مطالعه جامعه شناختی نقش شبکه های اجتماعی مجازی بر سبک زندگی دانش آموزان دبیرستانی
الموضوعات :مجیدرضا جهان مهین 1 , کرامت الله راسخ 2 , کوروش سرورزاده 3 , علی رضا خدامی 4
1 - دانشجوی دکتری جامعه شناسی گرایش بررسی مسائل اجتماعی، واحد جهرم، دانشگاه آزاد اسلامی، جهرم، ایران.
2 - دانشیار جامعه شناسی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد جهرم، دانشگاه آزاد اسلامی، جهرم ایران
3 - استادیار برنامه ریزی شهری و منطقه ای،گروه برنامه ریزی شهری، واحد جهرم، دانشگاه آزاد اسلامی، جهرم، ایران
4 - استادیار جامعه شناسی،گروه علوم اجتماعی، واحد جهرم، دانشگاه آزاد اسلامی، جهرم، ایران
الکلمات المفتاحية: شبکه های اجتماعی مجازی, سبک زندگی, رویکرد جامعه شناختی.,
ملخص المقالة :
هدف: هدف از پژوهش حاضر مطالعه جامعه شناختی نقش شبکه های اجتماعی مجازی بر سبک زندگی دانش آموزان دبیرستانی شهر جهرم می باشد.
روش: پژوهش حاضر از نوع مطالعه همبستگی دارای طرح زمینه یابی مقطعی و از حیث شیوه گردآوری داده ها، غیر آزمایشی است. جامعه آماری کلیه دانش‌آموزان پسر و دختردبیرستانی مقطع متوسطه دوم شهرستان جهرم در سال تحصیلی جاری(1401-1400) بودند که تعداد نمونه 375 نفرکه با استفاده از روش نمونه‌گیری تصادفی انتخاب شدند و در نهایت، ابزار گردآوری داده ها (دو پرسشنامه) بین آن ها توزیع شد. برای تعیین پایایی، از شیوه هماهنگ درونی به روش آلفای کرونباخ استفاده شده است. همچنین از جداول توزیع فراوانی، ضریب همبستگی پیرسون، مقایسه میانگین ها، تحلیل واریانس، رگرسیون خطی، رگرسیون چندگانه جهت روابط بین متغیرها استفاده شده است.
یافته ها: یافته های تحقیق نشان داد بین استفاده دانش آموزان از شبکه های اجتماعی مجازی و تمامی مولفه های سبک زندگی به جز سبک زندگی فراغتی رابطه معنادار مثبت و مستقیمی وجود دارد. همچنین، نتایج نشان داد تبیین متغیر سبک زندگی دانش آموزان بر حسب مجموع متغیرهای مستقل( سبک زندگی دینی، فراغتی، ورزشی، الگوهای مصرف، مدیریت بدن و رفتارهای اجتماعی) قادرند 330/0 از تغییرات متغیر سبک زندگی دانش آموزان را تبیین کنند.
نتیجه گیری: هر چه میزان استفاده از شبکه های اجتماعی مجازی دانش آموزان افزایش یابد، مولفه های ورزش و تندرستی، سبک زندگی دینی، الگوهای مصرف، رفتارهای اجتماعی و مدیریت بدن آن ها دچار تغییر می شود. نتایج این تحقیق می تواند به برنامه ریزی فرهنگی کشور بویژه در حوزه آموزش و پرورش کمک کند.
اباذری، یوسف و چاوشیان، حسن(1381). از طبقه اجتماعی تا سبک زندگی رویکردهای نوین در تحلیل جامعه شناختی هویت اجتماعی، نامه علوم اجتماعی، 5 (4): 45-31..
ابراهیمی، قربانعلی و بهنوئی گدنه، عباس. (1394). درآمدی بر جامعه شناسی سبک زندگی جوانان. تهران، نشر لویه.
افراسیابی، محمد صادق. (1383). اورکات، شهری نه برای همه، هفته نامه سروش، 90 (10): 451-432.
اکبری، تقی. هاشمی، جواد. کاظمی، سلیم. جاوید پور، مرتضی و متولی کسمایی، مریم. (1399). تبیین تأثیر شبکه های اجتماعی مجازی بر سبک زندگی جوانان شهر اردبیل، پژوهش های ارتباطی، 27(3):81-59.
بشیر، حسین و افراسیابی، محمد صادق. (1391). شبکه های اجتماعی اینترتی و سبک زندگی جوانان؛ مطالعه موردی بزرگترین جامعه مجازی ایرانیان، تحقیقات فرهنگی، 5 (1) 62-31.
برزیان، علی. (1396). تأثیر فراغت مجازی و بازی های رایانه ای بر هویت دینی نوجوانان، مطالعات فرهنگ ارتباطات، 18 (29: 57-43.
پهلوانی زاده، محمد.(1396). کاربری شبکه های اجتمای مجازی و جایگاه آندر سبک زندگی (مورد مطالعه : شبکه تلگرام و دانشجویان دانشگاه امام صادق . نامه فرهنگ و ارتباطات، 1 (2)،24-1.
شارع پور، محمود و حسینی راد، علی.(1387). بررسی رابطه بین سرمایه اجتماعی و مشارکت ورزشی، حرکت، 1(37)،153-131.
شامانی، اسماعیل. (1395). رابطه استفاده از شبکه های اجتماعی مجازی با هویت جوانان شهر تهران، فصلنامه فرهنگ مشاوره ای و روان درمانی، 7 (2): 102-83.
شکاری نمین، شیدا و حاجیانی، ابراهیم. (1393). بررسی تأثیر شبکه های اجتماعی مجازی بر سبک زندگی جوانان، مدیریت فرهنگی، 8(3): 79-63.
رسول زاده اقدم، صمد. عدلی پور، صمد. میرمحمد تبار، سید احمد. (1395). مطالعه جامعه شناختی رابطه شبکه اجتماعی فیس بوک با مدگرایی زنان شهر تبریز، مطالعات جامعه شناختی، 8 (4): 35-52.
رضاییان، عالیه و ادریسی، افسانه. (1397). تأثیر شبکه های اجتماعی بر سبک زندگی نسل چهارمی ها(دهه هشتادی ها)، مطالعات میان فرهنگی، 13(34)،36-8.
رهبر قاضی، محمود رضا. حاتمی، عباس. (1396). رابطه شبکه های اجتماعی مجازی و دگرگونی هویت های جمعی( با تآکید بر هویت دینی، ملی و مدرن) ، فصلنامه مجلس و راهبرد، 25 (3): 451-440.
صادقیان، عفت. مهناز مقدری، کوشا و گرجی، سمیرا. (1389). بررسی وضعیت سلامت روانی دانش اموزان دختر دبیرستانی شهر همدان در سال تحصیلی 1388-1387. مجله علمی دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی همدان. 17 (3): 25-1.
فرقانی، محمد مهدی و مهاجری، ربابه(1396). رابطه بین استفاده از شبکه های اجتماعی مجازی و تغییر سبک زندگی جوانان تهران، مطالعات رسانه های نوین، 4 (13)، 292-259.
سلطانی، اختر. (1395). بررسی استفاده از شبکه های اجتماعی مجازی و هویت اجتماعی دانشجویان (مورد مطالعه : دانشجویان رشته مدیریت دانشگاه آزاد اسلامی واحد ایلام). فرهنگ ایلام، 16 (4): 231-210.
مسعودنیا، حسین. محمود اوغلی، رضا و ابراهیمی پور.(1395). بررسی رابطه مصرف اینترنتی و هویت دینی در بین دانشجویان دانشگاه اصفهان، مجله مطالعات ملی، 17 (1): 132-107.
محمدی، افشین و بی باک آبادی، غزال. (۱۳۸۹)، بررسی مولفه های سبک زندگی و الگوی رفتار در فیلم های سینمائی پر فروش، نامه پژوهش فرهنگی، 11 (3): ۹۷ - ۱۳۸.
نیازی، محسن. (1389). رابطه سبک زندگی و میزان هویت ملی (مورد مطالعه: شهروندان شهر کاشان، مطالعات فرهنگی و ارتباطات، 12 (2): 158-140.
شیخ زاده، اکبر.(1395). بررسی رابطه شبکه های اجتماعی مجازی با مولفه های سبک زندگی، پژوهش های جامعه شناختی، 10(1):150-125.
ياراحمـدي، سـعيد و زارعـي، جعفري. (1398). پيامدهاي حضور در شـبکه های اجتماعـي آنلاین بـر زندگـي زوجيـن مطالعـه کيفـي. آموزش بهداشـت و ارتقاء سلامت ایران، 7 (1): 45-30.
Abbasi Ghadi, M. & Khalili Kashani, M. (2013). The effect of the Internet on national identity, Tehran: Research Center for Strategic Studies.
Ahmadzadeh, Kermani, R. (2012). Rethinking Culture & Media, Tehran: Chapar Publishing.
Asad, S., Mamun, A. A., & Clement, C. K. (2012). The effect of social networking sites to the lifestyles of teachers and students in higher educational institutions. Basic and Applied Sciences, 1(4), 498-510.
Bashir, H. & Bhat, S.A. )2017(. Effects of Social Media on Mental Health: A Review. International Journal of Indian Psychology, 4)3), 125-131.
Bourdieu, P. (1984). Distinction: A Social Critique of the Judgement of Taste. London: Routledge and Kegan Paul.
Chukwuere, J. E., & Chukwuere P. Ch. (2017). The impact of social media on social lifestyle A case study of university female students. Gender & Behavior, Psychological Studies/Services, 23 (2): 123-141.
Dickinson, J. E. (2017). Tourism communities and social ties: The role of online and offline tourist social networks in building social capital and sustainable practice. Sustainable Tourism, 25(2), 1-18.
Glina, L. (1997). Media & Identity. Psychological Bulletin, 9 (2): 1150-1168.
Sorin, J. & Tankard, J. (2014), Communication Theories, translated by Alireza Dehghan, Tehran: University of Tehran.
Tripathi, G. & Ahad, M. A. )2019(. Effects of social Media on Social, Mental, and Physical Health Traits of Youngsters. In: H. S. Behera, J. Nayak, B. Naik, & A.), Computational Intelligence in Data Mining, 23: 685–695.
Kulandairaj, J. (2014). Impact of social media on the lifestyle of youth. International Journal of Technical Research and Applications, 2(8), 22-28.
Rajeswari, S. (2017). Impact of social media on lifestyle and learning behavior among adolescents. Pondicherry Journal of Nursing, 11(2), 10-12.
Saini, N., Sangwan, G., Verma, M., Kohli, A., Kaur, M., & Lakshmi, P. V. M. (2020). Effect of social networking sites on the quality of life of college students: a cross- sectional study from a city in North India. Hindawi the Scientific World Journal, 13 (3): 167-188.
Tsay-Vogel, M. )2016(. Me Versus them: Third-person effects among Facebook users. New Media & Society, 18)9(: 1956–1972.
Wang, L.; Luo, J.; Gao,W.and Kong,J.(2012),The effect of Internet use life styles: A national survey, Computers in Human Behavior,28 (6): 2007-2013.
