اثر نظامهای زراعی با سطحهای مختلف کاربرد نهاده بر شاخصهای فیزیولوژیک رشد و عملکرد دانه ارقام لوبیا قرمز (Phaseolus vulgaris L.) در منطقه بیرانشهر لرستان
الموضوعات : مجله علمی- پژوهشی اکوفیزیولوژی گیاهیعلی خورگامی 1 , رضا میر دریکوند 2 , هادی خاوری 3 , کاظم طالشی 4
1 - گروه فیزیولوژی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد خرم آباد، خرم آباد، ایران
2 - گروه زراعت، واحد خرم آباد، دانشگاه آزاد اسلامی، خرم آباد، ایران.
3 - گروه زراعت، واحد خرم آباد، دانشگاه آزاد اسلامی، خرم آباد، ایران.
4 - استادیار ،گروه زراعت واحد خرم آباد،دانشگاه آزاد اسلامی، خرم آباد،ایران
الکلمات المفتاحية:
ملخص المقالة :
در دنیای کنونی، کاهش حاصلخیزی خاک محدودیت اصلی بیوفیزیکی برای بهبود عملکرد محصولات زراعی است و در نتیجه به¬عنوان یک تهدید بالقوه برای رسیدن به امنیت غذایی به¬شمار می¬رود. در این راستا آزمایشی با هدف بررسی کارایی نهاده¬های کشاورزی در نظام¬های زراعی مختلف در جهت تولید پایدار محصول لوبیا قرمز در کشور، به¬صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک¬های کامل تصادفی با سه تکرار طی دو سال زراعی 1400-1399 و 1401-1400 در منطقه بیران¬شهر لرستان در غرب کشور ایران اجرا شد. پنج نظام زراعی با سطح¬های مختلف کاربرد نهاده شامل: اکولوژیک، تلفیقی، کم¬نهاده، متوسط نهاده و پُرنهاده و ارقام لوبیا قرمز شامل: افق، دادفر، گلی و یاقوت بودند. مقادیر مختلف کاربرد نهاده در نظام¬های زراعی شامل مدیریت زراعی، مصرف کود و سم بود. نتایج نشان داد که بیشترین میانگین سرعت رشد نسبی در رقم یاقوت در نظام زراعی پُرنهاده؛ بیشترین میانگین سرعت جذب خالص در رقم دادفر در نظام ¬زراعی پُرنهاده؛ بیشترین میانگین شاخص سطح برگ در رقم دادفر در نظام زراعی تلفیقی؛ بیشترین میانگین سرعت رشد محصول در رقم دادفر در نظام زراعی تلفیقی و بیشترین میانگین تجمع ماده خشک در رقم یاقوت در نظام زراعی تلفیقی مشاهده شد. همچنین بیشترین عملکرد دانه در رقم یاقوت (4/3092 کیلوگرم در هکتار) در نظام زراعی تلفیقی مشاهده شد. عملکرد دانه در رقم یاقوت نسبت به ارقام افق، دادفر و گلی در نظام زراعی تلفیقی به ترتیب به میزان 01/31، 80/15 و 49/21 درصد افزایش نشان داد. یافته¬ها نشان داد که نظام زراعی تلفیقی می¬تواند هم¬تراز با نظام زراعی پُرنهاده (متکی بر نهاده¬های شیمیایی)، شاخص¬های فیزیولوژیک رشد و ویژگی¬های زراعی ارقام لوبیا قرمز را نسبت به نظام¬های زراعی اکولوژیک، کم¬نهاده و متوسط نهاده به بالاترین سطح خود برای افزایش بهره-وری و سودآوری در مزرعه برساند.