تحلیل قابلیتهای فناورانه در شرکت پتروشیمی با استفاده از مدل ترکیبی تصمیم گیری فازی
الموضوعات :
1 - گروه مدیریت و مهندسی صنایع، واحد گچساران، دانشگاه آزاد اسلامی
الکلمات المفتاحية: قابلیتهای فناورانه, شناسایی فناوری, بهرهبرداری از فناوری, تجاریسازی فناوری, پشتیبانی سیستمی از فناوری,
ملخص المقالة :
تحول در فناوری و توسعه تکنولوژی‌های پیشرفته یکی از الزامات اساسی برای بقای سازمان‌ها به‌شمار می‌آید. این پژوهش باهدف شناسایی و رتبه‌بندی قابلیتهای فناورانه در شرکت پتروشیمی شیراز با استفاده از یک مدل ترکیبی انجام شده‌است. روش تحقیق از نوع توصیفی-تحلیلی بوده و جامعه آماری شامل مدیران و سرپرستان این شرکت می‌باشد. در این مطالعه، با مرور ادبیات پژوهش، چهار معیار اصلی و 20 زیر معیار شناسایی شدند. سپس با استفاده از تحلیل عاملی تأییدی، داده‌ها بررسی شده و برای تحلیل نهایی از رویکرد ترکیبی دیمتل فازی و تحلیل شبکه‌ای فازی بهره گرفته شد. نتایج رتبه‌بندی معیارهای اصلی نشان داد که "قابلیت بهرهبرداری از فناوری"با وزن 0.279 در رتبه نخست و "قابلیت شناسایی و گزینش فناوری"با وزن نرمال 0.223 در رتبه چهارم قرار دارند. علاوه بر این، نتایج نهایی رتبه‌بندی زیر معیارها مشخص کرد که "برنامه‌ریزی، نظارت و هماهنگی در تولیدات"، "تأمین نیروی انسانی" و "انجام تحقیق و توسعه" در رتبه‌های اول تا سوم جای گرفته‌اند. بنابراین ضروری است تا اقداماتی لازم و حیاتی در این زمینه انجام پذیرند؛ از جمله شناسایی و پایش فناوری‌های نوین، کسب آگاهی جامع از تمامی مباحث مرتبط با حوزه فناوری، اتخاذ تصمیمات مناسب در انتخاب فناوری، تعیین مسیر پیشرفت آن، و ارزیابی و انتخاب بهترین راهکار فناورانه ممکن. این تحقیق می‌تواند به‌عنوان نمونه‌ای کاربردی برای تحلیل و تقویت قابلیتهای فناورانه سازمان‌ها مورد استفاده قرار گیرد.
1. Ahn, S., Kim, K. S., & Lee, K. H. (2022). Technological capabilities, entrepreneurship and innovation of technology-based start-ups: The resource-based view. Journal of Open Innovation: Technology, Market, and Complexity, 8(3), 156
. 2. Arora, A., Fosfuri, A., Gambardella, A., Antonelli, C., Foray, D., Hall, B. H., & Steinmueller, W. E. (2006). Markets for technology: „panda‟ s thumbs‟, „calypso policies‟ and other institutional considerations. New Frontiers in the Economics of Innovation and New Technology, Edward Elgar, 323-360
3. Baghdadi, S., Khamseh, A., & Madani, S. H. (2024). An independent technology commercialization model in oil and gas industry: a grounded theory approach. Journal of Science and Technology Policy Management, 15(6), 1426-1454
. 4. Benassi, C. (2024). How do countries shift their export specialization? The role of technological capabilities and industrial policy in Ireland, Spain and Sweden (1995-2018). SOCIO-ECONOMIC REVIEW, 1-31. 5. Cerulli, G., & Filippetti, A. (2012). The complementary nature of technological capabilities: Measurement and robustness issues. Technological Forecasting and Social Change, 79(5), 875-887
. 6. Chetri, P., Sharma, U., & Ilavarasan, P. V. (2021). Role of Information and ICTs as Determinants of Farmer's Adaptive Capacity to Climate Risk: An Empirical Study From Haryana, India. arXiv preprint arXiv:2108.09766
. 7. Domínguez, L., & Brown, F. (2004). Measuring technological capabilities in Mexican. Cepal Review, 83, 129
. 8. Ferreira, B. T., de Campos, A. A., Casati, R., Gonçalves, A., Leite, M., & Ribeiro, I. (2024). Technological capabilities and sustainability aspects of metal additive manufacturing. Progress in Additive Manufacturing, 9(6), 1737-1773
. 9. Flores-García, E., Hoon Kwak, D., Jeong, Y., & Wiktorsson, M. (2024). Machine learning in smart production logistics: a review of technological capabilities. International Journal of Production Research, 1-35
. 10. Gheitarani, F., Guevara, R., Nawaser, K., & Jahanshahi, A. A. (2022). Identifying dimensions of dynamic technological capability: A systematic review of the last two decades of research. International Journal of Innovation and Technology Management, 19(04), 2230002
. 11. Hackler, D., & Saxton, G. D. (2007). The strategic use of information technology by nonprofit organizations: Increasing capacity and untapped potential. Public administration review, 67(3), 474-487
. 12. Hsu, C. F., Li, R. K., Kang, H. Y., & Lee, A. H. (2014). A systematic evaluation model for solar cell technologies. Mathematical Problems in Engineering, 2014(1), 542351
. 13. Kim, Y. C., Kotha, R., & Rhee, M. (2024). Do firms with technological capabilities rush in? Evidence from the timing of licensing of Stanford inventions. Journal of Business Research, 178, 114679
. 14. Lepore, D., Vecciolini, C., Micozzi, A., & Spigarelli, F. (2023). Developing technological capabilities for Industry 4.0 adoption: An analysis of the role of inbound open innovation in small and medium‐sized enterprises. Creativity and Innovation Management, 32(2), 249-265
. 15. Mao, H., Liu, S., Zhang, J., & Deng, Z. (2016). Information technology resource, knowledge management capability, and competitive advantage: The moderating role of resource commitment. International journal of information management, 36(6), 1062-1074
. 16. Metzker, Z., & Jemberu, E. T. (2025). The Impact of Technological Capabilities on Organizational Performance and Attractiveness for FDI. TECHNOLOGY AND SOCIETY: Boon or Bane?, 123
. 17. Miller, R. J., Lowry, A., & Bowie, J. T. (2023). TechPort-NASA’s Portfolio Management Approach to Space Technology Investment Planning, Integration, and Outreach. In ASCEND 2023 (p. 4713)
. 18. Sambamurthy, V., Bharadwaj, A., & Grover, V. (2003). Shaping agility through digital options: Reconceptualizing the role of information technology in contemporary firms. MIS quarterly, 237-263
. 19. Sang, M. K., & Edabu, P. (2023). Influence of planning on integration of information communication technology in instructional process in public secondary schools in Nandi-East Sub-County, Kenya. African Journal of Education, Science and Technology, 7(3), 489-495
. 20. Valdez-Juárez, L. E., & Castillo-Vergara, M. (2021). Technological capabilities, open innovation, and eco-innovation: Dynamic capabilities to increase corporate performance of SMEs. Journal of Open Innovation: Technology, Market, and Complexity, 7(1), 8
. 21. Zhang, Y., Meng, Q., & Liu, D. (2024). Venture capital and technology commercialization: evidence from China. The Journal of Technology Transfer, 1-53.
