بررسی اثر بازدارندگی عصاره آبی گیاه اکالیپتوس Eucalyptus camaldulensis بر نماتد ریشه¬گرهی Meloidogyne incognita در گیاه توتون
الموضوعات :
1 - محقق گروه بیوتکنولوژی، مرکز تحقیقات و آموزش توتون تیرتاش
الکلمات المفتاحية: نماتد ریشه¬گرهی, کنترل زیستی, عصاره¬های گیاهی, اکالیپتوس. ,
ملخص المقالة :
نماتدهاي ريشه گرهی (Meloidogyne spp.) از مهمترين نماتدهاي انگل گياهي در جهان هستند و به علت پراکنش وسيع، تنوع ميزباني وسیع از بيمارگرهاي مهم در گياهان به شمار ميروند. استفاده از ترکيبات طبيعي موجود در عصارههاي گياهي به دليل ارزان، قابل دسترس بودن و عدم وجود آثار سوء، براي کنترل نماتدهاي انگل گياهي مناسب ميباشند. در این تحقیق، اثر بازدارندگی عصاره برگ و ساقه اکالیپتوس (Eucalyptus camaldulensis) روی نماتد ریشهگرهی توتون (Meloidogyne incognita) در شرایط آزمایشگاه مورد بررسی قرار گرفتند. پس از استخراج عصاره آبی ساقه و برگ اکالیپتوس، آزمایشات زیستسنجی، جهت بررسی اثر عصارهها بر تفریخ تخم و مرگ و میر لارو سن دوم نماتد M. incognita با پنج غلظت متفاوت از هر دو عصاره، در قالب طرح کاملا تصادفی با 4 تکرار انجام شد. غلظت کشنده 50 درصد (LC50) پس از 24 ساعت با استفاده از برنامه پروبیت محاسبه شد. عصاره برگ اکالیپتوس با LC50 معادل 768 و 2150 پیپیام، به ترتیب علیه لارو سن دوم و تخم نماتد، مؤثرتر از عصاره ساقه بود. در بالاترین غلظت مورد آزمایش (20 درصد)، میزان بازدارندگی از تفریخ تخم و مرگ و میر لارو سن دو نماتد در اثر عصاره برگ اکالیپتوس به ترتیب، 5/94 و 100 درصد محاسبه گردید. در مجموع، نتایج به دست آمده از این تحقیق نشان داد که عصاره هر دو اندام گیاهی به ویژه عصاره برگ اکالیپتوس از قدرت بازدارندگی خوبی علیه نماتد ریشهگرهی توتون (M. incognita) برخوردار میباشند.
اسکندر¬زاده خیاوی، ن.، مصلحی، ش. و واعظ، ا. 1399. بررسی آزمایشگاهی تأثیر دو گیاه داتوره و بنگدانه در تفریخ تخم و مرگ و میر لاروهای نماتد گره¬ریشه (Meloidogyne javanica). پژوهش¬های کاربردی در گیاه¬پزشکی 9(2): 60 – 45.
ایزدپناه، ک.، رحیمیان، ح.، اشکان، س. م.، میناسیان، و. و بنی هاشمی، ض. 1389. بیماری¬شناسی گیاهی. نشر آییژ. جلد 3، 358 صفحه.
حسینی¬نژاد، ع. 1383. اثر مشتقات چریش Azadirachta indica بر نماتد ریشه¬گرهی Meloidogyne javanica در گوجه¬فرنگی. مجله آفات و بیماری¬های گیاهی 73(1): 69-89.
خیاط، ف.، مهدی¬خانی مقدم، ع.، روحانی، ح. و عزیزی، م. 1393. بررسی فعالیت نماتدکشی اسانس¬های اکالیپتوس، کما و باریجه روی نماتد ریشه¬گرهی (Meloidogyne incognita) در شرایط آزمایشگاه. نشریه حفاظت گیاهان (علوم و صنایع کشاورزی) 28(3): 345-338.
زارع بیدکی، ا. 1389. اثرات بازدارندگی عصاره چند گیاه دارویی در کنترل نماتد مولد گره ریشه در گوجه¬فرنگی. پایان¬نامه کارشناسی ارشد رشته بیماری¬شناسی گیاهی. دانشکده کشاورزی دانشگاه زابل. 183 صفحه.
سعیدی زاده، آ.، فتوکیان، م.ح. و نیاستی، ف. 1400الف. اثر عصاره آبی گیاهان بر تفریخ تخم نماتد ریشه¬گرهی Meloidogyne javanica در شرایط آزمایشگاه، یازدهمین همایش سراسری محیط زیست، انرژی و منابع طبیعی پایدار، تهران.
سعیدی زاده، آ.، فتوکیان، م.ح. و نیاستی، ف. 1400ب. اثر عصاره گیاهی بر جمعیت لارو سن دوم نماتد ریشه گرهی Meloidogyne javanica در شرایط آزمایشگاه. هشتمین کنگره ملی زیست¬شناسی و علوم طبیعی ایران، تهران.
شعله¬ور فرد، ع.، موسوی، م. ر. و شرره¬ای، ع. 1391. بررسی اثر نماتدکشی عصاره آبی برخی گیاهان در کنترل نماتد مولد گره ریشه گوجه¬فرنگی (Meloidogyne javanica) در شرایط آزمایشگاهی. سومین همایش ملی علوم کشاورزی و صنایع غذایی ایران.
صادقی، ز.، مهدی¬خانی مقدم، ع. و عزیزی، م. 1389. بررسی اثر نماتدکشی تعدادی گیاهان دارویی خانواده چتریان بر نماتد ریشه گرهی (Meloidogyne javanica) در شرایط آزمایشگاه. نشریه حفاظت گیاهان 34(1): 82 –62.
فیاض، م. 1393. بررسی آزمایشگاهی اثر نماتدکشی عصاره آبی دو گیاه دارویی از خانواده بادنجانیان روی نماتدMeloidogyne javanica . دومین همایش ملی گیاهان دارویـی و کشاورزی پایدار، دانشگاه شهید مفتح همدان. ص: 8-1.
فتحی، ق.، اشتیاقی، ح.، رسولیان، غ. و ارومچی، س. 1374. بررسی تأثیر چند فرآورده گیاهی در کنترل نماتد مولد گره ریشه به¬طور همزمان. مقالات دوازدهمین کنگره گیاه¬پزشکی ایران. صفحه 386.
قادری، ر.، کاشی نهنجی، ل. و کارگربیده، ا. 1391. نماتد¬های ایران. انتشارات آموزش و ترویج کشاورزی.
کتولی، ن.، مهدی¬خانی مقدم، ع. و مقصودلو، ر. 1389. بررسی اثر عصاره برگ درمنه و کرچک در کاهش جمعیت نماتد ریشه¬گرهی خیار (Meloidogyne incognita). نشریه بوم¬شناسی کشاورزی 2(4): 592-587.
علی کرمی، م.، چاره¬گانی، ح. ا.، عبداللهی، م. و قانع جهرمی، م. 1395. بررسی اثر بازدارندگی عصاره برخی گیاهان بر نماتد ریشه گرهی (Meloidogyne incognita) در شرایط آزمایشگاه. خلاصه مقالات بیست و دومین کنگره گیاه¬پزشکی ایران. صفحه 371.
میری، ا. 1400. اهمیت اکالیپتوس در گیاه¬پزشکی. خلاصه مقالات هفتمین همایش بین¬المللی دانش و فناوری علوم کشاورزی، منابع طبیعی و محیط زیست ایران، تهران.
هاشمی، ث.، عبداللهی، م. و چاره گانی، ح.ا. 1396. اثر بازدارندگی عصاره بلـوط (Quercus brantii L.) بر نماتد ریشه گرهی (Meloidogyne javanica) در گیاه گوجه¬فرنگی. مجله تحقیقات گیاهان دارویی و معطر ایران 33(1): 39-50.
Abbas, S., Dawar, S., Tariq, M. and Javed-Zaki, M. 2009. Nematicidal activity of spices against Meloidogyne javanica (Treub) Chitwood. Pakistan Journal Botany 41: 2625-2632.
Adegbite, A.A. and Adesiyan, S.O. 2005. Root extracts of plants to control root- knot nematode on edible soybean. World Journal of Agricultural Sciences 1(1): 18-21.
Dropkin, V.H. 1989. Introduction to Plant Nematology. 2nd. Edition. John Wiley and Sons Inc. Publications, New York.
Costa, S., Santos, M.N. and Ryan, M. 2004. Effect of Artemisia vulgaris rhizome extracts on hatching, mortality and plant infectivity of Meloidogyne megadora. Journal of Nematology 35: 437-442.
Elling, A.A. 2013. Major emerging problems with minor Meloidogyne species. Phytopathology 103(11): 1092–1102.
Grewal, P.S. 1989. Nematicidal effects of some plant- extracts to Aphelenchoides composticola (Nematoda) infesting mushroom, Agaricus bisporus. Revue Nematology 12: 317-322.
Hussey, R.S. and Barker, K.R. 1973. A comparison of methods of collecting inocula of Meloidogyne spp. including a new technique. Plant Disease Reporter 57(12): 1025-1028.
Ibrahim, S.K., Traboulsi, A.F. and El-Haj, S. 2006. Effect of essential oils and plant extracts on hatching, migration and mortality of Meloidogyne incognita. Phytopathologia Mediterranea 45: 238–246.
Jatala, P. 1986. Biological control of plant parasitic nematodes. Annual Review of Phytopathology 24: 453-489.
Jepson, S.B. 1987. Identification of Root-Knot Nematodes. Wallingford, UK, CAB International.
Javed, N., Qureshi, F.F., Ahmad, R. and Ashfaq, M. 2001. Evaluation of products of bionature against root-knot nematode Meloidogyne javanica on tomato. Pakistan Journal of Phytopathology 13(2): 155-159.
Nandal, S.N. and Bhatti, D.S. 1986. Influence of four plant extracts on the hatching of Meloidogyne javanica and invasion of host roots. Nematologia Mediterranea 14: 291-294.
Oka, Y., Kaltai, H., Bar-Eyal, M., Mor, M., Sharon, E., Chet, I. and Spiegel, Y. 2000a. New strategies for the control of plant parasitic nematodes. Pest Management Science 56(11): 983-988.
Oka, Y., Nacar, S., Putievsky, E., Ravid, U., Yaniv, Z. and Spiegel, Y. 2000b. Nematicidal activity of essential oil components against the root-knot nematode M. javanica. Phytopathology 90(7): 710-715.
Pakeerathan, K., Mikunthan, G. and Tharsani, N. 2009. Effect of different animal manures on Meloidogyne incognita (Kofoid and White) on tomato. World Journal of Agricultural Sciences 5(4): 432-435.
Perez, M.P., Navas-Cortes, J.A., Pascual-Villalobos, M.J. and Castillo, P. 2003. Nematicidal activity of essential oils and organic amendments from Asteraceae against root-knot nematodes. Plant Pathology 52: 395-401.
Ripoll, C., Favery, B., Lecomte, P., Van Damme, E., Peumans, W., Abad, P. and Jouanin, L. 2003. Evaluation of the ability of lectin from Snowdrop (Galanthus invalid) to protect plants against root- knot nematodes. Plant Science 164: 517-523.
Sasser, J.N., 1979. Economic importance of Meloidogyne to tropical countries. Pp. 359-374. In: Lamberti, F. and Taylor, C.E. (eds.). Root-Knot Nematodes (Meloidogyne spp.) Systematics Biology and Control. Academic Press, New York, London, San Francisco.
Sasser J.N., and Carter C.C. 1985. Overview of the international Meloidogyne project 1975-1984. Pp. 19-24. In: Sasser J.N., and Carter C.C.(eds.). An advanced treatise on Meloidogyne, vol. 1, Raleigh, USA, North Carolina State University Graphics.
Sharma, N. and Trivedi, P.C. 2002. Screening of leaf extract of some plants for their nematicidal and fungicidal properties against Meloidogyne incognita and Fusarium oxysporium. Asian Journal of Experience Science 16: 21-28.
Sikora, R.A. and Fernandez, E. 2005. Nematode parasites of vegetables. Pp. 319-392. In: Luc, M., Sikora. R.A. and Bridge, J. (eds.). Plant Parasitic Nematodes in Subtropical and Tropical Agriculture., 2nd. edition, CABI Wallingford, UK.
Siddiqui, I.A., Amer Zareen, M., Javad Zaki, M. and Shaukat, S.S. 2001. Use of Trichoderma species in the control of Meloidogyne javanica, root-knot nematode in the okra and mungbean. Pakistan Journal of Biological Sciences 4(7): 846–848.
Vrain, T.C. 1977. A technique for the collection of larvae of Meloidogyne spp. and a comparison of eggs and larvae as inocula. Journal of Nematology 9(3): 249-251.