اثر شخصیت تاریک مدیران مدارس بر زیرآب زنی با میانجی‌گری منفعت طلبی شخصی

الموضوعات :

محمد شیبک ¹ , ناصر ناستی زایی ²

1 - گروه مدیریت و برنامه ریزیآموزشی، دانشکده علوم تربیتی و روان شناسی، دانشگاه سیستان و بلوچستان، زاهدان، ایران.
2 - دانشیار دانشگاه سیستان و بلوچستان

تاريخ الإرسال : 25 الأربعاء , جمادى الأولى, 1443 تاريخ التأكيد : 05 الأربعاء , رمضان, 1443 تاريخ الإصدار : 10 الثلاثاء , شعبان, 1445

الکلمات المفتاحية: شخصیت تاریک, زیرآب زنی, منفعت طلبی,

ملخص المقالة :

مقدمه و هدف: با وجود تبعات مخرب رفتارهای انحرافی زیرآب زنی، منفعت طلبی شخصی، ماکیاول‌گرایی، خودشیفتگی و جامعه ستیزی تا کنون این رفتارها مورد غفلت واقع شده‌اند. مطالعه با هدف بررسی اثر شخصیت تاریک (ماکیاولیسم، خودشیفتگی و جامعه ستیزی) مدیران مدارس بر زیرآب زنی با میانجی‌گری منفعت طلبی شخصی انجام گرفت.

روش شناسی پژوهش: روش پژوهش توصیفی-همبستگی مبتنی بر مدل معادلات ساختاری بود. جامعه آماری تمامی مدیران مدارس شهر زاهدان در سال تحصیلی 1401-1400 به حجم 380 نفر بود که به روش نمونه‌گیری تصادفی-طبقه‌ای تعداد 191 مدیر به عنوان نمونه انتخاب شدند. ابزار پژوهش پرسشنامه‌های زیرآب زنی (اقتباس از شول و همکاران، 1398)، سه گانه‌ی شخصیت تاریک (جوناسون و وبستر، 2010) و منفعت طلبی شخصی (اقتباس از هادوی نژاد و امیرخانلو، 1395) بود. برای تجزیه و تحلیل داده‌ها از مدل معادلات ساختاری با کمک نرم افزار اسمارت پی ال اس استفاده شد.

یافته‌ها: اثر مستقیم شخصیت تاریک بر زیرآب زنی (70/5, t=32/0β=) و منفعت طلبی شخصی (41/4, t=38/0β=)، اثر مستقیم منفعت طلبی شخصی بر زیرآب زنی (15/8, t=51/0β=) مثبت و معنادار بود. همچنین اثر غیرمستقیم شخصیت تاریک بر زیرآب زنی با میانجی‌گری منفعت طلبی شخصی (87/3, t=19/0β=) مثبت و معنادار بود.

بحث و نتیجه‌گیری: مدیران دارای شخصیت تاریک (ماکیاولیسم، خودشیفتگی و جامعه ستیزی) بیشتر به دنبال منفعت شخصی خود در سازمان بوده که این امر به نوبه خود موجب بروز رفتار زیرآب زنی می‌گردد. به مدیران عالی سازمان‌ها پیشنهاد می‌گردد که در انتخاب مدیران شخصیت و منفعت طلبی‌ آن‌ها را با کمک روانشناسان شخصیت شناسایی کنند.