زبان در عرفان اسلامی با نظر به آیات قرآن
الموضوعات :
1 - دانش آموخته دکتری فلسفه، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران
الکلمات المفتاحية: وجود, تجلی, زبان, کلام و کلمه, کتاب و قلم, مقام کن, نفس رحمانی,
ملخص المقالة :
در حکمت عرفانی بحث از ماهیت زبان به نحو مستقل طرح نشده؛ اما با نظر به مباحث اصلی عرفان همچون تجلی و ظهور و اسماء و صفات میتوان پرسش از حقیقت زبان را به میان آورد. تمامی عوالم و موجودات وبه طور کلی هر آنچه هست تجلی خدایند؛ از اینرو پدیدار زبان نیز ظهور او و شأنی از شئونات اوست. زبان شأنی «ایجادی» دارد که حقیقت آن با نظر به مراتب و اعتبارات گوناگونی همچون کلام و کلمه، کتاب و قلم، مقام کن و نفس رحمانی، و با توجه به تأویل آیات قرآن در عرفان نظری شرح و تأویل شده است. هر کدام از این اعتبارات جلوهای از جلوات خداوند و مرتبهای از کلام اویند. و ظهورِ وجود را در مراتب گوناگون نشان میدهند. کلام اولاً و بالذات متعلق به خداست و ثانیاً و بالعرض موجودات دیگر بهرهای از آن دارند. نطق نیز حقیقتی وجودی در عالم است که به تجلی حق بازمیگردد. حقیقت زبان صورت فعلیِ «به ظهورآوری» است که موجودات را به پیدایی میآورد.
