ساختار ـ کار گزار در سیاست گذاری دولت های احمدی نژاد و روحانی برای مواجهه با چالش های هسته ای
الموضوعات : سیاست پژوهی ایرانی (سپهر سیاست سابق)
جلیل جعفری
1
,
سید فرشید جعفری پابندی
2
,
مهدی خوش خطی
3
1 - دانشجوی دکتری، گروه علوم سیاسی، واحد زنجان، دانشگاه آزاد اسلامی، زنجان، ایران.
2 - استادیار، گروه علوم سیاسی و روابط بین‌الملل، واحد زنجان، دانشگاه آزاد اسلامی، زنجان، ایران
3 - استادیار، گروه علوم سیاسی و روابط بین‌الملل، واحد زنجان، دانشگاه آزاد اسلامی، زنجان، ایران
الکلمات المفتاحية: نظریه سیستمها , انرژی هسته ای, ساختار سیاسی , سیاست خارجی, ایران .,
ملخص المقالة :
نظریه سیستمها یکی از نظریه های کارآمد در تبیین رخداد های سیاسی محسوب می شود . از این رو با بهره گیری از این نظریه ها می توان به بسیاری از ابهامات در عرصه سیاست خارجی دولت ها را رفع کرد . در این مقاله سعی شده است که از چشم انداز نظریه سیستمی دیوید ایستون، عملکرد دو دولت محمود احمدی نژاد و حسن روحانی درقبال انرژی هسته ای مورد ارزیابی تطبیقی قرار گیرد . پرسش این پژوهش این است آیا عوامل سیستمی موجب تفاوت در رویکرد دولت های احمدی نژاد و روحانی نسبت به انرژی هسته ای شده است ؟ فرض بر آن است که با عنایت به تاثیر سیستمیک داخلی و بین المللی و تقدم ساختار نظام داخلی و بین المللی بر تصمیم گیرندگان سیاست خارجی علیرغم تفاوت و اختلاف سیاسی احمدی نژاد و روحانی ، رویکرد دو رئیس جمهور نسبت به انرژی هسته ای تفاوت چندانی نداشته است. . روش پژوهش این رساله تبیینی و با بهره گیری از مکانیزم علّی – ساختاری می باشد. یافته های پژوهش حاضر نشان می دهد علیرغم تفاوت در دیدگاههای سیاسی احمدی نژاد و روحانی نسبت به برنامه هسته ای تفاوت محسوسی میان دولت های احمدی نژاد و روحانی مشاهده نمی شود.بيترديد، مهمترين جنجال تاريخ ديپلماسي ايران بعد از ماجراي ملي شدن صنعت نفت، موضوع هستهاي است. شتاب زماني در دهة كنوني، سيماي بحث هستهاي را بر ديگر موضوعات سياست خارجي ايران مسلط كرد و تعارضات و مخالفتها، از يك بحث هستهاي فراتر رفته و تا آنجا پيش رفت كه تحريمها و محاصرههاي اقتصادي در خاورميانه جنبة عقلاني يافت.موضع قدرتهاي بزرگ منطقهاي و جهاني نيز حساسيت مسئله هستهاي ايران را دو چندان كرد. روسيه، چين، اتحادية اروپا و ايالات متحده در لواي رقابتهاي بين خود، هرگز گامي در جهت آرامكردن مسئله برنداشتند
ازغندي،علي رضا(1394). سياست خارجي جمهورى اسلامي ايران: چارچوب¬ها و جهت¬گيرى ها. تهران: قومس.
باقري دولت آبادي،علي؛شفيعي،محسن(1393)، از هاشمي تا روحاني، بررسي سياست¬خارجي ايران در پرتو نظريه سـازه انگـارى ، تهـران:تيسا.
بصيري،محمدعلي؛قاسمي،مصطفي(١٣٨٥). » اضع مو اتحاديه ي اروپا و آمريكا در پرونده¬ي هسته¬اي ايران«. اطلاعات سياسي اقتصادى، شـماره٢٢٦-٢٢٥، خرداد و تير، صص ١١٩-١٠٤.
پايگاه خبري تحليلي انتخاب (٤/٩/١٣٩٢)«مرد پشت پرده مذاكرات محرمانه ايران و آمريكا كيست؟/ تهران-واشنگتن از ماه ها پـيش مشـغول مذاكرات سري بودند» خالوزاده سعید (1385)، ارزیابی گفتگوهاى سازنده بین جمهورى اسلامی ایران و اتحادیه اروپا( در نگاهی به سیاست خارجی جمهورى اسلامی ایران، تهران، دفتر مطالعات سیاسی و بین-المللی 11.
خالوزاده،سعيد(1391 )«ديپلماسي تحريم اتحاديه¬ي اروپا در برابر برنامه¬ي هسته اي ايران»، پژوهشنامه¬ى سياست بين الملل، شماره ١، پـاييز وزمستان صص ٦٧ ،-٥٠.
خلیلی رضا (1395)، “پیامدهای منطقه ای و بـین المللـی برجـام”، مطالعـات راهبـردی. 19)2(،.131-158
خليلي،رضا(1393)«انتخابات رياست جمهوري يازدهم و چشم انداز برنامه هسته اي جمهوري اسلامي ايران» ، مطالعات راهبردى، شـماره ١، شماره پياپي ٦٣، بهار، صص ١٥٤-١٢١.
دارابي،علي؛احدي،افسانه(1396)»رسانه، سياست خارجي و اجماع سازي در برنامه هسته اي ايران: مطالعه اي تطبيقي ،« روابط خارجي، شـماره١، بهار، صص ٦٧-٣٣. دارمي،سليمه(1387 )»وقايع نگاري تحولات هسته اي ايران در سال ٦٨٣١«، در كتاب: محمودرضا گلشن پژوه، پرونده هسته اى ايران: روندها و نظرها(٤)، تهران: مؤسسه فرهنگي مطالعات و تحقيقات بين المللي ابرار معاصر صص ٤٧ ،-٩.
