ارزیابی تأثیر کاربرد کمپوست حاصل از پسماندهای گیاهی مختلف بر عملکرد کمی و کیفی توت‌فرنگی

الموضوعات : فصلنامه کیفیت و ماندگاری تولیدات کشاورزی و مواد غذایی

مرضیه فیضی پور ¹ , ابراهیم فتائی ² , شهرزاد خرم نژادیان ³

1 - دانشجوی دکتری، گروه محیط‌ زیست، واحد دماوند، دانشگاه آزاد اسلامی، دماوند، ایران
2 - استاد، گروه محیط ‌زیست، واحد اردبیل، دانشگاه آزاد اسلامی، اردبیل، ایران
3 - دانشیار، گروه محیط‌ زیست، واحد دماوند، دانشگاه آزاد اسلامی، دماوند، ایران

تاريخ الإرسال : 15 الجمعة , ربيع الثاني, 1446 تاريخ التأكيد : 21 السبت , جمادى الأولى, 1446 تاريخ الإصدار : 09 الثلاثاء , جمادى الثانية, 1446

الکلمات المفتاحية: توت‌فرنگی, پسماندهای گیاهی, کمپوست,

ملخص المقالة :

استفاده از کمپوست حاصل از پسماندهای گیاهی می‌تواند به بهبود ساختار خاک و افزایش اثربخشی در مصرف آب و مواد غذایی زمین کمک کرده و همچنین باعث کاهش نیاز به استفاده از کودهای شیمیایی و سموم شود. هدف از این پژوهش، بررسی تأثیر بیوکمپوست تولید و غنی‌شده با عناصر روی و منگنز بر عملکرد کمی و کیفی توت‌فرنگی بود. تحقیق حاضر، از نوع توصیفی- تحلیلی و میدانی می‌باشد. ابتدا ضایعات کشاورزی از سطح گلخانه‌ها و مزارع کشاورزی جمع‌آوری و در تابستان به روش ویندوز به محل تولید بیوکمپوست منتقل شد. از بقایای گیاهی جهت نمونه‌برداری استفاده شد و نسبت کربن به نیتروژن (C/N)، با اندازه‌گیری درصد کربن آلی و درصد نیتروژن کل، فسفر، پتاسیم و عناصر کمیاب موجود در بقایای گیاهی قبل از پوسیدگی محاسبه شد. برای تجزیه‌وتحلیل داده‌های پژوهش از آزمون‌های معنی‌داری در محیط نرم‌افزار SAS و برای ترسیم نمودارها از نرم‌افزار گرافر استفاده شد. یافته‌ها نشان داد که بیوکمپوست تولید شده با کلزا، بادمجان، خیار و گندم و غنی‌شده با روی و منگنز به میزان 1 کیلوگرم در مترمربع، بر پارامترهای عملکرد کیفی توت‌فرنگی مانند pH، ویتامین ث، فنل کل، آنتوسیانین کل، فلاونویید کل، الاژیک اسید، شاخص طعم، فعالیت آنتی‌اکسیدانی و نیز عملکرد کمی توت‌فرنگی مانند: مواد جامد محلول کل، تعداد پنجه، ارتفاع بوته، وزن تر بوته، وزن تر ریشه تأثیر زیادی دارند. این مقدار در تیمار 5 (بیوکمپوست کلزا غنی‌شده با روی و منگنز به میزان 1 کیلوگرم در مترمربع) بیشتر از سایر تیمارها، بود (01/0p≤). با توجه به نتایج تحقیق، می‌توان گفت که تیمار 5 (بیوکمپوست کلزا غنی‌شده با روی و منگنز به میزان 1 کیلوگرم در مترمربع)، تیمار 4 (بیوکمپوست بادمجان غنی‌شده با روی و منگنز به میزان 1 کیلوگرم/مترمربع)، تیمار 3 (بیوکمپوست خیارسبز غنی‌شده با روی و منگنز به میزان 1 کیلوگرم در مترمربع)، تیمار 2 (بیوکمپوست گندم غنی‌شده با روی و منگنز به میزان 1 کیلوگرم در مترمربع) و تیمار 1 (ترکیب برابر بیوکمپوست خیارسبز، گندم، کلزا، بادمجان به میزان 1 کیلوگرم در متر) بر عملکرد کمی و کیفی توت‌فرنگی تأثیر معنی‌داری داشت. نتایج نشان‌دهنده این است که استفاده از بیوکمپوست حاصل از ضایعات کلزا، بادمجان، خیارسبز، گندم غنی‌شده با روی و منگنز تأثیر بسزایی بر عملکرد کمی و کیفی توت‌فرنگی در شرایط تنش خشکی دارد.