آینده پژوهی بهره‌وری دولت در پایان برنامه هفتم پیشرفت جمهوری اسلامی ایران (افق 1407)
الموضوعات : خطمشی‌گذاری عمومی در مدیریت
1 - دانشجوی دکترای مدیریت دولتی، دانشکدگان فارابی، دانشگاه تهران، قم، ایران
2 - گروه مدیریت و حسابداری، دانشکده علوم انسانی، دانشگاه حضرت معصومه (س)، قم، ایران
الکلمات المفتاحية: آینده‌پژوهی, بهره‌وری, دولت, سناریونگاری,
ملخص المقالة :
هدف: پژوهش حاضر به دنبال شناسایی آینده بهره‌وری دولت با رویکرد سناریونگاری می‌باشد.
روش‌ها: برای احصای پيشران‌های اصلی، ضمن مرور پیشینه و مصاحبه با خبرگان در قالب مدل شوارتز، از فن دلفي استفاده گردید. آنگاه با استفاده از آزمون بینم، پیشران‌های کلیدی غربال گردید. سپس با روش تحلیل سلسله مراتبی با توجه به ميزان اهمیت و عدم قطعيت، دو پیشران اصلی شناسایی و چارچوب سناریوهای آینده مشخص گردید. سناریوهای پژوهش با استفاده از ابزار تعاریف ریشه‌ای تدوین و سناریوی محتمل با تکنیک سکا تعیین شد.
یافته‌ها: 28 پيشران شناسایی شده اولیه با به‌كارگيري آزمون بينم غربـال شـدند و 11 پيشران (داراي ضريب معناداري کمتر از 5 درصد) با استفاده از روش تحلیل سلسله مراتبی، اولویت‌بندی شدند. عوامل «نیروی انسانی» و «ساختار»، به عنوان پیشران‌های اصلی، احصا شدند و چهار سناريو براي آينده بهره‌وری دولت با عنوان عصرستاره‌ها، عصر غول‌ها، عصر عنکبوتی و عصر لاک‌پشتی توسعه يافتند.
نتیجه‌گیری: بـا استفاده از تكنيـك سكا، سناريوی عصر عنکبوتی به عنوان محتمل‌ترين سناريو انتخاب شد. در نهايت، با قرار دادن بهترین سناریو به عنوان چشم انداز، پيشنهادهاي كاربردي تحقیق، بر اساس بدترين و محتمل‌ترين سناريو با توجه به رویکرد شوپنهاوری و با رويكـرد ديالكتيـك منفـي توسـعه يافتند.
1. اعتضادی، سهیلا. صفری، حسین. زندیه، مصطفی. جعفرنژاد، احمد. صادقی مقدم، محمدرضا (1400) مدلی برای تحلیل جامع بهره وری در صنایع خدماتی با استفاده از رویکرد تئوری داده بنیاد چندگانه . پژوهش در مدیریت تولید و عملیات. دوره 12. شماره 3. پیاپی 26 . صص 19 – 40
2. امامزاده. معمارزاده. حمیدی و محرابی. (1401). طراحی مدل مدیریت منابع انسانی سازمانهای آینده چابک در نظام اداری ایران. دو فصلنامه علمی آینده پژوهی ایران. مقاله پژوهشی. دوره 7 . شماره 1 . بهار و تابستان 1401. 241 – 270.
3. خامنه‌ای، علی. (1401). سیاست‌های کلی برنامه هفتم با اولویت پیشرفت اقتصادی توأم با عدالت. دسترسی در : https://www.leader.ir/en/content/26030/The-general-policies-of-the-seventh-plan-with-the-priority-of-economic-progress-combined-with-justice
4. خدابخشی، نسرین. (1403). ارائه الگوی ارتقای بهره‌وری در حوزه صنعت چوب با رویکرد تجاری‌سازی ایده‌های دانشگاهی . مدیریت بهره‌وری. دوره 18. شماره 1، پیاپی 68، صص 265-296
5. خنیفر، حسین. مسلمی، ناهید.(1398). مبانی و اصول روش های پژوهش کیفی (جلد دوم). انتشارات نگاه دانش
6. رهبر. سیف الدین اصل. شاه حسینی. نیازی (1397). طراحی مدلی برای سناریونگاری بر اساس شناسایی عوامل کلیدی و تجزیه و تحلیل فعل و انفعالات بازیگران کلیدی. پژوهش های مدیریت عمومی . سال یازدهم. شماره سی و نهم . صص 61-90
7. شایسته. ملکی. میرعرب بایگی. یزدانیان (1400). آینده‌پژوهی سازمانهای پروژه محور فعال در صنعت خدمات مالی . مدیریت صنعتی. دوره 13. شماره 3. صص 391 – 414
8. شوپنهاور، آرتور (1818) جهان همچون اراده و تصور. ترجمه رضا ولی یاری. 1402. چاپ هجدهم. نشر مرکز
9. صحرائی. پورصادق. محتشمی و حمیدی .(1400). آرایش استراتژی‌های آینده در سازمانهای پیچیده دولتی و عمومی (مطالعه موردی: کمیته امداد امام خمینی(ره)استان قزوین ). دو فصلنامه علمی آینده پژوهی ایران. مقاله پژوهشی. دوره 6. شماره 2. پاییز و زمستان 1400. 245 – 271.
10. قلی‌پور، رحمت الله (1394). چالش بهره وری در دولت، مدیریت دولتی، دوره7، شماره 3، صص 618 – 595
11. قنبری، ابوالفضل. واعظی، موسی. امجدی، زهرا. (1397). تحلیلی بر وضعیت مصرف انرژی در چارچوب آینده‌پژوهی مطالعه موردی: شهرستان تبریز. آینده پژوهی مدیریت. 29 (3). 53-70.
12. کارگر شورکی، هدایت. اولیا، محمدصالح. زارع بنادکوکی، عباس. حاجی غلام سریزدی، علی. احمدی یزدی، احمد (1402) طراحی مدل ارزیابی بلوغ نظام مدیریت بهره‌وری در سازمانهای ایرانی. پژوهش در مدیریت تولید و عملیات. دوره 14. شماره 3. پیاپی 34 . صص 1 - 33
13. کریمی شهابی، اسداله؛ معمارزاده طهران، غلامرضا؛ الوانی، سیدمهدی؛ مدیری، محمود. (1395). شناسایی موانع بهره وری سازمان های دولتی ایران، مجله مدیریت توسعه و تحول، صص 1-10
14. گزارش سنجش بهره وری شرکت های دولتی ایران . زمستان 1402. دسترسی : https://www.npo.gov.ir/LinkClick.aspx?fileticket=Xv0fBND4_PQ%3d&portalid=0
15. منتظری، قاسمی، کشاورز ترک و صلح جو .(1398) .تحلیل عوامل مؤثر بر آینده اعتماد عمومی به دولت جمهوری اسلامی ایران در افق 1424: ارائه یک الگو. دو فصلنامه علمی آینده پژوهی ایران. مقاله پژوهشی. سال چهارم. شماره اول. بهار و تابستان 1398. 1 – 27.
16. Adebiyi , Adebayo Ibukun . (2023). Scenario-based learning approach and social media to support high school students’ learning . University of Minho. URL: https://repositorium.uminho.pt/bitstream/1822/86488/1/Adebayo%20Ibukun%20Adebiyi.pdf
17. Ammons, David N.(2019) Public Productivity Handbook: Second Edition, Revised and Expanded. MARCEL DEKKER, INC. Pages 147 – 173
18. APO Productivity Databook 2023 P: 138-139 ; URL: www.apo-tokyo.org/publications/apo-productivity-databook-2023/
19. Berman. Evan . (2015). Performance and Productivity in Public and Nonprofit Organizations. Routledge. New York
20. Esen, H. (2023). ANALYTICAL HIERARCHY PROCESS PROBLEM SOLUTION. IntechOpen. doi: 10.5772/intechopen.1001072
21. Fenizia ,Alessandra (2022). Managers and Productivity in the Public Sector. Volume90, Issue3 . Econometrica. Pages 1063-1084
22. Holzer,M. Ballard,A.(2021). The Public Productivity and Performance Handbook ( 3rd Ed) . Routledge ISBN-13: 978-1-00-040219-3.
23. Keshavarz-Ghorabaee, M.; Amiri, M.; Zavadskas, E.K.; Turskis, Z.; Antucheviciene, J. Simultaneous Evaluation of Criteria
and Alternatives (SECA) for Multi-Criteria Decision-Making. Informatica 2018, 29, 265–280 24. Khalifa , Al-Suwaidi. Imad , Al-Syouf (2020) Productivity in public sector services: Results of a systematic literature review , Proceedings of the International Conference on Industrial Engineering and Operations ManagementVolume 0, Issue March, Pages 2229 - 2237
25. Krawchenko, T. (2021), “Public Sector and Productivity: Governing at the Right Scale”, Background paper for the OECD-EC High-Level Expert Workshop Series “Productivity Policy for Places”, April 18-19.
26. Marinkovic, M. Al-Tabbaa, O. Khan, Z. & Wu, J. (2022). Corporate foresight: A systematic literature review and future research trajectories. Journal of Business Research, 144, 289-311.
27. Senel, Dilek .(2022). The productivity effects analysis of working conditions: The example of textile sector in Denizli provinc. Pamukkale University Institute of Social Sciences
28. Slander, S. Krizanic,F . Brezovnik, B. Vojinovic (2023). Total Factor Productivity and the Significance of the Public Sector . Transylvanian Review of Administrative Sciences, No. 69 E/2023, pp. 118–132
29. Sturesson, J., McIntyre, S., & Jones, N. C. (2015). State-owned enterprises: Catalysts for public value creation. PWC. Com. 1–48. https://www.pwc.com/gr/en/publications/government/state-ownedenterprises-catalysts-for-public-value-creation.htm
30. Sus, M., & Hadeed, M. (2020). Theory-infused and policy-relevant: On the usefulness of scenario analysis for international relations. Contemporary Security Policy, 1–24.
31. Szarzes, K., Dombi, Á., & Matuszak, P. (2021). State-owned enterprises and economic growth: Evidence from the post-Lehman period. Economic Modelling, 99, 105490. doi:10.1016/j.econmod.2021.03.009
32. K.N. Streicher, M. Berger, E. Panos, K. Narula, M.C. Soini, M.K. Patel. (2021). Optimal building retrofit pathways considering stock dynamics and climate change impacts. Energy Policy, 152, PP 1-13
33. Webster dictionary. (2024). URL: https://www.merriam-webster.com/dictionary/productivity
34. World Bank & Public-Private Infrastructure Advisory Facility (PPIAF). (2017). Sponsors Infrastructure Projects: Disentangling public and private contributions.
35. World Economic Forum .(2019). The Global Competitiveness Report. URL: https://www3.weforum.org/docs/WEF_TheGlobalCompetitivenessReport2019.pdf
36. Wouter Van Dooren, Bouckaert, G. & Halligan, J. (2015). Performance management in the public sector. Routledge
