معنای زندگی در گلستان و بوستان سعدی با رویکرد اخلاق عرفانی و اسلامی
الموضوعات :بهاره پورداداش‌میری 1 , علی عین علیلو 2 , سیده ماندانا هاشمی‌اصفهان 3
1 - دانشجوی دکتری زبان و ادبیات فارسی، واحد رودهن، دانشگاه آزاد اسلامی، رودهن، ایران.
2 - استادیار گروه زبان و ادبیات فارسی، واحد رودهن، دانشگاه آزاد اسلامی، رودهن، ایران.نویسنده مسئول: Alieynalilou@yahoo.com
3 - استادیار گروه زبان و ادبیات فارسی، واحد رودهن، دانشگاه آزاد اسلامی، رودهن، ایران.
الکلمات المفتاحية: ادبیات تعلیمی, معنای زندگی, اخلاق اسلامی, بوستان , گلستان , عرفان اسلامی.,
ملخص المقالة :
معنای زندگی یکی از مهم‌ترین موضوعات دینی، فلسفی و روانشناختی است. فقدان معنای زندگی به سردرگمی می‌انجامد؛ درک هدف‌مندی و داشتن سیری عقلانی برای معنادارکردن زندگی ضروری است و بازتابی از اهداف ارزشمند است. جستار پیش رو، با روش توصیفی- تحلیلی به مطالعة مفهوم زندگی در اندیشة سعدی، در دو کتاب گلستان و بوستان سعدی، پرداخته است. نتایج پژوهش نشان می‌دهد سعدی به لحاظ شخصیّت و روان، انسانی است متعادل با گرایش به اخلاقیّات اسلامی و عرفانی؛ او به جهت گرایش به اعتقادات خود، به دایرة تعصّب بیجا و زهد نامعقول وارد نشده است و اعتبار زندگی را صرفاً به جهان آخرت موکول نمی‌کند. بدبینی به خلقت و آفرینش و نظام عالم با فلسفة اسلام- یعنی توحید است - سازگار نیست. سعدی زندگی را بر مبانی مفهوم دنیوی و اخروی بودن آن، دارای کارکردهایی متفاوت و دارای اعتبار و ارزش می‌داند.
منابع و مآخذ
- قرآن کریم (1381) ترجمه عباس مصباح زاده، تهران، چاپ بدرقه جاویدان.
- نهج¬الفصاحه(1324) مترجم و گردآورنده ابوالقاسم پاینده، تهران: نشر جاویدان.
- نهج¬البلاغه(1385) ترجمة محمّد دشتی، قم: نشر الهادی.
- تهانوی، محمّدعلی(1378) کشاف اصطلاحات الفنون و العلوم، ترجمه بهمن خدابخش پیرکلانی، ج2 ، تهران: نشر رفیعه تفکّر.
- جعفری سوته، رضا اعلمی(1365) درآمدی بر رسالات افلاطون، تهران: نشر آزگار.
- خوانساری، سیدجمال‌الدین¬محمّد (۱۳۶۰) شرح غررالحکم و دررالحکم، به تصحیح سیّدجلال‌الدّین ارموی، تهران: انتشارات دانشگاه تهران.
- -طاهری، حبیب الله(1381) درس¬هایی از اخلاق اسلامی، قم: نشر موسسه النشر الاسلامی.
- طباطبایی، محمّدحسین (1387) تفسیر المیزان، ترجمه سیّدمحمّدباقر همدانی، ج1، قم: زائر.
- دهخدا، علی اکبر (1377) لغت¬نامة دهخدا، تهران: انتشارات و چاپ دانشگاه تهران .
- سبزیان، حمید(1390) بازتاب حکمت ایرانی در آثار سعدی. نشریه شعرپژوهی، شماره ادبیات تعلیمی. سال سوم.شماره یازدهم صص172-190.
- سجّادی، سیّدجعفر(1383) فرهنگ اصظلاحات و تعبیرات عرفانی، تهران: نشر طهوری.
- سمساری خیابانیان، فتانه؛ کامران پاشایی فخری ؛ پروانه عادل زاده (1396) تامّلی بر اخلاق مراقبت در مکتب تربیتی سعدی، فصلنامه «علمی تفسیر و تحلیل متون زبان و ادبیات فارسی»(دهخدا) ،شماره 32، صص51-94.
- سهروردی، شهاب¬الدّین( 1374) عوارف المعارف، ترجمة ابومنصور بن عبدالمؤمن اصفهانی، به اهتمام قاسم انصاری، تهران: نشر علمی فرهنگی.
- علامه جعفری، محمّدتقی(1375) آری¬گویی به زندگی، به اهتمام عبدالله نصری، تهران: فرهنگ معاصر .
- علی¬زمانی، امیرعبّاس (1386) ترجمة «معنای زندگانی از جان کاتینگهام»، تهران: نشر حکمت
- فروغی ، محمّدعلی( 1385) تصحیح کلّیات سعدی، تهران: نشر هرمس.
- کلینی، محمّدبن یعقوب(1382) اصول کافی، ج2، مترجم سیّدجواد مصطفوی، تهران: نشر الوفا.
- گلشیری، هوشنگ(1384) تصحیح گلستان سعدی، تهران: نشر ققنوس.
- مجلسی، محمّدباقر( بی تا) بحارالانوار، ، ترجمه ابوالحسن موسوی، ج16، تهران: نشر کتابخانه مسجدولی عصر.
- مطهری، مرتضی (1362) آشنایی با علوم اسلامی. قم: جامعه مدرسين حوزه علميه قم، دفتر انتشارات اسلامي.
- معین، محمّد(1384) فرهنگ لغت معین، ج6، تهران: نشر ثامن.
- مهدوی کنی، محمّدرضا( 1384) نقطه¬های آغاز در حکمت عملی ، جلد1، تهران: نشر فرهنگ اسلامی.
- یوسفی، غلامحسین(1372) تصحیح بوستان سعدی، تهران: نشر خوارزمی.
- ------------(1375) تصحیح گلستان سعدی ،تهران: نشر خوارزمی.
- وولف، سوزان(1382) معنای زندگی؛ ترجمة محمدعلی عبداللهی، نشریه نقد و نظر، شماره 29صص102-89.
- هخامنشی، کیخسرو( 1355) حکمت سعدی، تهران: نشر امیر کبیر.
