economy in organizations, considering strategic thinking, include strengthening individual skills, employee development, process design, organizational maturity, specialized knowledge, management flows and strategic alignment, and organizational socialization. The results show that companies with flexible organizational design, that collaborate with other supply chain actors, and that recognize circular economy tensions are more likely to navigate circular economy paradoxes. Finally, this study shows that creating an atmosphere of experimentation and dialogue enhances the impact of flexible organizational design in navigating circular economy paradoxes.
Ethical Considerations
Compliance with ethical guidelines
All subjects full fill the informed consent.
Funding
Authors' contributions
Sana Shabazi, Hassan Soltani
Conflicts of interest
The authors declared no conflict of interest
|
|
شاپا چاپی: 6407 -2008 - شاپا الکترونیکی: 2423-7248
مقاله پژوهشی
ارائه مدلی برای توسعه اقتصاد دایرهای در سازمانها با درنظر گرفتن تفکر استراتژیک (مطالعه موردی حوزه کشاورزی- غذایی )
ثنا شهبازی، حسن سلطانی*
1- دانشجوی مقطع کارشناسی ارشد، گروه مدیریت، واحد شیراز، دانشگاه آزاد اسلامی، شيراز، ایران
2- دانشیار گروه مدیریت، واحد شیراز، دانشگاه آزاد اسلامی، شيراز، ایران
چکیده مقدمه و هدف: امروز سازمانها به کارکنان خود توجه ویژهای دارند. در محیط کسب وکار امروزی، کارکنان قلب سازمان محسوب می شوند. حوزه کشاورزی و غذایی نیز با چالشهای جدیدی به منظور کاهش تلفات و ضایعات مواد غذایی در طول زنجیره تأمین خود روبرو میباشد. پژوهش حاضر با هدف ارائه مدلی برای توسعه اقتصاد دایره ای در حوزه کشاورزی- غذایی با در نظر گرفتن تفکر استراتژی طراحی و اجرا شده است. مواد و روشها: پژوهش حاضر از نظر هدف کاربردی و از نظر نوع روش ترکیبی بوده که به صورت کیفی و کمی انجام شده است. ابزار مورد استفاده برای شناسایی توسعه اقتصاد دایره ای در سازمان ها با در نظر گرفتن تفکر استراتژیک، مصاحبه های نیمه ساختاریافته همراه با بررسی اسناد بود. نتایج بخش کمی در دو بخش آمار توصیفی و استنباطی ارائه شده است. در بخش آمار توصیفی ویژگی های پاسخگویان تشریح شد و در بخش آمار استنباطی از روش DEMATEL و رتبه بندی ANP برای بررسی فرضیه های تحقیق استفاده شد. یافتهها: با توجه به نتایج پژوهش حاضر مشخص شد که متغیرهای مؤثر بر توسعه اقتصاد دایرهای در سازمانها با در نظر گرفتن تفکر استراتژیک شامل تقویت مهارتهای فردی، توسعه کارکنان، طراحی فرآیند، بلوغ سازمانی، دانش تخصصی، جریانهای مدیریت، همسویی استراتژیک و جامعهپذیری سازمانی است. بحث و نتیجهگیری: با توجه به نتایج پژوهش حاضر، عامل همسویی راهبردی با وزن 237/0 مهمترین عامل در توسعه اقتصاد دایرهای در سازمانها با درنظر گرفتن تفکر استراتژیک مشخص گردید. بنابراین اقتصاد دایرهای به واسطه بهبود سیستم های نیروی انسانی در سازمان و بهبود وضعیت انسانی می تواند زمینه جدی جهت بهبود عملکرد را فراهم نماید. از این رو اقتصاد دایرهای به واسطه بهبود منابع انسانی می تواند زمینه جدی جهت بهبود عملکرد گردد. |
تاریخ دریافت: تاریخ پذیرش: شماره صفحات:
Doi:
واژههای کلیدی: توسعه، اقتصاد دایرهای، سازمان، تفکر استراتژیک |
از دستگاه خود برای اسکن و خواندن مقاله به صورت آنلاین استفاده کنید
|
مقدمه
امروز سازمانها به کارکنان خود توجه ویژهای دارند. در محیط کسب وکار امروزی، کارکنان قلب سازمان محسوب می شوند. از آنجایی که اقتصاد امروزی مبتنی بر خدمات است لذا بنگاه ها برای انگیزش و افزایش بهره وری کارکنان، باید آنها را در فعالیتهای کسب وکار شرکت دهند. حتی رقابت در بخشهای سنتی و صنعتی نیز باعث شده است تا بنگاه ها از استراتژیهای استفاده کنند تا بتوانند از منابع خود موثرتر و کارآمدتر استفاده نمایند (3)
برنامههای مدیریت منابع انسانی باید براساس اهداف استراتژیک و کلان سازمان طراحی شود. لذا نباید به عنوان یک بخش یا واحد کوچک و مجزا نگریسته شود. بنابراین متخصصان منابع انسانی با درک این وظایف، سازمان خود را به سمت حوزههایی از قبیل توسعه سازمانی، بهرهبردای درست از کارمندان در راستای دستیابی به اهداف کسب و کار و مدیریت استعدادها سوق میدهند. در سازمانهای امروزی با تغییر محیط کسب وکار نقش مدیران منابع انسانی نیز تغییر کرده است (10). مدیران منابع انسانی باید برای تضمین همکاری و مشارکت در سازمان خود را شریک استراتژیک درنظر بگیرند. در این نقش جدید، تلاش پرسنل منابع انسانی در راستای توسعه کسب وکار و رسیدن به اهداف کلان سازمان میباشد. بنابراین برای آن که شرکای کسب و کار موفقی باشید، باید استراتژیک فکر کنید. مدیر منابع انسانی برای دستیابی موفقیت در کل سازمان، باید در تدوین ماموریت ، چشمانداز، اهداف و برنامهریزیهای استراتژیک سازمان شرکت داشته باشد و از آنها حمایت کند. در نهایت، به تعیین معیارهایی برای اندازهگیری و نشان دادن میزان موفقیت سازمان در فعالیتهای مرتبط انجام شده کمک کند (7).
مدیریت منابع انسانی سبز یکی از مهمترین ابعاد سیستمهای منابع انسانی محیط زیست است. اکنون، زمانی است که کسبوکارهای گوناگون برای دستیابی به مزیتهای رقابتی چشمگیر نیازمند بهکارگیری راهبردهای محیط زیستی هستند. موفقیت این راهبردها ارتباط مستقیمی با اقدامات و تصمیم گیری صحیح دارد. در این فرایند، آنچه سازمان را به سوی موفقیت هرچه بیشتر سوق میدهد، میزان آگاهی کارکنان از محیط زیست، حفاظت از آن و البته مسئولیت پذیری نسبت به آن است (2).
در سالهای اخیر بیشتر سازمانها توجه به محیط زیست را در سطح دنبال کردهاند، اما از این نکته بسیار مهم غافل بودهاند که باید در درجهی اول، کارکنان خود را نسبت به این موضوع تازه آموزش بدهند و آگاه سازند. برای نمونه اگر کارکنان و منابع انسانی از مسائل مهمی چون فنون مدیریت زائدات و زبالههای تولیدشده، محصولات سازگار با محیط زیست، محصولات سبز و مراوده با شرکای محیط زیستی آگاه نباشند، اقدامات سازمان با مشکلات زیادی مواجه خواهد شد (11). منابع به طور فزاینده ای کمیاب می شوند و محیط زیست به دلیل جهانی شدن و گسترش سریع اقتصادی به سرعت در حال تخریب است(3)
بخش کشاورزی یکی از بخش هایی است که به شدت موجب انتشار گازهای گلخانهای در کره زمین شده و بخش کشاورزی- غذایی به شدت تحت تأثیر مشکلاتی مانند کمبود منابع، از دست دادن مواد غذایی و تولید زباله در طول زنجیره تأمین جهان قرار گرفته استدر حقیقت بهرهبردای مداوم از منابع طبیعی و در نتیجه استفاده از مصرف، تقاضای جهانی غذا را افزایش می دهد و در نتیجه فعالیت کشاورزی کمتر دوستدار محیط زیست می شود. . (4) در سطح مصرف کنونی، اگر تغییری در نحوه تامین، تولید، تحویل، استفاده، بازیابی و احیای محصولات ایجاد نشود، در آینده قابل پیشبینی بسیاری از منابع طبیعی را از بین خواهد برد(5)
گفته می شود اقتصاد دایرهای یکی از بهترین استراتژیها برای پیشبرد توسعه پایدار است. توجه به مسائل زیست محیطی یکی از موضوعاتی است که توجه زیادی را از جانب سازمانهای تولیدی به خود معطوف نموده است. این مسئله باعث شد که شرکت ها به سمت مدیریت سبز حرکت نمایند که چارچوبی برای حرکت به سمت سبز شدن فعالیتهای سازمانی می باشد. ارائه مطلوب محصولات با توجه به معیارهایی مانند هزینه ، کیفیت عملکرد ، تحویل به موقع ، انعطاف پذیری و نوآوری به توانایی سازمان در اداره جریان مواد ، کالا ، اطلاعات و غیره درون و بیرون سازمان وابسته است این جریان به عنوان زنجیره تامین شناخته می شود. در دهه های پایانی قرن بیستم نقش مدیریت سبز در صنایع مختلف توسعه یافت. تحقیقات متعددی به نقش بهبود کیفیت ، کاهش هزینه و نیاز مندیهای زمان بندی فعالیتها به عنوان اهداف طراحی زنجیره تامین اشاره کرده اند. اقتصاد دایرهای در نظر گرفتن مسائل زیست محیطی در مدیریت سبز شامل طراحی محصول سبز ، انتخاب و منبع یابی مواد ، فرایند ساخت و تولید سبز ، تحویل محصول نهایی به مشتری و مدیریت محصول پس از مصرف و طی شدن عمر مفید آن است(14).
یکی از اصلی ترین پاسخ های سازمانی به یکی از چالش های جهانی یعنی افزایش فشار بر اکوسیستم های طبیعی، اقتصاد دایرهای است. اقتصاد دایرهای بر خلاف بر خلاف اقتصاد خطی، از تولید زباله جلوگیری کرده و استفاده مجدد از منابع را با استفاده از طراحی چرخشی بهبود می بخشد. به طور کلی و جامع تر می توان بیان کرد که، اقتصاد دایرهای یک مدل اقتصادی است که هدف آن استفاده موثر و بهینه از منابع طبیعی برای به حداقل رساندن و کاهش زباله، گسترش چرخه عمر و طول محصول، حذف منابع اولیه و حلقه های بسته کالاها، اجزای محصولات و مواد زمینه پایداری و تطابق زیست محیطی است که مزایای اجتماعی و اقتصادی فراوانی را به دنبال دارد(9)
فلسفه اقتصاد دایرهای در حال تبدیل شدن به یک نیروی محرکه تأثیرگذار در پشت پایداری است، هم در ادبیات و هم در عمل (میشرا1،2023)، و به عنوان پتانسیل بزرگی برای کمک به سازمانها برای دستیابی به پیشرفت در این زمینه شناخته می شود(1).
مدیریت اقتصاد دایرهای برای در نظر گرفتن عوامل محیطی، اجتماعی و اقتصادی به منظور توانمندسازی سازمانها برای تولید و توزیع محصولات پایدار معرفی شد. توسعه بیشتر مدیریت اقتصاد دایرهای منجر به این شد که سازمانها و صنایع نیاز به اقتصاد دایرهای یا لجستیک دایرهای را برای بازیابی پایان عمر و محصولات استفاده شده درک کنند. از سوی دیگر اقتصاد دایرهای، یکپارچه و بهینه از نظر بوم شناسی نه تنها در حوزه اثرات سموم انسانی گسترش یافته ، بلکه به اثرات بوم شناسی منفی بر محیط زیست طبیعی نیز توجه دارد و الزامات بوم شناسی به عنوان معیارهای کلیدی برای محصولات و تولیدات در نظر گرفته می شود. حرکت به سمت مدیریت اقتصاد دایرهای باعث می شود به سطح بالاتری از بهره وری برای تامین نیاز های جامعه و مراقبت و افزایش کیفیت زیست محیطی در سطح محلی و جهانی و همچنین افزایش حفاظت از محیط زیست دست یابیم ، به نحوی که موجب افزایش سود آوری تجاری شده و همزمان به سه موضوع اصلی محیط ، کیفیت ، سود آوری توجه می نماید.
تفکر استراتژیک یکی از ویژگیهای مهم سازمانهای سالم میباشد، این سازمانها میتوانند از طریق سلامت سازمانی بر موانع سازمانی اجرای استراتژی فائق آیند. آنها با بهرهگیری از روحیه، وفاداری، ارتباط، مشارکت، رهبری وهدفگذاری، موانع سازمانی اجرای استراتژی را کاهش داده و به سطح عملکرد بالاتری دست مییابند. (6).
پژوهش حاضر با ارائه مدلی برای توسعه اقتصاد دایرهای در سازمانها با در نظر گرفتن تفکر استراتژی می باشد.
روش تحقیق
پژوهش حاضر ازنظر هدف از نوع کاربردی بوده و از لحاظ نوع روش آمیخته بود که به صورت کیفی و کمی اجرایی گردید. روش کیفی مورد استفاده در تحقیق حاضر از نوع روش تحلیل مضمون بود. همچنین تحقیق حاضر، یک تحقیق پیمایشی از نوع مقطعی است و از نظر نوع محل اجرا میدانی است. در این پژوهش برای گردآوری دادهها، روش تحقیق ترکیبی (کیفی-کمی) مورد استفاده قرار گرفت.
استراتژِی تحقیق حاضر در بخش کیفی استفاده از روش تحلیل مضمون است که یکی از روشهای پژوهش کیفی است که بهصورت گسترده بکار گرفته میشود.
مرحله اول تحقیق بهصورت کیفی بر اساس بررسی متون و مستندات بیان شده است. در ادامه ضمن انجام مصاحبه های تحقیق به شناسایی گویه های مدنظر پرداخته شد و شاخص هایی در بخش های مختلف شناسایی شد.
در ادامه ضمن کدگذاری مصاحبه ها در سه بخش مضمون پایه، مضمون سازمان دهنده و مضمون فراگیر به جمع بندی کدهای شناسایی شده اقدام گردید. خروجی بخش کیفی منجر به شکل گیری پرسشنامه ای گردید که در بخش کمی مورد استفاده قرار گرفت.
با استفاده از روش نمونه گیری هدفمند و تکنیک اشباع نظری، تعدادی از افراد مطلع جهت شناسایی توسعه اقتصاد دایرهای در سازمانها با درنظر گرفتن تفکر استراتژیک با آنها مصاحبه به عمل آمد.
ابزار مورد استفاده جهت شناسایی توسعه اقتصاد دایرهای در سازمانها با درنظر گرفتن تفکر استراتژیک، مصاحبههای نیمه ساختارمند با مطالعه اسناد بود. و در بخش کمی از پرسش نامه دیمتل که بر اساس نظز خبرگان انجام گردید استفاده شد.
در این پژوهش هم ابتدا با کسب اجازه از مصاحبه شونده مصاحبه ضبط گردید و همزمان هم یادداشت برداری انجام شد .بعد از اتمام هر مصاحبه از داده های آن مصاحبه بعد از انجام مصاحبه ، رونوشت برداری شد و با فایل ضبط شده به منظور دقت و صحت محتوای نوشته ها مطابقت داده شد برای اطمینان از اینکه نکاتی از قلم نیافتاده باشد، متن بارها و بارها مطالعه شد و هر جایی که محتوا نامفهوم بود ،مجددا از مصاحبه شونده درخواست گردید که توضیحاتی در آن خصوص ارایه دهند تا اینکه مسئله شفاف سازی شود.زمان و مکان مصاحبه هم توسط مصاحبه شونده و به دلخواه تعیین گردید مشارکت کنندگان به هر طریق که مایل بودند پاسخ خود را ارایه کردند.
ملاحضات اخلاقی رعایت شده در پژوهش شامل کسب رضایت آگاهانه از مشارکت کنندگان برای شرکت در پژوهش ،ضبط محتوای مصاحبه ،اطمینان به محرمانه ماندن داده ها بود .
پس از مکتوب کردن مصاحبه بر طبق همان وازه های بکار رفته توسط مشارکت کنندگان و باز خوانی آن به مرتب کردن داده ها پرداخته شد .و عبارت ها و جمله هایی که آشکار کننده و یا توصیف کننده مفهوم خاصی بودند برای هر مصاحبه بطور جداگانه استخراج شدند. سپس مضامین تکراری حذف و مضامین مشابه در کنار هم قرار داده شد و مضامین غیر مرتبط جدا شدند و مفاهیم در جدولی با ردیف و ستون های مشخص قرار داده شدند و امکان بررسی بیش تر و سریع تر مهیا شدو تعداد75 شاخص شناسایی گردید که شاخص های مشابه و مرتبط نامگذاری شدند و مقوله ها بوجود آمدند و بعد از آن هم مقوله ها در گروه بزرگتر بنام بعد قرار داده شد.
نتایج بخش کمی در دو بخش آمار توصیفی و استنباطی ارائه گردید. در بخش آمار توصیفی مشخصات پاسخگویان و در بخش آمار استنباطی جهت بررسی فرضیههای تحقیق از روش دیمتل و رتبه بندی ANP انجام گردید.
نتایج و بحث
در این پژوهش که کیفی است نتایج داده ها با استفاده از روش تحلیل مضمون جهت شناسایی توسعه اقتصاد دایرهای در سازمانها با درنظر گرفتن تفکر استراتژیک مشخص شد. با تعیین روش پژوهش، مراحل پژوهش در قالب جمعآوری دادهها، و تجزیه و تحلیل آنها انجام شد که حاصل یافته های پژوهش بر اساس فرآیند مدنظر آورده شده است.
مراحل تجزیه و تحلیل دادها
تجزيه و توصيف متن
یافته های توصیفی پژوهش ارائه شده است.
جدول1: وضعیت جنسیت و تاهل
جنسیت | فراوانی | درصد |
مرد | 13 | 82 |
زن | 3 | 18 |
تاهل | فراوانی | درصد |
مجرد | 2 | 88 |
متاهل | 14 | 12 |
جدول2: شاخص های مستخرج از کدگذاری باز
ردیف | شاخص ها | فراوانی |
|---|---|---|
1 | ایجاد هسته های علمی در سازمانها جهت مشخص نمودن فرصت های موجود محیطی | 13 |
2 | وجود برنامه های عملیاتی در سازمانها جهت بهره گیری از اقتصاد دایرهای | 10 |
3 | افزایش تعهد کارکنان به سازمانهای خود | 11 |
4 | ایجاد آموزش های مدون برای کارکنان جهت افزایش مهارت های ارتباطی | 12 |
5 | برگزاری جلسات مدون ماهانه در سازمانها در جهت ارزیابی برنامه های مربوط به اقتصاد دایرهای | 13 |
6 | ایجاد منابع مالی مناسب جهت بهبود اقتصاد دایرهای در سازمانها | 14 |
7 | مشخص نمودن ظرفیت های موجود در محیط پیرامون سازمانها | 12 |
8 | ایجاد بانک های اطلاعاتی در خصوص سازمانهای همتراز داخلی و خارجی با سازمانها | 9 |
9 | دردسترس گذاشتن اطلاعات موجود پیرامون سازمان برای کارکنان | 12 |
10 | به روز رسانی بانک های اطلاعاتی موجود در سازمانها | 9 |
11 | افزایش برنامه های راهبردی و بانک های اطلاعاتی سازمانها | 14 |
12 | بازگو نمودن تجارب مثبت سازمانها از اقتصاد دایرهای | 10 |
13 | مـستندسازي تجـارب قبلـي ارتباطات ملی و بین المللی سازمانها | 17 |
14 | ارائه گزارشات کارکنان مبنی بر فعالیت های انجام شده در سازمانها بر اساس رویکرد اقتصاد دایرهای | 10 |
15 | علاقه به گسترش مرزهای سازمانی در میان مدیران و کارکنان | 15 |
16 | شناخت از پتانسیل های اقتصاد دایرهای در سازمانها | 11 |
17 | مشوق های شغلی جهت ارتقا عملکرد در خصوص اقتصاد دایرهای | 9 |
18 | ارتباط بین فعالیت های انجام شده کارکنان در خصوص اقتصاد دایرهای با ارتقا شغلی | 10 |
19 | برون گرا بودن کارکنان و مدیران | 15 |
20 | وظیفه شناسی کارکنان و مدیران | 11 |
21 | برخورداری دانش تخصصی در خصوص ارتباطات بین المللی | 13 |
22 | روحیه تلاش گر کارکنان و مدیران | 12 |
23 | توانایی کارکنان و مدیران جهت استفاده از پتانسیل ها و فرصت های شکل گرفته شده | 16 |
24 | دانش مدیران نسبت به اقتصاد دایرهای | 10 |
25 | مهارت کارکنان جهت ایجاد ارتباطات ملی و بین المللی | 12 |
26 | آگاهی از اطلاعات حقیقی موجود در محیط خود | 13 |
27 | توسعه زیرساخت های استراتژیک در سازمانها | 14 |
28 | کیفیت تفکر استراتژیک در سازمانها | 12 |
29 | تطابق استانداردهای شغلی موجود در سازمانها با اهداف اقتصاد دایرهای | 9 |
30 | حمایت مدیران از توسعه اقتصاد دایرهای | 11 |
31 | وجود کرسی های مشورتی جهت توسعه اقتصاد دایرهای در سازمان | 12 |
32 | ایجاد نظام پیشنهادات در سازمان در خصوص اقتصاد دایرهای | 13 |
33 | جلوگیری از مشکلات زیست محیطی در آینده | 9 |
34 | تسلط بر قوانین، مقررات و ارزش های حاکم بر سازمانهای بین المللی | 10 |
35 | تسهیل برخی فعالیت های سازمانی | 15 |
36 | ایجاد و ثبت دانش در سازمان | 11 |
37 | ارتقا نوآوری در سازمانها | 13 |
38 | ارتقا عملکرد سازمانها | 12 |
39 | شناخت از قوانین و مقررات سازمانهای ملی و بین المللی پیرامون سازمانها | 16 |
40 | ایجاد استانداردها و دستورالعمل های جامع در سازمانها جهت حمایت و مدیریت اقتصاد دایرهای | 10 |
41 | توجه به اقتصاد دایرهای در وضع مقررات جدید سازمانی | 11 |
42 | حمایت قانون گذاران از اقتصاد دایرهای در تصمیم گیری های خود | 12 |
43 | فرهنگ تفکر استراتژیک در سازمان | 13 |
44 | رفتارهای شهروندی سازمانی در محیط کاری | 14 |
45 | روحیه رقابت جویی و آرمان گرایانه کارکنان و مدیران | 12 |
46 | افزایش تعاملات بین المللی سازمانهایی | 9 |
47 | افزایش اعتبار سازمانها در سطح بین المللی | 12 |
48 | شبکه سازی در بدنه سازمانها | 9 |
49 | ارتقا سطح دانش زیست محیطی کارکنان و مدیران سازمانها | 16 |
50 | افزایش تجربه کارکنان و مدیران سازمانها | 10 |
51 | افزایش مهارت ارتباطی فردی و سازمانی کارکنان و مدیران | 11 |
52 | افزایش انگیزش شغلی کارکنان و مدیران | 12 |
53 | بهبود رفتار شهروندی سازمانی کارکنان و مدیران | 13 |
نتایج این پژوهش نشان داد که 53 کد باز شناسایی شد.
با توجه به نتایج تحقیق حاضر مشخص گردید که متغیرهای تاثیرگذار بر توسعه اقتصاد دایرهای در سازمانها با درنظر گرفتن تفکر استراتژیک شامل تقویت مهارت فردی، توسعه کارمندان، طراحی فرایندها، بلوغ سازمانی ، دانش تخصصی، جریان های مدیریتی و همسویی راهبردی و اجتماعی سازی سازمان می باشد.
جهت شناسایی روابط فین مابین عوامل شناسایی شده از روش دیمتل استفاده شد. در مرحله اول می بایستی روابط میان عوامل شناسایی شده مشخص گردد. بدین منظور از ماتریس ارتباطات کل استفاده گردید.
برای محاسبه ماتریس روابط داخلی باید ارزش آستانه محاسبه شود. با این روش میتوان از روابط جزئی صرفنظر کرده و شبکه روابط قابل اعتنا یا و همان نقشه شبکه روابط را ترسیم کرد. تنها روابطی که مقادیر آنها در ماتریس T از مقدار آستانه بزرگتر باشد در نقشه شبکه روابط نمایش داده خواهد شد.
در ادامه تحلیل دیمتل می بایستی مجموع سطرها و ستونهای ماتریس مشخص گردد. مجموع سطرها ( D) و ستونها ( R) با توجه به فرمولهای زیر بهدست میآورده می شود.
سپس با توجه به D و R ، مقادیر D+R و D-R را به دست می آورده می شود که به ترتیب نشان دهنده میزان تعامل و قدرت تاثیرگذاری عوامل هستند.
خروجی نهائی روش دیمتل در جدول شماره 3 به نمایش گذاشته شده است.
جدول شماره 3: نتایج روش دیمتل
عوامل | میزان اثرگذاری | میزان اثرپذیری | وضعیت کلی | اثر شبکه | نوع عامل |
جریان های مدیریتی (1) | 694/8 | 636/7 | 329/16 | 058/1- | معلولی |
تعاملات (2) | 033/8 | 585/9 | 619/17 | 552/1 | علی |
همسویی راهبردی (3) | 522/8 | 287/9 | 809/17 | 764/0 | علی |
دانش تخصصی (4) | 868/8 | 847/9 | 715/18 | 785/0- | معلولی |
طراحی فرایندها (5) | 679/9 | 895/8 | 574/18 | 785/0- | معلولی |
تقویت مهارت فردی (6) | 543/9 | 549/8 | 092/18 | 994/0- | معلولی |
بلوغ سازمانی (7) | 294/9 | 047/9 | 342/18 | 247/0- | معلولی |
توسعه کارمندان (8) | 133/9 | 923/8 | 056/18 | 210/0- | معلولی |
با توجه به نتایج جدول بالا مشخص گردید که عوامل تعاملات و همسویی راهبردی به عنوان عوامل علی و سایر عوامل به عنوان عوامل معلولی مشخص گردید. جهت اولویت بندی عوامل شناسایی شده از روش تحلیل شبکه ای استفاده شد. جدول شماره 4 نتایج مربوط به اولویت بندی عوامل شناسایی شده را نشان می دهد.
جدول شماره 5: نتایج اولویت بندی
عوامل | وزن | رتبه |
همسویی راهبردی | 237/0 | اول |
طراحی فرایندها | 224/0 | دوم |
اجتماعی سازی سازمان | 162/0 | سوم |
تقویت مهارت فردی | 157/0 | چهارم |
بلوغ سازمانی | 096/0 | پنجم |
دانش تخصصی | 051/0 | ششم |
جریان های مدیریتی | 045/0 | هفتم |
توسعه کارمندان | 025/0 | هشتم |
همان طور که نتایج تحقیق حاضر نشان می دهد، عامل همسویی راهبردی با وزن 237/0 مهمترین عامل در توسعه اقتصاد دایرهای در سازمانها با درنظر گرفتن تفکر استراتژیک مشخص گردید.
نتیجهگیری و پیشنهادها
با توجه به نتایج تحقیق حاضر مشخص گردید که متغیرهای تاثیرگذار بر توسعه اقتصاد دایرهای در سازمانها با درنظر گرفتن تفکر استراتژیک شامل تقویت مهارت فردی، توسعه کارمندان، طراحی فرایندها، بلوغ سازمانی ، دانش تخصصی، جریان های مدیریتی و همسویی راهبردی و اجتماعی سازی سازمان می باشد.
عوامل تعاملات و همسویی راهبردی به عنوان عوامل علی و سایر عوامل به عنوان عوامل معلولی مشخص گردید.
عامل همسویی راهبردی با وزن 237/0 مهمترین عامل در توسعه اقتصاد دایرهای در سازمانها با درنظر گرفتن تفکر استراتژیک مشخص گردید.
نتایج نشان میدهد که شرکتهایی با طراحی سازمانی انعطافپذیر، که با دیگر بازیگران زنجیره تامین همکاری میکنند، و تنشهای اقتصاد دایرهای را تشخیص میدهند، احتمال بیشتری دارد که پارادوکسهای اقتصاد دایرهای را هدایت کنند. در نهایت، این مطالعه نشان میدهد که ایجاد یک فضای آزمایش و گفتگو، تأثیر طراحی سازمانی انعطافپذیر را در جهتیابی پارادوکسهای اقتصاد دایرهای افزایش میدهد.
با توجه به نتایج تحقیق حاضر مربوط به نتایج تحقیق پیشنهاد می گردد تا با ایجاد استانداردهایی در خصوص سیستم توسعه اقتصاد دایرهای در سازمانها و ایجاد شاخص های سبز در این خصوص؛ زمینه جهت بهبود عملکرد شرکت را فراهم نمود.
ملاحظات اخلاقی
پیروی از اصول اخلاق پژوهش
در مطالعه حاضر فرمهای رضایتنامه آگاهانه توسط تمامی آزمودنیها تکمیل شد.
حامی مالی
مشارکت نویسندگان
طراحی و ایده پردازی: ثنا شهبازی، حسن سلطانی
تعارض منافع
بنا بر اظهار نویسندگان مقاله حاضر فاقد هرگونه تعارض منافع بوده است.
[1] Mishra
References
1- De Lima, F. A., & Seuring, S. A Delphi study examining risk and uncertainty management in circular supply chains. (2023).International Journal of Production Economics, 258, 108810.
2- Fayyazi.M, Afshar.Z, Green Human Resources Management, a New Tool in the Service of HSA in the Oil Industry, The Second National Conference on Crisis Management and HSE in Vital Arteries, Industries and Urban Management, (1393).
3- Gonçalves, A., & Franco, M. Health product innovation and circular economy: A case study of inter-organisational cooperation in the development of a new firm. (2024). Journal of Cleaner Production, 435, 140502.
4- Hosseinpour,M. Khodaei,A. Jamshidi,M. Mohammadifar.Y. Meta-synthesis of the benefits of implementing circular business models in the agri-food sector, 2023, Journal of Studies in Entrepreneurship and Sustainable Agricultural Development, 11 (2), 1-16.
5- Lahane, S., Kant, R., & Shankar, R. Circular supply chain management: A state-of-art review and future opportunities. (2020). Journal of Cleaner Production, 258, 120859.
6- Memarpour.Gh.A. Obstacles to using the Internet of Things in implementing a circular economy in the field of Industrial Revolution 4.0 using the developed FMEA model and multi-criteria decision-making methods. (1400), Urmia University of Technology, Faculty of Industrial Technologies
7- Mirkamali.SM, Sahraei Beyranvand. M, Roumiani. Y, Investigating the Effect of Strategic Human Resource Management on Organizational Performance with the Mediating Role of Human Capital in the Faculties of Physical Education and Sport Sciences of Tehran State Universities, Journal of sports management, (1395), (8.3), 453-465.
8- Mishra, A., Badhotiya, G. K., Patil, A., Siddh, M. M., & Ram, M. Servitization in the circular supply chain: delineating current research and setting future research plan. (2023). Management of Environmental Quality: An International Journal, 34(4), 1035-1056.
9- Montag, L. Circular economy and supply chains: definitions, conceptualizations, and research agenda of the circular supply chain framework. (2023). Circular Economy and Sustainability, 3(1), 35-75.
10- Nasiri.H, Strategic management of human resources, International Conference on Industrial Management and Engineering, , (1393),Tehran
11- Rajabpour.E, The impact of human resource management on the development of environmental management, Journal of Research in Human Resources Management, (1396), (1): 51-73
12- Vegter, D., van Hillegersberg, J., & Olthaar, M. Performance measurement system for circular supply chain management. (2023). Sustainable Production and Consumption, 36, 171-183.
13- Velenturf, A. P., & Purnell, P. Principles for a sustainable circular economy. (2021). Sustainable production and consumption, 27, 1437-1457.
14- Zhang, A., Duong, L., Seuring, S., & Hartley, J. L Circular supply chain management: a bibliometric analysis-based literature review. . (2023).The International Journal of Logistics Management, 34(3), 847-872.
