طراحی و اعتباریابی الگوی ارتقاء کیفیت آموزش‌های بالینی دانشجویان پزشکی دانشگاه علوم پزشکی قم: پژوهش ترکیبی
الموضوعات : مدیریت تعالی آموزشی
فاطمه السادات سعادت فرد
1
,
غلامرضا شریفی راد
2
,
سیامک محبی
3
,
ذبیح‌اله قارلی‌پور
4
1 - دانشجوی دکتری مدیریت آموزشی، دانشگاه آزاد اسلامی قم، قم، ایران
2 - گروه بهداشت و ارتقای سلامت، دانشکده بهداشت، دانشگاه علوم پزشکی قم، قم، ایران
3 - گروه آموزش بهداشت و ارتقای سلامت، دانشکده بهداشت، دانشگاه علوم پزشکی قم، قم، ایران.
4 - گروه آموزش بهداشت و ارتقای سلامت، دانشکده بهداشت، دانشگاه علوم پزشکی قم، قم، ایران
الکلمات المفتاحية: آموزش بالینی, کیفیت آموزش بالینی, دانشگاه علوم پزشکی, پژوهش ترکیبی,
ملخص المقالة :
زمینه و هدف: آموزش بالینی نقش مهمی در شکل‌دهی توانمندی‌های حرفه‌ای دانشجویان پزشکی دارد و برای تربیت پزشکان مسئول سلامت جامعه حیاتی است. این مطالعه با هدف طراحی و اعتباریابی الگوی ارتقاء کیفیت آموزش‌های بالینی در دانشگاه علوم پزشکی قم انجام شد.
روش کار: پژوهش به روش ترکیبی اکتشافی متوالی (طبقه‌بندی) انجام شد. در بخش کیفی، ۱۵ نفر از متخصصان آموزش بالینی با نمونه‌گیری هدفمند انتخاب شده و از مصاحبه‌های نیمه‌ساختارمند و تحلیل مضمون استفاده گردید. در بخش کمی برای اعتباریابی مدل، تحلیل عاملی تأییدی و آزمون تی تک نمونه‌ای به کار رفت. جامعه آماری شامل ۲۸۰ نفر دانشجوی اینترنی و استیجری دانشگاه علوم پزشکی قم بود که در بخش کمی، ۲۰۰ نفر به روش هدفمند و ۱۶۲ نفر با نمونه‌گیری تصادفی ساده انتخاب شدند.
یافته‌ها: در بخش کیفی، مولفه‌هایی چون برنامه‌ریزی اثربخش، منابع انسانی و مالی، ساختار، محیط بالینی، اخلاق حرفه‌ای، نظارت، ارتباطات و فناوری به عنوان عوامل مؤثر بر کیفیت آموزش بالینی شناسایی شد. نتایج کمی نشان داد که میانگین این مولفه‌ها کمتر از مقدار معیار است.
نتیجه‌گیری: ارتقاء کیفیت آموزش بالینی نیازمند هماهنگی گسترده بین دانشگاه‌ها و بیمارستان‌ها و اجرای برنامه‌های آموزشی با توجه به عوامل مؤثر است. نتایج نشان داد که وضعیت فعلی کیفیت آموزش بالینی دانشجویان پزشکی مناسب نیست.
Afsari MA, ZamanZadeh V. Barasi Chalesh-ha-ye Amoozesh-e Balini-e Parastari. Tose'e Amoozesh dar Oloum Pezeshki. 2017;10(25):68-81. [In Persian]
Bodenheimer T, Sinsky C. From triple to quadruple aim: care of the patient requires care of the provider. Ann Fam Med. 2014;12(6):573-6.
Darban F, Bagheri M, Behnam Vashani H, Hajiabadi F. Investigating stressors in clinical education from the perspective of nursing students at the Faculty of Nursing and Midwifery in Mashhad. Ofogh Med Educ Dev. 2019;11(1):64-78. [In Persian]
Delavar A. Research Methodology in Psychology and Educational Sciences. 1st ed. Tehran: Virayesh Publishing; 2018. [In Persian]
Grafton-Clarke C, Lee J, Patel R. Pivot to online learning for adapting or continuing workplace-based clinical learning in medical education following the COVID-19 pandemic: a BEME systematic review: BEME Guide No. 70. Med Teach. 2022;44(3):227-43.
Harrison N, Brown T, Clark S. Simulation in Nursing Education: An evidence base for the future. London: Council of Deans of Health; 2024. Available from: https://www.councilofdeans.org.uk/wp-content/uploads/2024/01/CoDH-ARU-Simulation-in-Nursing-Education-Report-Jan-2024
Maroor PS, et al. Strengthening of district/taluk level hospitals through implementation of post-graduate medical courses in Karnataka, India. Indian J Community Med. 2024;49(1):11-7.
McGee RG, Johnson M, Smith L. Digital learning of clinical skills and its impact on medical students’ academic performance: a systematic review. BMC Med Educ. 2024;24(1):1477.
Medendorp R, McClellan LB. Clinical Education Policy and Procedures Manual. High Point University; 2023.
Mertens JF, Davis K, Nguyen L. Factors influencing pharmacists’ clinical decision making in pharmacy practice. Res Social Adm Pharm. 2023;19(9):1267-77.
Mohammadi MA, Shabani Z, Babolpour H, Alhayari A. Clinical education facilities from the perspective of Ardabil medical students. J Health Care. 2009;11:34-41. [In Persian]
Offersen BV, Hansen M, Larsen P. The role of ESTRO guidelines in achieving consistency and quality in clinical radiation oncology practice. Radiother Oncol. 2023;179.
Papp I, Markkanen M, von Bonsdorff M. Clinical environment as a learning environment: student nurses’ perceptions concerning clinical learning experiences. Nurse Educ Today. 2003;23(4):262-8.
Spencer J. Learning and teaching in the clinical environment. BMJ. 2003;326(7389):591-4.
Tashakkori A, Teddlie C. Mixed methodology: Combining qualitative and quantitative approaches. Thousand Oaks: Sage; 1998.
Tolsgaard MG, Gustafsson A, Rasmussen MB. How we make choices and sacrifices in medical education during the COVID-19 pandemic. Med Teach. 2020;42(7):741-3.
Tomas N, Nilsson M, Andersson P. Assessment during clinical education among nursing students using two different assessment instruments. BMC Med Educ. 2024;24(1):852.
Wang Y, Chen X, Liu H. The mediating role of professional commitment between the clinical learning environment and learning engagement of nursing students in clinical practice: a cross-sectional study. Nurse Educ Today. 2023;121.
Weerasekara I, Hall M, Shaw L, Kiegaldie D. Instruments evaluating the quality of the clinical learning environment in nursing education: an updated systematic review. Nurse Educ Pract. 2023;103732.
Yang X, Li Y, Zhang Z. Pharmacy student’s perceptions, behaviours and attitudes toward virtual reality simulation. Saudi Pharm J. 2023;31(1):14-20.
Young TT, Jokwiro Y. The Challenge of moving clinical assessment online for a whole nursing curriculum. 2016.
