نقش و جایگاه قلمروگذاری و مرزبانی فضای سایبری در اعمال حاکمیت بر فضای سایبر ملی
الموضوعات : فصلنامه مطالعات حقوقی فضای مجازیمحمد رضا حسینی 1 , مهراب رامک 2 , احسان کیان خواه 3 , سید حسین علوی 4
1 - دانشیار گروه حقوق بین الملل دانشگاه عالی دفاع ملی، تهران، ایران
2 - گروه مدیریت راهبردی فضای سایبری، دانشگاه عالی دفاع ملی، تهران، ایران
3 - گروه مدیریت راهبردی فضای سایبری، دانشگاه عالی دفاع ملی، تهران، ایران
4 - دانشجوی مدیریت راهبردی فضای سایبری دانشگاه عالی دفاع ملی تهران، ایران
الکلمات المفتاحية: اصول و قواعد حقوق بین الملل, حاکمیت ملی, قلمروگذاری فضای سایبری, مرزبانی فضای سایبری,
ملخص المقالة :
با گسترش روزافزون بهره‌برداری از فناوری‌ها و تجهیزات سایبری در زندگی فردی و اجتماعی انسان‌ها، شاهد توجه بیش از پیش کشور‌ها به پدیده قلمرو سایبر ملی با هدف اعمال حاکمیت و ممانعت از تسلط بیگانگان در فضای سایبری ملی هستیم. این پژوهش با بررسی ادبیات مرتبط با حاکمیت بر قلمرو سرزمینی و چگونگی انطباق اصول و قواعد حقوق بین‌الملل مرتبط با حاکمیت ملی بر فضای سایبر ملی به تحقیق پیرامون نقش و جایگاه قلمروگذاری و مرزبانی فضای سایبری در اعمال حاکمیت بر فضای سایبر ملی می‌پردازد. تحقیق حاضر با توجه به هدف، از نوع توسعه‌ای-کاربردی است و روش تحقیق مورداستفاده در این پژوهش توصیفی-تحلیلی است که برای گردآوری اطلاعات، از منابع کتابخانه‌ای و اینترنتی استفاده شده است و سعی شده تا مبانی لازم جهت تبیین موضوع از منابع به روز داخلی و خارجی استخراج گردد. پس از تجزیه و تحلیل اطلاعات نتیجه‌گیری شد قلمروگذاری و مرزبانی فضای سایبری می‌تواند نقش بسزایی در اعمال حاکمیت بر فضای سایبر ملی داشته باشد و برخورداری از اصول و قواعد حقوق بین‌الملل، پیگیری‌های قانونی و دفاع از فضای سایبر ملی مستلزم تعریف و اعلان قلمرو سایبری ملی و مرزبانی موثر این فضا می‌باشد. به علاوه تعریف نشدن قلمرو و مرز ملی در فضای سایبری، رفتار قانون‌مند کنشگران خصوصی و دولتی در یک فضای قانونی را به همراه نخواهد داشت و منجر به تضعیف نظام حاکم و امنیت ملی خواهد شد. نتایج حاصل از این تحقیق گسترش دانش و شناخت بهتر تصمیم‌گیران و متولیان امر در کشور را به همراه خواهد داشت.
منابع
1. بدیعی ازنداهی، مرجان و میراحمدی، فاطمه سادات و غلامی، بهادر،1399،مقایسۀ مفهوم «حاکمیت ملی» در قوانین اساسی مشروطه و جمهوری اسلامی ایران
2. کریمی قهرودی، محمدرضا و زارعی وحید (1399)، حاکمیت فضای سایبری، انتشارات موسسه آموزشی و تحقیقاتی صنایع دفاعی.
3. کامران دستجردی حسن. (۱۴۰۱). کاربرد حاکمیت درمقیاس های فضایی. نشریه تحقیقات کاربردی علوم جغرافیایی، سال بیست و دوم، شماره 65.
4. کاویانی راد، مراد. (1392). پردازش مفهوم «قلمرو» از دیدگاه جغرافیای سیاسی. برنامه ریزی و آمایش فضا (مدرس علوم انسانی)، 17(4)، 43-61.
5. اسمعیل‌زاده ملاباشی, پرستو, & عبدالهی. (1399). حملات سایبری و نقض اصل عدم مداخله. فصلنامه مطالعات حقوق عمومی دانشگاه تهران, 50(2), 711-736.
6. Paasi, A., Ferdoush, M. A., Jones, R., Murphy, A. B., Agnew, J., Ochoa Espejo, P., & Fall, J. J. (2022). Locating the territoriality of territory in border studies. Political Geography, 95, 102584.
7. Douzet, F. (2020). Cyberspace: the new frontier of state power. Handbook on the Changing Geographies of the State.
8. Medeiros, B. P., & Goldoni, L. R. F. (2020). The Fundamental Conceptual Trinity of Cyberspace. Contexto Internacional, 42, 31-54.
9. Tsaugourias, N. (2017). Law, Borders and the Territorialisation of Cyberspace. Indonesian J. Int'l L., 15, 523.
10. Osborn, P. (2017). Cyber Border Security–Defining and Defending a National Cyber Border. Homeland Security Affairs, 13.
11. BARLOW'S, J. P. (1996). Declaration ofindependence for cyberspace.
12. Johnson, D. R., & Post, D. (1996). Law and borders: The rise of law in cyberspace. stanford law review, 1367-1402.
13. Goldsmith, J. L. (1998). Against cyberanarchy. The University of Chicago Law Review, 65(4), 1199-1250.
14. Lambach, D. (2020). The territorialization of cyberspace. International Studies Review, 22(3), 482-506.
15. Möllers, N. (2021). Making digital territory: Cybersecurity, techno-nationalism, and the moral boundaries of the state. Science, Technology, & Human Values, 46(1), 112-138.
16. Broeders, D., & van den Berg, B. (Eds.). (2020). Governing Cyberspace: Behavior, Power and Diplomacy. Rowman & Littlefield Publishers.
17. Janparvar, M., Ghasri, M., & Hosseinpour Motlagh, M. (2015). Border Management of Cyberspace, First Step of Cyber Defense. Research on Humanities and Social Sciences, 5.
18. Heintschel von Heinegg, W. (2013). Territorial sovereignty and neutrality in cyberspace. International Law Studies, 89(1), 17.
19. Dziwisz, D. (2022). Non-War Activities in Cyberspace as a Factor Driving the Process of De-Bordering. Politics and Governance, 10(2).
20. Assaf, A., & Moshnikov, D. (2020). Contesting sovereignty in cyberspace. International Cybersecurity Law Review, 1(1), 115-124.
21. Goel, S. (2020). National cyber security strategy and the emergence of strong digital borders. Connections, 19(1), 73-86.
22. Deibert, R. J., & Pauly, L. W. (2019). Mutual entanglement and complex sovereignty in cyberspace. In Data Politics (pp. 81-99). Routledge.
23. Stadnik, I. (2021). Russia: An independent and sovereign Internet?. Power and Authority in Internet Governance, 147-167.
DOI:10.1365/s43439-020-00004-5
24. Stewart, D. P. (2018). Recent Developments in US Cyberlaw. Agenda Internacional, 25(36), 113-131
