ارزیابی تأثیر هماهنگ‌سازی بهره‌برداری توامان از سامانه‌ی چند- مخزنی حوضه‌ی‌ آبخیز کرخه در مراحل مختلف توسعه‌ بر تامین بلند مدت آب

الموضوعات :

امیر ایازی ¹ (عضو هیئت علمی (استادیار) دانشگاه آزاد اسلامی واحد شهرقدس، گروه مهندسی عمران)
اکبر کریمی ² (عضو هیئت علمی (استادیار) دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران شرق گروه مهندسی عمران)

تاريخ الإرسال : 29 السبت , ربيع الثاني, 1435 تاريخ التأكيد : 29 السبت , ربيع الثاني, 1435 تاريخ الإصدار : 19 الجمعة , محرم, 1435

الکلمات المفتاحية: بهینه‌سازی, سامانه‌ی منابع آب, بهره‌برداری از مخزن, حوضه‌ی‌ آبخیز کرخه,

ملخص المقالة :

با ساختن سازه‌های جدید تامین آب، طرح­های آبیاری، صنعتی و توسعه‌ی‌ شهرها، ساختار حوضه‌ی‌ آبخیز، و به تبع آن، شرایط سامانه‌ی آبی حوضه‌ی دچار تغییر می‌گردد. در چنین شرایطی، استفاده از شیوه‌ی بهره‌برداری موجود، علاوه بر این که بهینه نیست، منجر به هزینه‌های گوناگون اقتصادی و اجتماعی نیز می‌گردد؛ بنابراین، نیاز به هماهنگ‌سازی بهره‌برداری با شرایط جدید، و به‌روزرسانی قواعد بهره‌برداری و منحنی­های فرمان سدها می‌باشد. در این پژوهش، به موضوع هماهنگ‌سازی بهره‌برداری از سامانه­ی آبی و به‌روزرسانی قواعد بهره‌برداری از آبگیر سدها در مراحل گوناگون توسعه‌ی‌ حوضه‌ی آبخیز، پرداخته شده است. برای این منظور، یک شبیه بهینه‌سازی بهره‌برداری بلند مدت از سامانه‌ی آبی ساخته شده است، که اثرات بالادست بر پایین‌دست، و اثرات بلند مدت بهره‌برداری از سامانه‌ی آبی را در نظر گرفته، و به‌نحوی عملکرد سامانه‌ی آبی را هماهنگ می‌نماید، که اهداف بهره‌وران در افق بلند مدت برنامه‌ریزی تا حد ممکن تامین گردد. کاربرد شبیه در ارزیابی تأثیر هماهنگ‌سازی و به‌روزرسانی بهره‌برداری از سامانه‌ی آبی کرخه نشان می‌دهد که در شرایط ساختن سدهای کرخه، سیمره و سازبن، چنانچه از منحنی­های فرمان معمول سدها، که به صورت مجزا برای هر سدی تهیه می‌گردد، استفاده شود،60% از نیازهای آبی تامین نمی‌گردد در حالی که در شرایط هماهنگ‌شده، تمامی نیازها تامین می‌شوند. علاوه براین، عدم هماهنگ‌سازی بهره‌برداری از سامانه‌ی آبی کرخه، و به‌روزرسانی قواعد بهره‌برداری از آبگیر سدها، 50% قابلیت اطمینان تامین تقاضاهای آبی را در یک افق 20 ساله در مقایسه با عملکرد هماهنگ شده کاهش می‌دهد.

المصادر:

3. Karamouz, M., M. Akhbari, and A. Moridi.
2010. Resolving disputes over reservoirriver operation: A case study. J. Irrig. Drain.
Eng. ASCE. doi: 10.1061/(ASCE)IR.1943-
4774.0000292
4. Kerachian, R., and M. Karamouz. 2006. A
stochastic conflict resolution model for
water quality management in reservoir-river
systems. Adv. Water Resour.
doi:10.1016/j.advwatres.2006.07.005.
5. Krol, M., and A. Bronstert. 2007. Regional
integrated modeling of climate change
impacts on natural resources and resource
usage in semi-arid Northeast Brazil.
Environ. Model. Software. 22: 259-268.
6. Labadie, J.W. 2004. Optimal operation of
multi-reservoir systems: State-of-the-art
review. J. Water Resour. Plan Manage.
ASCE. Vol. 130. No. 2.
7. Letcher, R.A., B.F.W. Croke, A.J. Jakeman,
and W.S. Merritt. 2006. An integrated
modeling toolbox for water resources
assessment and management in highland
catchments: Model description. Agr. Sys.
89: 106-131.
8. Loucks, D.P., and E. van beek. 2005. Water
resources systems planning and
management: An introduction to methods,
models and applications. 1st edn. UNESCO.

9
. Perera, B
.
J
.
C
.
, B. James
, and M.D.U.
Kularathna
. 2005
. Computer software tool
REALM for sustainable water allocation and
management.
J. Environ. Manag
e
. Elsevier.
Vol. 77
.
10
. Rajasekaram
,
V., and K.D.W. Nandalal
.
2005
. Decision
support
system for
reservoir
water
management
conflict
resolution
.
J.
Water Resour
. Plan
. Manage
. ASCE. Vol.
131
. No. 6
.
11
. Rosenthal
,
R
.
E. 2006. GAMS
– A
user's
guide. GAMS
development
corporation
,
Washington DC
, USA.
12
. Stockholm Environment Institute. 2005
.
WEAP21: Water
evaluation and
planning
system. 11 Arlington Street
. Boston
. MA
02116
. USA

_||_