تحلیل تطبیقی مفاهیم عشق و صلح در مثنوی مولانا و آثار روزنبرگ
الموضوعات :مریم بابایی 1 , رضا حیدری نوری 2 , محمدتقی قندی 3
1 - گروه زبان و ادبیات فارسی، دانشکده علوم انسانی، واحد ساوه، دانشگاه آزاد اسلامی، ساوه، ایران.
2 - گروه زبان و ادبیات فارسی، دانشکده علوم انسانی، واحد ساوه، دانشگاه آزاد اسلامی، ساوه، ایران. نویسنده مسئول: heydarinoori@yahoo.com
3 - گروه زبان و ادبیات فارسی، دانشکده علوم انسانی، واحد ساوه، دانشگاه آزاد اسلامی، ساوه، ایران.
الکلمات المفتاحية: عشق, صلح, مولانا, روزنبرگ, رویکرد ارتباط بدون خشونت.,
ملخص المقالة :
امنیت، آرامش و صلح از دیرباز جزو نخستین نیازهای بشر برای حفظ بقا بوده¬است. به همین دلیل از دیرباز اندیشمندان مؤلف¬های بسیاری را برای رسیدن به صلح معرفی¬کرده¬اند و ادیبان نیز در آثار خود به آن توجه¬کرده¬اند. مولانا شاعر و عارف قرن هفتم دراثر خود، مثنوی شریف، به صلح پرداخته¬است و بر عشق به¬عنوان راهکاری برای رسیدن به امنیت وآرامش تأکید کرده¬است. بیش از 7 قرن بعد از او در غرب، روانشناسی به نام مارشال روزنبرگ در رویکردی به¬نام ارتباط بدون خشونت، از لوازم رسیدن به دنیای فارغ از خشونت را، عشق عنوان¬می¬¬کند. مولانا و روزنبرگ ، به عشق به عنوان مهمترین مؤلفه برای رسیدن به صلح توجه¬کرده¬اند. هردو، راه رسیدن به صلحِ بیرون را ابتدا، رسیدن به صلح درونی دانسته¬اند و هر دو متفق¬القول¬اند که برای رسیدن به صلح ، لازم است عشق وارد زندگی انسان شود. این مقاله پژوهشی به شیوه توصیفی -تحلیلی؛ به بررسی تطبیقی جایگاه عشق در رسیدن به صلح نزد این دو اندیشمند می¬پردازد، با این هدف که نشان¬دهد طبق نظریات این دو، عشق چگونه با تأثیراتی که بر روان و عملکرد فرد می¬گذارد، خواهدتوانست صلح را برای انسان و جهان پیرامونش به ارمغان آورد.
منابع و مآخذ
1-قرآن کریم
2-انجیل مقدس. رساله قرنتیان . باب سیزدهم: آیات ۴ تا ۸ ا
3-ابنعربی، محمدبنعلی.(1388 )• فتوحات مکیه.مترجم: محمد خواجوی . ناشر: مولی .
4-استعلامی، محمد،(1372)مولوی ، جلال الدین، (تصحیح مثنوی معنوی) ، تهران:انتشارات زوار.
5-انصاری، قاسم. (1379). مبانی عرفان و تصوف،تهران : نشر طهوری.
6-پورنامداریان، تقی.(1388).در سایه آفتاب.تهران: نشر سخن.
7-حلبی، علی اصغر.(1392).تاریخ تصوف و عرفان.تهران : نشرخاضع.
8-روزنبرگ، مارشال.(1398). ازخود تا عشق. مترجم: کامران رحیمیان.تهران: نشر اختران
9-_________.(1391). بازگشت به صلح: گفتمان صلح در عصرمناقشات. مترجم: یزدانی، عباس.تهران: نشرامیرکبیر.
10-__________.(1398).قلب تغییر اجتماعی.مترجم : کامران رحیمیان.تهران:نشر اختران.
11-زرین¬کوب، عبدالحسین.( ۱۳۶۸). بحر در کوزه .تهران: انتشارات علمی .
12-زمانی ،کریم .(۱۳۸۶). شرح جامع مثنوی معنوی . شش دفتر. تهران : انتشارات اطلاعات .
13--------.(1389) . میناگر عشق.چاپ هشتم،تهران: نشرنی.
14-شفیعی کدکنی، محمدرضا .(۱۳۸۷). غزلیات شمس تبریز ، تهران: انتشارات سخن.
15-عطاری کرمانی،(1387) عشق،عشق،و بازهم عشق(زندگی مولانا)،تهران: نشر آسیم.
16-فروم، اریک.(1399). عشق و آزادی (از دیدگاه مولانا و اریک فروم).مترجم: محمود کشاورزی. شیراز: گنج علم.
17-محمدی، علی.( ۱۳۸۸). تفسیر مثنوی از مثنوی، همدان: انتشارات دانشگاه بوعلی سینا.
18-همایی، جلال الدین.(1393).مولوی نامه.تهران:انتشارات زوار.
19-هیلگارد و همکاران .( ۱۳۸۴). زمینه روانشناسی هیلگارد .مترجم: محمد علی احمدی .تهران : انتشارات آستان .
مقاله ها
20-بازرگان، محمد نوید. ( ۱۳۸۹). «مولانا و جهان صلح یک رنگ ». پژوهشنامه ادب حماسی .دوره ۵۶ ، شماره ۹، صص ۱۹۷- ۲۱۹ .
21-بیانی،شیرین.(1388)..عشق از دیدگاه مولانا جلال الدین محمد بلخی ، پژوهشنامه ادب حماسی . دوره ۱، شمار ه ۹ ، صص 106-116.
22-تمیزال، علی. (۱۳۹۹). « صلح و دوستی از دیدگاه مولانا » . نشریه مطالعات زبان فارسی. دوره ۱۳ ، شماره ۶، صص ۱۲۳ -.۱۳۴ .
23-حقیقت، سید صادق.(1395).«صلح جهانی: مقایسهای بین مبنای کانتی و دیدگاهی اسلامی».دوفصلنامه . حقوق بشردوره 11، شماره 1 :3-21.
24-سرامی، قدمعلی (۱۳۸۶). « راه گردنه در گردنه کمال» .کتاب ماه ادبیات: شماره ۷ .صص55-75.
25-عباس زاده، خداویردی و طاهرلو، هانیه (1392) . «تجلی عشق در اشعار مولانا». نشریه عرفان اسلامی ۱۳۹۲ ،دوره ۹، شماره ۳۶.
26-عیوض زاده؛ حسن. پرندوش، پوریا. (1398). تحلیل پارادایمی توسعه در اندیشه آمارتیا سن و نسبت آن با صلح کل عرفانی .فصلنامه عرفان اسلامی :سال پانزدهم .شماره ۵۹ .
27-میرزایی، نورالدین.( ۱۳۹6) . «نقش روانشناسی و عرفان در تقویت صلح درون ». فصلنامه عرفان اسلامی .سال چهاردهم .شماره ۵۴ .
28-وحيدي،رستم. (1384). سخنرانی با عنوان «صلح و دوستي در دين زرتشتي» (در همايش رهبران ديني جهان درباره «بشريت و صلح همگاني »در دهلي نو). خبرگزاری مهر، تاریخ انتشار: ۲۰ اردیبهشت ۱۳۸۴ .