مقایسه طرحواره‌های اولیه سبک‌های هویت و روابط والد- فرزندی در زنان معتاد و غیر معتاد شهر اهواز

الموضوعات : فصلنامه زن و جامعه

سودابه بساک نژاد ¹ , مریم جباری ² , الهه موالی زاده ³

1 - گروه روانشناسی دانشگاه شهید چمران اهواز، اهواز، ایران
2 - کارشناسی ارشد روانشناسی بالینی دانشگاه شهید چمران اهواز، اهواز، ایران
3 - گروه جامعه شناسی دانشگاه شهید چمران اهواز، اهواز، ایران

تاريخ الإرسال : 18 الثلاثاء , رمضان, 1438 تاريخ التأكيد : 04 الأربعاء , ذو الحجة, 1439 تاريخ الإصدار : 07 الثلاثاء , رمضان, 1439

الکلمات المفتاحية: طرحواره‌های ناسازگار اولیه, سبک‌های هویت‌, روابط والد-فرزندی‌, زنان معتاد,

ملخص المقالة :

هدف این پژوهش، مقایسه طرحواره‌های ناسازگار اولیه، سبک‌های هویت و روابط والد-فرزندی در زنان معتاد و غیر معتاد شهر اهواز بود. این پژوهش از نوع توصیفی پس رویدادی است و جامعه آماری پژوهش را دو گروه، شامل زنان معتاد به‌عنوان گروه آزمودنی و زنان غیر معتاد به‌عنوان گروه مقایسه، تشکیل می‌دهند. افراد نمونه در هر گروه 42 نفر می‌باشند که با استفاده از روش نمونه‌گیری در دسترس هدفمند انتخاب و از نظر برخی متغیرهای دموگرافیک (سن، تحصیلات و پایگاه اقتصادی – اجتماعی) همتاسازی شدند. ابزار مورد استفاده، فرم کوتاه پرسش‌نامه طرحواره‌های ناسازگار اولیه، پرسش‌نامه سبک‌های هویت برزنسکی و مقیاس روابط والد- فرزندی قاین و همکاران بود که در یک بازه زمانی سه ماهه تکمیل شدند. برای تجزیه و تحلیل داده‌ها از آزمون t و u من‌ویتنی استفاده شد. با توجه به نتایج تجزیه و تحلیل فرضیه‌ها در سطح معنی‌داری 05/0 زنان معتاد با کسب نمره بیش‌تر در هر یک از طرحواره‌های ناسازگار بریدگی و طرد، خودگردانی و عملکرد مختل، محدودیت‌های مختل و بازداری بیش از حد و نیز سبک‌های هویت هنجاری و سردرگم و نمره کم‌تر در سبک هویت داده‌ای تفاوتی معنی‌دار را با گروه غیر معتاد نشان دادند. از نظر متغیر روابط والد- فرزندی در دو گروه تفاوتی معنادار وجود نداشت. بنابراین، با توجه به اهمیت طرحواره‌های ناسازگار اولیه و سبک‌های هویتی در بروز انحرافات رفتاری و اختلال سوءمصرف مواد در زنان، تمرکز بر روش‌های تربیتی و آموزشی و بهبود کیفیت روابط به‌عنوان عوامل مؤثر در شکل‌گیری هویت و نیز توجه به نقش طرحواره‌های ناسازگار اولیه در برنامه‌های درمانی بمنظور ارتقای سازگاری فردی، روانی، اجتماعی و رفع مشکلات مربوط به ترک مواد و پیشگیری از اعتیاد می‌تواند بسیار مفید باشد.

المصادر:

- Ahe, Q. (2006). Standardization of the Yang Schema Questionnaire. M.S. ThesisPsychology. Tehran,Allameh Tabatabaei University. (Persian)

- Ball, S. A., Cobb-Richardson, P., Connolly, A. J., Bujosa, C. T., O’Neall., & Thomas, W. (2005). Substance abuse and personality disorders in homeless drop-in center clients: symptom severity and psychotherapy retention in a randomized clinical trial. Journal of Comprehensive Psychiatry, 5(46), 371-379.

- Ball, S. A., Young, J. E. (2000). Dual focus schema therapy for personality disorders and substance dependence: Case study results. Cognitive and Behavioral Practice, 7(3), 270-81.

- Barens, G. M. & Farrell, M. P. (1992). Parental support and control as predictors of adolescent drinking, delinquency, and related problem behaviors. Journal of Marriage and the Family, 54(4), 763-776.

- Besharat, M. A., Ranjbar Noshari, F., Rostami, R. (2008). Comparison of family functioning in patients with substance use disorder and and normal family. The Journal of Psychology and Education, 38(3), 137-156. (Persian)

- Brummett, B. R. (2007). Attachment style, early maladaptive schemas, coping self-efficacy, therapy alliance and their influence on addiction severity in methadone- maintenance treatment. NewYork: Fordham University Press.

- Christian, L. G. (2014). Parenting the young gifted child: Supportive behaviours. Roeper Review, 21(3), 215-221.

- Decouvelaere, F., Graziani, P., Gackiere-Eraldi, D., Rusinek, S., & Hautekeete, M. (2002). Hypothesis of existence and development of early maladaptive schemas in alcohol- dependent patients.Journal de Therapie comportementale et Cognitive, 12(2), 43-48.

- Dlavar, A., & Rezaei, A. M. (2008). Construction and standardization of narcology attitude questionnaire and its relationship with personal and family components among secondary and secondary school students all over the country. Tehran: Dariush Institute.

- Ezadkhasti, F. (2010). Interactive styles and psychological tests. Esfahan: Alavi's Payam. (Persian)

- Fine, M., Moreland, R., & Schwebel, A. (1983). Longitudinal effects of divorce on parent- child relationship. Journal of Developmental Psychology, 19, 703-713.

- Ghamari, M. (2011). Comparison of family size and the quality of life and the relationship of these variables between addicts and non-addicts persons. Journal of Addict Research, 5(18), 55-68. (Persian)

- Ghazanfari, A. (2004). Validation and standardization of identity style questionnaire (ISI-6G). Educational and Psychological Studies of Ferdowsi University, 5(1), 81-94. (Persian)

- Haljyn, R., & Vitburn, S. C. (2005). Psychopathology (clinical perspectives of mental disorders). In S. Y. Seyed Mohamadi (ed).Tehran: Ravan Press. (Persian)

- Hartman, S., Julie, A., Peckham, P., William R., Corbin, C., Jonathan R., Gates, C., Robert, F., Leeman,H., Jeremy, W., Luk, Kevin, M., & King, Z. (2015). Direct and indirect links between parenting styles, self-concealment (secrets), impaired control over drinking and alcohol- related outcomes. Addictive Behaviors, 40, 102-108.

- Hojati, S. (2011). The survey of woman addiction. The Anti -Narcotics Committee, National Exigency Council, Tehran (persian)

- Hydar Nya, A., & Charkheyan, A. (2007). Qualityof relationship parent - child adolescents with addiction and normal people. Journal of Social Welfare, 6(25), 39-57. (Persian)

- Iraqi, Y. (2005). Validity and correlation of the relationship between aggressive and normal adolescents. M.S. ThesisTehran, University of Social Welfare and Rehabilitation Sciences. (Persian)

- Jamse, A., Reichelt, F. K., Freston. M. H., & Barton, S. B. (2007). Schema as memories: Implications for treatment. Journal of Cognitive Psychotherapy, 21(1). 51-57.

- Javadi, R. & Akbari Zardkhaneh, S. (2009). Relationship between Identity Status and Parent-Child Relation among Addictive Women. Journal of Family Research 5(3), 371-385.

- Jessir, R., & Jessor, S. L. (1977). Problematic behavior and psychosocial development. New York: Academic press.

- Karami, E., Bahrami, H., Mohamadi Aria, A., Asghar nejad Farid, A. A., & Fakhri, Z. (2013). The relationship between early maladaptive schemas and socio pathy in homeless women with substance dependency. Journal of Applied Psychology, 2(26), 93-110. (Persian)

- Lamborn, S. D., Mounts, N. S., Steinberg, L., & Dorn-busch, S. M. (1991). Patterns of competence and adjustment among adolescents from authoritative, authoritari-an, indulgent, and neglectful families. Child Development, 62(5), 1049-65.

- Majid Pour, A., & Goodbye, M. (2001). Prevalence of drug dependence in Ardebil province. Journal of Ardabil University Medical Sciences, 1(1), 22-28. (Persian)

- Matejevic, M., Jovanovic, D., & Lazarevic, V. (2014). Functionality of family relationships and parenting style in families of adolescents with substance abuse. Procedia - Social and Behavioral Sciences, 128(22), 281-287.

- Miler, T. R., Lesting, D. C., & Smith, G. S. (2001). Injury risk among medically identified alcohol and drug abuser. Alcohol clinical and Experimental Research, 25(1), 54-59

- Oweisi, A. A., & Bakhshani, N. M. (2012). Compare of early maladaptive schemas in Opioid-dependent and independent men in Zahedan. Journal of Fundamentals of Menal Health, 71(2), 14-164. (Persian)

- Rahimi Movaghar,A., Malayerikhah Langrodi, Z., Delbar Ahmadi, Sh., Amin Esmaile, M. (2011).Qualitative investigated needs woman for addiction treatment. Iranian Journal of Psychiatry and Clinical Psychology, 2(17), 116-125. (Persian)

- Rezaei, F., Haidaripoor, S., & Ghadami, N. (2012). Early Maladaptive Schema in addicts and their association with personality disorder. Journal of European Psychiatry; Supplement, 27(1): 1-1. (Abstract). (persian)

- Riso, L. P., Du Toit, P.L., Stein, D. J., & Young, J. E. (2007). Cognitive schemas and cor belifs in psychological problems: A scientist-pravtitioner guide. Washington, D.C: Amercan Psychological Association.

- Roper, L., Dickson, J. M., Tinwell, C., Boot, P. G., & McGuire, J. (2010). Maladaptive cognitive schemas in alcohol dependence: Changes associated with a brief residential abstinence program. Cognitive Therapy Research, 34(3), 207-215.

- Schwartz, S. J. (2005). A new identity for identity research: Recommendations for expanding and refocusing the identity literature. Journal of Adolescent Research, 20(3), 293-308.

- Shaghaghy, F., Saffarinia, M., Iranpoor, M., Soltanynejad, A. (2011). The relationship of early aladaptive schemas, attributional styles and learned helplessness among addicted and non-addicted men. Addict health, 3(1-2), 45-52.(Persian).

- Shorey, R. C., Anderson, S. E., & Staurt, G. L. (2012). Gender differences in Early Maladaptive Schemas in a treatment seeking Sample of Alcohol-Dependence adults. Journal of Substance use & Misuse, 1(47), 108-116.

- Shykholslami, S., Kakoei, M. (2011) The relationship between aspects of identity and attachment style with a tendency to drug abuse. Journal of Education Psychology- Tonekabon Brand, 2(3), 39-53. (Persian)

- Tilson, E., Colleen, M., Mcbride, I. M., Lipkus, R & Catalano, F. (2004). Testing the interaction between parent-child relationship factors and parent smoking to predict youth smoking. Journal of Adolescent Health, 35(3), 182-189.

- Vlierberghe, L. V., Braet, C., Bosmans, G., Rosseel, Y., & Bogels, S. (2010). Maladaptive schemas and psychopatology: On the utility of Young's schema theory in youth. Cognitive Therapy Research, 34(4), 316-32.

- Vojodi, B., Abdol pur, Gh., Bakhshipor Rodsari, A., & Attarod, N. (2013). Predict addiction potential based on identity styles, parenting and coping strategies in secondary school students. Journal of Polis Medicine, 3(2), 123-134. (Persian)

- Warren, J. I., Stein, J. A., & Grella, C. E. (2007). Role of social support and self-efficacy in treatment outcomes among clients with co-occurring disorders. Drug and Alcohol Dependence, 89(10), 267-274.

- Yang, J., Colosseau, J., & Vishar, M. (2007). Schematic therapy (a practical guide for clinical specialists). In: H. Hamidpur & Z. Endouz (Eds). Tehran: Arjomand Publication.