بررسی تراوایی در شرایط تغییر شکل مقطع و شیب در آبیاری جویچه‌ای
الموضوعات :پریوش رئیسیان فرد دشتکی 1 , سید حسن طباطبائی 2 , علیرضا حسین پور 3 , سونیا زبردست 4
1 - دانشجوی کارشناسی ارشد، گروه مهندسی آب، دانشکده کشاورزی، دانشگاه شهرکرد- شهرکرد، ایران
2 - دانشیار گروه مهندسی آب، دانشکده کشاورزی، دانشگاه شهرکرد- شهرکرد، ایران
3 - استاد گروه خاکشناسی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه شهرکرد- شهرکرد، ایران
4 - دانشجوی دکتری، گروه مهندسی آب، دانشکده کشاورزی، دانشگاه شهرکرد- شهرکرد، ایران
الکلمات المفتاحية: تراوایی, آبیاری جویچه‌ای, شکل مقطع, شیب جویچه,
ملخص المقالة :
تراوایی یکی از فراسنجهای مؤثر در آبیاری سطحی است که لزوم اندازهگیری آن کاملا مشهود است. عوامل بیشماری از جمله شیب، بده، سطح مقطع و ضریب زبری مانینگ بر تراوایی مؤثر است. در این تحقیق از معادله‌ی کوستیاکف-لوئیز برای تراوایی، و از روش دو نقطهای برای اندازهگیری سرعت تراواییپذیری خاک استفاده شده است. این مطالعه در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه شهرکرد انجام گرفته و شامل سه تیمار و سه تکرار در قالب طرح بلوک کامل تصادفی انجام شده است. تغییرات شیب و شکل جویچه در تیمارها و اثر آنها بر توزیع رطوبت در عمق خاک، سرعت تراوایی و روند تراوایی تجمعی در خاک بررسی شده و با استفاده از آزمون LSD تجزیه آماری صورت گرفته است. نتایج نشان دادند که کمترین سرعت تراوایی (00052/0 مترمکعب در دقیقه) و کمترین مقدار تراوایی تجمعی (05/0 مترمکعب در متر) در تیمارهای مربوط به تغییرشیب مشاهده شده‌اند. تغییر شیب روی تراواییپذیری، سرعت تراوایی و سرعت تراوایی پایه (fo) اثرگذار بوده و در سطح آماری 1 درصد دارای تفاوت آماری است. تغییر سطح مقطع جویچه تفاوت معنیداری بر روی سرعت تراوایی پایه ایجاد نکرده و بر روی ضریب (k) و توان (a) معادله کوستیاکف-لوئیز، تغییرات سطح مقطع و شیب تفاوت معنیداری ایجاد نشده است. با تغییر سطح مقطع توزیع رطوبت، یکنواختی بیشتری نسبت به تغییر شیب در برداشته است.
