پیش‌بینی ذهنیت فلسفی مدیران مدارس متوسطه شهر قم براساس هوش معنوی و سکوت سازمانی معلمان

الموضوعات : مدیریت تعالی آموزشی

معصومه سادات حسینی توان ¹ , مهدی محمد آقایی ²

1 - دانشجو
2 - استادیار دانشگاه فرهنگیان

تاريخ الإرسال : 16 السبت , شعبان, 1446 تاريخ التأكيد : 16 السبت , شعبان, 1446 تاريخ الإصدار : 16 السبت , شعبان, 1446

الکلمات المفتاحية: مدیران, ذهنیت فلسفی, هوش معنوی, سکوت سازمانی, معلمان, مدارس متوسطه, شهر قم,

ملخص المقالة :

هدف پژوهش حاضر پیش‌بینی ذهنیت فلسفی مدیران براساس هوش معنوی و سکوت سازمانی معلمان مدارس متوسطه شهر قم بود. روش پژوهش توصیفی- همبستگی است. جامعه آماری کلیۀ مدیران و معلّمان مشغول به تدریس مدارس متوسطه شهر قم در سال تحصیلی 1403-1402 به تعداد 304 نفر مدیر و 2985 نفر معلم بودند. حجم نمونه برحسب همبستگی 52 نفر مدیر و 104 نفر معلم برآورد شد که به روش نمونه‌گیری تصادفی طبقه‌ای انتخاب شدند. ابزار گردآوری داده‌ها سه پرسشنامه ذهنیت فلسفی مدل فیلیپ اسمیت (1401)، هوش معنوی (کینگ، 2008) و سکوت سازمانی (واکولا و بورادوس، 2005) به ترتیب با پایایی 73/0، 88/0 و 87/0 می‌باشد. برای تحلیل داده‌‌های استنباطی از روش‌های آماری همبستگی و رگرسیون چندگانه به شیوه همزمان استفاده شد. نتایج حاکی از آن است که مدل ارائه شده قادر به پیش‌بینی مؤثر ذهنیت فلسفی مدیران براساس هوش معنوی معلمان می‌باشد. براساس خروجی این مدل رگرسیون، نتایج نشان می‌دهد که متغیرهای توليد معنای شخصی، تفكر وجودی، آگاهی متعالی و بسط حالت هوشياری تأثیر نسبتاً مناسبی بر ذهنیت فلسفی مدیران دارند. همچنین سکوت سازمانی معلمان تأثیر قابل توجهی بر ذهنیت فلسفی مدیران دارد. نتیجه اینکه، ذهنیت فلسفی، نظم دادن به آگاهی‌ها و توانایی‌ها و درک سیستم نظام‌یافته سازمانی و کل سازمان را در جهت اهداف کلی مشخص می‌‌کند.

المصادر:

اسمیت، فیلیپ (1401). ‌ذهنیت ‌فلسفی ‌در ‌مدیریت ‌آموزشی ‌و ‌آموزشگاهی. ‌مترجم: ‌محمدرضا‌ بهرنگی. ‌کمال‌ تربیت، چاپ هفتم.
بهرنگی، ‌محمدرضا؛ ‌یوسفی، ‌علی (1399). ‌تحلیل ‌همبستگی ‌کانونی ‌رابطه ‌بین ‌ابعاد ‌ذهنیت ‌فلسفی ‌و‌ سبك رهبری اقتضایی مدیران. ‌رهبری ‌آموزشی ‌کاربردی، 1(1)، ص1-14.
بیك‌زاد، جعفر؛ دادخواه، سمیه (1391). ذهنیت فلسفی مدیران و سبك رهبری. راهبرد توسعه، شماره 32، ص88-100.
پناهی کهق، بلال؛ نیکومرام، نسرین (1398). بررسی تأثیر مؤلفه‌های ساختار سازمانی بر سکوت سازمانی با نقش میانجی فرهنگ ‌سازمانی: مطالعۀ موردی شرکت نفت تهران. پژوهش‌های معاصر در علوم و تحقیقات، 1(2)، ص92-106.
پیام، مهدی؛ نگین تاجی، صدیقه؛ بشلید، کیومرث؛ نگین تاجی، مجید؛ هاشمی، سید اسماعیل (1396). رابطه هوش معنوی، قدردانی، تعهد سازمانی و اشتیاق شغلی با رفتار شهروندی سازمانی. پژوهش‌های روان‌شناسی بالینی و مشاوره، 8(1)، ص21-36.
تیزرو طولی، فیروز؛ موسی‌زاده، توکل؛ کاظمی، رضا (1398). تأثیر آموزش هوش معنوی بر سازگاری و مسئولیت‌پذیری و قانون‌مندی دانش‌آموزان پسر 14-16 ساله. سلامت اجتماعی، 7(2)، ص146-155.
جاویدی کلاته جعفرآبادی، طاهره؛ ابوترابی، رزیتا (1389). ‌ذهنیت فلسفی و سبك رهبری مدیران در نظام آموزش عالی مورد بررسی‌: دانشگاه فردوسی مشهد‌. مطالعات تربیتی و روان‌شناسی، 11(1)، ص211-234.
جعفریان یسار، حمید؛ جعفریان یسار، فرزانه (1399). بررسی رابطه ذهنیت فلسفی و مدیریت دانش در مدیران و معلمان دوره ابتدایی. پژوهش در آموزش علوم ابتدایی، 2(3)، ص25-35.
دامغانیان، حسین؛ شهباز، عرفان (1399). تأثیر فلات شغلی بر ‌روی سکوت سازمانی با نقش میانجی انگیزش شغلی. مطالعات مدیریت (بهبود و تحول)، 29(97)، ص67-39.
دانا، زهر؛ مارشال، یان (1396). هوش معنوی. ترجمه فاطمه فرشاد. انتشارات بعثت.
رجبی اسلامی، آزاده؛ سلیمی، مهتاب؛ شاه‌مرادی، مرتضی (1398). تاثیر هوش معنوی بر خودپنداره دانش‌آموزان دختر دوره متوسطه. رویش روانشناسی، 11(44)، ص35-46.
سلاجقه، سنجر؛ رستخیز، مهسا (1400). بررسی رابطه بین مهارت‌های سیاسی مدیران بر رفتار سیاسی آنها با توجه به نقش میانجی ادراک از فضای سیاسی در دستگاه‌های اجرایی شهر کرمان. پژوهشنامه اورمزد، 54(2)، ص203-236.
سیف هاشمی، فخرالسادات (1382). بررسی رابطه بین ذهنیت فلسفی و میزان خلاقیت مدیران مدارس متوسطه شهر اصفهان در سال تحصیلی1382-1381. پایان‌نامه کارشناسی ارشد. دانشکده علوم تربیتی، دانشگاه اصفهان.
شفیعی سروستانی، مریم؛ محمدی، مهدی؛ خلیلی، زهرا (1396). رابطۀ بین انواع سکوت سازمانی و حافظۀ سازمانی معلمان در دبیرستان‌های دخترانۀ شهر شیراز. مدیریت مدرسه، 5(1)، ص1-21.
طالب‌زاده، عادل (1395). عوامل بهره‌وری نیروی انسانی در مدیریت سازمانی. در: تهران: کنفرانس بین‌المللی نخبگان مدیریت.
عسکری، احمدرضا (1401). مدل ساختاری روابط بین ذهنیت فلسفی و سبک تفکر با جامعه‌پذیری مدیران ورزشی. مطالعات جامعه‌شناختی در ورزش،2(2).
فتاحی، مجید؛ صادقی، قاسم (1394). تاثیر نوآوری و خلاقیت بر بازاریابی رابطه‌مند و عملکرد سازمان‌ها. در: کنفرانس بین‌المللی پژوهش در علوم و تکنولوژی.
فرجی، نرمین؛ مقدم، زینب (1402). رابطه نظریه‌های ضمنی هوش با ذهنیت فلسفی و باورهای معرفت‌شناختی مدیران آموزشی مدارس متوسطه دخترانه شهر مریوان. رویکرد فلسفه در مدارس و سازمان‌ها، 2(4).
فرمانی شجاعت، ابراهیم؛ ابراهیمی‌منش، محمدرضا؛ امیدی، محمود (1402). رابطه ذهنیت فلسفی مدیران با سلامت عمومی، عملکرد آموزشی معلمان مدارس ابتدایی آموزش و پرورش شهر قم. دستاوردهای نوین در مطالعات علوم انسانی،6(67).
قصابان، مریم (1399). رابطه ذهنیت فلسفی مدیران و تعهد سازمانی کارکنان. در: ششمین کنفرانس ملی علوم انسانی و مطالعات مدیریت.
قنبری، سیروس؛ معجونی، حسین (1401). بررسی رابطۀ رهبری زهرآگین با فرسودگی شغلی معلمان به‌واسطۀ نقش میانجی انسداد و سکوت سازمانی. پژوهش‌های راهبردی مسائل اجتماعی ایران، 11(1)، ص55-80.
کرد فیروزجایی، فهیمه؛ زین‌آبادی، حسن‌رضا؛ آراسته، حمیدرضا؛ عبدالهی، بیژن (1395). جلوه‌های سکوت معلم در مدرسه: یک پژوهش کیفی. مدیریت مدرسه، شماره 2، ص69-85.
کردفیروزجایی، فهیمه؛ زین‌آبادی، حسن‌رضا (1400). تاملی بر پیشایندهای بیرونی سکوت سازمانی معلمان: یک پژوهش کیفی. مشاوره شغلی و سازمانی، شماره 4، ص107-126.
معظمی، مجتبی؛ والا، رضا (1391). بررسی رابطه ذهنیت فلسفی با میزان افزایش خلاقیت کارکنان دانشگاه آزاد‌ اسلامی واحد تهران شمال. تحقیقات مدیریت آموزشی، ‌4(4).
هدایت‌، فائزه؛ صداق‌زاده، صغری‌ (1399). فراتحلیل ‌رابطه ‌هوش‌ معنوی ‌با‌ شادکامی. رویکردی نو ‌در ‌علوم‌ تربیتی، 2(1)، ص60-68.
Jiang, Y. & Yao, Y. (2020). Industrial relations climate and employee intention to quit: the roles of voice and silence. Social Behavior and Personality: An International Journal, 48(8), p.1-13.
King, D.B. (2008). Rethinking claims of spiritual intelligence: A definition, model & measure. Master’s Thesis. Trent University, Peterborough, Ontario, Canada.
Kirti Malik, P. (2023). Shweta SinghA Holistic Perspective: Investigating the Links between Workplace Spirituality, Organizational Commitment, and Well-Being among Higher Education Professionals. Tuijin Jishu/Journal of Propulsion. Technology, 44(4).
https://doi.org/10.52783/tjjpt.v44.i4.1341
Masitoh, S. & Sudarma, K. (2019). The Influence of Emotional Intelligence and Spiritual Intelligence on Job Satisfaction with Employee Performance as an Intervening. Management Analysis Journal, 8(1), p. 98-107. https://doi.org/10.15294/maj.v8i1.26389
Olson, J.R. (1989). A Retrospective Study of the Relationship between Organizational Climate and Leadership in a New Community College. Texas at Austin: The University of Texas at Austin,
no. 9, p. 91-112.
Şehıtoğlu, Y. (2014). Study of Organizational Commitment in the context of Leadership styles and reasons of Employee Silence. Journal of Global Strategic Management, 8(1), p. 57-68.
Shaukat, R. & Khurshid, A. (2022). Woes of silence: the role of burnout as a mediator between silence and employee outcomes. Personnel Review‚ 51(5)‚ p. 1570-1586.
Smith, P.G. (1965). Philosophic Mindeness in Educational Administration Publication of the College of Education. Ohio: Ohio State University Columbus.
Srivastava, S., Jain, A.K. & Sullivan, S. (2019). Employee silence and burnout in India: the mediating role of emotional intelligence. Personnel Review‚ 48(4), p.1045-1060.
Vakola, M. & Bouradas, D. (2005). Antecedents and consequences of organizational silence: An empirical investigation. Journal of Employee Relations, 27(5), p. 441-458.
Zamiri Nejad, S., Pilton, M. & Tabari, Y. (2013). Predicting students' happiness based on spiritual intelligence. Journal of Sabzevar University of Medical Sciences, 2(5), p. 73-81.