امنیتی سازی هویت شیعی در راهبردهای امنیتی ایران در خاورمیانه (2014-2019) بر اساس مکتب کپنهاگ
الموضوعات : فصلنامه علمی تحقیقات سیاسی و بین المللی
رضا قنواتی
1
,
صادق شاهوارپور نجف ابادی
2
,
حامد محقق نیا
3
1 - گروه روابط بین الملل، واحد اهواز، دانشگاه آزاد اسلامی، اهواز، ایران
2 - گروه روابط بین الملل، واحد اهواز، دانشگاه آزاد اسلامی، اهواز، ایران
3 - گروه علوم سیاسی، واحد اهواز، دانشگاه آزاد اسلامی، اهواز، ایران
الکلمات المفتاحية: هویت شیعی, امنیت‌سازی, راهبردهای امنیتی ایران, خاورمیانه, مکتب کپنهاگ,
ملخص المقالة :
این مقاله به تحلیل تأثیر هویت شیعی بر راهبردهای امنیتی ایران در خاورمیانه در ۲۰۱۴ تا ۲۰۱۹ می‌پردازد. با توجه به تحولات منطقه‌ای و تهدیدات متعدد امنیتی، ایران تلاش کرده تا از هویت شیعی به‌عنوان ابزاری برای امنیت‌سازی و نفوذ منطقه‌ای خود بهره ببرد. ظهور گروه‌های تکفیری و افراط‌گرایی مذهبی نظیر داعش، تشدید رقابت‌های منطقه‌ای بین ایران و عربستان سعودی، جنگ‌های داخلی در عراق، سوریه و یمن و افزایش حضور بازیگران غیردولتی شیعی در منطقه، ایران را بر آن داشت تا از هویت شیعی به‌عنوان ابزاری برای تأمین امنیت ملی و افزایش نفوذ منطقه‌ای خود بهره ببرد. پژوهش حاضر از منظر مکتب کپنهاگ، که به امنیت‌سازی به‌عنوان فرآیندی اجتماعی و سیاسی نگاه می‌کند، تحلیل می‌کند که چگونه ایران از هویت شیعی برای مشروعیت‌بخشی به سیاست‌های امنیتی خود استفاده کرده است. نتایج نشان می‌دهند که ایران با حمایت از گروه‌های شیعه در کشورهای عراق، سوریه، لبنان و یمن، ضمن مقابله با تهدیدات منطقه‌ای و جهانی، توانسته است جایگاه امنیتی و سیاسی خود را تقویت کند. این مقاله همچنین به تأثیرات این سیاست‌ها بر روابط ایران با کشورهای عربی سنی و غرب پرداخته و نشان می‌دهد که هویت شیعی به‌عنوان یک ابزار استراتژیک در سیاست خارجی و امنیتی ایران عمل کرده است.
1.خمینی، روح‌الله (1358). ولایت فقیه: حکومت اسلامی. انتشارات امام خمینی.
2. طباطبایی، علی (1392). سیاست ایران در خاورمیانه: رویکردی به امنیت و هویت. فصلنامه سیاست خارجی، 23(1)، 45-68.
3.علاگه، جمیل (1385). شیعه و حزب‌الله: مطالعه‌ای از تأثیرات ایران. مجله مطالعات روابط بین‌الملل خاورمیانه، 10(3)، 25-45.
4.حسینی، سجاد (1394). استراتژی ایران در خاورمیانه: تحلیلی بر روابط ایران و گروه‌های شیعی. فصلنامه روابط بین‌الملل، 22(4)، 58-80.
5.احمدی، علی (1390). هویت شیعی و نقش آن در سیاست‌های خارجی ایران. انتشارات دانشگاه تهران.
1.Buzan, B., Wæver, O., & de Wilde, J. (1998). Security: A New Framework for Analysis. Lynne Rienner Publishers.
2.Buzan, B. (2008). People, States, and Fear: An Agenda for International Security Studies in the Post-Cold War Era. Lynne Rienner Publishers.
3.Hosseini, S. (2015). Iran’s Strategy in the Middle East: A Study of the Regional Influence of Shiite Identity. Journal of Middle Eastern Politics, 23(4), 56-72.
4. Khomeini, R. (1979). Islamic Government: Governance of the Jurist.
5. Tabatabai, A. (2013). Iran’s Policy toward the Middle East: A Strategic Approach to Security and Identity. Middle East Policy, 20(1), 15-34.
6. Alagha, J. (2006). The Shia and Hezbollah: A Study of Iran’s Influence. Middle Eastern Studies, 42(2), 37-56.
7. Buzan, B., Wæver, O., & de Wilde, J. (1998). Security: A New Framework for Analysis. Lynne Rienner Publishers.
8. Williams, M. C. (2003). “Words, Images, Enemies: Securitization and International Politics.” International Studies Quarterly, 47(4), 511-531.
9. Lipman, M. (2006). Islamic Iran and the West: An Analysis of the Security Strategies. Cambridge University Press.
10. Jafarzadeh, M. (2013). Iran’s Policy in the Middle East: The Role of Shiite Identity in Shaping Regional Strategies. Tehran University Press.
11. Keddie, N. R. (2003). Modern Iran: Roots and Results of Revolution. Yale University Press.
12.Maleki, A. (2017). Iran and the Arab World: Shia Identity and Security in the Middle East. Routledge.
13. Gause, F. G. (2010). The International Politics of the Middle East. Oxford University Press.
14.Buzan, B., Wæver, O., & de Wilde, J. (1998). Security: A New Framework for Analysis. Lynne Rienner Publishers.
15 Williams, M. C. (2003). “Words, Images, Enemies: Securitization and International Politics.” International Studies Quarterly, 47(4), 511-531.
16. Balzacq, T. (2005). “The Three Faces of Securitization: Political Agency, Audience and Context.” European Journal of International Relations, 11(2), 171-201.
17.Kaldor, M. (2013). New and Old Wars: Organized Violence in a Global Era. Stanford University Press.
18.Tufi, S. (2017). “De-securitization and the Role of Religion in International Relations.” International Relations, 31(4), 460-478.
19.Maleki, A. (2017). Iran and the Arab World: Shia Identity and Security in the Middle East. Routledge.
20. Buzan, B., Wæver, O., & de Wilde, J. (1998). Security: A New Framework for Analysis. Lynne Rienner Publishers.
21.Khomeini, R. (1979). Islamic Government: Governance of the Jurist.
22.Tabatabai, A. (2013). Iran’s Policy toward the Middle East: A Strategic Approach to Security and Identity. Middle East Policy, 20(1), 15-34.
23.Alagha, J. (2006). The Shia and Hezbollah: A Study of Iran’s Influence. Middle Eastern Studies, 42(2), 37-56.
24.Abdo, G. (2015). The Shi’a Revival: How Conflicts within Islam Will Shape the Future. Oxford University Press.
• Mabon, S. (2013). Saudi Arabia and Iran: Power and Rivalry in the Middle East. I.B. Tauris.
25. Nasr, V. (2006). The Shia Revival: How Conflicts within Islam Will Shape the Future. W.W. Norton & Company.
26.Vali Nasr, S. (2015). The Dispensable Nation: American Foreign Policy in Retreat. Doubleday.
27.Fawcett, L. (2013). International Relations of the Middle East. Oxford University Press.
28. Buzan, B., Wæver, O., & de Wilde, J. (1998). Security: A New Framework for Analysis. Lynne Rienner Publishers.
29.Buzan, B., & Wæver, O. (2003). Regions and Powers: The Structure of International Security. Cambridge University Press.
30.Alagha, J. (2006). The Shia and Hezbollah: A Study of Iran’s Influence. Middle Eastern Studies, 42(2), 37-56.
31.Mabon, S. (2013). Saudi Arabia and Iran: Power and Rivalry in the Middle East. I.B. Tauris.
32.Abdo, G. (2015). The Shi’a Revival: How Conflicts within Islam Will Shape the Future. Oxford University Press.
33.Nasr, V. (2006). The Shia Revival: How Conflicts within Islam Will Shape the Future. W.W. Norton & Company.
