واکاوی نقش حقوق بین الملل در روند توسعه پایدار جهانی

الموضوعات :

مهسا عباسی ¹ , مریم مرادی ² , منصور عطاشنه ³

1 - دانشجوی دکتری حقوق بین الملل عمومی،گروه حقوق بین الملل، واحد قشم، دانشگاه آزاد اسلامی، قشم، ایران.
2 - استادیار، گروه حقوق، واحد قشم، دانشگاه آزاد اسلامی، قشم، ایران.
3 - استادیار گروه حقوق، دانشگاه شهید چمران، اهواز، ایران

تاريخ الإرسال : 14 الجمعة , رمضان, 1446 تاريخ التأكيد : 20 الجمعة , ربيع الأول, 1447 تاريخ الإصدار : 28 السبت , ربيع الأول, 1447

الکلمات المفتاحية: حقوق بین الملل, توسعه پایدار جهانی, تغییرات آب و هوا,

ملخص المقالة :

پارادایم حاکم بر حقوق بین الملل توسعه در بستر شرایط تاریخی و اقتصادی دهه 1960 عمدتاً مبتنی بر توسعه اقتصادی بود. اما به تدریج در پرتو تلاشهای بین المللی و صدور گزارش برونتلند مفهومی تحت عنوان توسعه پایدار در گستره حقوق بین الملل مطرح شد. مفهومی که در پرتو اجتناب از ملاحظه صرف توسعه اقتصادی در فرایندهای توسعه و از طریق تعامل میان سه بعد توسعه اقتصادی، اجتماعی و زیست محیطی، حقوق بین الملل توسعه را به سمت حقوق بین الملل توسعه پایدار رهنمون ساخته است. با وجود پیشرفتهای حاصله در خصوص ادبیات توسعه پایدار در حقوق بین الملل، از یک سو به دلیل اینکه مفاد این مفهوم عمدتاً در حقوق قوام نیافته مطرح بوده و عملاً بنا به اذعان اسناد مهم در این زمینه مبنی بر اولویت توسعه اقتصادی بر توسعه زیست محیطی و اجتماعی سیاستهای توسعه پایدار با شکست مواجه شده است، خلاء قابل توجهی در رویکرد نظری و عملی به توسعه پایدار در حقوق بین الملل توسعه وجود داشته و حقوق بین الملل توسعه پایدار حقوق آرمان تلقی می شود تا حقوق واقعی. 

در مقررات امروزی مبتنی بر یک عرف بین المللی و اتکاء به اسناد معتبر روابط سیاسی بین دولت ها تعیین می شود. اداره امور جاری در دنیای پرهیاهوی امروزی مستلزم تعاون و همکاری بین دولت هاست. اتباع هر کشور بخش بزرگی از این روابط را تعیین می کنند. دولت ها از نگاه حاکمیّت از حقوق اتباعشان در کشورهای دیگر حمایت می کنند. چنانچه تبعه ای در کشور خارجی با مشکلاتی نظیر مشکلات قضایی مواجه شود، دولت متبوع از او حمایت و از حقوق او تا آنجا که مخالف صریح قوانین و مقررات محل اقامت وی نباشد، دفاع می کند. بزه دیدگان نیز بخشی از این اتباع محسوب می شوند که ممکن است 

المصادر:

•بری،جان(۱۲۸۰)،اخلاق محیط زیست و نظریه اجتماعی،ترجمه حسن پویان و نیره توکلی،تهران:انتشارات سازمان حفاظت محیط زیست
•پولانزاس،ن.آر(۱۳۵۴)،واقعیت و حقوق،ترجمه نجادعلی الماسی،تهران انتشارات دانشگاه ملی ایران
•حبیبی،محمد حسن(۱۳۸۴)،حقوق محیط زیست،جلد اول،انتشارات دانشگاه تهران
•راسخ،محمد(۱۳۸۱)،حق و مصلحت،تهران،انتشارات طرح نو
•طاهری،ابوالقاسم(۱۳۷۹)،اندیشه های سیاسی در غرب،تهران،انتشارات قومس
•عالم،عبدالرحمن(۱۳۷۸)،تاریخ فلسفه سیاسی غرب،تهران،انتشارات دفتر مطالعات سیاسی و بین المللی،پاییز
•عسگرخانی،محمد(۱۳۸۳)،رژیم های بین المللی،تهران،انتشارات ابرار
•فاستر،جان بلمی(۱۳۸۲)،اکولوژی مارکس،ترجمعه اکبر معصوم بیگی،تهران،نشر دیگر
•قوام،عبدالعلی و زرگر،افشین(۱۳۸۷)،دولت سازی،ملت سازی و نظریه روابط بین الملل،تهران،نشر دانشگاه آزاد اسلامی
• مولایی‌، یوسف (١٣٨٤). حاکمیت‌ و حقوق بین‌ الملل‌، تهران: انتشارات گلرنگ‌ یکتا.
•نواک،جرج(۱۳۸۴)،فلسفه تجربه گرا،ترجمه پرویز بابایی،انتشارات آزاد مهر
•امیر ارجمند،اردشیر(۱۳۷۲)،‹حقوق بین الملل و اندیشه عدالت›مجله تحقیقات حقوقی،شماره ۱۱ و ۱۲،پاییز و زمستان
•جم،فرهاد(۱۳۸۸)‹دموکراسی زیست محیطی برای حفاظت از محیط زیست در حقوق بین الملل›،فصلنامه راهبرد،سال هجدهم،شماره ۵۰،بهار