بررسی نقش عوامل مدیریتی در رهبری مبتنی بر علوم اعصاب در سازمان های آموزش محور
الموضوعات :مهرداد خوشناموند 1 , وحید چناری 2 , محمود دانیالی ده حوض 3 , فواد مکوندی 4 , عزت الله کیانی 5
1 - دانشجوی دکتری، گروه مدیریت دولتی، واحد شوشتر، دانشگاه آزاد اسلامی، شوشتر، ایران.
2 - گروه مدیریت دولتی، واحد شوشتر، دانشگاه آزاد اسلامی، شوشتر، ایران.
3 - گروه حسابداری، واحد ایذه، دانشگاه آزاد اسلامی، ایذه، ایران.
4 - گروه مدیریت دولتی، واحد شوشتر، دانشگاه آزاد اسلامی، شوشتر، ایران.
5 - گروه مدیریت دولتی، واحد شوشتر، دانشگاه آزاد اسلامی، شوشتر، ایران.
الکلمات المفتاحية: عوامل مدیریتی, آموزش و پرورش, علوم اعصاب, رهبری.,
ملخص المقالة :
هدف: این پژوهش با هدف بررسی نقش عوامل مدیریتی در رهبری مبتنی بر علوم اعصاب در آموزش و پرورش استان لرستان انجام شده است.
روش: روش پژوهش به صورت کمی میباشد. جامعه آماری شامل کارکنان اداره کل و ادارات آموزش و پرورش استان لرستان به تعداد 1222نفر میباشد. در بخش کمی تعداد 292 نفر با استفاده از فرمول کوکران و با روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای انتخاب شد. ابزار گرد آوری اطلاعات، پرسشنامه حاصل از نظر خبرگان در مراحل دلفی فازی بوده است. برای تجزیه و تحلیل اطلاعات از معادلات ساختاری با رویکرد حدأقل مربعات جزئی استفاده شده است.
یافته ها: ابتدا از منابع مکتوب و الکترونیکی با مراحل 8 گانه ژیائو و واتسون فراترکیب انجام گرفت و الگوی اولیه استخراج و با استفاده از تکنیک دلفی فازی ابعاد، مؤلفه ها و شاخصهای مهم به تأیید و اجماع نظری خبرگان رسید. در پایان با استفاده از تحلیل عاملی تأییدی پایایی و روایی الگوی پیشنهادی اثبات شد و الگوی رهبری مبتنی بر علوم اعصاب در سازمانهای آموزش محور با 5 بعد، 63 مؤلفه و 205 شاخص تأیید و تدوین گردید. که در بعد عوامل مدیریتی، با انجام تحلیل عاملی اکتشافی با روش چرخش اوبلیمین، 16 عامل اصلی شناسایی شد، و ارزش ویژه هر یک از این عاملها بالاتر از مقدار یک بود. این 16 عامل در مجموع 79.064 درصد از واریانس را تبیین میکند. بر اساس بررسی مدل اندازه گیری ابعاد عوامل مدیریتی، بار عاملی تمامی ابعاد و شاخصها بالاتر از ۴/۰ بود و مدل معنیدار بود.
نتیجه گیری: الگوی پيشنهادي رهبری مبتنی بر علوم اعصاب مدلی کامل و جامع میباشد، چون تقریباً تمامی ابعاد و مؤلفه های ضروری برای رهبری و مدیریت در سازمانهای آموزش محور به ویژه آموزش و پرورش را در بردارد.
ابیلی، خدایار؛ مزاری، ابراهیم. (1400). مدل خودتوسعه‌ای عصب-شناختی رهبران: با تأکید بر رهبران دانشگاهی. مدیریت بر آموزش سازمان‌ها، 10 (2): 108-79.
احمدی، کیومرث. (1398). نورولیدرشیپ و ظرفیت¬های آن در تحول سازمانی، فصلنامه تخصصی سازمان اداری و استخدامی کشور، 15 (2): 105-78.
احمدلو، احمدی. احقر، علی. امینه و قدسی. (1397). ارائه مدل جهت طراحی الگوی رهبری خدمتگزار در سازمان صدا و سیما، فصلنامه علمی-پژوهشی تحقیقات مدیریت آموزشی، 10 (1): 88-66.
رنگریز، حسن. (1402). طراحی الگوی رهبری نوآورانه مبتنی بر علوم اعصاب در صنعت بانکداری ایران، فصلنامه مدیریت نوآوری در سازمان¬های دفاعی، 6 (2): 43-30.
سادات میر، یزدان شناس. فاطمه، مهدی. (1401). عصب شناسی در رفتار سازمانی، مجله پیشرفت¬های نوین در روانشناسی، علوم تربیتی و آموزش و پرورش، ۵(۱): 66-51.
سالم قهفرخی، علیخواه، رستمی، رضایی، امین، ساهره، محسن، سیدرضا. (1398). نقش کاربردی علوم اعصاب در مدیریت؛ مفاهیم و کاربردها، دوماهنامه علمی تخصصی مطالعات کاربردی در علوم مدیریت و توسعه، 4 (3): 34-21.
عباسی، فاطمه. (1401). شناسایی مؤلفه‌های رهبری مبتنی بر علم اعصاب، پایان نامه کارشناسی ارشد در رشته مدیریت دولتی - توسعه منابع انسانی، مؤسسه آموزش عالی طلوع مهر.
قدیری، اندی، تئو، ارژنگ، هابرماچر، پیترز. (1396). نورولیدرشیپ سهم مغز در رهبری کسب و کار، مترجمان وظیف دوست، حسین و درگی، پرویز، تهران انتشارات بازاریابی، چاپ اول.
Axon, L., Friedman, E., & Jordan, K. (2015). Leading now: Critical capabilities for a complex world, Boston: Harvard Business Publishing.
Bonner, R. L., Neely, A. R., Stone, C. B., Lengnick-Hall, C. A., & Lengnick-Hall, M. L. (2022). Triaging your human capital: an integrative perspective on strategic human capital asset allocation. Management Research Review, (ahead-of-print).
Constant D, Beugré. (2018). The neuroscience of organizational behavior, published by Edward Elgar Publishing Limited, Massachusetts 01060. USA.
Debelak, k., Penger., S., Grah., B. (2022). Leadership in an Ageing Society and the Brain: Applying Neuroscience to Leadership, 8 (1): 125-144.
Demirbağ, O., Demirbağ, K. Ş., & Batı, G. B. (2022). Women Entrepreneurs’ Education Level, Political Skill, and Firm Performance: Political Influence and Human Capital Theories. Central European Management Journal, 30(1), 40-69.
Diebolt, C., & Hippe, R. (2022). The long-run impact of human capital on innovation and economic growth in the regions of Europe. In Human Capital and Regional Development in Europe (85-115). Springer, Cham.
Gkintoni, E., Halkipoulo, C., Antonopoulou, H. (2022). Neuro leadership as an asset in educational settings: an overview, Emerging science journal ,6(4): 144- 154.
Gocen, A. (2021). Neuro leadership: A conceptual analysis and educational implications, International Journal of Education in Mathematics, Science, and Technology (IJEMST), 9(1), pp: 63-82.
Kuhlmann, N., Kadgien, C. A. (2018). Neuro leadership: Themes and limitations of an emerging interdisciplinary field, Healthcare Management Forum, 31(3), 103–107.
Lazizkhon Turabaevich, R., Ikbol. A. (2023). Neuro leadership as a factor in successful management in organization, web of scientist, international scientific research journal,4(4): 235-251.
Martin, J. (2016). Perceptions of transformational leadership in academic libraries, Journal of Library Administration, 56(3): 266–284.
Molenberghs, P., Prochilo, G., Zacher, H. & Haslam, A. (2015). The neuroscience of inspirational leadership: the importance of collective oriented language and shared group membership, Journal of management, 43(7): 786.
Mumford, M. D., Todd, E. M., Higgs, C., & McIntosh, T. (2017). Cognitive skills and leadership performance: The nine critical skills, The Leadership Quarterly. 28(1), 24 -39.
Rock, D. (2008). SCARF: a brain-based model for collaborating with and influencing others, Neuro Leadership Journal, (1), 44–52.
Saruhan, N. (2022). How organizational neuroscience and self-determination theory explain neuro-leadership, Academy of Management proceedngs.
Pittman, A. (2020). Leadership Rebooted: Cultivating Trust with the Brain in Mind. Human Service Organizations: Management, Leadership & Governance, 44(2): 127-143.
Schaufenbuel, K. (2014). The neuroscience of leadership: practical applications, UNC executive development.
Schwartz, J. K. L. (1998). Measuring individual differences in implicit cognition: The Implicit Association Test, Journal of Personality and Social Psychology, 74(6): 1464-1480.
Xiao, Y., & Watson, M. (2019). Guidance on conducting a systematic literature review. Journal of planning education and research, 39(1), 93-112.
