نقش شایستگی های فنی مديران مالي در تخصيص بهينه بودجه در دستگاه‌های اجرایي (موردمطالعه حوزه منابع انسانی فرهنگ و رسانه)

الموضوعات : تعالی منابع انسانی

ابراهیم رسام ¹ , رسول یاری فرد ² , هوشنگ امیری ³

1 - دانشجوی دکتری گروه حسابداری، واحد بین الملل خرمشهر، ا دانشگاه آزاد اسلامی ،خرمشهر ، ایران
2 - استاد حسابداری، گروه حسابداری و مدیریت ، دانشگاه شهاب دانش قم، قم، ایران (نویسنده مسئول(.
3 - استادیارحسابداری، گروه حسابداری، واحدآبادان، دانشگاه آزاداسلامی، آبادان، ایران

تاريخ الإرسال : 29 الجمعة , شعبان, 1446 تاريخ التأكيد : 16 الأحد , رمضان, 1446 تاريخ الإصدار : 23 الأربعاء , ربيع الثاني, 1447

الکلمات المفتاحية: شایستگی‌های فنی, مدیران مالی, تخصیص بودجه, دستگاه‌های اجرایی, فرهنگ و رسانه.,

ملخص المقالة :

چکیده

تخصیص بهینه بودجه در دستگاه‌های اجرایی، به‌ویژه در حوزه فرهنگ و رسانه که با محدودیت منابع و پیچیدگی‌های سیاسی مواجه است، اهمیت ویژه‌ای دارد. مدیریت ناکارآمد بودجه موجب اتلاف منابع و کاهش اثربخشی برنامه‌ها می‌شود. پژوهش حاضر با هدف بررسی نقش شایستگی‌های فنی مدیران مالی در تخصیص بهینه بودجه در دستگاه‌های اجرایی فرهنگ و رسانه انجام شد.  این پژوهش از نوع توصیفی–همبستگی است. جامعه آماری شامل ۲۵۰ مدیر مالی در دستگاه‌های اجرایی حوزه فرهنگ و رسانه بود که با استفاده از فرمول کوکران، نمونه‌ای ۱۵۰ نفری به روش تصادفی ساده انتخاب شد. داده‌ها از طریق پرسشنامه استاندارد گردآوری و روایی آن با نظر خبرگان و پایایی آن با آلفای کرونباخ ۰.۸۷ تأیید شد. تحلیل داده‌ها با آمار توصیفی، همبستگی پیرسون و رگرسیون چندگانه در نرم‌افزار SPSS نسخه ۲۶ انجام گرفت. نتایج نشان داد بین ابعاد شایستگی‌های فنی مدیران مالی (دانش مالی، شناخت ماهیت حساب‌ها، دانش حسابداری و آشنایی با قوانین و استانداردهای مالی) و تخصیص بهینه بودجه رابطه‌ای مثبت و معنادار وجود دارد (p<0.01). تحلیل رگرسیون نشان داد این متغیرها در مجموع ۶۹٪ از واریانس تخصیص بهینه بودجه را تبیین می‌کنند که در میان آن‌ها، شناخت قوانین و استانداردهای مالی با ضریب بتا ۰.۳۵ بیشترین تأثیر را دارد. بر این اساس، شایستگی‌های فنی مدیران مالی نقش مهمی در بهبود کارایی تخصیص بودجه ایفا می‌کند. سرمایه‌گذاری در آموزش و توانمندسازی این مدیران می‌تواند از هدررفت منابع جلوگیری کرده و دستیابی به اهداف استراتژیک سازمان را تسهیل کند. این یافته‌ها با پژوهش‌های پیشین همسو است و بر اهمیت سرمایه انسانی در مدیریت مالی بخش عمومی تأکید دارد.

 

 

 

المصادر:

- احمدی، م.، و همکاران. (1399). تأثیر دانش مالی بر عملکرد سازمان‌های دولتی. فصلنامه مدیریت دولتی، 12(3)،45-60.
- اسماعیلی، م. (1403). بودجه وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی در سال 1403.
- انجمن علمی اقتصاد شهری ایران. (1402). روش‌های بودجه‌ریزی و بودجه‌ریزی عملیاتی.
- رحیمی کلور، حسین، و ابراهیمی خراجو، وحیده. (2022). تدوین مدل عوامل مؤثر بر شایستگی مالی مدیران در شرکت‌های تولیدکننده وابسته به تعاونی‌های کشاورزی. مطالعات کارآفرینی و توسعه پایدار کشاورزی، 9(3)، 17-38.
- رضایی، س.، و همکاران. (1400). شایستگی‌های حسابداری و بودجه‌بندی. مجله حسابداری دولتی، 8(2)، 112-130.
- شعبانی، ا.، و همکاران. (1400). مدل شایستگی مدیران مالی.
- شعبانی، ع.، و همکاران. (1400). مدل شایستگی مدیران ملی نفت. فصلنامه مدیریت منابع انسانی، 10(4)، 200-220.
- صادقی، احمدعلی، حسینی، محمدعلی، و محمدخانی، کامران. (2020). ارائه مدل شایستگی‌های مدیریتی در سازمان امور مالیاتی کشور. مجله مدیریت منابع انسانی، 13(2)، 45-67.
- فاتح‌علی، ع. (1402). بودجه‌بندی را فرآیند تخصیص منابع محدود به نیازهای نامحدود می‌دانند.
- فرداد. (1401). بودجه چیست؛ چه اهدافی دارد و انواع آن کدام است؟
- کریمی، م.، و حسینی، س. (1400). مدیریت منابع مالی در بخش عمومی ایران. فصلنامه حسابداری و مدیریت مالی، 8(2)، 89-104.
- کندرانی، ف.، و همکاران. (1402). شایستگی مدیران پایانه‌های نفتی. مجله مدیریت صنعتی، 14(1)، 50-70.
- مدیریت مالی دولت و بخش عمومی در ایران. پژوهشکده سیاست‌گذاری، دانشگاه صنعتی شریف.
- مرکز پژوهش‌های مجلس. (1402). منابع بودجه عمومی دولت.
- مرکز پژوهش‌های مجلس. (1403). بودجه ایران.
- نعمتی، ح.، و همکاران. (1401). استانداردهای حسابداری در سازمان‌های فرهنگی. پژوهش‌های حسابداری مالی، 15(1)، 78-95.
- وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی. (1403). گزارش عملکرد مالی دستگاه‌های اجرایی حوزه فرهنگ. تهران: انتشارات رسمی.
ویکی‌پدیا. (2025). بودجه.

- Ahmad, N., & Rahim, A. (2019). Financial management in public sector: Challenges and opportunities. Journal of Public Finance, 15(3), 45-60.
- Audience Project. (2025). Efficient budget allocation in a fragmented media world. Retrieved from https://audienceproject.com/blog/opinion/efficient-budget-allocation-in-a-fragmented-media-world/
- Babbie, E. (2020). The practice of social research (15th ed.). Cengage Learning.
- Cronbach, L. J. (1951). Coefficient alpha and the internal structure of tests. Psychometrika, 16(3), 297-334. https://doi.org/10.1007/BF02310555
- Framework for nursing managers' financial competencies (2018).. Journal of Nursing Management, 26(5), 456-467. https://wiley.com
- Gonzalez, J., & Martinez, P. (2022). Accounting skills in government. International Journal of Accounting Research, 10(2), 123-138.
- Gonzalez, J., & Martinez, P. (2022). The role of accounting skills in financial efficiency. International Journal of Accounting Research, 10(2), 123-138.
- Ismail, A., et al. (2025). Financial competencies in nursing. BMC Health Services Research, 25(1), 1-15. https://springer.com
- Johnson, L., & Lee, K. (2019). Compliance with financial regulations and resource allocation. Nonprofit Management & Leadership, 30(4), 567-582.
- Johnson, L., & Lee, K. (2019). Financial regulations and allocation. Nonprofit Management & Leadership, 30(4), 567-582. https://doi.org/10.1002/nml.12367
- Kuroki, M., & Sasaki, Y. (2025). Budget allocation incentives. Journal of Public Economics, 230, 104-120. https://ideas.repec.org
- LinkedIn. (2023). What emerging trends in media budget allocation should you know? Retrieved from https://www.linkedin.com/advice/0/what-emerging-trends-media-budget-allocation-should-kvoef
- Maruf, M. (2020). Professionalism, competency and financial reporting quality: A perception of Director of Finance in a changing public sector reporting standard. Journal of Accounting and Taxation, 12(1), 1-10.
- McCutcheon, K., & Etchegaray, J. (2018). Developing a financial management competency framework for nurse managers. Journal of Nursing Management, 26(5), 587–595. https://doi.org/10.1016/j.ijnm.2018.03.010
- Mercury Media Technology. (2025). Budget allocation: target-optimized media budget investment. Retrieved from https://www.mercurymediatechnology.com/en/blog/budget-allocation-target-optimized-media-budget-investment/
- Miller, R., et al. (2021). Software impact on budgeting. Journal of Multinational Financial Management, 62, 100-115. https://doi.org/10.1016/j.mulfin.2021.100678
- Nasmedia. (2023). How to allocate budget across different media channels. Retrieved from https://nasmedia.medium.com/how-to-allocate-budget-across-different-media-channels-50b7e7ad8228
- Nkundabanyanga, S. K. (2020). Internal audit organisational status, competencies, activities and fraud management in the financial services sector. Accounting, Auditing & Accountability Journal, 33(5), 1053-1078.
- OECD. (2023). Budgeting and public expenditure management. Paris: OECD Publishing.
- Rostami, A., Vadi'i, M. H., & Valashani, M. A. B. (2019). Developing a competency model for internal audit managers. Financial Accounting Quarterly, 11(41), 70-102.
- Said-Port. (n.d.). Core competencies in nursing. Port Said Journal of Nursing, 5(2), 34-50. https://pssjn.journals.ekb.
- Smith, J., et al. (2020). Financial knowledge and budget efficiency in public organizations. Public Administration Review, 80(5), 789-803.
- Smith, J., et al. (2020). Financial knowledge in public budgeting. Public Administration Review, 80(5), 789-803. https://doi.org/10.1111/puar.13245
Park, Y. J., Kim, Y., & Chen, G. (2022). Financial capacity and organizational stability in US local governments. Public Management Review, 24(3), 418-441.