زمینه های روان شناختی و فرهنگی گرایش به بدحجابی زنان
الموضوعات :
مصطفی عرب پور
1
,
حمید رفیعی هنر
2
1 - دانشجوی دکتری، گروه روان شناسی، پژوهشکده علوم رفتاری، پژوهشگاه حوزه و دانشگاه، قم، ایران
2 - استادیار، گروه تربیت اخلاقی، پژوهشکده اخلاق و معنویت، پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی، قم، ایران
الکلمات المفتاحية: زمینه¬های روان¬شناختی, زمینه¬های فرهنگی, بدحجابی زنان,
ملخص المقالة :
هدف پژوهش حاضر، بررسی زمینه های روان شناختی و فرهنگی گرایش به بدحجابی زنان میباشد. جامعه آماری تمامی زنان استان اصفهان بود. روش نمونهگیری به صورت هدفمند با 27 شرکت کننده به صورت مصاحبه نیمه‌ساختار‌یافته انجام گرفت. روش پژوهش آمیخته از نوع طرح متوالی اکتشافی بود. جهت گردآوری داده ها با مراجعه به پژوهشهای انجام گرفته مواردی از زمینه های روان شناختی و فرهنگی بدحجابی شناسایی شد و براساس آن پروتکل مصاحبه ، نیمه ساختاریافته تدوین شد. برای تحلیل داده ها از تحلیل کیفی وکمی استفاده شد. نتایج نشان داد که ابتدا 242 کداولیه به دست آمد و با ترکیب کدهای اولیه 187 مضمون پایه منتج گردید و با تلخیص مضامین در مرحله قبل، تعداد 13 مضمون سازمان دهنده شکل گرفت و در نهایت سه مقوله اصلی «پیشایند گرایشی»، «پیشایند کنشی» و «پیشایند بینشی» شناسایی شد. پیشایند گرایشی شامل تمایل به هویت مردانه، مدگرایی، تنوع طلبی، آزادی طلبی، ضعف حرمت خود و احساس حقارت و عقده بود. پیشایند کنشی شامل بحران های زندگی، سبک زندگی و تأثیر محیط بود. پیشایندهای بینشی شامل تصورات ناسازگارانه، ناآگاهی نسبت به فلسفه پوشش و ضعف معرفت دینی بود. به طور کلی پیشایندها زمینهساز ایجاد مکانیزمهای علّی میباشند که متناسب با هر پیشایند، مکانیزم مجزایی در فرد به کار گرفته میشود . مهمترین بخش شکل دهنده پیامدهای بد حجابی در زنان مکانیزم ها میباشند. لازم به ذکر است که دین موجب فراهم شدن زمینه های روانشناختی و فرهنگی به عنوان اصلی ترین عامل تعیین کننده مکانیزمهای هسته ای و علّی نقش مهمی در تبیین و اصلاح پیشایندهای بینشی دارد.
Ahmadi, Kh., Bigdeli, Z., Moradi, A., & Seyedasmaeili, F. (2010). The relationship between belief in hijab and individual, family, and social vulnerability. Behavioral Sciences, 12(4), 97-102. [Persian] URL: https://sid.ir/paper/129733/fa
Alavi Nesab, M., & Alavi Nesab, Z. (2015). Factors affecting the lack of attention to hijab among non-hijabis. The Third Millennium and Humanities National Conference, Shiraz. [Persian] URL: https://civilica.com/doc/399169
Atkinson, E. A., Bem, D. J., Atkinson, R. L., Hilgard, E. R., & Nolen-Hoeksema, S. (2011). Hilgard’s Introduction to Psychology. Tehran: Roshd. [Persian] URL: https://B2n.ir/r70398
Hashemi-Raka’andi, M. (2000). An introduction to Women’s Psychology with a Scientific and Islamic Perspective. Gom: Shafaq. [Persian] URL: https://elib.mui.ac.ir/site/catalogue/2611
Helen, H., Watson, W., & Bahrani, M. (2003). Women and hijab. Strategic Women’s Studies, 20(5), 309-330. URL: http://noo.rs/GR7Xc.
Janbaz, N. (2011). A scientific note on the psychological causes of immodest dress in girls. Youth and Media Studies, 3(1), 77-89. [Persian] URL: https://www.magiran.com/volume/66437
Javani, V., & Amiri, M. (2017). Factors influencing the tendency toward immodest dress and strategies to combat it. Iranian Journal of Cultural Research, 9(36), 115-132. [Persian] URL: https://www.sid.ir/paper/137072/fa
Karamollahi, N., & Agasi, M. (2012). A study of female students' tendency towards hijab and immodest dress. Iranian Studies in Sociology, 2(1), 139-172. [Persian] URL: http://noo.rs/mFdww
Koen, B. (1993). Foundations of Sociology. Translated by Gholam Abbas Tavasoli & Reza Fazel. (1997). Tehran: Samt. [Persian] URL: https://B2n.ir/m53438
Molaei, J., & Yousefvand, S. (2014). A sociological study of factors affecting the tendency towards hijab: A case study of female students at Payame Noor University, Abadan. Woman and Society, 19(5), 35-46. [Persian] URL: http://noo.rs/m2ZxS.
Motahhari, M. (1989). The Issue of Hijab. Qom. Sadra. [Persian] URL: https://B2n.ir/s19250
Qaramelaki, A. F. (2004). Principles and Techniques of Research in the ield of religious Studies. Qom: Hawzah. [Persian] URL: https://noo.rs/H2YJS.
Rafiepour, F. (2008). Development and Conflict. Tehran: Sherkat Sahami Enteshar. [Persian] URL: https://B2n.ir/x23390
Rahimpour, V., Mousavi, S. F., Reisi, F., Reisi, F., Khodabandeh, F., & Bahrani, N. (2015). Comparison of the quality of life of sex reassignment surgery patients with normal women in Tehran. Iranian Journal of Women, Obstetrics, and Infertility, 35, 11-13[Persian]. URL: https://civilica.com/doc/1729176/
Rajabi, A. (2006). Hijab and its Role in Mental Health. Qom: Imam Khomeini Educational and Research Institution Press. [Persian] URL: https://eshop.iki.ac.ir/shop/7/Product/4984
Rosenhan, D. L., & Seligman, M. E. P. (2000). Abnormal Psychology. Translated by Yahya Seyed Mohammadi. (2013). Tabriz: Arsbaran. [Persian] URL: https://B2n.ir/y70259
Rostamnezhad, M. (2010). Islamic research on women and family. Islamic Research Journal on Women and Family, 5, 103-116. [Persian] URL: http://noo.rs/bVBfg.
Salarifar, M., Bayati, M., Razavi, S. J., & Salaripour, H. (2018). An introduction to the psychological and educational foundations and methods of chastity and hijab. Qom, Islamic Seminary and University Research Institute. [Persian] URL: https://B2n.ir/z05508
Salimi Fard, M., & Gerayeshi, M. (2023). A study on the effects of hijab and chastity. Psychology and Educational Studies, 6(62), 637-652. [Persian] URL: https://civilica.com/doc/1849924
Seyfollahi, S. (1994). Foundations of Sociology: Principles, Foundations, and Social Issues Mashhad: Marandiz Publications. [Persian] URL: https://B2n.ir/u38842
Sharepour, M., Taghavi, S. Z., & Mohammadi, M. (2012). A sociological analysis of the factors affecting the tendency towards hijab. Iranian Cultural Research, 5(3), 1-29. [Persian] URL: https://sid.ir/paper/136858/fa.
Shoaa Kazemi, M., Fathalizadeh, M., & Shahabi Nejad, Z. (2016). Psychology of women and family.Tehran. Avaye Noor. [Persian] URL: https://B2n.ir/q06388
Tanhaei, H. A., & Shamsi, Kh. (2010). A sociological study of the relationship between religious beliefs and lifestyle based on Kaufman's theory and method. Social Research, 6(6), 19-41. [Persian] URL: http://noo.rs/tjppq.
Zanjani, H., & Ahsani, M. (2012). Young people's attitudes toward hijab: A case study of districts 2 and 18 of Tehran. Iranian Journal of Sociology, 6(2), 75-95. [Persian] URL: http://noo.rs/gGPtZ.
Zarei Topekhaneh, Kh. M., Moradiani, Kh., & Heratiyan, A. (2014). Psychology and religion. Psychology and Religion, 7(3), 27. [Persian] URL: http://ensani.ir/fa/article/download/342321
