اثربخشی درمان شناختی رفتاری بر بهزیستی روانشناختی و تحریفات شناختی نوجوانان شهر اهواز

الموضوعات :

مسعود شهبازی ¹ (رئیس دانشگاه آزاد واحد مسجدسلیمان)

تاريخ الإرسال : 26 السبت , شعبان, 1439 تاريخ التأكيد : 27 السبت , جمادى الأولى, 1440 تاريخ الإصدار : 14 الخميس , ربيع الأول, 1440

الکلمات المفتاحية: بهزیستی روان‌شناختی, کلیدواژه‌ها: درمان شناختی-رفتاری, تحریفات شناختی,

ملخص المقالة :

پژوهش حاضر با هدف تعیین اثربخشی درمان شناختی- رفتاری بر بهزیستی روانشناختی و تحریفات شناختی نوجوانان شهر اهواز انجام گردید. جامعه­ی آماری این پژوهش شامل تمامی دانش­آموزان دختر مشغول به تحصیل در مقطع متوسطه­ی اول شهر اهواز در سال تحصیلی 95-96 بود که از این میان 30 نفر با روش نمونه­گیری تصادفی خوشه­ای انتخاب و به طور تصادفی به دو گروه مساوی آزمایش و گواه تقسیم شدند. ابزارهای مورد استفاده در این پژوهش شامل پرسشنامه‌های تحریف شناختی عبدالله زاده و سالار و بهزیستی روانشناختی ریف هستند. برای گروه آزمایش، 10 جلسه­ی 90 دقیقه­ای هفتگی برنامه­ی درمان شناختی- رفتاری به روش     جان­بزرگی اجرا شد و گروه گواه هیچ گونه مداخله­ای دریافت نکرد. برای تجزیه و تحلیل داده­ها از روش­های آمار استنباطی تحلیل کواریانس چندمتغیری(MANCOVA) و تک متغیری (ANCOVA) استفاده شد. تحلیل­های آماری با استفاده از نرم­افزار آماری 25-SPSS انجام شد. نتایج MANCOVA و ANCOVA نشان داد که درمان شناختی- رفتاری باعث افزایش بهزیستی روان­شناختی نوجوانان در زمینه­های پذیرش خود، خودمختاری، تسلط بر محیط،    هدف­مندی در زندگی، رشد فردی و ارتباط مثبت با دیگران می­شود. همچنین، مقایسه­ی نتایج پس آزمون گروه آزمایش و گواه نشان داد که استفاده از درمان شناختی- رفتاری سبب کاهش تحریفات روانشناختی نوجوانان شهر اهواز گردید.

المصادر:

Ahmadi, M., & Bagheri, M. (2014). Mediating role of cognitive distortions in the relationship of adolescents’ body image with social anxiety. Journal of Behavioral Sciences, 7(4), 321-329. [Persian]

Akbari, M., Dalakeh, M. H., Saberi, R., & Yasbalaghi, B. (2016). Effectiveness of CBT based educational program on increasing self-efficacy and resiliency of patients under Methadone treatment. Addiction Research, 10(38), 103-117. [Persian]

Alvandisarabi, M., Zare, H., Alipour, A., & Erfani, N. (2016). Prediction of Cognitive Distortions by Irrational Beliefs and Cognitive Fusion. Social Cognition, 10(13), 168-180. [Persian]

Brewin, C. R., Gregory, J. D., Lipton, M., & Burgess, N. (2010). Intrusive images in psychological disorders: Characteristics, neural mechanisms, and treatment implications. Psychological Review, 117(1), 21-232.

Butler, R. M., Boden, M. T., Olino, T. M., Morrison, A. S., Goldin, P. R., … & Heimberg, R. G. (2018). Emotional clarity and attention to emotions in cognitive behavioral group therapy and mindfulness-based stress reduction for social anxiety disorder. Journal of Anxiety Disorders, 55, 31-38.

Dickerson, J. F., Lynch, F. L., Leo, M. C., DeBar, L. L., Pearson, J., & Clarke, G. N. (2018). Cost-effectiveness of Cognitive Behavioral Therapy for Depressed Youth Declining Antidepressants. American Academy of Pediatrics, 141, 1-11.

Dryden, W. (2008). Rational, emotive, behavioral therapy. Translated by: N. Behrouzi & A. Jelodari (2014). Hamedan: Sepehr Danesh Press. [Persian]

Ellis, A. (2005). Can rational-emotive behavioral therapy (REBT) and acceptance and commitment therapy (ACT) resolve their differences and be integrated? Journal of Rational Emotive and Cognitive Behavior Therapy, 23(2), 153-168.

Hayes, N., & Joseph, S. (2003). Big 5 Correlates of Three Measures of Subjective Well-Being. Personality and Individual Differences, 34, 723-727.

Heidari, A., Kuroshnia, M., & Hosseini, S. M. (2016). The mediating role of psychological well-being in the relationship between Spiritual intelligence and happiness. Journal of Psychological Models and Methods, 6(21), 73-86. [Persian]

Jozy Tehrani, F. (2013). Predicting depression and anxiety based on cognitive distortions in Iranian students resident in Dubai. A Master of Arts thesis in Clinical Psychology, Shiraz University. [Persian]

Karaminuri, R., Makri, A., Mohamadifari, M., & Yazdani, E. (2002). Study of influencing factors of feeling of joy and well-being among students of Tehran University. Psychology and Educational Sciences, 31(1), 3-41. [Persian]

Kazemi, S., Arshadi, N., Neisi, A. K., & Naami, A. Z. (2017). The Effect of Work-Family Conflict and Work-Family Enrichment on Turnover Intention and Psychological Well-Being: The Mediating Role of Work-Life Balance. Journal of Psychological Models and Methods, 8(27), 83-108. [Persian]

Keyes, C. L., Shmotkin, D., & Ryff, C. D. (2002). Optimizing well-being: The empirical encounter of two traditions. Journal of Personal and Social Psychology, 82(6), 1007-22.

Khanjani, M., Shahidi, S., Fath-Abadi, J., Mazaheri, M. A., & Shokri, O. (2014). Factor structure and psychometric properties of the Ryff’s scale of Psychological well-being, short form (18-item) among male and female students. Thought & Behavior in Clinical Psychology, 8(32), 2-7-36. [Persian]

Le, B. M., Impett, E. A., Lemay, E. P., Jr., Muise, A., & Tskhay, K. O. (2018). Communal motivation and well-being in interpersonal relationships: An integrative review and meta-analysis. Psychological Bulletin, 144(1), 1-25.

Lévesque, D., Sévigny, S., Giroux, I., & Jacques, C. (2018). Psychological vulnerability and problem gambling: The mediational role of cognitive distortions. Journal of Gambling Studies, 4, 1-16.

Mahmood, S. H. (2017) Cognitive-Behavioral Therapy. In: Yong R., Nguyen M., Nelson E., Urman R. (eds) Pain Medicine. Springer, Cham.

Milligan, K. (2013). Cognitive distortions as a mediator between early maladaptive schema and hopelessness. A Ph.D. dissertation in Psychology, Philadelphia College of Osteopathic Medicine.

QomriKivi, H., Sheykholeslami, A., & Adel, Z. (2015). The Effectiveness of Cognitive-Behavioral Therapy on Anger and Psychological Well-Being of Aggressive Girls. Journal of Counseling Research, 14(55), 56-72. [Persian]

Rahimi, A., Sohrabi, N., Rezai, A., & Saroqad, S. (2017). Comparison of the efficacy cognitive behavioral and acceptance and commitment therapy group in cognitive emotion regulation on substance use stimulus pationt (Methamphetamine). Journal of Psychological Models and Methods, 8(30), 53-68. [Persian]

Rosenfield, B. M. (2004). Relationship between cognitive distortions and psychological disorders cross diagnostic axes. A Ph.D. dissertation in Psychology, Philadelphia College of Osteopathic Medicine.

Ryff, C. D. (1989). Beyond Ponce de Leon and Life Satisfaction: New Directions in Quest of Successful Ageing. International Journal of Behavioral Development, 12, 35–55.

Ryff, C. D., & Keyes, C. L. (1995). The structure of psychological well-being revisited. Journal of Personal and Social Psychology, 69(4), 719-27.

Schacter, D. L., Gilbert, D. T., & Wegner, D. M. (2010). Psychology (2nd ed.). New York: Worth Pub.

Tabasizanjani, R. (2004). Initial development and validation of psychological well-being questionnaire. A Master of Arts thesis in Psychology, Tehran University. [Persian]

Varkovitzky, R. L., Gilbert, S. E., & Chard, K. M. (2018). Cognitive processing therapy and trauma-related sleep disturbance. Sleep and Combat-Related Post Traumatic Stress Disorder, 1(1), 293-301.

Wissing, M. P., & van Eeden, C. (1997). Psychological well-being: A fortigenic conceptualization and empirical clarification. Paper presented at the 3rd Annual Congress of the Psychological Society of South Africa, Durban, South Africa.

World Health Organization (2017). Health statistics and information systems. Retrieved from http://www.who.int/healthinfo/survey/whoqol-qualityoflife/en/ accessed in 11/10/2017.