بررسى جایگاه و نقش زنان خاورمیانه در مشارکت سیاسى

الموضوعات : فصلنامه زن و جامعه

زهرا پیشگاهى فرد ¹ , محمد زهدى گهرپور ²

1 - دانشیار جغرافیای سیاسی دانشگاه تهران
2 - کارشناس ارشد جغرافیای سیاسی ـ دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات تهران

تاريخ الإرسال : 05 الأربعاء , ربيع الأول, 1437 تاريخ التأكيد : 05 الأربعاء , ربيع الأول, 1437 تاريخ الإصدار : 05 الأحد , ربيع الثاني, 1431

الکلمات المفتاحية: مشارکت سیاسی, دموکراسی, شاخص توسعه ی انسانی, شاخص دموکراسی اکونومیست,

ملخص المقالة :

مشارکت عامه ی مردم در امور سیاسی که خود ناشی از تمایل مشارکت جویانه ی آنان نسبت به نظام سیاسی است، یکی از نتایج و دستاوردهای مراحل پیشرفته ی دموکراسی است، بنابراین مشارکت را می توان یکی از معیارهای موفقیت توسعه ی فراگیر بشمار آورد. زنان به عنوان نیمی از نیروی انسانی موجود در جوامع بشری که خود یکی از مهم ترین منابع توسعه اند، نقشی به سزا در توسعه ی جوامع انسانی ایفا می کنند. مردان تاکنون نخواسته اند و یا نتوانسته اند از منافع زنان به گونه ی کافی حمایت نمایند. در نتیجه مشارکت زنان در همه ی فعالیت های اجتماعی، مانند عرصه ی سیاست ضروری است، به گونه ای که می توان گفت نقش اقلّیت داشتن زنان در امور سیاسی موجب عقیم ماندن دموکراسی در جامعه می شود. گزارش توسعه ی انسانی سازمان ملل متحد که رتبه ی کشورهای گوناگون جهان را در امر توسعه ی انسانی مشخص می کند، در آخرین گزارش خود در سال 2009 اقدام به تهیه ی گزارشی از اقدام های کشورهای تحت مطالعه پیرامون میزان پایبندی و اهتمام دولت ها در زمینه ی تحقق اهداف برنامه های «توانمند سازی جنسیتی» نموده است که در این جدول به میزان مشارکت و دخالت زنان در سیاست توجهی ویژه شده است. در این پژوهش که به صورت تحلیلی ـ توصیفی صورت گرفته است، پژوهشگران در پی یافتن پاسخی برای پایین بودن میزان مشارکت سیاسی زنان در منطقه ی خاورمیانه هستند و به همین منظور با بررسی تطبیقی جایگاه کشورهای منطقه در رتبه بندی دموکراسی جهانی و میزان مشارکت سیاسی و اقتصادی زنان منطقه، سعی در شناسایی دلایل این موضوع دارند که در نهایت، با دسته بندی موانع مشارکت سیاسی زنان، به موانع سیاسی، فرهنگی، آموزشی و همچنین موانع فیزیولوژیکی به نتیجه گیری از مباحث طرح شده پرداخته خواهد شد  

المصادر:

1 پیشگاهی فرد، ز. و دیگران. 1388 . تحلیلی بر میزان مشارکت زنان در تشکل های سیاسی کشور در

سال 1385، فصلنامه ی پژوهش زنان دانشگاه تهران شماره ی 24

-2 جانستون، آ. و دیگران. 1383 . جغرافیاهای تحول جهانی : ترجمه ی نسرین نوریان، انتشارات دوره ی

عالی جنگ و دانشکده ی فرماندهی و ستاد سپاه پاسداران .

-3 چابکی، . 1381 . نقش عوامل نا رو شناختی در مشارکت سیاسی زنان، فصلنامه ی علوم اجتماعی

شماره ی .19

-4 راش، م. 1381 . جامعه و سیاست، ترجمه ی منوچهر صبوری، انتشارات سمت .

-5 زهدی گُهرپور، م. 1388 . تحلیل فضایی پدیده ی دموکراسی در خاورمیانه؛ پایان نامه ی کارشناسی

ارشد جغرافیای سیاسی، به راهنمایی دکتر زهرا پیشگاهی فرد، دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و

تحقیقات تهران.

-6 ساروخانی، ب. 1375 . درآمدی بر دایره المعارف علوم اجتماعی، تهران انتشارات کیهان .

-7 شاهسون، پ. 1380 . بررسی مقایسه ای مشارکت زنان در امور مدنی ـ سیاسی کشورهای گوناگون؛

اطلاعات سیاسی ـ اقتصادی شماره ی 163 -164 .

-8 کار، م. 1380 . مشارکت سیاسی زنان(موانع و امکانات)، انتشارات روشنگران و مطالعات زنان .

کردی، ح. 1381 نگرش زنان نسبت به مشارکت اجتماعی در استان گلستان، اطلاعات سیاسی اقتصادی

شماره ی 179 - 180 .

-9 وثوقی، م. هاشمی، ع. 1383 . روستاییان و مشارکت سیاسی در ایران، پژوهش نامه ی علوم انسانی

شماره ی ( -31(. 32

-10 هنشال مامسن، ژ. 1385 . جنسیت، یکی از مباحث توسعه، ترجمه ی دکتر زهره ی فنی، اطلاعات

سیاسی اقتصادی شماره ی 233 - 234 .

-11 هنیگ . ر، هنیگ، س. 1384 . زنان و قدرت های سیاسی، ترجمه ی مژگان دستوری، تهران نشر

اجتماع .

-12 هی وود، آ. 1383 . مقدمه ی نظریه ی سیاسی، ترجمه ی عبدالرحمان عالم، نشر قومس .

ناجی راد، م. 1382 . موانع مشارکت زنان در فعالیت های سیاسی ، اقتصادی ایران پس از انقلاب، تهران

انتشارات کویر .

13- Boutrous _ Ghali,B: (1996) An Agenda for Democratization :united

nations 

14-Campbell David F. J.(2008) ؛ The Basic Concept for the Democracy

Ranking of the Quality of Democracy: University of Klagenfurt .Pdf

16-Human Development Report(HDR), (2009) Overcoming barriers: Human

mobility and development, Published for the United Nations Development

Programme (UNDP)

17-Saward, M. (1998)The terms of Democracy : Cambridge :polity press

18-Srivastava, sushma: (2007) Encyclopaedia of Women and Development,

volume 3, commonwealth publishers,

19-United Nations:(1993)notes for speakers: Human Rights . New Yourk: UN

Publications

20-United Nations: (2000) Millennium Declaration, Published by United

Nations

21-www.economist.com/ The Economist Intelligence Unit’s Index of

Democracy 2008 . pdf

www.unic-ir.org