طراحی و ارزیابی مدل علی خلاقیت و نوآوری مدیران آموزشی شهر تهران

الموضوعات :

مصطفی نیکنامی ¹ (دانشیار دانشگاه علامه طباطبایی)
علی تقی پور ظهیر ² (دانشیار دانشگاه علامه طباطبایی)
علی دلاور ³ (استاد دانشگاه علامه طباطبایی)
محمد غفاری مجلج ⁴ (دانشجوی دکترای تخصصی مدیریت آموزشی واحد علوم و تحقیقات تهران)

تاريخ الإرسال : 25 الإثنين , صفر, 1437 تاريخ التأكيد : 25 الإثنين , صفر, 1437 تاريخ الإصدار : 14 الخميس , شوال, 1431

الکلمات المفتاحية: فرهنگ سازمانی, مدیریت دانش, نوآوری, خلاق یت, یادگیری سازمانی و جو سازمانی,

ملخص المقالة :

هدف از ای ن پژوهش ، طراحی و ارزیابی مدل علی خلاقیت و نوآوری مد یران آموزش ی مدارس ابتدایی، راهنمایی و متوسطه ی شهر تهران بوده است . جامعهی آماری این پژوهش ، کلیه ی مدیران مدارس دوره ی ابتدایی، راهنمایی و متوسطه ی مناطق نوزده گانه ی شهر تهران بوده است که در 88 دارای سمت مدیریت بوده اند . برای انتخاب گروه نمونه، از روش نمونهگیری - سال تحصیلی 89 تصادفی طبقه ای با رعایت نسبت ها استفاده شد که در مجموع از بین 1291 مدیر، تعداد 308 147 مدیر مرد و 161 مدیر زن )، انتخاب شدند . پژوهش از نوع توصیفی و طرح همبستگی و بویژه ) ،( روش مدل یابی مع ادلات ساختاری است . ابزار اندازه گیری، پرسشنامه های خلاقیت تورنس ( 1959 پرسشنامهی نوآوری سازمانی امید و همکاران ( 2002 )، پرسشنامه ی فرهنگ سازمانی دنیسون 2000 )، پرسشنامه ی جو سازمانی بنجامین و بارتلت ( 1974 )، پرسشنامه -ی یادگیری سازمانی ) نیف ( 2001 ) و پرسشنامه ی مدیریت دانش راولف و بیجرس ( 1999 ) می باشد . تمامی این پرسشنامهها غیر از پرسشنامه ی خلاقیت تورنس ( 1959 )، در این زمینه ترجمه و در جامعه ی آماری از راه تحلیل عاملی اکتشافی و تاییدی ، هنجاریابی و نرم شدند . برای تجزیه و تحلیل داده ها از شاخص های آمار توصیفی و آ مار استنباطی با روش های میانیگن وزنی ، آزمون فریدمن ، مدل یابیمعادلات ساختاری و بویژه تحلیل مسیر تاییدی، تی مستقل و تحلیل واریانس یکراهه استفاده شد. نتایج پژوهش نشان داد که الف ) وضعیت خلاقیت و نوآوری در مدیران مدارس شهر تهران در حد متوسط است . ب) وضعیت متغی رهای فرهنگ سازمانی،جو سازمانی،یادگیری سازمانی و مدیریت دانش به عنوان متغیرهای اثر گذار بر خلاقیت و نوآوری در مدیران مدارس شهر تهران در حد متوسط است . ج) فرهنگ سازمانی، مدیریت دانش، یادگیری سازمانی و جو سازمانی به ترتیب بیشترین تا کم ترین تاثیر را در نوآوری و خلاقیت مدیران دارند . د) متغیرهای فرهنگ سازمانی، جو سازمانی ، یادگیری سازمانی و مدیریت دانش دارای رابطه و اثر مستقیم، مثبت و معنادار با متغیر خلاقیت در مدیران مدارس شهر تهران هستند . و) متغیرهای خلاقیت، فرهنگ سازمانی، جو سازمانی، یادگیری سازمانی و مدیریت د انش دارای رابطه و اثر مستقیم، مثبت و معنادار با متغیر نوآوری در مدیران مدارس شهر تهران هستند . ر) مدل علّی خلاقیت و نوآوری مدیران مدارس شهر تهران برازش دارد. بنابراین، می توان گفت برای افزایش خلاقیت و نوآوری در مدارس باید به تقویت متغیرهای فرهنگ سازمانی، جو سازمانی، یادگیری سازمانی و مدیریت دانش پرداخت.

المصادر:

الوانی، سیدمهدی (1372). مدیریت عمومی. چاپ سوم. تهران: انتشارات نی.

 امانی، مرتضی (1387).بررسی رابطه مدیریت دانش و یادگیری سازمانی با خلاقیت و نوآوری سـازمانی در

مدیران مدارس مناطق 4 و 9 شهر تهران. پایان نامه کارشناسی ارشد رشته مدیریت آموزشی دانشگاه شـهید

بهشتی.

 بیات، حمیدرضا (1375). بررسی و تجزیه وتحلیل اثـرات فرهنـگ سـازمانی بـرروی خلاقیـت و نـوآوری

سازمانی درسطح سازمان های دولتی اسـتان زنجـان. پایـان نامـه کارشناسـی ارشـد دانـشکده حـسابداری و

مدیریت داشگاه علامه طباطبایی.

 تبریزی کورش,تندنویس فریدون,امیرتاش علی محمد، کـدیور پـروین (1384) بـه بررسـی ارتبـاط بـین

فرهنگ سازمانی و خلاقیت اعضای هیات علمی گروه های تربیت بدنی در دانشگاه های دولتی کشور. مجلـه

علوم حرکتی و ورزش زمستان 150-139:(6)3 ;1384

 حسینی خواه، علی(1387). بررسی نظریـة انتـشار نـوآوری در حـوزة آمـوزش. فـصلنامة نـوآوری هـای

آموزشی،تابستان، شمارة 26، سال هفتم.178 -151.

 حمیدی زاده محمدرضا,حاجی کریمی عباس علی(1383) به تبیین سازه های خلاقیت و نوآوری اعـضای

هیئت علمی و تحلیل چشم اندازهای آن. نشریه بین المللی علوم مهندسی.شماره 15.

 شرکت، امید(1384). خلاقیت و نوآوری در مدیریت، ماهنامه ی علمی -آموزشی .تدبیر، شماره 166

 شهرآرای، مهرناز - مدنی پور، رضا (1375). سازمان خلاق و نوآورمجله دانـش مـدیریت، شـمارهی 33 و

34، تابستان .

 فانی، علی اصغر (1375). طراحی مدل نظـام آمـوزش مـدیران اجرایـی . رسـاله دوره دکتـری مـدیریت

دانشگاه تربیت مدرس.

 رضایی، مهدی(1387). بررسی رابطه فرهنگ سازمانی و جو سازمانی بـا خلاقیـت و نـوآوری در کارکنـان

دانشگاه تهران. پایان نامه کارشناسی ارشد رشته مدیریت آموزشی دانشگاه تهران.

 محمدی، احمد(1385). بررسی رابطه جو سازمانی و یادگیری سازمانی با خلاقیت کارکنان اداره آمـوزش

و پرورش شهر کرمان. پایان نامهی کارشناسی ارشد رشته مدیریت آموزشی دانشگاه سمنان.

 موسی خانی، مرتضی؛ محمد نیا، علی(1385). ارائه و تبیین شاخص های انتخاب مـدل رهبـری نـوین و

نحوه یکپاچه سازی آن در سازمان ها .فرهنگ مدیریت سال چهاردهم، شـماره چهـاردهم. پـاییز و زمـستان.

201 -163

 هومن، حیدرعلی (1387). مدل یابی معادلات ساختاری با کاربرد نـرم افـزار لیـزرل، چـاپ اول، سـازمان

چاپ و انتشارات وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی .

 هومن، حیدرعلی (1384). تحلیل دادههای چندمتغیری در پژوهش رفتاری، انتشارات پارسا.

 Amin Mozaffari, Farough (2004); Academic Culture; in: Ghourchian, Nader

G., Araste, Hamidreza, Parivash, Jafari; Encyclopedia of Higher Education;

Vol. 1 1st Ed, Tehran: The Great Persian Encyclopedia Foundation, P. 3 (in

Persian).

 Asheim, Björn (2006). “ organization learning & Creativity and Innovation

Understanding the Firm: Spatialand Organizational Dimensions, Oxford:

Oxford University Press pp. 214-234;

 Cameron, K. S. & R. E. Quinn (2oo6); Diagnosing and Changing

Organizational Culture; Reading: Addison Wesley. Creativity: From potential to

realization (pp. 21–30). Washington, DC: American Psychological Association..

 Christine S. Koberg, Leonard H. Chusmir (1987).Organizational culture

relationships with creativity and other job-related variablesJournal of Business

Research, Volume 15, Issue 5, October 1987, Pages 397-408.

 Cross, Rob; Levin Daniel (2004), “the strength of weak ties you can trust: the

mediating role of trust in effective knowledge transfer” management science

vol. 50, No.11, November 2004, PP.1477-1490.

 Daft, Richard L, (2000) "Organization theory and desin" south-western

couege pulo.

 Davenport, Elisabeth, widen – wulff, gunilla. (2007). “Activity systems,

information sharing and the development of organizational knowledge in two

finish firms: an exploratory study using activity theory” IRinformationresearch,

vol. 12, No.3, PP: 1-16.

 Furst Bowe, Julie A. and Bauer, Roy a(2007). Application of the Baldrige

Model for Innovation in Higher Education New Directions for Higher

Education, No 137, 5 – 14. 

 Gottschalk, P., Khandelwal, V. (2003), "Determinants of knowledge

management technology projects in Australian law firms", Journal of

Knowledge Management, Vol. 7 No. 4, pp.92-105.

 George P. Huber (2009). Organizational Learning and Creativity &

Innovation Journal of Industrial Psychology, , 38 (4), 102-129.

 Hess, Michael and Adams, David (2007). Innovation in Public Management:

The role and function of community knowledge. The Innovation Journal: The

Public Sector Innovation Journal, Volume 12(1), 2007, article 2.

 Hind Benbya (2008). Introduction to Knowledge Management for Creativity

and Innovation Minitrack. Journal of Knowledge Management Volume 12,

Number 78.pp:121-149.

 Holsapple, C.W., Joshi, K.D. (2002), "Knowledge manipulation activities:

results of a Delphi study", Information & Management, Vol. 39 pp.477-90

 Joanna Kwasniewska (2006). Organizational climat & Creativity and

Innovation. Creativity and Innovation Management, Vol. 13, No. 3, pp. 187-

196, September 2006.

 Kerr, B., & Gagliardi, C. (2003). Measuring creativity in research and

practice. In S. J. Lopez & C. R. Snyder (Eds.), Positive psychological

assessment: A handbook of models and measures (pp. 155–169). Washington,

DC: American Psychological Association.

 Benncet, Robert (1992), "Organizational Behavior", Irwin Inc, the United

States. Knezevich, Stephen .J. (1975). Administration of Public Education 3rd.

New York: Harper and Row.

 Kopelowitz, ezra; (2001), “learning rituals and collective identity the journal

of education, vol. 67, No. 1/2.

 Kerr, B., & Gagliardi, C. (2003). Measuring creativity in research and

practice. In S. J. Lopez & C. R. Snyder (Eds.),Positive psychological

assessment: A handbook of models and measures (pp. 155–169). Washington,

DC: American Psychological Association.

 Kopelowitz, ezra; (2001), “learning rituals and collective identity the journal

of education, vol. 67, No. 1/2.

 Kerr, B., & Gagliardi, C. (2003). Measuring creativity in research and

practice. In S. J. Lopez & C. R. Snyder (Eds.), Positive psychological

assessment: A handbook of models and measures (pp. 155–169). Washington,

DC: American Psychological Association.

 Martin, J. (2002); Organizational Culture: Mapping the Terrain Thousand

Oaks: Sage Publications.

 Longman, D., (1985).Structure in Fives: Designing Effective Organizations,

Englewood Cliffs NJ: Prentice – Hall.

 Martine, E. (2009). An Organisational Culture model to promote creativity

and innovation. Journal of Industrial Psychology, 2002, 28 (4), 58-65. 

 Maull, r., & Brown, p. ,& Cliffe ,R. (2001)," Organisational Culture and

Quality Improvement : acase study examination ", International journal of

operations & production Management , vol. 21 No. 3, 2001, pp. 302 -326

 McLean, Laird D. (2006). Organizational Culture’s Influence on Creativity

and Innovation. Advances in Developing Human Resources Vol. 7, No. 2 May

2005 226-246.

 Metaxiotis, K., Ergazakis, K., Samouilidis, E., Psarras, J. (2003), "Decision

support through knowledge management: the role of the artificial intelligence",

International Journal of Computer Applications in Technology, Vol. 19 No.2,

pp.101-6.

 Mobley, W. H. (2005). “Organizational culture: Measuring and Developing It

in your Organization ". Harward Business review China .

 Mraquardt, M.J. (2002): five element of learning, executive excellenc,

information and management, 42: 179-196.

 Paraponaris, C. (2003), "Third generation R&D and strategies for knowledge

management", Journal of Knowledge Management, Vol. 7 No.5, pp.96-106.

 Pierce, James (2004); “Organizational Culture and Professionalism”;

Administrative Science Quarterly, Vol. 41, pp. 209-240.

 Pounder, J. s. (2003) "Employing transformational leadership to enhance the

quality of management development instruction Journal of Management

Development", Vol. 22, No. 1, pp. 6-13.

 Patricia M. jones; (2002), “collaborative knowledge management, social

networks, and organizational learning” NASA Ames research center human

factors research and technology division.

 Pawlowsky, P(2000), management science and organizational learning,

http://www.tu-chemniz,De/wirtschaft/bw16/habilitation/orga learning.

 Peddler, M; Boydell, T; Burgoyne, j (2000), toward the learning company,

management education and development, vol.20, No.1, PP: 1-8.

 Pender, David; (2007), “emerging themes inter-firm collaboration” journal of

management studies, vol.42, No.2, PP: 321-347.

 Phillips, B. (2003), A four level learning organization benchmark

implementation model, the learning organization, vol.10, No.2, PP: 98-105.

 Runco ,R.F. (2004). Perception of learning culture, concerns about the

innovation, and their influence on use of an on-going innovation in the

Malaysian public sector (Doctoral dissertation, University of Georgia.

 Ray Anthony (1999). Organizational Culture & Creativity and Innovation.

Innovative Leader Volume 8, Number 1.pp 78-93.

 Soonhee, K. (2009). Managerial Leadership, the Climate for Creativity and

innovation, and a Culture of Innovation and Performance-Driven in Local

Government. Paper Prepared for the PMRA Conference 2009 Oct 1-2,

2009Columbus, Ohio.

54- Tang, Antony and Han, Jun and Chen, Pin, ( 2004). “A Comparative

Analysis of Architecture Frameworks”, Asia-Pacific Software Engineering

Conference (APSEC), August 25

55- Weedall, M. (2004). A case study of fidelity approach in an educational

innovation. The international Journal of Educational management. Vol. 18، No.

1، PP. 49-57.

56- Wall, T. D (2005).Creativity,innovation, Learning and Knowledge

Management in the Process of Service Development - Results From a Survey of

Experts Journal of Applied Psvchology, 90(5), 774-79

57- Geijsel, D. (2003) "The effects of transformational leadership on teachers

commitment to change in Hong Kong", Journal of Educational Administration,

Vol. 40, No. 4, pp. 368–389