بررسی شرایط داوری در رسیدگی به اختلافات خانوادگی وشیوه هاي جایگزین حل و فصل اختلاف از منظر فقهی
الموضوعات :
1 - عضو هیئت علمی دانشگاه آزاد اسلامي واحد رفسنجان
الکلمات المفتاحية: داوری, حقوق‌خانواده, اختلافات خانوادگی,
ملخص المقالة :
خانواده شالوده جامعه انسانی و کانون اصلی رشد و تعالی افراد محسوب می شود. با این حال همچون هر نهاد دیگری ممکن است تعارضات و اختلافاتی در آن به وجود اید. در این موارد باید تا حد امکان کوشید که اختلافات به نحوی حل و فصل شوند که به جایگاه ارزشمند خانواده و قواعد اخلاقی حاکم بر آن لمه ای وارد نشود.
در جهت تحکیم نهاد خانواده و کا ستن از پرونده های طلاق در مراجع قضایی، قانونگذار ایران نیز به تبع دین مقدس اسلام، داوری در دعاوی خانوادگی و احکام مربوط به شرایط داوران در دعاوی خانوادگی را در قانون پیش بینی کرده و حتی با توجه به اهمیت موضوع در برخی موارد به داوری اجباری در دعاوی خانوادگی نیز تصریح نموده است.زیرا نتایج نشان‌می دهد در‌میان قوانین مربوط‌به‌خانواده،مقررات‌مربوط به‌حکمیت یا داوری نیز واجد‌اهمیت است، زیرا هدف‌آن‌استواری روابط‌خانوادگی است. قانونگذار برای نیل به هدف‌مذکور که بهتر بتواند استحکام روابط خانوادگی را‌تأمین نماید، مقررات‌مربوط به داوری در‌حقوق‌خانواده‌را‌بارها‌تغییر داده‌و‌این بخش‌از‌قوانین ما‌پیوسته در حال‌تغییر بوده‌است. از این رو مطالعه و بررسی شرایط وآثار داوری در رسیدگی به اختلافات خانوادگی ضروری می باشد.
داوری (حکمیت) تدبیری قرآنی برای حل مناقشات خانوادگی است. این حکم قرآن کریم مورد توجه قانونگذار قرار گرفته و مقرراتی در همین خصوص وضع شده است. از این رو داوران باید دارای شرایطی از جمله از فامیل زوجین، مورد اعتماد زوجین و دادگاه باشند واز آثار آن فصل خصومت و تعیین نظم حقوق جدید در رابطه با طرفین و داعتبار امر مختومه و صلح و سازش ایجاد کردن بین زوجین و خانوادهها می باشد.
ر الکلام، تهران، المکتبة السلامیة، چاپ چهارم، ج3 و 30 و 3
-نوری طبرسی، میرزا حسین(390.)مستدرک الوس-اباذری فومشی، منصور(1388 )نحوه عملی رسیدگی به دعاوي و شکایات خانوادگی، قم- اهل بیت چاپ8
-امامی، سید حسن(1364)حقوق مدنی ،انتشارات ابوریحان بهار
-داغی- فاطمه(1388 )آیین دادرسی در دادگاه هاي خانواده، نشر بنیاد حقوقی میزان،چاپ پنجم
-بهبهانی ،محمد رحیم (1395) ،جایگاه نهاد داوری در حقوق ایران بارویکرد فقهی ، نشریه مبانی فقهی حقوق اسلامی،،شماره18،ص9تا2
-جعفری لنگرودی، محمد جعفر(1372 ).ترمینولوژی حقوق، کتابخانه گنج دانش چاپ ششم تهران
-سبحانی(1380 ).نظام الطلاق، قم، مؤسسة امام الصادق (ع)، چاپ اول، 1414 ق
-دادمرزی،سید مهدی(1392).شرایط داوران در داوري خانوادگی، حوراء، چاپ دوم، شماره 1
-صدرزاده افشار، سید محسن(1374).آیین دادرسی مدنی، بازرگانی، جهاد دانشگاهی چاپ چهارم
-طباطبایی، سید علی(1390 ).ریاض المسائل، قم، مؤسسة النشر السلامی، چاپ اول، 1419 ق، ج10.
-علیمردانی ، صدیقه(1386).نقش داوری در حل و فصل اختلافات خانوادگی زوجین متقاضی طلاق ،پایان نامه کارشناسی ارشد رشته مطالعات زنان.
-فاضل لنکرانی، محمد(1380).جامع المسائل، قم، امیر العلم، چاپ دهم، ج2
-محمد زادة اصل، حیدر(1379 )داوري در حقوق ایران، تهران، انتشارت ققنوس، چاپ اول،
-مدنی، سید جالل الدین(1385 )حقوق مدنی، انتشارات پایدار،
-مرندی، محمدرضا، اسعد، محمد تقی(1396).مزایای داوری اختلافات خانوادگی بر رسیدگی توسط شورای حل اختلاف ودادگاه. فصلنامه مطالعات علوم سیاسی، حقوق و فقه، دوره: 3 ،شماره: 1
-موسوی خویی، سید ابوالقاسم(1371 )مصباح الفقاهة، وجدانی، چاپ سوم، ج5.
-مکی عاملی (شهید اول). محمد بن جمال الدین، اللمعة الدمشقیة، قم، دار الفکر، چاپ اول، قم،
-موسوی گلپایگانی، سید محمد رضا(1390).کتاب القضاء، قم، دار القرآن الکریم، بی تا، ج1.
-نجفی خوانساری، شیخ موسی(1384 ).حاشیة المکاسب، مؤسسة النشر السلامی، چاپ اول، 1418 ق، ج3
-نجفی، محمد حسن(1374).جواه ائل، بیروت، آل البیت، چاپ اول، 1408ق، ج14
-هدایت نیا ،فرج الله(1384)نقد داوری در دعاوی خانوادگی: از مقررات تا اجرا،نشریه مطالعات راهبردی زنان ،شماره27،ص76تا1.
