بررسی موانع تحقق عدالت اجتماعی در نظام آموزش و پرورش ج.ا.ایران از منظر راولز و نوزیک
الموضوعات : Education
هادی رنجبر
1
,
گارینه کشیشیان سیرکی
2
,
محمد رضا قائدی
3
1 - دانشجوی دکتری گروه علوم سیاسی واحد بین المللی کیش، دانشگاه آزاد اسلامی،جزیره کیش
2 - دپارتمان علوم سیاسی، دانشکده حقوق و علوم سیاسی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران جنوب، تهران، ایران
3 - دانشیار گروه علوم سیاسی، واحد شیراز، دانشگاه آزاد اسلامی، شیراز، ایران
الکلمات المفتاحية: موانع, عدالت آموزشی, آموزش و پرورش, جمهوری اسلامی, راولز, نوزیک,
ملخص المقالة :
مقدمه و هدف: هدف نوشتار حاضر بررسی موانع تحقق عدالت اجتماعی در نظام آموزش و پرورش ج.ا.ایران از منظر راولز و نوزیک است. فرضیه اصلی پژوهش براین است که از منظر راولز و نوزیک بی‌توجهی به موقعیتهای محلی، قومی و هویتها و سبک‌های زندگی آنان، نابرابری فرصتهای آموزشی و عدم تخصیص سهمیه دبیران متناسب با نیازهای واقعی مناطق، بیکاری مفرط فارغ التحصیلان در مقاطع تحصیلات عالی و تکمیلی، رویکرد امنیتی افراطی به حوزه فرهنگ و آموزش از مصادیق موانع توسعه و عدالت آموزشی‌هاست.
روش شناسی پژوهش: روش بکار رفته در این نوشتار کیفی از نوع توصیفی – تحلیلی است که با بهر گیری از رویکر نظری، نظریه عدالت راولز و نوزیک به بررسی موانع تحقق عدالت در نظام آموزشی جمهوری اسلامی پرداخته است.
یافته ها: یافتههای پژوهش حاکی از این است که راولز بر اهمیت عدالت به عنوان انصاف تأکید دارد و نظریه «اصل تفاوت» او پیشنهاد می‌کند که نابرابری‌ها تنها زمانی مجاز هستند که به نفع کم‌برخورداران باشد. از منظر راولز، راهکارهایی مانند تأمین دسترسی برابر به منابع آموزشی و سرمایه‌گذاری در مناطق محروم می‌توانند به تحقق عدالت آموزشی کمک کنند. در مقابل، نوزیک با تمرکز بر آزادی فردی و مالکیت، به دنبال حداقل مداخله دولت است. او ممکن است به راهکارهایی اشاره کند که آزادی انتخاب را در آموزش افزایش می‌دهد، مانند حمایت از مدارس خصوصی و انتخاب والدین. ترکیب این دو رویکرد می‌تواند به توسعه سیاست‌هایی بینجامد که هم بر تأمین فرصتهای برابر و هم بر حفظ آزادی‌های فردی تأکید داشته باشند.
منابع
امیدوار, سیروس. (1401). ریشهیابی و ارزیابی مقایسه‌ای نظریه‌های عدالت توزیعی راولز و نوزیک. پژوهش‌های اقتصادی ایران, 27(91), 111-157.
انصاری، مریم، و رجبی، معصومه. (1395). تحلیلی بر مولفه های عدالت آموزشی از نظر جان راولز. همایش ملی انجمن فلسفه تعلیم و تربیت ایران (فلسفه تعلیم و تربیت و قلمرو علوم اجتماعی و انسانی).
ترکاشوند، سینا؛ و دیگران. (1397). ارائه الگوی نظری عدالت تربیتی در نظام تعلیم و تربیت رسمی و عمومی براساس مبانی معرفت شناختی عدالت فارابی. فصلنامه مسائل کاربردی تعلیم و تربیت اسلامی، 3 (4): 37-7.
جلیلی مرند, علیرضا و دیگران. (1397). عدالت اجتماعی از دیدگاه هایک، راولز، شهید مطهری و شهید صدر با تأکید بر چیستی عدالت. جستارهای اقتصادی با رویکرد اسلامی. 15(29), 173-199
راولز، جان (۱۳۸۳) عدالت به مثابه انصاف (یک بازگویی)، ترجمه: عرفان ثابتی، تهران: ققنوس.
راولز، جان (۱۳۸۷) نظریه عدالت، ترجمه: سید محمد کمال سروران و مرتضی بحرانی، تهران: پژوهشکده مطالعات فرهنگی و اجتماعی.
راولز، جان (۱۳۹۳) ، لیبرالیسم سیاسی ، ترجمه موسی ،اکرمی، چاپ دوم، تهران: نشر ثالث
راولز، جان (۱۳۹۳) نظریه ای در باب عدالت ،ترجمه مرتضی ،نوری چاپ اول، تهران: نشر مرکز
راولز، جان (۱۳۹۳) نظریه ای در باب عدالت، ترجمه: مرتضی نوری، تهران: مرکز.
راولز، جان(1383) عدالت به مثابه انصاف، ترجمه عرفان ثابتي، ققنوس.
راولز، جان(1385)نظريه عدالت، ترجمه حسين اعلامي، فصلنامه حقوق اساسي ،سال چهارم، شماره 6ـ7.
راولز، جان(1387) نظريه عدالت، ترجمه، سروريان و بحراني، پژوهشكده مطالعات فرهنگي و اجتماعي.
راولز، جان(1397) نظریه ای در باب عدالت، ترجمه مرتضی نوری، تهران: نشر مرکز، چاپ سوم.
رضاداد، علیه و دیگران. (1403). تحلیل شاخصه‌های تحقق عدالت آموزشی و تربیتی از دیدگاه مقام معظم رهبری. پژوهش در آموزش معارف و تربیت اسلامی، 19 اردیبهشت.
زالی، مصطفی. (1400). دست پنهان یا قرارداد اجتماعی: نوزیک، راولز و مسئلۀ عدالت توزیعی. شناخت, 14(1), 111-130
صحبت لو، علی، غفاری، ابوالفضل. (1400) بررسی عدالت تربیتی در نظام آموزشی کشور با استفاده از نظریة عدالت راولز. دو فصلنامه اسلام و پژوهش‌های تربیتی، 13(1)، 57-76.
مددلو، رامین. (1403). تطبیق نظریه برابری پیچیده بر جامعه ایران با تمرکز بر نسبت عدالت اجتماعی و قدرت سیاسی. نشریه «دانش سیاسی», 20(1), 273-294.
واعظی، احمد (۱۳۸۶)، جان راولز از نظریه عدالت تا لیبرالیسم سیاسی، چاپ دوم، قم: بوستان کتاب.
Chimhenga, S. (2016). Resource material barriers: The challenges of implementing inclusive education in primary schools of Zimbabwe. Global J. Adv. Res, 3 (6): 526-532.
Freire, P. (2009). Pedagogy of the Oppressed. Translated by Donald Mitchell. New York, NY: Continuum.
Gershenson, S., Holt, S., & Papageorge, N. (2016). Who believes in me? The effect of student–teacher demographic match on teacher expectations, Economics of Education Review, http://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S0272775715300959
Jemal, A. (2017). Critical Consciousness: A Critique and Critical Analysis of the Literature. Urban Review, 49 (4): 602–626.
Molefe, M. (2017). Individualism in African Moral Culture. International Journal of Philosophy of Culture and Axiology, 14 (2): 49 –68.
Perryman, J. (2007). Panoptic performativity and school inspection regimes: disciplinary mechanisms and life under special measures, Journal of Education Policy, 21(2): 147-161.
Perryman, J., Ball, S., Maguire, M., & Braun, E. (2011). Life in the Pressure Cooker – School League Tables and English and Mathematics Teachers’ Responses to Accountability in a Results-Driven Era, British Journal of Educational Studies, 59 (2): 179-195.
Sibanda, B. (2019). In Search of Social Justice through Ubuntu: A CriticalAnalysis of Zimbabwe’s Post-colonial Education forAll (EFA) Policy. Canterbury Christ Church University, Thesis submitted for the Degree of Doctor of Education.
Sibanda, B. (2019). In Search of Social Justice through Ubuntu: A CriticalAnalysis of Zimbabwe’s Post-colonial Education forAll (EFA)
